Η πληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών των μηνών Ιανουαρίου, Φεβρουαρίου και Μαρτίου του 2019 στον ΕΦΚΑ θα αποτελέσει μία από τις βασικές προϋποθέσεις για να ενταχθεί ένας οφειλέτης στη ρύθμιση των 120 δόσεων, η οποία αναμένεται να θεσμοθετηθεί εντός του δεύτερου δεκαπενθημέρου του Μαρτίου.
Αυτό είναι το βασικό μήνυμα που στέλνει προς τους οφειλέτες ασφαλιστικών εισφορών, με δήλωσή του στη «Ν», ο αρμόδιος υφυπουργός Αναστάσιος Πετρόπουλος, ο οποίος τονίζει χαρακτηριστικά: «Η ρύθμιση για τις 120 δόσεις θα προχωρήσει και θα έχει οφέλη για όλους όσοι είναι συνεπείς στην καταβολή των τρεχουσών εισφορών του 2019. Να πληρώνουν ανελλιπώς κάθε μήνα την εισφορά που καταγράφεται στο σχετικό ειδοποιητήριο από τον μήνα Ιανουάριο και μετά».
Το δεύτερο στοιχείο που αναδεικνύει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης είναι ότι η νέα ρύθμιση θα έχει πολύ συγκεκριμένα χρονικά περιθώρια για να ενταχθεί σε αυτήν ένας οφειλέτης. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το χρονικό περιθώριο θα είναι οι τρεις μήνες από την ημέρα δημοσίευσης της ρύθμισης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Έτσι, εάν η ρύθμιση ψηφιστεί μέσα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου, αυτοί που χρωστούν και θέλουν να ενταχθούν στις νέες διατάξεις των 120 δόσεων θα έχουν ένα τρίμηνο χρονικό περιθώριο μέχρι και το τέλος Ιουνίου για να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες ένταξης.
Επισημαίνεται ότι ο κ. Πετρόπουλος, με συνέντευξή του στο φύλλο της «Ν» της προηγούμενης Δευτέρας (25/2), είχε αφήσει ανοιχτό -για πρώτη φορά- το ενδεχόμενο η νέα ρύθμιση των 120 δόσεων να αφορά εκτός από τους αυτοαπασχολούμενους (ελεύθερους επαγγελματίες, επιστήμονες, αγρότες) και τις επιχειρήσεις. Αυτό σημαίνει ότι εξετάζεται το ενδεχόμενο η νέα ρύθμιση να αφορά εκτός από τις οφειλές στα πρώην ταμεία των αυτοαπασχολουμένων (ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΟΓΑ) και τις οφειλές των επιχειρήσεων και των εργοδοτών προς το πρώην ΙΚΑ. Έτσι, σύμφωνα πάντα με τον έως τώρα σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, η ρύθμιση θα αφορά αυτοαπασχολούμενους που έχουν κλείσει τα βιβλία τους ακόμη και πριν από την οικονομική κρίση και ενδεχομένως και τις επιχειρήσεις που χρωστούν οφειλές των εργαζομένων τους στο πρώην ΙΚΑ.
Οι οφειλές στα Ταμεία
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, η νέα ρύθμιση θα προβλέπει διπλό «κούρεμα» του συνολικού χρέους. Δηλαδή, θα προβλέπει «κούρεμα» και της αρχικής οφειλής, αλλά και των προσαυξήσεων που έχουν προστεθεί στην αρχική οφειλή, με αποτέλεσμα η συνολική μείωση, σύμφωνα πάντα με το υπουργείο Εργασίας, να φθάσει ακόμη και στο 70%.
Συγκεκριμένα, η μείωση της αρχικής οφειλής με τη νέα ρύθμιση υπολογίζεται ότι κατά μέσο όρο θα είναι της τάξης του 50% με 55%, ενώ η διαγραφή των προσαυξήσεων επί της αρχικής οφειλής θα αγγίζει έως και το 85%.
Όπως ανέφερε ο κ. Πετρόπουλος, αυτό το διάστημα του Μαρτίου «ολοκληρώνουμε τις τεχνικές λεπτομέρειες για το συγκεκριμένο μέτρο, το οποίο θα εξυγιάνει το χαρτοφυλάκιο του ΕΦΚΑ, καθώς επιτυγχάνει την αξιοποίηση ανείσπρακτων επί πολλά έτη απαιτήσεών του και παράλληλα θα δώσει μεγάλη ανάσα στην αγορά».
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Οφειλών (ΚΕΑΟ) για το γ’ τρίμηνο του 2018, τα συνολικά χρέη από απλήρωτες ασφαλιστικές εισφορές ιδιωτών και επιχειρήσεων ανήλθαν στο ιλιγγιώδες ποσό των 34.353.907.087 ευρώ. Από αυτό το ποσό των 34,3 δισ. ευρώ, τα νέα χρέη που δημιουργήθηκαν για πρώτη φορά μέσα στο 2018 είναι μόλις τα 74,214 εκατ. ευρώ και αφορούν 15.816 οφειλέτες.
