Δύο ελληνικές τράπεζες προσέφυγαν στον Εκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας - ELA - Εκροή καταθέσεων και ελβετικό φράγκο οδήγησαν στην απόφαση

Δύο ελληνικές τράπεζες προσέφυγαν, σύμφωνα με πληροφορίες, στον Εκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας (Emergency Liquidity Assistance – ELA) μέσω αιτήματος προς την Τράπεζα της Ελλάδος.





Οι ίδιες πληροφορίες ανέφεραν ότι οι πιέσεις που ασκήθηκαν στις εν λόγω τράπεζες ήταν ασφυκτικές τις τελευταίες ημέρες και για το λόγο αυτό η προσφυγή στον ELA έγινε νωρίτερα απ' ότι υπολογιζόταν (πηγές έλεγαν ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει τον Μάρτιο).

Μάλιστα, ενώ αρχικά είχε λεχθεί ότι μία θα ήταν η τράπεζα που θα προσέφευγε, τελικά τα εγχώρια τραπεζικά ιδρύματα είναι δύο και το συνολικό ποσό που αιτούνται είναι λίγο πάνω από 5 δις ευρώ. Ενα ποσό που δεν είναι μεγάλο, αλλά που είναι ενδεικτικό της ανησυχίας που έχει δημιουργηθεί τις τελευταίες εβδομάδες εξαιτίας της πολιτικής αβεβαιότητας.

Πηγές της Eurobank ανέφερενα ότι η τράπεζα προχώρησε σε προληπτική αίτηση για ένταξη στον ELA.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η τράπεζα θα προχωρήσει να κάνει χρήση της συγκεκριμένης βοηθητικής γραμμής ακόμα. Εκτιμάται μάλιστα ότι είναι πιθανό κάτι τέτοιο να αποφευχθεί μέχρι τις εκλογές και στη συνέχεια να εξομαλυνθεί η κατάσταση.

Όσον αφορά τις χρηματοδοτήσεις της τράπεζας σε ελβετικό φράγκο είναι ύψους 3 δισ. αλλά είναι καλυμμένες (hedge) από θέσεις τέτοιες για αποδεχθούν επιπτώσεις όπως συνέβη κατά τη χθεσινή υποτίμηση του ευρώ.

Σύμφωνα εξάλλου με την JP Morgan, η Eurobank είναι η τράπεζα με τη μικρότερη έκθεση στο ρίσκο ρευστότητας αφού θα χρειαζόνταν 4% με 8% επί της συνολικών περιουσιακών της στοιχείων για την κάλυψη του κενού.

Εθνική και Πειραιώς ανέφεραν ότι δεν έχουν καταθέσει αίτημα για προσφυγή στον μηχανισμό.

Τι έγινε

Η εκροή καταθέσεων μέσα στον Δεκέμβριο προφανώς επέτεινε τις πιέσεις για προσφυγή σε έναν μηχανισμό που, υπενθυμίζεται, βαρύνεται με υψηλότερο κόστος, συγκεκριμένα με επιτόκιο της τάξης του 1,55% αντί επιτοκίου 0,05% που έχει η βασική χρηματοδότηση.

Οι εξελίξεις γύρω από το ελβετικό φράγκο και την ισοτιμία με το ευρώ προκαλούν πλήγμα στις ελληνικές τράπεζες που κάποιοι το υπολογίζουν πάνω από 1,5 δισ. ευρώ. Σε συνδυασμό με την έλλειψη ρευστότητας λόγω της εκροής καταθέσεων και της κάλυψης εκδόσεων εντόκων του δημοσίου από το τραπεζικό σύστημα, ήρθε η απόφαση για προσφυγή στον ELA με τα αιτήματα των δύο τραπεζών να συζητούνται την επόμενη εβδομάδα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Πάντως, από όλες τις πλευρές συνιστάται ψυχραιμία και τονίζεται πως η όποια εκροή καταθέσεων είναι ελεγχόμενη και δεν μπορεί να δημιουργήσει άμεσο πρόβλημα στις τράπεζες και την οικονομία.

Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα ο υπουργός Οικονομικών Γκ. Χαρδούβελης είχε πει ότι η εκροή καταθέσεων είναι της τάξης των 3 δισ. ευρώ. Σε ανακοίνωσή της πριν μερικές ημέρες η Τράπεζα της Ελλάδος είχε αναφέρει ότι είναι απόλυτα ελεγχόμενη η κατάσταση στις ελληνικές τράπεζες αλλά παρακολουθείται στενά. «Με αφορμή δημοσιεύματα που αφορούν σε εκροές καταθέσεων από τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας, η Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει ότι η κατάσταση βρίσκεται υπό απόλυτο έλεγχο. Η Τράπεζα της Ελλάδος, μαζί με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και παρεμβαίνουν όποτε αυτό είναι αναγκαίο», ανέφερε η ανακοίνωση.

Εκτακτη

Αξίζει να σημειωθεί ότι η προσφυγή στον ELA είναι έκτακτη και δεν μπορεί να διαρκέσει πάνω από 6 μήνες. Γίνεται με τη σύμφωνη γνώμη της ΕΚΤ αλλά υπό τον απόλυτο έλεγχο της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας που ανήκουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Ο μηχανισμός ELA αξιοποιείται σε έκτακτες περιπτώσεις και έχει προσωρινό χαρακτήρα. Παραχωρείται σε φερέγγυα πιστωτικά ιδρύματα, τα οποία δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ρευστότητα μέσω των αγορών ή μέσω της συνήθους συμμετοχής τους σε πράξεις ρευστότητας.

Σύμφωνα με τους κανονισμούς της ΕΚΤ, η ΤτΕ θα πρέπει να ενημερώνει εγκαίρως το ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σε ποια τράπεζα έδωσε, πόσα χρήματα, πότε θα επιστραφούν, τους λόγους που το έκανε, την πιστοληπτική αξιολόγηση της τράπεζας, τυχόν συστημικές επιδράσεις κλπ. Μάλιστα σε περίπτωση που η ρευστότητα που δίνεται σε μια τράπεζα ξεπερνά τα 500 εκατ ευρώ τότε η ΤτΕ είναι υποχρεωμένη να ενημερώσει εκ των προτέρων την ΕΚΤ και να λάβει σχετική άδεια.

Οι ελληνικές τράπεζες έχουν προσφύγει ξανά στον έκτακτο μηχανισμό προκειμένου να ενισχύσουν τη ρευστότητά τους. Εγινε την περίοδο 2011- 2012 όταν η μαζική απόσυρση καταθέσεων είχε «γονατίσει» τις τράπεζες οι οποίες χρειάστηκαν περί τα 124 δισ. ευρώ για να ορθοποδήσουν. Η εντυπωσιακή πρόοδος της ελληνικής οικονομίας και των τραπεζών οδήγησε μέσα σε δύο χρόνια στην απαγκίστρωση από τον ELA.