Με ακίνητα επώνυμων οφειλετών ξεκινούν, χωρίς άλλη πλέον αναβολή, στις 29 Νοεμβρίου οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί.
Πρόκειται για πλειστηριασμούς ακινήτων
στρατηγικών κακοπληρωτών με οικονομική επιφάνεια, οι οποίοι αφενός
δίνουν στην κυβέρνηση το ιδεολογικό "άλλοθι" να εφαρμόσει μια μνημονιακή
δέσμευση την οποία είχε "πολεμήσει" σταθερά από τον καιρό που βρισκόταν
στην αντιπολίτευση. Και, αφετέρου, δίνουν στις τράπεζες τα εχέγγυα για
ταχύτερη πρόοδο στη μείωση των "κόκκινων" δανείων, χωρίς να έρθουν σε
αντίθεση με την κοινωνία.
Η άρση της αποχής των συμβολαιογράφων,
μετά τις ισχυρές διασφαλίσεις που έλαβαν από την κυβέρνηση, αναμένεται
να αποφασιστεί στη γενική συνέλευση του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου
Αθηνών - Πειραιώς - Αιγαίου και Δωδεκανήσου που θα πραγματοποιηθεί την
ερχόμενη Πέμπτη, 23 Νοεμβρίου. Στις 4 Δεκεμβρίου αναμένεται να
ακολουθήσει και η γενική συνέλευση των συμβολαιογράφων της Θεσσαλονίκης.
Κυβερνητικό ιδεολογικό "άλλοθι"
Η καθοριστική γενική συνέλευση των
συμβολαιογράφων της Αθήνας στις 23 Νοεμβρίου, οι οποίοι άλλωστε και θα
λειτουργούν την ηλεκτρονική πλατφόρμα, θα αποτελέσει το τελευταίο βήμα
για την επανεκκίνηση της διαδικασίας των πλειστηριασμών, που μπλοκάρεται
την τελευταία διετία από συλλογικότητες αντιδρούντων. Η δράση των
τελευταίων παρατάθηκε με την ανοχή της κυβέρνησης, η οποία έφτασε
μπροστά στο ιδεολογικό αδιέξοδο που απέφευγε και αναγκάστηκε να διαβεί
τον Ρουβίκωνα όταν οι "θεσμοί" ξεκαθάρισαν, κατά την τελευταία άφιξή
τους στην Αθήνα, πως η τρίτη αξιολόγηση δεν προχωρά αν δεν λυθεί το θέμα
των πλειστηριασμών.
Οι πλειστηριασμοί των επώνυμων
στρατηγικών κακοπληρωτών αίρουν τον ιδεολογικό μανδύα και τις
ενδοκυβερνητικές αντιδράσεις, βγάζοντας από τη μέση το ρίσκο να μην
προχωρήσει η τρίτη αξιολόγηση και να κατεδαφιστούν οι προσπάθειες της
κυβέρνησης για δημιουργία κλίματος εξόδου από την κρίση. Προς την ίδια
κατεύθυνση –ότι δηλαδή η κυβέρνηση "τα βάζει" με τους πλούσιους και
ισχυρούς σε όλα τα μέτωπα– ερμηνεύεται και η κίνηση του ΣΔΟΕ την
εβδομάδα αυτή να ζητήσει με εισαγγελική παραγγελία στις τράπεζες τη
διερεύνηση δανείων ύψους 7,7 δισ. προς τους κορυφαίους επιχειρηματικούς
ομίλους της χώρας, μήπως και εντοπιστούν αξιόποινες πράξεις που
διώκονται αυτεπαγγέλτως.
Αν και ιδεολογικά η κυβέρνηση καλύπτεται
με τους πλειστηριασμούς κατά των επώνυμων στρατηγικών κακοπληρωτών,
πάντως σύντομα θα βρεθεί αντιμέτωπη με την προστασία της πρώτης
κατοικίας. Ο λόγος δεν γίνεται για την παράταση της προστασίας της
πρώτης κατοικίας με τον νόμο Κατσέλη, αφού εκεί υπάρχει χρονικό
περιθώριο μέχρι τα τέλη του 2018 ώστε η κυβέρνηση να επιχειρήσει
διαπραγμάτευση (αν και εκ προοιμίου η παράταση κρίνεται απίθανη).
Ο λόγος γίνεται για τις πωλήσεις
δανείων, με εξασφάλιση την πρώτη κατοικία, σε funds. Με βάση τα σημερινά
ισχύοντα, μια τράπεζα δεν μπορεί να πουλήσει σε fund δάνειο το οποίο
έχει ως υποθήκη πρώτη κατοικία, αξίας έως 140.000 ευρώ. Ωστόσο, η
απαγόρευση αυτή δεν θα υφίσταται από 1/1/2018, αφού ο νόμος για τις
μεταβιβάσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων σε εταιρείες διαχείρισης έχει
κάνει σχετική πρόβλεψη μέχρι τις 31/12/2017. Αυτό σημαίνει ότι μετά την
ημερομηνία αυτή, και με δεδομένη τη δέσμευση των τραπεζών να
ακολουθήσουν "επιθετικότερη" πολιτική μείωσης των μη εξυπηρετούμενων
ανοιγμάτων με πωλήσεις "κόκκινων" δανείων, δεν θα υπάρχει προστασία για
την πρώτη κατοικία.
