Στην τελική ευθεία βρίσκεται η προκήρυξη του νέου
«Εξοικονομώ κατ’ Οίκον», για την ενίσχυση παρεμβάσεων ενεργειακής
αναβάθμισης και εξοικονόμησης σε κατοικίες, καθώς σύμφωνα με πηγές του
υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας το πρόγραμμα θα ενεργοποιηθεί έως
τις αρχές Νοεμβρίου.
Όπως έχει γίνει ήδη γνωστό, το «Εξοικονομώ» θα έχει αρκετές διαφοροποιήσεις από το πρώτο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης, αφού για παράδειγμα επιδίωξη του ΥΠΕΝ είναι η μεγαλύτερη ενίσχυση των χαμηλότερων εισοδημάτων, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα στους ωφελούμενους να παρακάμψουν τον τραπεζικό δανεισμό. Επίσης, μία σημαντική καινοτομία είναι πως αυτή τη φορά η κατάθεση και η διεκπεραίωση των αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά, μέσα από μία ειδική online πλατφόρμα που θα ανακοινωθεί με την έναρξη του προγράμματος, αφού δεν θα είναι ίδια με του πρώτου «Εξοικονομώ». Από την ίδια πλατφόρμα θα μπορεί επίσης στην πορεία κάθε ιδιοκτήτης να ενημερωθεί για το κατά πόσο εγκρίθηκε ή όχι η ένταξή του στο πρόγραμμα, όπως επίσης και να επιλέξει στη συνέχεια αν θα προχωρήσει σε τραπεζικό δανεισμό.
Σύμφωνα
με το ΥΠΕΝ, με αυτόν τον τρόπο θα περιορισθεί δραστικά η γραφειοκρατία.
Παράλληλα θα εξασφαλισθεί πως δεν θα υπάρξουν εγκεκριμένες αιτήσεις που
δεν θα καλυφθούν λόγω μη διαθέσιμων κονδυλίων, όπως συνέβη στο
προηγούμενο πρόγραμμα. Κι αυτό γιατί μόλις εξαντληθούν τα κεφάλαια που
αναλογούν σε κάποια Περιφέρεια, τότε η πλατφόρμα θα σταματήσει αυτόματα
να καταχωρεί αιτήσεις σε αυτήν.
Ενεργειακή επιθεώρηση
Πριν πάντως από την online διαδικασία, το πρώτο βήμα θα είναι η ενεργειακή επιθεώρηση από ενεργειακό επιθεωρητή, για την έκδοση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) και η επιλογή των παρεμβάσεων που θα επιφέρουν τη μεγαλύτερη δυνατή ενεργειακή εξοικονόμηση. Στη συνέχεια ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να επισκεφθεί την πύλη για την υποβολή της αίτησης, συμπληρώνοντας τα παραπάνω δεδομένα, τον προϋπολογισμό των παρεμβάσεων, όπως και τα οικονομικά του στοιχεία. Για τη συμπλήρωση της φόρμας μπορεί να χρησιμοποιεί σύμβουλο έργων. Αν γίνει δεκτή η ένταξή του, τότε θα δεσμεύεται το αντίστοιχο ποσό επιχορήγησης, ενώ στην περίπτωση που επιλέξει τραπεζικό δανεισμό, έπειτα από την υπογραφή της δανειακής σύμβασης, θα μπορεί να εκταμιεύσει ως προκαταβολή έως και το 70% του δανείου. Το υπόλοιπο ποσό, όπως και η επιχορήγηση, θα αποδεσμεύονται μετά την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων και την έκδοση του δεύτερου ΠΕΑ που θα αποδεικνύει πως επιτεύχθηκε ο στόχος, αφότου βέβαια ολοκληρωθεί πρώτα ο συνολικός έλεγχος.
