Με την ένταση μεταξύ Ευρωζώνης και ιταλικής κυβέρνησης να αυξάνεται χωρίς διαφαινόμενη εύκολη εκτόνωση, το ελληνικό ΥΠΟΙΚ έχει κάθε λόγο να ανησυχεί για τα δικά του σχέδια "επιστροφής" στις αγορές.
Το αρχικό χρονοδιάγραμμα του ΥΠΟΙΚ για να διαμορφώσει ένα μεσο-μακροπρόθεσμο σχέδιο επιστροφής στις αγορές μέχρι τα τέλη του έτους φαίνεται να αντιμετωπίζει πλέον σοβαρά προβλήματα. Τα "λίγα" ελληνικά ομόλογα που κυκλοφορούν και διαπραγματεύονται στις αγορές έχουν επηρεαστεί σημαντικά από την ανησυχία και τις πιέσεις που δέχονται τα ιταλικά.
Η διαφορά μεταξύ των δύο τίτλων είναι ότι τα μεν ιταλικά εξακολουθούν και βρίσκονται υπό την προστασία του προγράμματος αγορών της ΕΚΤ (QE). Και θα συνεχίσουν έτσι ακόμα και μετά το τέλος του QE, αφού για απροσδιόριστο ακόμη χρονικό διάστημα το αποτέλεσμα των τίτλων που έχει αγοράσει η ΕΚΤ και λήγουν θα επανεπενδύεται... Θα βγουν, όμως, από την ομπρέλα προστασίας της ΕΚΤ αν χάσουν τις αξιολογήσεις investment grade από τους οίκους αξιολόγησης.
Αντίθετα, τα ελληνικά ομόλογα είναι εκτός της ομπρέλας προστασίας (QE) της ΕΚΤ και οι τρέχουσες τιμές τους στην αγορά αντανακλούν την πραγματική "αξιολόγησή" τους από τους επενδυτές, χωρίς τη στήριξη που έχουν τα ομόλογα των άλλων χωρών της Ευρωζώνης.
Από αυτή την άποψη, η "σύγκριση" αποδόσεων ελληνικών και ιταλικών ομολόγων δεν είναι η πραγματική, αλλά αυτή που προκύπτει μετά την παρέμβαση της ΕΚΤ στα ιταλικά ομόλογα.
Παρ' όλα αυτά, η "αγκίστρωση" των ιταλικών και των ελληνικών ομολόγων όπως φαίνεται συνεχίζεται, αν και η τάση που εμφανίζεται μέχρι στιγμής δείχνει μια "γρήγορη" σύγκλιση των αποδόσεων μεταξύ των δύο, που αρχίζει να σταθεροποιείται σε ιστορικά χαμηλά, κάτω από τις 100 μονάδες βάσης.
Στο ΥΠΟΙΚ, αν και αναγνωρίζουν την επικινδυνότητα αυτής της "σχέσης" με τα ιταλικά ομόλογα, εντούτοις εκτιμούν ότι η έγκριση του σχεδίου Προϋπολογισμού της Ελλάδας από την Κομισιόν, έναντι ένταξης του ιταλικού σε διαδικασίες ασφυκτικής διαπραγμάτευσης, θα βελτιώσει τη στάση των αγορών απέναντι στα ελληνικά ομόλογα.
Ως θετικό στοιχείο αυτής της προοπτικής υποδεικνύεται το γεγονός ότι σε ολόκληρο το διάστημα αυτών των πιέσεων δεν έχουν παρατηρηθεί πιέσεις στις καταθέσεις, οι οποίες αργά μεν, αλλά σχεδόν σταθερά, αυξάνονται.
Υπό τις προϋποθέσεις αυτές, πάντως, είναι εξαιρετικά δύσκολο να παρουσιαστεί ένας αξιόπιστος σχεδιασμός για την αναχρηματοδότηση του δημόσιου χρέους από τις αγορές πριν από το τέλος του έτους.
Ενθαρρυντικό, πάντως, είναι στην κατεύθυνση αυτή το ενδεχόμενο σύμφωνα με το οποίο η ΕΚΤ μελετά τη διεύρυνση του ορίου αγοράς κρατικών τίτλων από τις ελληνικές τράπεζες πέραν των 8 περίπου δισ. ευρώ, όριο που είχε τεθεί στις αρχές του 2015.
