Θαλασσινά, ταραμάς και χαλβάς κυριαρχούν στο τραπέζι της Καθαρής Δευτέρας και της Σαρακοστής, αλλά η επιλογή τους έχει πολλά μυστικά. Ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) εξέδωσε συμβουλές για το τι πρέπει να προσέχουμε όταν τα αγοράζουμε.
Οι συμβουλές καλύπτουν όλο το φάσμα των προϊόντων που πωλούνται στα καταστήματα τροφίμων της χώρας μας, είτε είναι νωπά είτε κατεψυγμένα.
Να λοιπόν τι συνιστά ο ΕΦΕΤ να προσέχουμε όταν διαλέγουμε θαλασσινά και τα άλλα νηστίσιμα τρόφιμα.
Για τα κεφαλόποδα (χταπόδια, καλαμάρια, θράψαλα, σουπιές κ.λπ.)
Αν πρόκειται να αγοράσετε νωπά κεφαλόποδα, πρέπει να προσέξετε τα εξής:
* Την οσμή: Πρέπει να μυρίζουν θάλασσα και όχι να έχουν δυσάρεστη οσμή αμμωνίας ή οποιουδήποτε άλλου υλικού.
* Την επιφάνεια του σώματος: Πρέπει να είναι υγρή και γυαλιστερή.
* Τα πλοκάμια και τις βεντούζες: Πρέπει να αντέχουν στο ελαφρύ τράβηγμα και να μην αποσπώνται εύκολα.
* Τη σάρκα: Πρέπει να είναι συμπαγής, ελαστική και γυαλιστερή.
* Τα μάτια: Πρέπει να είναι γυαλιστερά, «ζωηρά», χωρίς κηλίδες.
Για τα κατεψυγμένα (συσκευασμένα ή χύμα) πρέπει να γνωρίζετε:
* Δεν πρέπει να πωλούνται με αλλοιώσεις της χροιάς τους
* Συνήθως φέρουν ένα στρώμα πάγου (επίπαγος).
* Μετά την απόψυξη, το περιεχόμενο πρέπει να φέρει το χρώμα και την οσμή του νωπού προϊόντος.
* Στη συσκευασία πρέπει να υπάρχει το σήμα αναγνώρισης της εγκατάστασης.
Για τα αποψυγμένα αλιεύματα πρέπει να γνωρίζετε ότι παράγονται μόνο εντός εγκεκριμένων εγκαταστάσεων, διότι απαγορεύεται η απόψυξη των κατεψυγμένων στο λιανεμπόριο.
Κατά την πώλησή τους πρέπει επίσης υποχρεωτικά να φέρουν εμφανή την ένδειξη της αποψυγμένης κατάστασής τους. Η ένδειξη αυτή πρέπει να υπάρχει τόσο στην ενδεικτική πινακίδα πώλησης, όσο και στις ενδείξεις πάνω στην συσκευασία τους.
Οστρακοειδή (μύδια, κυδώνια, γυαλιστερές, στρείδια, αχιβάδες, χτένια κ.λπ.)
Εφ’ όσον πωλούνται με κέλυφος θα πρέπει να είναι ζωντανά και αυτό φαίνεται από:
* Το κέλυφος: Πρέπει να είναι κλειστό και να ανοίγει πολύ δύσκολα. Ή, αν είναι μερικώς ανοιχτό, πρέπει να κλείνει ερμητικά με την άσκηση της παραμικρής πίεσης πάνω του.
* Το περιεχόμενο: Πρέπει να είναι υγρό, καθαρό και άοσμο.
* Τη σάρκα: Πρέπει να είναι υγρή και γερά προσκολλημένη στο κέλυφος. Θα το καταλάβετε με το τσίμπημα καρφίτσας ή με λίγες σταγόνες λεμονιού, που θα προκαλούν συστολή του σώματος.
Όσον αφορά τα αποφλοιωμένα μύδια που πωλούνται πάνω σε πάγο, πρέπει η σάρκα τους να είναι γυαλιστερή, συνεκτική και να έχει μυρωδιά θάλασσας.