Το "τελεσίγραφο" της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας
Οι πωλήσεις "κόκκινων" δανείων θα
αποτελέσουν για την ΕΚΤ (SSM), που εποπτεύει τις τράπεζες, το αμέσως
επόμενο βήμα μετά τους πλειστηριασμούς. Οι πλειστηριασμοί είναι που
κρίνονται, όμως, καταλυτικοί για το τι μέλλει γενέσθαι με τη διαμόρφωση
των παραδοχών επί των οποίων θα κριθούν οι ελληνικές τράπεζες στα stress
tests του Φεβρουαρίου.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του
"Κεφαλαίου", όχι μόνο η ΕΚΤ, αλλά και το ΔΝΤ βρίσκονται με τις "κεραίες"
τεντωμένες εν όψει της εκκίνησης των πλειστηριασμών, προκειμένου να
επανακαθορίσουν τον μεταξύ τους "συμβιβασμό" για τις ελληνικές τράπεζες.
Στο εγχείρημα των πλειστηριασμών, ως καθοριστικό για το εάν οι
ελληνικές τράπεζες θα χρειαστούν νέα ανακεφαλαιοποίηση, φήμες κάνουν
λόγο για "στοιχήματα" που παίζουν ήδη funds στο εξωτερικό.
Πάντως, σε πρώτη φάση, εκείνο που θα
μετρήσει στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς είναι όχι η ποσότητα, αλλά η
"ποιότητα", δηλαδή σε ποιους και με ποιο μήνυμα θα στοχεύσουν οι
τράπεζες. Τόσο για τις ίδιες όσο και για τον SSM το ζητούμενο είναι να
τιμωρηθούν εύποροι στρατηγικοί κακοπληρωτές που διαθέτουν μεγάλη
περιουσία, αλλά έχουν εκμεταλλευθεί επί σειρά ετών το πλαίσιο προστασίας
που έχει τεθεί για τους πραγματικά αδύναμους οφειλέτες ή έχουν εμπαίξει
τις τράπεζες και τους συνεπείς δανειολήπτες, διάγοντας βίο πολυτελή
και… ανέξοδο ως προς τις δανειακές υποχρεώσεις τους.
Οι τράπεζες είναι εις γνώσιν ερευνών
ξένων μεγάλων οίκων, οι οποίοι έχουν υπολογίσει πως οι καταθέσεις
Ελλήνων (προφανώς μεταξύ αυτών και η συντριπτική πλειονότητα των
στρατηγικών κακοπληρωτών) σε τράπεζες του εξωτερικού ανέρχονται στο
ιλιγγιώδες ποσό των 300 δισ. ευρώ! Την ίδια ώρα, δάνεια πολλών δισ. ευρώ
εντός Ελλάδος μένουν απλήρωτα, και μάλιστα οι πλούσιοι οφειλέτες τους
απαξιούν προκλητικά να βάλουν το χέρι στην τσέπη. Οι τραπεζίτες έχουν να
διηγηθούν πολλές ιστορίες επ' αυτού, εις γνώσιν των οποίων είναι και οι
εποπτικές Αρχές, που εκδηλώνουν ευθέως την οργή τους για το πώς έχει
συντηρηθεί τόσο καιρό μια τέτοια κατάσταση.
Σημειώνεται ότι το τελευταίο διάστημα,
κατόπιν και προτροπής του SSM, ο οποίος θεωρεί μείζον θέμα για την
ευστάθεια του τραπεζικού συστήματος την αποκατάσταση της κουλτούρας
πληρωμών, οι τράπεζες προέβησαν στη "χαρτογράφηση" του προφίλ των
στρατηγικών κακοπληρωτών ώστε να στοχεύσουν εκεί τους πλειστηριασμούς.
Από τη "χαρτογράφηση" των "κόκκινων" δανείων ανά γεωγραφική περιφέρεια
της Ελλάδας προκύπτει ότι οι περιοχές με το υψηλότερο κατά κεφαλήν
εισόδημα είναι αυτές με τους υψηλότερους δείκτες NPLs, ενώ οι φτωχότερες
αυτές με τους χαμηλότερους. Σημειώνεται ότι σχετική έρευνα της PWC
δείχνει ότι ο "σκληρός πυρήνας" των στρατηγικών κακοπληρωτών κινείται σε
περίπου 11% των μη εξυπηρετούμενων δανείων.