Στον προθάλαμο των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης, δηλαδή των κατασχέσεων σε κινητή και ακίνητη περιουσία, βρίσκονται 709.585 οφειλέτες των Ταμείων. Από αυτούς πάντως προέχουν εργοδότες με χρέη προς το τέως ΙΚΑ που ξεπερνούν τις 30.000 ευρώ.
Όπως αποκαλύπτει το επιχειρησιακό σχέδιο του Κέντρου Είσπραξης Ανεξόφλητων Οφειλών προς τα Ταμεία, το 2017 απεστάλησαν 709.585 ατομικές ειδοποιήσεις σε οφειλέτες με στόχο την εξόφληση των χρεών τους, εφάπαξ, με ρύθμιση ή έστω με "έναντι" καταβολές.
Σημειώνεται πως το σύνολο των οφειλετών των ταμείων ανέρχεται σε 1.204.606.
Όπως αναφέρεται στην 4η τριμηνιαία έκθεση του ΚΕΑΟ για το 2017, στους οφειλέτες των Ταμείων αποστέλλεται η "ατομική Ειδοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών" με την οποία ενημερώνεται ότι η οφειλή του έχει μεταφερθεί στο ΚΕΑΟ.
Στην ίδια επιστολή ξεκαθαρίζεται πως αν ο οφειλέτης δεν ανταποκριθεί εντός 20 ημερών με εξόφληση ή διακανονισμό, τότε θα ξεκινήσει η διαδικασία της αναγκαστικής είσπραξης.
Για τις περιπτώσεις που οι οφειλέτες είναι εγγεγραμμένοι χρήστες στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Κ.Ε.Α.Ο. (π.χ. εργοδότες που υποβάλλουν Α.Π.Δ., οφειλέτες των τ. ΦΚΑ που είναι πιστοποιημένοι χρήστες των ηλεκτρονικών υπηρεσιών) οι προσκλήσεις και οι Ατομικές Ειδοποιήσεις αποστέλλονται ηλεκτρονικά μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και είναι προσβάσιμες στην ιστοσελίδα του ΕΦΚΑ.
Η αποστολή των ειδοποιήσεων γίνεται και μέσω ταχυδρομείου με συστημένη επιστολή (πλέον, βάσει του άρθρου 33 του Ν.4321/2015, οι ειδοποιήσεις που στέλνονται με συστημένη επιστολή θεωρούνται ως κοινοποιημένες μετά την παρέλευση 15 ημερών από την αποστολή).
Πως το ΚΕΑΟ προχωρά σε αναγκαστική είσπραξη
Η διαδικασία της αναγκαστικής είσπραξης έχει ως εξής:
* Εντοπισμός οφειλετών σε βάρος των οποίων μπορούν να ληφθούν μέτρα. Οι Υπηρεσίες του Κ.Ε.Α.Ο., εντοπίζουν τους οφειλέτες που δεν ανταποκρίθηκαν εντός 20 ημερών από την παραλαβή της Ατομικής Ειδοποίησης για την τακτοποίηση της οφειλής τους.
* Πριν τη λήψη των αναγκαστικών μέτρων οι οφειλέτες αξιολογούνται και δημιουργείται το προφίλ του καθενός με πληροφορίες από το ηλεκτρονικό σύστημα του Κ.Ε.Α.Ο., τη διασύνδεση με το Μητρώο της Γ.Γ.Π.Σ., τα στοιχεία του Γ.Ε.ΜΗ. κλπ. Στη συνέχεια με κριτήρια καθορίζεται ο βαθμός εισπραξιμότητας και επισφάλειας κάθε οφειλής. Μεταξύ των κριτηρίων που λαμβάνονται υπόψη είναι το ύψος της οφειλής. Ανάλογα με το ύψος της οφειλής επιλέγεται και το κατάλληλο είδος μέτρου.
* Αξιολογείται η στάση του οφειλέτη σε σχέση με την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του, π.χ. η καταβολή των τρεχουσών εισφορών και η παράλληλη καταβολή ανελλιπώς κάθε μήνα εύλογου ποσού "έναντι" της οφειλής ενισχύουν το προφίλ της αξιοπιστίας του οφειλέτη, κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη υπέρ του οφειλέτη για όσο χρόνο διαρκεί η συμπεριφορά αυτή. Επίσης, στο μικροσκόπιο μπαίνει η παλαιότητα της οφειλής: στο πλαίσιο της αξιολόγησης του οφειλέτη, εξετάζεται το χρονικό σημείο δημιουργίας των οφειλών, προκειμένου να εκτιμηθεί αν οφείλονται στην οικονομική κρίση ή την εκ συστήματος αφερεγγυότητα του οφειλέτη.
