Ποια είναι η εικόνα του πολιτικού τοπίου; Οι «Τάσεις» της MRB ρίχνουν το πιο καθαρό φως, διότι η μεθοδολογία της έρευνας περιλαμβάνει συνεντεύξεις «πρόσωπο με πρόσωπο» και κάλπη.
Ήδη στη Βρετανία, μελέτη που έγινε για το φιάσκο και των εκεί δημοσκοπήσεων, ανάμεσα στα άλλα, σημειώνει την προβληματικότητα των τηλεφωνικών δημοσκοπήσεων, ειδικά την εποχή που διανύουμε. Δεν πρόκειται όμως να κουράσω τον αναγνώστη με τεχνικές λεπτομέρειες.
Πάμε λοιπόν στην ουσία της δημοσκόπησης της MRB. Πώς συμπυκνώνονται τα πιο ουσιώδη δεδομένα του τοπίου; Φυσικά, υπάρχει μια «πρώτη σελίδα» η οποία, αναπόφευκτα, κυριάρχησε στα ΜΜΕ και αφορά σε κάποια πολιτικά δεδομένα. Αυτά είναι γνωστά: Η εικόνα της κυβέρνησης καταρρέει. Μαζί της υποχωρεί σοβαρά και η εικόνα του πρωθυπουργού. Η ΝΔ έχει ένα διακριτό προβάδισμα σε διάφορα επίπεδα. Άρα, σαφώς ευνοείται, τουλάχιστον για την ώρα, καθώς η κυβέρνηση βρίσκεται μέχρι τον λαιμό στα δύσκολα και επώδυνα. Πίσω όμως από την «πρώτη σελίδα» κρύβεται μια βαθύτερη ουσία. Αυτή περιλαμβάνει βαριές σκιές για όλους και όλα.
Στην πρόθεση ψήφου, η ΝΔ προηγείται με 3,7%. Τούτο έχει δύο όψεις: Πρώτον, το προβάδισμα αυτό καταγράφεται μετά από πολύ καιρό. Δεύτερον, παρ’ όλα αυτά, αν συνυπολογίσουμε ότι η ΝΔ έχει τον «αέρα» ενός νέου αρχηγού, συν βεβαίως ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι στο μάτι ενός κυκλώνα, η διαφορά είναι περιορισμένη και προδίδει απουσία δυναμικής. Η ΝΔ κατά βάση συσπειρώνει την εκλογική βάση της με μικρά κέρδη από τον ΣΥΡΙΖΑ. Κινείται λοιπόν στα όριά της. Υπερέχει απλώς ως το «μη χείρον». Με τον ΣΥΡΙΖΑ να βρίσκεται κοντά στο «να πιάσει πάτο». Επιπροσθέτως, η ΝΔ δεν πείθει κυβερνητικά. Άρα, η συγκεκριμένη υπεροχή της είναι γλυκόπικρη.
Για τον Τσίπρα, αντιστοίχως, οι γεύσεις είναι από πικρές έως πιο πικρές! Μόνη παρηγοριά είναι πως η ΝΔ είναι λίγο πολύ αναλλοίωτη. Δηλαδή: Άρρωστη. Και άρα, δεν μπορεί να απογειωθεί. Όμως, είναι άκρως ανησυχητικό για το κυβερνών κόμμα, ότι το ισχυρό χαρτί της κυβέρνησης, δηλαδή ο Τσίπρας, δεν είναι απλώς σοβαρά τραυματισμένος, όπως διαπιστώσαμε μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Τώρα πλέον, είναι πολύ κοντά στο να διαβεί την πόρτα της εντατικής. Υπολείπεται με 3% του Μητσοτάκη ως «καταλληλότερος πρωθυπουργός». Βεβαίως, μέσα στο παρόν κλίμα, η διαφορά είναι μικρή. Όμως, τούτο προδίδει περισσότερο την αδυναμία της εικόνας Μητσοτάκη, παρά τις αντοχές της εικόνας του Τσίπρα. Για τον τελευταίο, είναι ανησυχητικό ότι το 39% είναι τόσο οργισμένο, ώστε να ζητά εκλογές!
Ακόμη πιο σημαντικό από όλα αυτά όμως είναι κάτι άλλο, που κρύβει η «πρώτη σελίδα». Διότι παραπέμπει στο φαινόμενο του «πολιτικού κενού», το οποίο έχουμε ήδη επισημάνει αμέσως μετά τις εκλογές. Καθώς λοιπόν φθείρεται ο Τσίπρας, ισοπεδώνονται και οι ελπίδες τις οποίες είχε δημιουργήσει. Το κενό που προκαλεί, μένει ακάλυπτο. Όταν οι ψηφοφόροι καλούνται να επιλέξουν ποιο μεγάλο κόμμα μπορεί να αντιμετωπίσει τα οικονομικά προβλήματα, το 27,1% επιλέγει τη ΝΔ και το 21,9% τον ΣΥΡΙΖΑ. Αντιστοίχως, το συντριπτικό 39,4% επιλέγει το «κανένας»! «Κανένας» λέει και το 41,6% όταν καλείται να επιλέξει τον καταλληλότερο πρωθυπουργό μεταξύ Τσίπρα και Μητσοτάκη (που συγκεντρώνουν αντιστοίχως 25,2% και 28,2%).
Όλες οι ηγεσίες έχουν αρνητική εικόνα. Τούτο συμβαίνει ακόμη κι όταν διερευνάται ο δείκτης «δημοτικότητα», που απλώς αντικατοπτρίζει συμπάθεια. Αυτή τη συμπάθεια την έχει χάσει ο Τσίπρας. Όμως και για τον Μητσοτάκη κυριαρχούν οι αρνητικές αντιδράσεις έναντι των θετικών. Όσον αφορά την εικόνα των ηγετών των μικρών φιλοευρωπαϊκών κομμάτων, αυτή είναι από κακή έως κάκιστη. Ουδείς εξ αυτών έχει τη στόφα να ηγηθεί μιας «νέας κεντροαριστεράς», αν βεβαίως καταφέρουν να συνεννοηθούν.
Έτσι πορεύεται η χώρα. Οι ψηφοφόροι αναγκάζονται να αναζητήσουν το μικρότερο κακό. Και μάλιστα στο χαμηλότερο παρανομαστή. Ο Τσίπρας δεν πείθει ότι μπορεί να αλλάξει το πώς κυβερνά. Ο Μητσοτάκης δεν φαίνεται να τολμά να αλλάξει το άρρωστο κόμμα του, με αποτέλεσμα την προσωρινότητα της όποιας μελλοντικής επικράτησής του. Οι ψηφοφόροι δεν έχουν να κρατηθούν από πουθενά. Αυτή είναι η κυρίαρχη ουσία πίσω από την «πρώτη σελίδα» της δημοσκόπησης.