Με σκοπό την ενεργειακή αναβάθμιση ενός κτηρίου, στο πλαίσιο του «Εξοικονομώ», ο επιθεωρητής μπορεί να αποφασίσει την τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κέλυφος και την αντικατάσταση των κουφωμάτων και των υαλοπινάκων. Όσον αφορά τον ηλεκτρομηχανικό εξοπλισμό, στις επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνεται η εγκατάσταση ηλιοθερμικού συστήματος για θέρμανση ζεστού νερού χρήσης ή θέρμανσης χώρου, όπως επίσης και συστήματος θέρμανσης πετρελαίου, φυσικού αερίου, βιομάζας ή αντλίας θερμότητας.
Στις δαπάνες που καλύπτονται συμπεριλαμβάνεται ο ΦΠΑ για κάθε είδους αγορά ή αμοιβή, αλλά και κόστος εργασίας με τις ασφαλιστικές εισφορές ΙΚΑ, όπου αυτές χρειάζονται. Επίσης, μπορούν να ενταχθούν απαραίτητες εργασίες όπως σκαλωσιές ή υγρομονώσεις.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, μέσα σε 9 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής θα πρέπει ο δικαιούχος να έχει «ανεβάσει» στην ηλεκτρονική πλατφόρμα τα απαραίτητα δικαιολογητικά, όπως και τη δήλωση πιστοποίησης για την ολοκλήρωση του έργου. Κάτι που σημαίνει πως νωρίτερα θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι παρεμβάσεις.
«Προαπαιτούμενα» για την ένταξη κατοικιών
t Προϋποθέσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση μίας κατοικίας είναι το να είναι κύρια κατοικία και νόμιμη, αλλά και να έχει καταταχθεί στην κατηγορία Δ ή μικρότερη, στο πρώτο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) που θα συντάξει ο ενεργειακός επιθεωρητής. Σημαντικό είναι πως το πιστοποιητικό θα πρέπει να έχει εκδοθεί με βάση τον νέο ΚΕΝΑΚ (Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων), ο οποίος δημοσιεύθηκε στα μέσα Ιουλίου. Επομένως, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν παλιότερα πιστοποιητικά.
Στην περίπτωση των μονοκατοικιών ή των μεμονωμένων διαμερισμάτων, η αίτηση θα πρέπει να υπογράφεται από όποιον έχει δικαίωμα κυριότητας (πλήρους ή ψιλής) του ακινήτου ή την επικαρπία του. Επιπλέον, στο πρόγραμμα θα μπορούν να ενταχθούν και κατοικίες που αποκτήθηκαν πρόσφατα, αρκεί οι δικαιούχοι να έχουν καταχωρίσει πρώτα την κατοικία στο Ε9. Το ίδιο ισχύει και για ακίνητα που δεν κατοικούνταν τη χρονιά που αντιστοιχεί στη φορολογική δήλωση που κατατέθηκε μαζί με την αίτηση, υπό την προϋπόθεση όμως ότι χρησιμοποιούνταν ως κύρια κατοικία σε μία από τις 2 προηγούμενες χρονιές. Δυνατότητα ένταξης στο «Εξοικονομώ» θα έχει και μία πολυκατοικία συνολικά. Προϋπόθεση είναι η πολυκατοικία να χρησιμοποιείται κυρίως ως κατοικία και να προβλέπονται κοινόχρηστες παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης. Σε αυτή την περίπτωση, υποβάλλεται αίτηση από τον εκπρόσωπο της πολυκατοικίας κατόπιν γενικής συνέλευσης, που συνοδεύεται από ένα πιστοποιητικό για ολόκληρη την πολυκατοικία και με την οποία συνδέονται οι επιμέρους αιτήσεις των ιδιοκτητών διαμερισμάτων που θέλουν να αναβαθμίσουν τα διαμερίσματά τους. Όσοι ιδιοκτήτες δεν θέλουν να αναβαθμίσουν το διαμέρισμά τους, ή δεν θα ενταχθούν στο «Εξοικονομώ», θα συμμετάσχουν με δικούς τους πόρους στο κόστος των κοινόχρηστων παρεμβάσεων.
