Τα λάθη, το χρέος και η καταστροφή

Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού, έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, οι οποίοι φαίνεται ότι δεν ασκούν τόση... γοητεία στους σύγχρονους Ελληνες. Ειδικά, μάλιστα, όταν τα λάθη και οι αμαρτίες δεν είναι μία, ούτε δύο.



Από το 2010 όλες οι κυβερνήσεις έχουν κάνει λάθη ασυγχώρητα. Στις προβλέψεις, στο τρόπο άσκησης πολιτικής, στην αδυναμία να αποδεχθούν ότι το πολιτικό κόστος για τις μεταρρυθμίσεις που όφειλαν να κάνουν είναι πρόσκαιρο. Αλλωστε, μπροστά στην πρόοδο της χώρας δεν θα έπρεπε να υπάρχει καν σκέψη για μικροπολιτική και κομματικά συμφέροντα.

Δυστυχώς, ουκ ολίγες φορές επικράτησε η λογική της πολιτικής επιβίωσης που είναι ασήμαντη μπροστά στα πραγματικά διακυβεύματα για τη χώρα. Το 2009 η κυβέρνηση Καραμανλή άφησε για αργότερα τις αλλαγές που έπρεπε να γίνουν επιλέγοντας τη λογική της «ήπιας προσαρμογής» και παρά τις προειδοποιήσεις του τότε διοικητή της ΤτΕ, Γ. Προβόπουλου ότι η οικονομία έχει εκτροχιαστεί.

Ο Γ. Παπανδρέου ήρθε στην εξουσία με τη λογική του «λεφτά υπάρχουν» και μοιράζοντας επιδόματα? φτώχειας, όταν πια ήταν αργά για την οικονομία.

Το 2014 η κυβέρνηση Σαμαρά υπέκυψε στις πιέσεις της λαϊκίστικης δεξιάς και εγκατέλειψε μια σοβαρή προσπάθεια που είχε γίνει. Το 2015 η κυβέρνηση Τσίπρα, η οποία εξελέγη με συνθήματα για τα «μνημόνια που θα έσκιζε» και τα «νταούλια που θα βαρούσαν», αντιμετώπισε την οικονομική κατάσταση με την πιο καταστροφική λογική που θα μπορούσε να έχει και με τον πλέον λάθος άνθρωπο στην «καυτή» καρέκλα του υπουργού Οικονομικών, τον Γιάνη Βαρουφάκη.

Κι όμως, με τις εκλογές του Σεπτέμβρη του 2015 και τις υποσχέσεις ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα το μνημόνιο που μόλις είχε υπογράψει, δημιουργήθηκαν οι ελπίδες ότι η οικονομία μπαίνει σε μια κανονικότητα.

Δυστυχώς, τα λάθη επαναλήφθηκαν εξαιτίας εμμονών και ιδεολογικών «κολλημάτων» που δεν επιτρέπουν για ακόμη μια φορά να ανθήσει η ελπίδα για έξοδο από την κρίση.

Οι δραματικές καθυστερήσεις στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές ανεβάζουν συνεχώς το «λογαριασμό», την ίδια στιγμή που η έλλειψη εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα έχει επανέλθει.

Το αποτέλεσμα αυτών των επιλογών είναι η δραματική επιδείνωση όλων των οικονομικών μεγεθών. Η ανεργία αυξάνεται, οι επενδύσεις έχουν «κολλήσει», η κατανάλωση υποχωρεί ακόμη και για τα βασικά είδη διατροφής. Τα λουκέτα στην αγορά αυξάνονται και οι επιχειρήσεις ζουν με τον εφιάλτη του στραγγαλισμού εξαιτίας της έλλειψης ρευστότητας. Κι όλο αυτό το σκηνικό «χτυπά» την καρδιά της οικονομίας, καθώς τα έσοδα από φόρους και οι εισφορές στα ταμεία συνεχίζουν να «βουλιάζουν». Η οικονομική κρίση δημιουργεί ταυτόχρονα και νέα τραπεζική κρίση. Οι τράπεζες έχουν μετατραπεί πλέον σε χώρους καθημερινών συναλλαγών και όχι σε χώρο όπου μπορεί να παραχθεί ανάπτυξη. Τα γκισέ έχουν «στεγνώσει», η πραγματική οικονομία δεν μπορεί να πάρει ενέσεις ρευστότητας, οι καταθέσεις φεύγουν και τα «κόκκινα» δάνεια... κοκκινίζουν ακόμη περισσότερο.

Τι άλλο χρειάζεται, άραγε, για να καταλάβει η κυβέρνηση πρωτίστως και τα υπόλοιπα κόμματα ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος, παρά μόνο η εξυγίανση της οικονομίας και ο εκσυγχρονισμός του κράτους;

Είναι η ώρα των ιστορικών αποφάσεων, διότι είναι ιστορικές και οι περιστάσεις. Κι όπως έλεγε ο Κώστας Βάρναλης: «Κι αν ο λάκκος σου είναι βαθύς, χρέος με τα χέρια σου να σηκωθείς».