Τρέχουν για να απασφαλίσουν τη βόμβα των «κόκκινων» δανείων

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για την αντιμετώπιση της «βόμβας» των προβληματικών δανείων, το ύψος των οποίων ξεπερνά τα 108 δισ. ευρώ.



Οι τράπεζες θα πρέπει να μειώσουν τα «κόκκινα» δάνεια τουλάχιστον κατά 40 δισ. ευρώ, ώστε αυτά να περιοριστούν σε επίπεδα λίγο πάνω από τα 65 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2019. Χωρίς πάντως να υπολογίζονται ενδεχόμενα νέα ανοίγματα που θα προκύψουν, αν οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά βρεθούν αντιμέτωποι με νέα βάρη.

Τον νέο στόχο έθεσε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος εμφανίζεται αρκετά αισιόδοξος για την επίτευξή του. Παράλληλα, σε έκθεσή της η αμερικανική τράπεζα Citi αισιοδοξεί για τις ελληνικές τράπεζες και χαρακτηρίζει ρεαλιστικό τον στόχο για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων.

Η εικόνα ωστόσο δεν είναι τόσο απλή και παρά την καινούργια στοχοθεσία τα προβλήματα για μία τέτοια μείωση των κόκκινων δανείων παραμένουν υπαρκτά.

Αλλωστε αυτό προκύπτει από το γεγονός πως πλήθος επιχειρήσεων που καταρρέει προσπαθεί να κρατηθεί στη ζωή και τούτο θα οδηγήσει σε ένα κύμα αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου προκειμένου και οι τράπεζες να βοηθήσουν στην αναδιάρθρωση του δανεισμού.

Νέο πλαίσιο
Μιλώντας στη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, ο διοικητής της ΤτΕ υπογράμμισε ότι στην κατεύθυνση αυτή συμβάλλουν το νέο νομοθετικό πλαίσιο, αλλά και η δημιουργία δευτερογενούς αγοράς.

Ηδη έχει υιοθετηθεί ένα σοβαρό θεσμικό πλαίσιο για την επιτάχυνση της αναγκαστικής εκτέλεσης και γενικότερα των διαδικασιών στα δικαστήρια, τη ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων νοικοκυριών, καθώς και την απλοποίηση της εξυγίανσης και της ειδικής εκκαθάρισης των επιχειρήσεων.

Το επόμενο βήμα δεν είναι άλλο από την ανάπτυξη της δευτερογενούς αγοράς δανείων (εξυπηρετούμενων ή μη), ώστε να διευρυνθεί ο αριθμός των συμμετεχόντων στην προσπάθεια διάσωσης των επιχειρήσεων.

Σημαντικό κομμάτι που θεσμικά πρέπει να αναπτυχθεί είναι η αναμόρφωση του πλαισίου εξωδικαστικού διακανονισμού χρέους, η βελτίωση των υποδομών της δικαιοσύνης και της εξειδικευμένης τεχνογνωσίας των δικαστών, η επίλυση χρόνιων ζητημάτων που σχετίζονται με τη φορολογική μεταχείριση διαγραφών και σχηματισμού προβλέψεων τόσο για τους δανειολήπτες όσο και για τους δανειστές και η εισαγωγή διατάξεων που εξασφαλίζουν τη συνεργασία των μετόχων στις προσπάθειες των τραπεζών για εξυγίανση επιχειρήσεων αποτελούν πρωτοβουλίες - τομές για το τραπεζικό σύστημα και οι οποίες θα δώσουν ακόμα μεγαλύτερη ευελιξία στις τράπεζες. Κεντρικοί άξονές του είναι το ταυτόχρονο «κούρεμα» μέρους ληξιπρόθεσμων δανείων αλλά και οφειλών (προσαυξήσεις και πρόστιμα) προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, με διαδικασίες που μπορούν να κρατούν από δύο έως και τέσσερις μήνες. Διαγραφές τις οποίες θα πετυχαίνουν μόνο βιώσιμες επιχειρήσεις με σχέδιο αναδιάρθρωσης που θα επικυρώνεται από τα δικαστήρια.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Η», το σχέδιο νόμου βρίσκεται σε φάση διαβούλευσης ανάμεσα στον υπουργό Γιώργο Σταθάκη και τους Θεσμούς και αναμένεται να πάρει τον δρόμο για τη Βουλή στις αρχές του φθινοπώρου και θα στηρίζεται σε τρεις πυλώνες:

1 Συγκροτείται ειδική επιτροπή που θα απαρτίζεται από τους εκπροσώπους των πιστωτών (τράπεζες), του δημοσίου, των ασφαλιστικών ταμείων και ενδεχομένως και του υπουργείου Οικονομίας.