Που οφείλεται η αύξηση των εισπράξεων από ρυθμίσεις και κατασχέσεις
Το συνολικό ποσό των εισπράξεων που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2017 ανέρχεται σε 1.052.852.074 ευρώ έναντι 820.159.471 ευρώ πέρσι.
Το 55% των συνολικών εισπράξεων προέρχεται από καταβολές δόσεων ρυθμίσεων, ενώ το 45% εισπράχθηκε από καταβολές εκτός ρυθμίσεων.
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο Επιχειρησιακό Σχέδιο του ΚΕΑΟ:
Στην αύξηση των εισπράξεων εντός του 2017 συνέβαλαν τα εξής:
* Το γεγονός ότι μετά την λήξη της προθεσμίας ένταξης στην ρύθμιση του Ν.4321/2015 οι οφειλέτες που θέλουν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους εντάσσονται στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων. Οι οφειλέτες αυτοί ρυθμίζουν τις οφειλές τους σε λιγότερες δόσεις και με υψηλότερο ποσό μηνιαίας δόσης σε σχέση με τα παλαιότερα σχήματα ρυθμίσεων. Κατά συνέπεια, καταβάλλονται υψηλότερα ποσά μηνιαίων δόσεων.
* Η εντατικοποίηση της λήψης μέτρων αναγκαστικής είσπραξης στους εργοδότες.
* Η εφαρμογή των ηλεκτρονικών κατασχετηρίων εις χείρας πιστωτικών ιδρυμάτων, η οποία απλοποιεί και επιταχύνει το μέτρο της κατάσχεσης.
* Η ενεργοποίηση της διαδικασίας αυτοματοποιημένης αποστολής ηλεκτρονικού μηνύματος προς τους οφειλέτες που δημιουργούν νέες οφειλές. Με την νέα διαδικασία, με κάθε νέα οφειλή που δημιουργείται αποστέλλεται ενημερωτικό e-mail προς τους οφειλέτες, το οποίο τους πληροφορεί για τον καταλογισμό νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών εις βάρος τους. Επίσης, τους πληροφορεί σχετικά με το πώς μπορούν να ενημερωθούν για το ακριβές ποσό της οφειλής και τις δυνατότητες εξόφλησης. Με τον τρόπο αυτό, ειδικά οι οφειλέτες που διατηρούν ενεργή ρύθμιση μπορούν να προχωρήσουν άμεσα στην εξόφληση κάθε νέας οφειλής ώστε να μην κινδυνεύσουν να χάσουν την ρύθμιση.
* Η άμεση ένταξη των πρόσφατων οφειλών στο Κ.Ε.Α.Ο., οι οποίες χαρακτηρίζονται γενικά από υψηλότερη εισπραξιμότητα, μέσω και της καθιέρωσης πάγιας ελεγκτικής διαδικασίας στις δηλώσεις και τις καταβολές εισφορών εργοδοτών.
Τέλος, σημειώνεται πως μέσα στο 2017 διευρύνθηκε η εφαρμογή της Ηλεκτρονικής Κατάσχεσης εις χείρας Πιστωτικών Ιδρυμάτων με την ένταξη περισσότερων Πιστωτικών Ιδρυμάτων στην ηλεκτρονική διαδικασία. Σύμφωνα με τα όσα σημειώνονται στο επιχειρησιακό σχέδιο του ΚΕΑΟ, οι ηλεκτρονικές κατασχέσεις, οι οποίες ξεκίνησαν στο τέλος του 2015, προσφέρουν σημαντικά οφέλη ως προς τον περιορισμό του κόστους (λόγω του περιορισμού των διοικητικών εξόδων επίδοσης των κατασχετηρίων), την ταχύτητα διεκπεραίωσης και την ενίσχυση της διαφάνειας. Παράλληλα, αναφέρεται ότι παγιώθηκε και εντατικοποιήθηκε ως διαδικασία η διαδικτυακή έρευνα κατά συγκεκριμένων κατηγοριών "επισφαλών” οφειλετών προκειμένου να εντοπιστούν νέα στοιχεία (μη απογεγραμμένα στο μητρώο εργοδοτών παραρτήματα, πελάτες-συνεργαζόμενες επιχειρήσεις, συμβάσεις αναδοχής έργων με Δημόσιο και ΝΠΔΔ κ.λ.π.) που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την επιβολή πρόσθετων αναγκαστικών μέτρων. Δόθηκαν οι απαραίτητες οδηγίες και ορίσθηκε η διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται από τις Περιφερειακές Υπηρεσίες Κ.Ε.Α.Ο. για τη διασφάλιση της οφειλής σε περιπτώσεις μεταβίβασης ακινήτων οφειλετών που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18 του Ν.4331/2015 (ΦΕΚ Α΄ 69/2.7.2015).