Μια τέτοια "διόρθωση" θα λειτουργήσει θετικά τόσο για τις τράπεζες όσο και για τη διαχείριση του χρέους από το ΥΠΟΙΚ και τον ΟΔΔΗΧ.
Το αρχικό χρονοδιάγραμμα του ΥΠΟΙΚ για να διαμορφώσει ένα μεσο-μακροπρόθεσμο σχέδιο επιστροφής στις αγορές μέχρι τα τέλη του έτους φαίνεται να αντιμετωπίζει πλέον σοβαρά προβλήματα. Τα "λίγα" ελληνικά ομόλογα που κυκλοφορούν και διαπραγματεύονται στις αγορές έχουν επηρεαστεί σημαντικά από την ανησυχία και τις πιέσεις που δέχονται τα ιταλικά.
Η διαφορά μεταξύ των δύο τίτλων είναι ότι τα μεν ιταλικά εξακολουθούν και βρίσκονται υπό την προστασία του προγράμματος αγορών της ΕΚΤ (QE). Και θα συνεχίσουν έτσι ακόμα και μετά το τέλος του QE, αφού για απροσδιόριστο ακόμη χρονικό διάστημα το αποτέλεσμα των τίτλων που έχει αγοράσει η ΕΚΤ και λήγουν θα επανεπενδύεται... Θα βγουν, όμως, από την ομπρέλα προστασίας της ΕΚΤ αν χάσουν τις αξιολογήσεις investment grade από τους οίκους αξιολόγησης.
Αντίθετα, τα ελληνικά ομόλογα είναι εκτός της ομπρέλας προστασίας (QE) της ΕΚΤ και οι τρέχουσες τιμές τους στην αγορά αντανακλούν την πραγματική "αξιολόγησή" τους από τους επενδυτές, χωρίς τη στήριξη που έχουν τα ομόλογα των άλλων χωρών της Ευρωζώνης.
Από αυτή την άποψη, η "σύγκριση" αποδόσεων ελληνικών και ιταλικών ομολόγων δεν είναι η πραγματική, αλλά αυτή που προκύπτει μετά την παρέμβαση της ΕΚΤ στα ιταλικά ομόλογα.
Παρ' όλα αυτά, η "αγκίστρωση" των ιταλικών και των ελληνικών ομολόγων όπως φαίνεται συνεχίζεται, αν και η τάση που εμφανίζεται μέχρι στιγμής δείχνει μια "γρήγορη" σύγκλιση των αποδόσεων μεταξύ των δύο, που αρχίζει να σταθεροποιείται σε ιστορικά χαμηλά, κάτω από τις 100 μονάδες βάσης.
Στο ΥΠΟΙΚ, αν και αναγνωρίζουν την επικινδυνότητα αυτής της "σχέσης" με τα ιταλικά ομόλογα, εντούτοις εκτιμούν ότι η έγκριση του σχεδίου Προϋπολογισμού της Ελλάδας από την Κομισιόν, έναντι ένταξης του ιταλικού σε διαδικασίες ασφυκτικής διαπραγμάτευσης, θα βελτιώσει τη στάση των αγορών απέναντι στα ελληνικά ομόλογα.
Ως θετικό στοιχείο αυτής της προοπτικής υποδεικνύεται το γεγονός ότι σε ολόκληρο το διάστημα αυτών των πιέσεων δεν έχουν παρατηρηθεί πιέσεις στις καταθέσεις, οι οποίες αργά μεν, αλλά σχεδόν σταθερά, αυξάνονται.
Υπό τις προϋποθέσεις αυτές, πάντως, είναι εξαιρετικά δύσκολο να παρουσιαστεί ένας αξιόπιστος σχεδιασμός για την αναχρηματοδότηση του δημόσιου χρέους από τις αγορές πριν από το τέλος του έτους.
Ενθαρρυντικό, πάντως, είναι στην κατεύθυνση αυτή το ενδεχόμενο σύμφωνα με το οποίο η ΕΚΤ μελετά τη διεύρυνση του ορίου αγοράς κρατικών τίτλων από τις ελληνικές τράπεζες πέραν των 8 περίπου δισ. ευρώ, όριο που είχε τεθεί στις αρχές του 2015.
Μια τέτοια "διόρθωση" θα λειτουργήσει θετικά τόσο για τις τράπεζες όσο και για τη διαχείριση του χρέους από το ΥΠΟΙΚ και τον ΟΔΔΗΧ.