Διάρθρωση ποσοστών επιδότησης
Μία από τις σημαντικές διαφορές του καινούριου «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον», σε σχέση με το πρώτο πρόγραμμα, είναι πως έχει αυξηθεί ο μέγιστος επιλέξιμος προϋπολογισμός των παρεμβάσεων, ο οποίος πλέον φτάνει τα 25.000 ευρώ, έναντι 15.000 που ήταν στο προηγούμενο πρόγραμμα. Πέρα από το κόστος των παρεμβάσεων, και πλέον του παραπάνω ποσού μπορούν επίσης να συμπεριληφθούν οι δύο ενεργειακές επιθεωρήσεις, αλλά και η αμοιβή συμβούλου έργου, εφόσον ο ιδιοκτήτης αποφασίσει να υπάρξει σύμβουλος. Ωστόσο, τα σχετικά έξοδα δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τα 900 ευρώ για τις μονοκατοικίες και τα διαμερίσματα και τα 2.500 ευρώ για τις πολυκατοικίες.
Παράλληλα, όπως και στο πρώτο πρόγραμμα, και πάλι τα τραπεζικά δάνεια θα είναι άτοκα, ενώ το ανώτερο επιτρεπόμενο ποσοστό επιχορήγησης έχει παραμείνει στο 70%. Ωστόσο, έχουν αλλάξει οι κλίμακες των ατομικών και οικογενειακών εισοδημάτων, οι οποίες είναι πλέον 7, ενώ έχουν προστεθεί και κοινωνικά κριτήρια, με τη μορφή προσαύξησης 5% για κάθε προστατευόμενο μέλος. Έτσι, για παράδειγμα, λαμβάνουν επιδότηση 60% ιδιοκτήτες με ατομικό εισόδημα έως 10.000 ευρώ ή οικογενειακό μέχρι 20.000 ευρώ, το οποίο μειώνεται στο 50% για ατομικό εισόδημα 10.001-15.000 ευρώ και οικογενειακό 20.001 έως 25.000 ευρώ.
Από τις επτά εισοδηματικές κατηγορίες που ορίζονται, στην 5η και την 6η το μέγιστο ποσοστό επιδότησης είναι μειωμένο στο 50%. Επίσης, για την έβδομη κατηγορία (για οικογενειακό εισόδημα από 35.000 έως 40.000 ευρώ και για οικογενειακό από 45.000 έως 50.000 ευρώ), δεν προβλέπεται επιχορήγηση, αλλά επιδότηση του τραπεζικού δανείου.
Όπως έχει γίνει ήδη γνωστό, το «Εξοικονομώ» θα έχει αρκετές διαφοροποιήσεις από το πρώτο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης, αφού για παράδειγμα επιδίωξη του ΥΠΕΝ είναι η μεγαλύτερη ενίσχυση των χαμηλότερων εισοδημάτων, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα στους ωφελούμενους να παρακάμψουν τον τραπεζικό δανεισμό. Επίσης, μία σημαντική καινοτομία είναι πως αυτή τη φορά η κατάθεση και η διεκπεραίωση των αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά, μέσα από μία ειδική online πλατφόρμα που θα ανακοινωθεί με την έναρξη του προγράμματος, αφού δεν θα είναι ίδια με του πρώτου «Εξοικονομώ». Από την ίδια πλατφόρμα θα μπορεί επίσης στην πορεία κάθε ιδιοκτήτης να ενημερωθεί για το κατά πόσο εγκρίθηκε ή όχι η ένταξή του στο πρόγραμμα, όπως επίσης και να επιλέξει στη συνέχεια αν θα προχωρήσει σε τραπεζικό δανεισμό.
