Λ. Κρέτσος: Ο κόμπος έφτασε στο χτένι στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο

«Ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι» αναφέρει ο γενικός γραμματέας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, Λευτέρης Κρέτσος σε συνέντευξη στην εφημερίδα Finance & Markets Voice αναφερόμενος στην κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο.



«Η ρύθμιση του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου είναι προεκλογική μας δέσμευση και θα έπρεπε να είναι και επιδίωξη όλου του πολιτικού φάσματος. Ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι. Το πρόβλημα στην Ελλάδα δεν ήταν ζήτημα νομοθετικής ρύθμισης, αλλά πολιτικής βούλησης. Νόμοι που προέβλεπαν διαγωνιστική διαδικασία για τα κανάλια υπήρχαν εδώ και είκοσι χρόνια. Αλλά αντί για νόμιμους διαγωνισμούς, είχαμε υπουργικές τροπολογίες «νύχτας», που παρέτειναν το καθεστώς της προσωρινής νόμιμης λειτουργίας» υπογραμμίζει ο κ. Κρέτσος

Για τις διαπραγματεύσεις με τους εκπροσώπους των θεσμών αναφέρει πως «η κυβέρνηση ακολουθεί έναν οδικό χάρτη μεταρρυθμίσεων που θα μας οδηγήσει στο κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης και στην προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων από το εξωτερικό» επισημαίνοντας πως «στο θέμα των συντάξεων, δεν μπορούμε να κάνουμε πίσω. Αν χρειαστεί, ωστόσο, να γίνουν επιμέρους προσαρμογές, αυτές θα είναι πλήρως συμβατές με την ανάγκη προστασίας των ασθενέστερων οικονομικά στρωμάτων».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:

Σας προβληματίζει το ενδεχόμενο να επικρατήσει η «σκληρή» γραμμή στις διαπραγματεύσεις; Τι θα κάνει η κυβέρνηση εάν οι Θεσμοί θέσουν στο τραπέζι του διαλόγου θέμα μείωσης κύριων και επικουρικών συντάξεων;

Η κυβέρνηση ακολουθεί έναν οδικό χάρτη μεταρρυθμίσεων που θα μας οδηγήσει στο κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης και στην προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων από το εξωτερικό. Στο θέμα των συντάξεων, δεν μπορούμε να κάνουμε πίσω. Αν χρειαστεί, ωστόσο, να γίνουν επιμέρους προσαρμογές, αυτές θα είναι πλήρως συμβατές με την ανάγκη προστασίας των ασθενέστερων οικονομικά στρωμάτων.

Η διαπλοκή «βιώνει τις τελευταίες μέρες της εξουσίας της»;

Η ρύθμιση του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου είναι προεκλογική μας δέσμευση και θα έπρεπε να είναι και επιδίωξη όλου του πολιτικού φάσματος. Ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι. Το πρόβλημα στην Ελλάδα δεν ήταν ζήτημα νομοθετικής ρύθμισης, αλλά πολιτικής βούλησης. Νόμοι που προέβλεπαν διαγωνιστική διαδικασία για τα κανάλια υπήρχαν εδώ και είκοσι χρόνια. Αλλά αντί για νόμιμους διαγωνισμούς, είχαμε υπουργικές τροπολογίες «νύχτας», που παρέτειναν το καθεστώς της προσωρινής νόμιμης λειτουργίας. Η διαπλοκή έχει τη ρίζα της στο γεγονός, ότι διαμορφώθηκε μία τηλεοπτική αγορά, η οποία έχει μη βιώσιμα σχήματα. Τα μη βιώσιμα σχήματα δεν μπορούν, πλέον, να έχουν πρόσβαση σε δανεισμό, όπως είχαν τα κανάλια όλο το προηγούμενο διάστημα.

Πώς ακριβώς θα γίνει η μετάβαση στο νέο τηλεοπτικό τοπίο; Αν, για παράδειγμα, στον διαγωνισμό για την πρώτη άδεια υπερισχύσει η προσφορά ενός «άγνωστου» ή «ξένου» επενδυτικού σχήματος, θα πέσει «μαύρο» σε έναν από τους οκτώ τηλεοπτικούς σταθμούς πανελλαδικής εμβέλειας, όπως τους γνωρίζουμε σήμερα; Ή θα συνεχίσει να εκπέμπει;

Η λέξη «μαύρο» είναι άστοχη, βαριά και απόλυτα συνδεδεμένη με το βίαιο κλείσιμο της ΕΡΤ. Να θυμίσω ότι η ΕΡΤ έκλεισε, ενώ παρουσίαζε κέρδη. Τα πάντα θα γίνουν σύμφωνα με τον νόμο. Αυτή τη στιγμή, βρισκόμαστε σε μία διαδικασία μετάβασης και η κυβέρνηση θα δημοσιεύσει μέσα στις επόμενες ημέρες την προκήρυξη για τον διαγωνισμό. Η συζήτηση τού νομοσχεδίου και η διάθεσή του στο ευρύ κοινό για διαβούλευση, πριν περίπου επτά μήνες, ήταν το πρώτο βήμα. Η ψήφισή του, στο τέλος Οκτωβρίου, ήταν το επόμενο.

