Ανησυχίες για τον κίνδυνο έξαρσης της φοροδιαφυγής λόγω της κατάργησης του ορίου στις αναλήψεις μετρητών εκφράζονται από υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου Οικονομικών.
Στο πλαίσιο αυτό το ΥΠΟΙΚ επεξεργάζεται εισηγήσεις για τη μείωση του ορίου αξίας συναλλαγών πάνω από το οποίο θα πρέπει η πληρωμή να γίνει υποχρεωτικά με τραπεζικό μέσο. Σήμερα το όριο αυτό είναι 500 ευρώ και εξετάζεται η σκοπιμότητα να μειωθεί ακόμη και κάτω από τα 200 ευρώ ανά συναλλαγή.
Με αυτόν τον τρόπο, όπως έχει άλλωστε δείξει και η εμπειρία της επέκτασης των ηλεκτρονικών πληρωμών και της εγκατάστασης συσκευών πληρωμής POS στην αγορά, αυξάνονται κατακόρυφα οι πιθανότητες να εκδοθεί παραστατικό, δηλαδή απόδειξη, για τη συγκεκριμένη συναλλαγή και να καταγραφεί η αξία της στα ακαθάριστα έσοδα του πωλητή.
Οι σχεδιασμοί αυτοί έρχονται μόλις μερικές ημέρες μετά την υπογραφή της υπουργικής απόφασης από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο που προβλέπει την πλήρη άρση από σήμερα 1η Οκτωβρίου κάθε περιορισμού στην ανάληψη μετρητών από τις τράπεζες. Σημειώνεται ότι το όριο στην ανάληψη μετρητών, μετά από αλλεπάλληλες αυξήσεις, ήταν 5.000 ευρώ μηνιαίως ανά πελάτη.
Για την καταπολέμηση της χρήσης μετρητών και της φοροδιαφυγής το υπουργείο Οικονομικών έχει, όπως αναφέρθηκε, ήδη λάβει μια σειρά από πρωτοβουλίες όπως:
- η υποχρέωση εξόφλησης με τραπεζικό μέσο όλων των επαγγελματικών δαπανών, δηλαδή των συναλλαγών μεταξύ επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών
- τη σύνδεση της παροχής του αφορολόγητου ορίου στους μισθωτούς και συνταξιούχους με τη δαπάνη ενός ελάχιστου ορίου του εισοδήματός τους με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα ή άλλο τραπεζικό μέσο πληρωμής
- η υποχρεωτική εγκατάσταση συσκευής χρέωσης καρτών POS σχεδόν σε όλο το φάσμα των λιανικών πωλήσεων και παροχής υπηρεσιών στην αγορά. Επαγγελματίες από περισσότερους από 100 κλάδους είναι υποχρεωμένοι να διαθέτουν συσκευές POS και να έχουν αναρτημένη σε εμφανές σημείο και πινακίδα που ενημερώνει τους καταναλωτές για το δικαίωμά τους να πληρώσουν με κάρτα
- η καθιέρωση της λεγόμενης φορο-λοταρίας. Όλοι οι φορολογούμενοι που χρησιμοποιούν για τις συναλλαγές τους πιστωτική ή χρεωστική κάρτα ή άλλο τραπεζικό μέσο πληρωμής συγκεντρώνουν λαχνούς για τις κληρώσεις που πραγματοποιεί στο τέλος κάθε μήνα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Από την κλήρωση αναδεικνύονται κάθε μήνα χίλιοι τυχεροί που ο καθένας κερδίζει χίλια ευρώ αφορολόγητα και ακατάσχετα
Τι κάνουν άλλες χώρες
Προσπάθειες καταπολέμησης της χρήσης μετρητών κάνουν και άλλες χώρες της Ευρώπης προκειμένου να καταπολεμήσουν και τη φοροδιαφυγή. Στην Αυστρία οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες που έχουν ετήσια ακαθάριστα έσοδα άνω των 15.000 ευρώ και τουλάχιστον τα 7.500 (το 50%) προέρχονται από πωλήσεις και παροχή υπηρεσιών με μετρητά, υποχρεώνονται να εγκαταστήσουν πιστοποιημένη ταμειακή μηχανή για την έκδοση αποδείξεων. Οι αποδείξεις που εκδίδουν γίνονται με ηλεκτρονική υπογραφή του πελάτη προκειμένου να καταγράφονται τα στοιχεία του. Έτσι, οι εισπράξεις με μετρητά καταγράφονται δημιουργώντας ένα αντικίνητρο για όσους έχουν "μαύρο χρήμα" καθώς δυσκολεύονται να το ξοδέψουν χωρίς να καταγραφούν.
Στη Φιλανδία οι αναλήψεις μετρητών καταγράφονται στο όνομα του προσώπου που κάνει την ανάληψη και μεταδίδονται σε πραγματικό χρόνο στις φορολογικές αρχές. Μάλιστα, όσοι κάνουν ανάληψη φωτογραφίζονται και η σχετική ψηφιακή πληροφορία είναι διαθέσιμη στις φορολογικές αρχές όταν πραγματοποιεί ελέγχους.