Ενεργειακή επιθεώρηση
Πριν πάντως από την online διαδικασία, το πρώτο βήμα θα είναι η ενεργειακή επιθεώρηση από ενεργειακό επιθεωρητή, για την έκδοση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) και η επιλογή των παρεμβάσεων που θα επιφέρουν τη μεγαλύτερη δυνατή ενεργειακή εξοικονόμηση. Στη συνέχεια ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να επισκεφθεί την πύλη για την υποβολή της αίτησης, συμπληρώνοντας τα παραπάνω δεδομένα, τον προϋπολογισμό των παρεμβάσεων, όπως και τα οικονομικά του στοιχεία. Για τη συμπλήρωση της φόρμας μπορεί να χρησιμοποιεί σύμβουλο έργων. Αν γίνει δεκτή η ένταξή του, τότε θα δεσμεύεται το αντίστοιχο ποσό επιχορήγησης, ενώ στην περίπτωση που επιλέξει τραπεζικό δανεισμό, έπειτα από την υπογραφή της δανειακής σύμβασης, θα μπορεί να εκταμιεύσει ως προκαταβολή έως και το 70% του δανείου. Το υπόλοιπο ποσό, όπως και η επιχορήγηση, θα αποδεσμεύονται μετά την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων και την έκδοση του δεύτερου ΠΕΑ που θα αποδεικνύει πως επιτεύχθηκε ο στόχος, αφότου βέβαια ολοκληρωθεί πρώτα ο συνολικός έλεγχος.
Με σκοπό την ενεργειακή αναβάθμιση ενός κτηρίου, στο πλαίσιο του «Εξοικονομώ», ο επιθεωρητής μπορεί να αποφασίσει την τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κέλυφος και την αντικατάσταση των κουφωμάτων και των υαλοπινάκων. Όσον αφορά τον ηλεκτρομηχανικό εξοπλισμό, στις επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνεται η εγκατάσταση ηλιοθερμικού συστήματος για θέρμανση ζεστού νερού χρήσης ή θέρμανσης χώρου, όπως επίσης και συστήματος θέρμανσης πετρελαίου, φυσικού αερίου, βιομάζας ή αντλίας θερμότητας.
Στις δαπάνες που καλύπτονται συμπεριλαμβάνεται ο ΦΠΑ για κάθε είδους αγορά ή αμοιβή, αλλά και κόστος εργασίας με τις ασφαλιστικές εισφορές ΙΚΑ, όπου αυτές χρειάζονται. Επίσης, μπορούν να ενταχθούν απαραίτητες εργασίες όπως σκαλωσιές ή υγρομονώσεις.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, μέσα σε 9 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής θα πρέπει ο δικαιούχος να έχει «ανεβάσει» στην ηλεκτρονική πλατφόρμα τα απαραίτητα δικαιολογητικά, όπως και τη δήλωση πιστοποίησης για την ολοκλήρωση του έργου. Κάτι που σημαίνει πως νωρίτερα θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι παρεμβάσεις.
«Προαπαιτούμενα» για την ένταξη κατοικιών
t Προϋποθέσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση μίας κατοικίας είναι το να είναι κύρια κατοικία και νόμιμη, αλλά και να έχει καταταχθεί στην κατηγορία Δ ή μικρότερη, στο πρώτο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) που θα συντάξει ο ενεργειακός επιθεωρητής. Σημαντικό είναι πως το πιστοποιητικό θα πρέπει να έχει εκδοθεί με βάση τον νέο ΚΕΝΑΚ (Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων), ο οποίος δημοσιεύθηκε στα μέσα Ιουλίου. Επομένως, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν παλιότερα πιστοποιητικά.