Όπως αποκαλύπτει το επιχειρησιακό σχέδιο του Κέντρου Είσπραξης Ανεξόφλητων Οφειλών προς τα Ταμεία, το 2017 απεστάλησαν 709.585 ατομικές ειδοποιήσεις σε οφειλέτες με στόχο την εξόφληση των χρεών τους, εφάπαξ, με ρύθμιση ή έστω με "έναντι" καταβολές.
Σημειώνεται πως το σύνολο των οφειλετών των ταμείων ανέρχεται σε 1.204.606.
Όπως αναφέρεται στην 4η τριμηνιαία έκθεση του ΚΕΑΟ για το 2017, στους οφειλέτες των Ταμείων αποστέλλεται η "ατομική Ειδοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών" με την οποία ενημερώνεται ότι η οφειλή του έχει μεταφερθεί στο ΚΕΑΟ.
Στην ίδια επιστολή ξεκαθαρίζεται πως αν ο οφειλέτης δεν ανταποκριθεί εντός 20 ημερών με εξόφληση ή διακανονισμό, τότε θα ξεκινήσει η διαδικασία της αναγκαστικής είσπραξης.
Για τις περιπτώσεις που οι οφειλέτες είναι εγγεγραμμένοι χρήστες στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Κ.Ε.Α.Ο. (π.χ. εργοδότες που υποβάλλουν Α.Π.Δ., οφειλέτες των τ. ΦΚΑ που είναι πιστοποιημένοι χρήστες των ηλεκτρονικών υπηρεσιών) οι προσκλήσεις και οι Ατομικές Ειδοποιήσεις αποστέλλονται ηλεκτρονικά μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και είναι προσβάσιμες στην ιστοσελίδα του ΕΦΚΑ.
Η αποστολή των ειδοποιήσεων γίνεται και μέσω ταχυδρομείου με συστημένη επιστολή (πλέον, βάσει του άρθρου 33 του Ν.4321/2015, οι ειδοποιήσεις που στέλνονται με συστημένη επιστολή θεωρούνται ως κοινοποιημένες μετά την παρέλευση 15 ημερών από την αποστολή).
Πως το ΚΕΑΟ προχωρά σε αναγκαστική είσπραξη
Η διαδικασία της αναγκαστικής είσπραξης έχει ως εξής:
* Εντοπισμός οφειλετών σε βάρος των οποίων μπορούν να ληφθούν μέτρα. Οι Υπηρεσίες του Κ.Ε.Α.Ο., εντοπίζουν τους οφειλέτες που δεν ανταποκρίθηκαν εντός 20 ημερών από την παραλαβή της Ατομικής Ειδοποίησης για την τακτοποίηση της οφειλής τους.
* Πριν τη λήψη των αναγκαστικών μέτρων οι οφειλέτες αξιολογούνται και δημιουργείται το προφίλ του καθενός με πληροφορίες από το ηλεκτρονικό σύστημα του Κ.Ε.Α.Ο., τη διασύνδεση με το Μητρώο της Γ.Γ.Π.Σ., τα στοιχεία του Γ.Ε.ΜΗ. κλπ. Στη συνέχεια με κριτήρια καθορίζεται ο βαθμός εισπραξιμότητας και επισφάλειας κάθε οφειλής. Μεταξύ των κριτηρίων που λαμβάνονται υπόψη είναι το ύψος της οφειλής. Ανάλογα με το ύψος της οφειλής επιλέγεται και το κατάλληλο είδος μέτρου.
* Αξιολογείται η στάση του οφειλέτη σε σχέση με την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του, π.χ. η καταβολή των τρεχουσών εισφορών και η παράλληλη καταβολή ανελλιπώς κάθε μήνα εύλογου ποσού "έναντι" της οφειλής ενισχύουν το προφίλ της αξιοπιστίας του οφειλέτη, κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη υπέρ του οφειλέτη για όσο χρόνο διαρκεί η συμπεριφορά αυτή. Επίσης, στο μικροσκόπιο μπαίνει η παλαιότητα της οφειλής: στο πλαίσιο της αξιολόγησης του οφειλέτη, εξετάζεται το χρονικό σημείο δημιουργίας των οφειλών, προκειμένου να εκτιμηθεί αν οφείλονται στην οικονομική κρίση ή την εκ συστήματος αφερεγγυότητα του οφειλέτη.