Από το σύνολο των οφειλών των 34,3 δισ. ευρώ που έχουν μεταφερθεί και συσσωρευτεί στο ΚΕΑΟ, το 28,8%, ήτοι 9,896 δισ. ευρώ, είναι οι προσαυξήσεις που επέφεραν τα πρόσθετα τέλη κατά τη διάρκεια των πολλών προηγουμένων ετών και τα 24,457 δισ. ευρώ είναι το καθαρό κεφάλαιο των απλήρωτων ασφαλιστικών εισφορών.
26,6 δισ. πριν από το 2009
Τα στοιχεία σχετικά με την παλαιότητα των οφειλών που υπάρχουν στο χαρτοφυλάκιο του ΚΕΑΟ απεικονίζουν δύο ομάδες οφειλετών. Η πρώτη ομάδα περιλαμβάνει οφειλέτες που δημιούργησαν για πρώτη φορά οφειλές πριν από το 2009 και η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει οφειλέτες που δημιούργησαν οφειλές για πρώτη φορά μετά το 2009. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι για τις οφειλές ύψους 34.353.907.087 ευρώ, το 77,6% (ποσό 26,66 δισ. ευρώ) δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά το 2009 ή παλαιότερα, ενώ το 22,4% (ποσό 7.693.641.382 ευρώ) του συνολικού χρέους δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά μετά το 2010.
Ο σχεδιασμός του υπουργείου, πάντως, περιλαμβάνει και αυστηρές προϋποθέσεις συμμετοχής στη ρύθμιση, προκειμένου να αποτραπεί η αξιοποίησή της από τους χαρακτηριζόμενους ως «στρατηγικούς κακοπληρωτές».
Δηλαδή, αυτούς οι οποίοι διαχρονικά και συστηματικά έκαναν χρήση των οποιονδήποτε ρυθμίσεων κατά το παρελθόν προκειμένου απλά και μόνο για να αποκτήσουν ασφαλιστική ενημερότητα και αφού πλήρωναν προσχηματικά μία ή δύο δόσεις στη συνέχεια σταματούσαν να είναι συνεπείς με την εκπλήρωση των ασφαλιστικών τους υποχρεώσεων προς τον ΕΦΚΑ.
Αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους θα περάσουν από «ηλεκτρονικό κόσκινο» όλα τα εισοδηματικά και περιουσιακά στοιχεία όχι μόνο όσων επιθυμούν να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση, αλλά -πιθανότατα- και συγγενικών προσώπων πρώτου και δεύτερου βαθμού.
Αυτό είναι το βασικό μήνυμα που στέλνει προς τους οφειλέτες ασφαλιστικών εισφορών, με δήλωσή του στη «Ν», ο αρμόδιος υφυπουργός Αναστάσιος Πετρόπουλος, ο οποίος τονίζει χαρακτηριστικά: «Η ρύθμιση για τις 120 δόσεις θα προχωρήσει και θα έχει οφέλη για όλους όσοι είναι συνεπείς στην καταβολή των τρεχουσών εισφορών του 2019. Να πληρώνουν ανελλιπώς κάθε μήνα την εισφορά που καταγράφεται στο σχετικό ειδοποιητήριο από τον μήνα Ιανουάριο και μετά».
Το δεύτερο στοιχείο που αναδεικνύει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης είναι ότι η νέα ρύθμιση θα έχει πολύ συγκεκριμένα χρονικά περιθώρια για να ενταχθεί σε αυτήν ένας οφειλέτης. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το χρονικό περιθώριο θα είναι οι τρεις μήνες από την ημέρα δημοσίευσης της ρύθμισης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Έτσι, εάν η ρύθμιση ψηφιστεί μέσα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου, αυτοί που χρωστούν και θέλουν να ενταχθούν στις νέες διατάξεις των 120 δόσεων θα έχουν ένα τρίμηνο χρονικό περιθώριο μέχρι και το τέλος Ιουνίου για να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες ένταξης.
Επισημαίνεται ότι ο κ. Πετρόπουλος, με συνέντευξή του στο φύλλο της «Ν» της προηγούμενης Δευτέρας (25/2), είχε αφήσει ανοιχτό -για πρώτη φορά- το ενδεχόμενο η νέα ρύθμιση των 120 δόσεων να αφορά εκτός από τους αυτοαπασχολούμενους (ελεύθερους επαγγελματίες, επιστήμονες, αγρότες) και τις επιχειρήσεις. Αυτό σημαίνει ότι εξετάζεται το ενδεχόμενο η νέα ρύθμιση να αφορά εκτός από τις οφειλές στα πρώην ταμεία των αυτοαπασχολουμένων (ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΟΓΑ) και τις οφειλές των επιχειρήσεων και των εργοδοτών προς το πρώην ΙΚΑ. Έτσι, σύμφωνα πάντα με τον έως τώρα σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, η ρύθμιση θα αφορά αυτοαπασχολούμενους που έχουν κλείσει τα βιβλία τους ακόμη και πριν από την οικονομική κρίση και ενδεχομένως και τις επιχειρήσεις που χρωστούν οφειλές των εργαζομένων τους στο πρώην ΙΚΑ.