Στο πλαίσιο αυτό το ΥΠΟΙΚ επεξεργάζεται εισηγήσεις για τη μείωση του ορίου αξίας συναλλαγών πάνω από το οποίο θα πρέπει η πληρωμή να γίνει υποχρεωτικά με τραπεζικό μέσο. Σήμερα το όριο αυτό είναι 500 ευρώ και εξετάζεται η σκοπιμότητα να μειωθεί ακόμη και κάτω από τα 200 ευρώ ανά συναλλαγή.
Με αυτόν τον τρόπο, όπως έχει άλλωστε δείξει και η εμπειρία της επέκτασης των ηλεκτρονικών πληρωμών και της εγκατάστασης συσκευών πληρωμής POS στην αγορά, αυξάνονται κατακόρυφα οι πιθανότητες να εκδοθεί παραστατικό, δηλαδή απόδειξη, για τη συγκεκριμένη συναλλαγή και να καταγραφεί η αξία της στα ακαθάριστα έσοδα του πωλητή.
Οι σχεδιασμοί αυτοί έρχονται μόλις μερικές ημέρες μετά την υπογραφή της υπουργικής απόφασης από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο που προβλέπει την πλήρη άρση από σήμερα 1η Οκτωβρίου κάθε περιορισμού στην ανάληψη μετρητών από τις τράπεζες. Σημειώνεται ότι το όριο στην ανάληψη μετρητών, μετά από αλλεπάλληλες αυξήσεις, ήταν 5.000 ευρώ μηνιαίως ανά πελάτη.
Για την καταπολέμηση της χρήσης μετρητών και της φοροδιαφυγής το υπουργείο Οικονομικών έχει, όπως αναφέρθηκε, ήδη λάβει μια σειρά από πρωτοβουλίες όπως:
- η υποχρέωση εξόφλησης με τραπεζικό μέσο όλων των επαγγελματικών δαπανών, δηλαδή των συναλλαγών μεταξύ επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών
- τη σύνδεση της παροχής του αφορολόγητου ορίου στους μισθωτούς και συνταξιούχους με τη δαπάνη ενός ελάχιστου ορίου του εισοδήματός τους με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα ή άλλο τραπεζικό μέσο πληρωμής
- η υποχρεωτική εγκατάσταση συσκευής χρέωσης καρτών POS σχεδόν σε όλο το φάσμα των λιανικών πωλήσεων και παροχής υπηρεσιών στην αγορά. Επαγγελματίες από περισσότερους από 100 κλάδους είναι υποχρεωμένοι να διαθέτουν συσκευές POS και να έχουν αναρτημένη σε εμφανές σημείο και πινακίδα που ενημερώνει τους καταναλωτές για το δικαίωμά τους να πληρώσουν με κάρτα
- η καθιέρωση της λεγόμενης φορο-λοταρίας. Όλοι οι φορολογούμενοι που χρησιμοποιούν για τις συναλλαγές τους πιστωτική ή χρεωστική κάρτα ή άλλο τραπεζικό μέσο πληρωμής συγκεντρώνουν λαχνούς για τις κληρώσεις που πραγματοποιεί στο τέλος κάθε μήνα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Από την κλήρωση αναδεικνύονται κάθε μήνα χίλιοι τυχεροί που ο καθένας κερδίζει χίλια ευρώ αφορολόγητα και ακατάσχετα
Τι κάνουν άλλες χώρες
Προσπάθειες καταπολέμησης της χρήσης μετρητών κάνουν και άλλες χώρες της Ευρώπης προκειμένου να καταπολεμήσουν και τη φοροδιαφυγή. Στην Αυστρία οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες που έχουν ετήσια ακαθάριστα έσοδα άνω των 15.000 ευρώ και τουλάχιστον τα 7.500 (το 50%) προέρχονται από πωλήσεις και παροχή υπηρεσιών με μετρητά, υποχρεώνονται να εγκαταστήσουν πιστοποιημένη ταμειακή μηχανή για την έκδοση αποδείξεων. Οι αποδείξεις που εκδίδουν γίνονται με ηλεκτρονική υπογραφή του πελάτη προκειμένου να καταγράφονται τα στοιχεία του. Έτσι, οι εισπράξεις με μετρητά καταγράφονται δημιουργώντας ένα αντικίνητρο για όσους έχουν "μαύρο χρήμα" καθώς δυσκολεύονται να το ξοδέψουν χωρίς να καταγραφούν.
Στη Φιλανδία οι αναλήψεις μετρητών καταγράφονται στο όνομα του προσώπου που κάνει την ανάληψη και μεταδίδονται σε πραγματικό χρόνο στις φορολογικές αρχές. Μάλιστα, όσοι κάνουν ανάληψη φωτογραφίζονται και η σχετική ψηφιακή πληροφορία είναι διαθέσιμη στις φορολογικές αρχές όταν πραγματοποιεί ελέγχους.