Να θυμίσω ότι στο νομοσχέδιο προβλέπονται αυξημένες αρμοδιότητες στο ΕΣΡ, σε σχέση και με τους προηγούμενους νόμους. Αν η Ν.Δ. δεν προσπαθούσε να βρει προφάσεις να μην εφαρμοστεί ο νόμος, θα είχαμε σήμερα ένα Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης με νόμιμη σύνθεση, πολιτική θωράκιση και αυξημένες αρμοδιότητες. Δυστυχώς, όπως επαναλαμβάνω κάθε φορά, αυτό δε συνέβη, με ευθύνη της σημερινής αντιπολίτευσης. Σε κάθε περίπτωση, εμείς είμαστε αποφασισμένοι να λάβουμε όλα τα νόμιμα μέτρα, ούτως ώστε να είμαστε συνεπείς προς την υποχρέωσή μας προς τον ελληνικό λαό. Δεν πρόκειται να παραχωρήσουμε δωρεάν στους καναλάρχες ένα σπάνιο αγαθό, που αποτελεί περιουσία του ελληνικού λαού.

Οι ιδιοκτήτες των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας εξετάζουν σοβαρά να καταθέσουν ασφαλιστικά μέτρα και να προσφύγουν στο ΣτΕ. Πόσο ορατός είναι ο κίνδυνος να μπλοκαριστεί η διαγωνιστική διαδικασία σε μία ατέρμονη δικαστική περιπέτεια;

Η κυβέρνηση έχει χρέος να υπερασπίζεται το δημόσιο συμφέρον, όπως ορίζουν οι κείμενες διατάξεις της νομοθεσίας και οι συνταγματικές επιταγές. Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα είναι μία ευνομούμενη Πολιτεία και ο καθένας δικαιούται, μέσα στα πλαίσια των νόμων και του Συντάγματος, να υπερασπίζεται τα συμφέροντά του, όπως αυτός τα εννοεί. Η κυβέρνηση δεν παρεμβαίνει στη Δικαιοσύνη και όποιος αισθάνεται ότι αδικείται μπορεί να προσφύγει στα δικαστήρια. Αυτό έγινε από πλευράς των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας, όταν ο Νίκος Παππάς αποφάσισε, πέρυσι τον Απρίλιο, τον καταλογισμό του τέλους χρήσης των συχνοτήτων. Και τότε οι αντιδράσεις ήταν μεγάλες και υπήρχαν πολλές λεκτικές ακρότητες από εκπροσώπους της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Και τότε ακούσαμε πολλά, αλλά το Συμβούλιο της Επικρατείας μας δικαίωσε.

Τελικά, έχει ή όχι συνταγματικά προβλήματα η πρόσφατη διάταξη που πέρασε στη Βουλή για τον αριθμό των τηλεοπτικών αδειών;

Συνταγματικά προβλήματα; Σύμφωνα με τις γνωματεύσεις που έχουμε στα χέρια μας, όχι. Αλλά, επαναλαμβάνω, η Ελλάδα είναι μία ευνομούμενη Πολιτεία. Όποιος έχει την οποιαδήποτε ένσταση, ας την καταθέσει. Σας καλώ, επίσης, να ανατρέξετε στα πρακτικά της Βουλής, όταν συζητούνταν η συνταγματική αναθεώρηση, αλλά και ο ν. 3592/2007 για να διαπιστώσετε το μέγεθος της αναντιστοιχίας των λεγομένων πολλών κοινοβουλευτικών παραγόντων σε σχέση με αυτά που εκφράζουν σήμερα, στις τηλεοπτικές οθόνες και στη Βουλή.

Πότε εκτιμάτε ότι θα ολοκληρωθούν οι τέσσερις διαγωνισμοί για τη χορήγηση των ισάριθμων αδειών επίγειας ευρυεκπομπής πανελλαδικής εμβέλειας;

Πρόκειται για μία λεπτομερέστατη προκήρυξη, που θα περιλαμβάνει διαφορετικά θέματα, όπως η διεξαγωγή της δημοπρασίας, τα τεχνικά χαρακτηριστικά και τα οικονομικά προαπαιτούμενα. Κατά συνέπεια, δεν θα ήθελα να προσδιορίσω το πότε θα ολοκληρωθεί η διαδικασία. Από κει και πέρα, το πώς ακριβώς θα διεξαχθεί η δημοπρασία είναι κάτι που θα αποφασιστεί με βάση τη νομοθεσία και τις διεθνείς πρακτικές. Ασφαλώς και θα περιγράφεται αναλυτικά στην προκήρυξη, ώστε να το γνωρίζουν εκ των προτέρων οι ενδιαφερόμενοι.