Στην περίπτωση των μονοκατοικιών ή των μεμονωμένων διαμερισμάτων, η αίτηση θα πρέπει να υπογράφεται από όποιον έχει δικαίωμα κυριότητας (πλήρους ή ψιλής) του ακινήτου ή την επικαρπία του. Επιπλέον, στο πρόγραμμα θα μπορούν να ενταχθούν και κατοικίες που αποκτήθηκαν πρόσφατα, αρκεί οι δικαιούχοι να έχουν καταχωρίσει πρώτα την κατοικία στο Ε9. Το ίδιο ισχύει και για ακίνητα που δεν κατοικούνταν τη χρονιά που αντιστοιχεί στη φορολογική δήλωση που κατατέθηκε μαζί με την αίτηση, υπό την προϋπόθεση όμως ότι χρησιμοποιούνταν ως κύρια κατοικία σε μία από τις 2 προηγούμενες χρονιές. Δυνατότητα ένταξης στο «Εξοικονομώ» θα έχει και μία πολυκατοικία συνολικά. Προϋπόθεση είναι η πολυκατοικία να χρησιμοποιείται κυρίως ως κατοικία και να προβλέπονται κοινόχρηστες παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης. Σε αυτή την περίπτωση, υποβάλλεται αίτηση από τον εκπρόσωπο της πολυκατοικίας κατόπιν γενικής συνέλευσης, που συνοδεύεται από ένα πιστοποιητικό για ολόκληρη την πολυκατοικία και με την οποία συνδέονται οι επιμέρους αιτήσεις των ιδιοκτητών διαμερισμάτων που θέλουν να αναβαθμίσουν τα διαμερίσματά τους. Όσοι ιδιοκτήτες δεν θέλουν να αναβαθμίσουν το διαμέρισμά τους, ή δεν θα ενταχθούν στο «Εξοικονομώ», θα συμμετάσχουν με δικούς τους πόρους στο κόστος των κοινόχρηστων παρεμβάσεων.
Διάρθρωση ποσοστών επιδότησης
Μία από τις σημαντικές διαφορές του καινούριου «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον», σε σχέση με το πρώτο πρόγραμμα, είναι πως έχει αυξηθεί ο μέγιστος επιλέξιμος προϋπολογισμός των παρεμβάσεων, ο οποίος πλέον φτάνει τα 25.000 ευρώ, έναντι 15.000 που ήταν στο προηγούμενο πρόγραμμα. Πέρα από το κόστος των παρεμβάσεων, και πλέον του παραπάνω ποσού μπορούν επίσης να συμπεριληφθούν οι δύο ενεργειακές επιθεωρήσεις, αλλά και η αμοιβή συμβούλου έργου, εφόσον ο ιδιοκτήτης αποφασίσει να υπάρξει σύμβουλος. Ωστόσο, τα σχετικά έξοδα δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τα 900 ευρώ για τις μονοκατοικίες και τα διαμερίσματα και τα 2.500 ευρώ για τις πολυκατοικίες.
Παράλληλα, όπως και στο πρώτο πρόγραμμα, και πάλι τα τραπεζικά δάνεια θα είναι άτοκα, ενώ το ανώτερο επιτρεπόμενο ποσοστό επιχορήγησης έχει παραμείνει στο 70%. Ωστόσο, έχουν αλλάξει οι κλίμακες των ατομικών και οικογενειακών εισοδημάτων, οι οποίες είναι πλέον 7, ενώ έχουν προστεθεί και κοινωνικά κριτήρια, με τη μορφή προσαύξησης 5% για κάθε προστατευόμενο μέλος. Έτσι, για παράδειγμα, λαμβάνουν επιδότηση 60% ιδιοκτήτες με ατομικό εισόδημα έως 10.000 ευρώ ή οικογενειακό μέχρι 20.000 ευρώ, το οποίο μειώνεται στο 50% για ατομικό εισόδημα 10.001-15.000 ευρώ και οικογενειακό 20.001 έως 25.000 ευρώ.
Από τις επτά εισοδηματικές κατηγορίες που ορίζονται, στην 5η και την 6η το μέγιστο ποσοστό επιδότησης είναι μειωμένο στο 50%. Επίσης, για την έβδομη κατηγορία (για οικογενειακό εισόδημα από 35.000 έως 40.000 ευρώ και για οικογενειακό από 45.000 έως 50.000 ευρώ), δεν προβλέπεται επιχορήγηση, αλλά επιδότηση του τραπεζικού δανείου.