Οι οφειλές στα Ταμεία
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, η νέα ρύθμιση θα προβλέπει διπλό «κούρεμα» του συνολικού χρέους. Δηλαδή, θα προβλέπει «κούρεμα» και της αρχικής οφειλής, αλλά και των προσαυξήσεων που έχουν προστεθεί στην αρχική οφειλή, με αποτέλεσμα η συνολική μείωση, σύμφωνα πάντα με το υπουργείο Εργασίας, να φθάσει ακόμη και στο 70%.
Συγκεκριμένα, η μείωση της αρχικής οφειλής με τη νέα ρύθμιση υπολογίζεται ότι κατά μέσο όρο θα είναι της τάξης του 50% με 55%, ενώ η διαγραφή των προσαυξήσεων επί της αρχικής οφειλής θα αγγίζει έως και το 85%.
Όπως ανέφερε ο κ. Πετρόπουλος, αυτό το διάστημα του Μαρτίου «ολοκληρώνουμε τις τεχνικές λεπτομέρειες για το συγκεκριμένο μέτρο, το οποίο θα εξυγιάνει το χαρτοφυλάκιο του ΕΦΚΑ, καθώς επιτυγχάνει την αξιοποίηση ανείσπρακτων επί πολλά έτη απαιτήσεών του και παράλληλα θα δώσει μεγάλη ανάσα στην αγορά».
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Οφειλών (ΚΕΑΟ) για το γ’ τρίμηνο του 2018, τα συνολικά χρέη από απλήρωτες ασφαλιστικές εισφορές ιδιωτών και επιχειρήσεων ανήλθαν στο ιλιγγιώδες ποσό των 34.353.907.087 ευρώ. Από αυτό το ποσό των 34,3 δισ. ευρώ, τα νέα χρέη που δημιουργήθηκαν για πρώτη φορά μέσα στο 2018 είναι μόλις τα 74,214 εκατ. ευρώ και αφορούν 15.816 οφειλέτες.
Από το σύνολο των οφειλών των 34,3 δισ. ευρώ που έχουν μεταφερθεί και συσσωρευτεί στο ΚΕΑΟ, το 28,8%, ήτοι 9,896 δισ. ευρώ, είναι οι προσαυξήσεις που επέφεραν τα πρόσθετα τέλη κατά τη διάρκεια των πολλών προηγουμένων ετών και τα 24,457 δισ. ευρώ είναι το καθαρό κεφάλαιο των απλήρωτων ασφαλιστικών εισφορών.
26,6 δισ. πριν από το 2009
Τα στοιχεία σχετικά με την παλαιότητα των οφειλών που υπάρχουν στο χαρτοφυλάκιο του ΚΕΑΟ απεικονίζουν δύο ομάδες οφειλετών. Η πρώτη ομάδα περιλαμβάνει οφειλέτες που δημιούργησαν για πρώτη φορά οφειλές πριν από το 2009 και η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει οφειλέτες που δημιούργησαν οφειλές για πρώτη φορά μετά το 2009. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι για τις οφειλές ύψους 34.353.907.087 ευρώ, το 77,6% (ποσό 26,66 δισ. ευρώ) δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά το 2009 ή παλαιότερα, ενώ το 22,4% (ποσό 7.693.641.382 ευρώ) του συνολικού χρέους δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά μετά το 2010.
Ο σχεδιασμός του υπουργείου, πάντως, περιλαμβάνει και αυστηρές προϋποθέσεις συμμετοχής στη ρύθμιση, προκειμένου να αποτραπεί η αξιοποίησή της από τους χαρακτηριζόμενους ως «στρατηγικούς κακοπληρωτές».
Δηλαδή, αυτούς οι οποίοι διαχρονικά και συστηματικά έκαναν χρήση των οποιονδήποτε ρυθμίσεων κατά το παρελθόν προκειμένου απλά και μόνο για να αποκτήσουν ασφαλιστική ενημερότητα και αφού πλήρωναν προσχηματικά μία ή δύο δόσεις στη συνέχεια σταματούσαν να είναι συνεπείς με την εκπλήρωση των ασφαλιστικών τους υποχρεώσεων προς τον ΕΦΚΑ.
Αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους θα περάσουν από «ηλεκτρονικό κόσκινο» όλα τα εισοδηματικά και περιουσιακά στοιχεία όχι μόνο όσων επιθυμούν να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση, αλλά -πιθανότατα- και συγγενικών προσώπων πρώτου και δεύτερου βαθμού.