Ελάχιστα πράγματα γνωρίζουμε για τις προθέσεις σας σε σχέση με τα ραδιόφωνα και τις υπόλοιπες κατηγορίες τηλεοπτικών αδειών. Πού βρισκόμαστε;

Η ρύθμιση για το ραδιόφωνο θα επακολουθήσει της ρύθμισης για την τηλεόραση. Τις επόμενες ημέρες, ο κ. Σπίρτζης θα ορίσει το πρώτο επίσημο ραντεβού με τους συλλογικούς φορείς του κλάδου. Δεν μπορώ να σας δώσω περισσότερα στοιχεία για την ώρα. Ωστόσο, είναι προφανές ότι θ’ ακολουθήσει την ίδια λογική, που θα βασίζεται στο τρίπτυχο τεχνολογικές δυνατότητες, οικονομική βιωσιμότητα και προστασία των εργαζομένων.

Ποιος ο λόγος αυτής της σκληρής διαμάχης με τους καναλάρχες, αν θα μπορούν να εκπέμπουν κανονικά το πρόγραμμά τους μέσω Κύπρου;

Κατ’ αρχάς να σας απαντήσω σε κάτι που ακούγεται ευρέως. Ότι δηλαδή θα αφαιρεθούν οι άδειες από τα υπάρχοντα κανάλια. Δεν θα αφαιρεθούν οι άδειες, διότι δεν υπάρχουν άδειες! Κατά τα λοιπά, οι καναλάρχες, εάν θέλουν, μπορούν να εκπέμψουν και τώρα από την Κύπρο, μόνο δορυφορικά βεβαίως.

Μήπως καθυστερήσατε λίγο; Πόσο εφικτό ήταν η υπόθεση της αναδιάταξης του τηλεοπτικού τοπίου να είχε ξεκινήσει κατά την πρώτη κυβερνητική θητεία του ΣΥΡΙΖΑ;

Συμφωνώ. Καθυστερήσαμε ως ΣΥΡΙΖΑ, αλλά καθυστερήσαμε και συνολικά ως κοινωνία να κάνουμε κάτι στον τομέα αυτό. Για πρώτη φορά, εδώ και 27 χρόνια, θα ολοκληρωθεί μία διαγωνιστική διαδικασία για τις τηλεοπτικές άδειες, ενώ έχουν, ήδη, θεσμοθετηθεί και υλοποιούνται σοβαρές μεταρρυθμίσεις και πρωτοβουλίες για την εξυγίανση και την ανάπτυξη του κλάδου της επικοινωνίας, όπως το Μητρώο Online Media, το Συμβούλιο Εθνικής Επικοινωνιακής Πολιτικής, το Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων, η βελτίωση του θεσμικού πλαισίου για τις εταιρίες δημοσκοπήσεων κ.λπ.

Ποια θα είναι τα κριτήρια για να λάβει κρατική διαφήμιση ένας ενημερωτικός ιστότοπος, ο οποίος θα εγγραφεί στο Μητρώο Online Media; Για την καταχώριση στο μητρώο, θα θεσπίσετε όριο ελάχιστου αριθμού εργαζομένων και επισκεψιμότητας;

Το μητρώο λειτουργεί σε εθελοντική και όχι υποχρεωτική βάση και δεν αφορά προσωπικές ιστοσελίδες και blogs. Απλώς, δίνουμε έμφαση στη θεσμική κατοχύρωση της διαφάνειας της μετοχικής σύνθεσης των ηλεκτρονικών ΜΜΕ και στην υποχρέωση δήλωσης του αριθμού των εργαζομένων και της μορφής της εργασιακής σχέσης.

Δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν Μέσα χωρίς εργαζόμενους δημοσιογράφους. Επίσης, δεν είναι δυνατόν η κρατική διαφήμιση να τροφοδοτεί sites που χρησιμοποιούν μεθόδους εκβιασμού σε πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες.

Θα ήθελα εδώ να κάνω μία παρένθεση για το θέμα της κρατικής διαφήμισης συνολικότερα. Η ΓΓΕΕ εποπτεύει, πλέον, όλους τους φορείς που διαχειρίζονται κονδύλια για κρατική διαφήμιση. Στόχος είναι να δοθεί ένα τέλος στην αναρχία που υπήρχε στο χώρο της κρατικής διαφήμισης, με τη διανομή των σχετικών κονδυλίων χωρίς κεντρικό σχεδιασμό και με παράκαμψη των εισηγήσεων των διαφημιστικών εταιριών και των media agencies, γεγονός το οποίο διόγκωσε το «απόστημα» της διαπλοκής μεταξύ πολιτικής εξουσίας και επιχειρηματικών συμφερόντων στα μίντια και διασπάθισε περαιτέρω το δημόσιο χρήμα.

Για να γυρίσουμε στα online media, επιδίωξή μας είναι η ενίσχυση των ποιοτικών στοιχείων λειτουργίας των ηλεκτρονικών ΜΜΕ. Υπάρχουν αξιόλογα sites, αξιόλογοι δημοσιογράφοι και δημιουργοί, αλλά, δυστυχώς, υπάρχουν και «ειδικοί συνεργάτες» και φαινόμενα συκοφάντησης και διασποράς ψευδών ειδήσεων.