2 Συστήνεται Μητρώο Ειδικών Εμπειρογνωμόνων που θα ερευνούν και θα υποβάλουν μελέτη βιωσιμότητας μίας επιχείρησης με ληξιπρόθεσμες οφειλές σε τράπεζες και δημόσιο.

3 Ειδικά δικαστήρια (ειρηνοδικεία) που θα επικυρώνουν το σχέδιο διαγραφής χρεών.

Θεσπίζεται, όπως, αναφέρουν πληροφορίες ένα συγκεκριμένο πλαίσιο εξωδικαστικών επιλύσεων με τυποποιημένες διαδικασίες οι οποίες θα επιτρέπουν σε σχετικά γρήγορους χρόνους (ανάλογα και με το ύψος των χρεών και την πολυπλοκότητα του δανεισμού) το «κούρεμα» των οφειλών. Όριο για την υπαγωγή στο νέο σύστημα, δηλαδή μέγεθος επιχείρησης, ύψος χρέους, δεν θα υπάρχει. Θα μπορούν να διεκδικούν αναδιάρθρωση μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις με χρέη προς τράπεζες, εφορία και ασφαλιστικούς φορείς.

Οι επιχειρήσεις λοιπόν εφόσον λάβουν τη σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας των πιστωτών θα ακολουθούν τα εξής βήματα:

• Θα εκπονείται μελέτη βιωσιμότητας από ειδικό εμπειρογνώμονα, ο οποίος θα επιλέγεται από το μητρώο.

• Η μελέτη θα υποβάλλεται στην αρμόδια επιτροπή, η οποία θα απαρτίζεται από τους πιστωτές.

• Η επιτροπή θα αποφασίζει για το αν το σχέδιο είναι βιώσιμο ή όχι και θα συμφωνείται η διαγραφή οφειλών, αλλά προφανώς και η επιχείρηση θα συνεισφέρει στην αναδιάρθρωσή της. Πληροφορίες θέλουν ότι θα αναλαμβάνουν, για παράδειγμα, ένα μέρος της οφειλής να το αποπληρώνουν με συγκεκριμένους όρους και αυστηρά χρονοδιαγράμματα.

Αν αποφασίζεται ότι το σχέδιο διάσωσης είναι βιώσιμο, θα επικυρώνεται από τα ειρηνοδικεία και θα προχωρεί η επόμενη φάση της αναδιάρθρωσης των οφειλών. Τα χρέη προς τους δημόσιους φορείς δεν θα διαγράφονται ως προς το ύψος του κεφαλαίου αλλά ως προς τα πρόστιμα και τις προσαυξήσεις.

Ο διεθνής οίκος Citi στην έκθεσή του αναφέρει πως οι ελληνικές τράπεζες υπέβαλαν τον Μάιο στην Τράπεζα της Ελλάδος τους στόχους τους για τα κόκκινα δάνεια, οι οποίοι υπεβλήθησαν και στον SSM. Οι στόχοι αυτοί θα εξετάζονται ανά τρίμηνο και πάντως ο οίκος συμφωνεί πως μία μείωση η οποία θα κινηθεί στην κλίμακα μετά 30%-40% θα είναι εφικτή ως το 2019.

Όλα αυτά υπό τις προϋποθέσεις πως οι προβλέψεις για την ελληνική οικονομία δεν πρόκειται να μεταβληθούν. Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για την οικονομία της χώρας είναι η υπερφορολόγηση που μπορεί να οδηγήσει σε μία επίτευξη των στόχων αλλά και σε πολιτική αστάθεια εκτιμά η citi στις προβλέψεις της.