Που οφείλεται η αύξηση των εισπράξεων από ρυθμίσεις και κατασχέσεις
Το συνολικό ποσό των εισπράξεων που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2017 ανέρχεται σε 1.052.852.074 ευρώ έναντι 820.159.471 ευρώ πέρσι.
Το 55% των συνολικών εισπράξεων προέρχεται από καταβολές δόσεων ρυθμίσεων, ενώ το 45% εισπράχθηκε από καταβολές εκτός ρυθμίσεων.
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο Επιχειρησιακό Σχέδιο του ΚΕΑΟ:
Στην αύξηση των εισπράξεων εντός του 2017 συνέβαλαν τα εξής:
* Το γεγονός ότι μετά την λήξη της προθεσμίας ένταξης στην ρύθμιση του Ν.4321/2015 οι οφειλέτες που θέλουν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους εντάσσονται στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων. Οι οφειλέτες αυτοί ρυθμίζουν τις οφειλές τους σε λιγότερες δόσεις και με υψηλότερο ποσό μηνιαίας δόσης σε σχέση με τα παλαιότερα σχήματα ρυθμίσεων. Κατά συνέπεια, καταβάλλονται υψηλότερα ποσά μηνιαίων δόσεων.
* Η εντατικοποίηση της λήψης μέτρων αναγκαστικής είσπραξης στους εργοδότες.
* Η εφαρμογή των ηλεκτρονικών κατασχετηρίων εις χείρας πιστωτικών ιδρυμάτων, η οποία απλοποιεί και επιταχύνει το μέτρο της κατάσχεσης.
* Η ενεργοποίηση της διαδικασίας αυτοματοποιημένης αποστολής ηλεκτρονικού μηνύματος προς τους οφειλέτες που δημιουργούν νέες οφειλές. Με την νέα διαδικασία, με κάθε νέα οφειλή που δημιουργείται αποστέλλεται ενημερωτικό e-mail προς τους οφειλέτες, το οποίο τους πληροφορεί για τον καταλογισμό νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών εις βάρος τους. Επίσης, τους πληροφορεί σχετικά με το πώς μπορούν να ενημερωθούν για το ακριβές ποσό της οφειλής και τις δυνατότητες εξόφλησης. Με τον τρόπο αυτό, ειδικά οι οφειλέτες που διατηρούν ενεργή ρύθμιση μπορούν να προχωρήσουν άμεσα στην εξόφληση κάθε νέας οφειλής ώστε να μην κινδυνεύσουν να χάσουν την ρύθμιση.
* Η άμεση ένταξη των πρόσφατων οφειλών στο Κ.Ε.Α.Ο., οι οποίες χαρακτηρίζονται γενικά από υψηλότερη εισπραξιμότητα, μέσω και της καθιέρωσης πάγιας ελεγκτικής διαδικασίας στις δηλώσεις και τις καταβολές εισφορών εργοδοτών.
Τέλος, σημειώνεται πως μέσα στο 2017 διευρύνθηκε η εφαρμογή της Ηλεκτρονικής Κατάσχεσης εις χείρας Πιστωτικών Ιδρυμάτων με την ένταξη περισσότερων Πιστωτικών Ιδρυμάτων στην ηλεκτρονική διαδικασία. Σύμφωνα με τα όσα σημειώνονται στο επιχειρησιακό σχέδιο του ΚΕΑΟ, οι ηλεκτρονικές κατασχέσεις, οι οποίες ξεκίνησαν στο τέλος του 2015, προσφέρουν σημαντικά οφέλη ως προς τον περιορισμό του κόστους (λόγω του περιορισμού των διοικητικών εξόδων επίδοσης των κατασχετηρίων), την ταχύτητα διεκπεραίωσης και την ενίσχυση της διαφάνειας. Παράλληλα, αναφέρεται ότι παγιώθηκε και εντατικοποιήθηκε ως διαδικασία η διαδικτυακή έρευνα κατά συγκεκριμένων κατηγοριών "επισφαλών” οφειλετών προκειμένου να εντοπιστούν νέα στοιχεία (μη απογεγραμμένα στο μητρώο εργοδοτών παραρτήματα, πελάτες-συνεργαζόμενες επιχειρήσεις, συμβάσεις αναδοχής έργων με Δημόσιο και ΝΠΔΔ κ.λ.π.) που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την επιβολή πρόσθετων αναγκαστικών μέτρων. Δόθηκαν οι απαραίτητες οδηγίες και ορίσθηκε η διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται από τις Περιφερειακές Υπηρεσίες Κ.Ε.Α.Ο. για τη διασφάλιση της οφειλής σε περιπτώσεις μεταβίβασης ακινήτων οφειλετών που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18 του Ν.4331/2015 (ΦΕΚ Α΄ 69/2.7.2015).