Τα μύδια πωλούνται επίσης και κατεψυγμένα με κέλυφος ή χωρίς κελύφη. Επάνω στη συσκευασία πρέπει να υπάρχει το σήμα αναγνώρισης της εγκατάστασης.
Μαλακόστρακα (π.χ. γαρίδες, καραβίδες, αστακοί, καβούρια)
Τα θαλασσινά αυτά διατίθενται νωπά, κατεψυγμένα ή ως αποψυγμένα. Για τα νωπά πρέπει :
* Η οσμή να είναι ευχάριστη (σαν την οσμή της θάλασσας).
* Τα πόδια τους να είναι σκληρά και στερεά κολλημένα στο σώμα.
* Η μεμβράνη του θώρακα να είναι τεντωμένη, ανθεκτική και διαφανής.
* Το κεφάλι και ο θώρακας να είναι ανοιχτόχρωμα (όχι μελανού χρώματος, ούτε με μαύρες κηλίδες).
* Να έχουν αντανακλαστικές κινήσεις στα μάτια, στις κεραίες και στα πόδια όταν είναι ζωντανά.
Επιπλέον, να ξέρετε ότι οι φρέσκες γαρίδες γλιστρούν εύκολα από το χέρι και δεν παρουσιάζουν δυσάρεστη οσμή.
Αχινοί
Οι αχινοί πρέπει κατά την αγορά τους να είναι ζωντανοί (θα κουνιούνται τα αγκάθια τους). Σε περίπτωση που προμηθευτείτε αποκελυφωμένους αχινούς, θα πρέπει να πωλούνται σε ψυγεία.
Κονσέρβες ιχθυηρών
Όταν επιλέγετε κονσέρβες ιχθυηρών που διατηρούνται στο ψυγείο ή εκτός ψυγείου, πρέπει να προσέχετε:
* Να μην είναι διογκωμένες,
* Να μην παρουσιάζουν εξωτερική σκουριά,
* Να μην υπάρχει διαρροή του υγρού περιεχομένου.
Επίσης, είναι προς όφελός σας να διαβάζουν προσεκτικά τις ενδείξεις στη συσκευασία.
Άλλα σαρακοστιανά εδέσματα
* Ο ταραμάς πρέπει να έχει χρώμα ομοιόμορφο, σύσταση μαλακή και όχι πικρή ή όξινη γεύση. Πιθανή αλλοίωση στον ταραμά διαπιστώνεται από την εμφάνιση μούχλας, την ξηρότητα ή την τάγγιση.
* Το τουρσί θα πρέπει να καταναλώνεται με φειδώ από άτομα με ευαισθησία στο στομάχι.
* Ο χαλβάς χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή εάν πάσχετε από αλλεργία. Να διαβάζετε προσεκτικά την συσκευασία του, για να μην καταναλώσετε χαλβά που περιέχει αλλεργιογόνα συστατικά.
Να προσέξετε επίσης το αλάτι, το οποίο συχνά περιέχεται στα τρόφιμα που καταναλώνονται την περίοδο της Σαρακοστής. Ειδικά αν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση, καλό είναι να το αντικαθιστάτε με μυρωδικά και μπαχαρικά.
Οι συμβουλές καλύπτουν όλο το φάσμα των προϊόντων που πωλούνται στα καταστήματα τροφίμων της χώρας μας, είτε είναι νωπά είτε κατεψυγμένα.
Να λοιπόν τι συνιστά ο ΕΦΕΤ να προσέχουμε όταν διαλέγουμε θαλασσινά και τα άλλα νηστίσιμα τρόφιμα.
Για τα κεφαλόποδα (χταπόδια, καλαμάρια, θράψαλα, σουπιές κ.λπ.)
Αν πρόκειται να αγοράσετε νωπά κεφαλόποδα, πρέπει να προσέξετε τα εξής:
* Την οσμή: Πρέπει να μυρίζουν θάλασσα και όχι να έχουν δυσάρεστη οσμή αμμωνίας ή οποιουδήποτε άλλου υλικού.
* Την επιφάνεια του σώματος: Πρέπει να είναι υγρή και γυαλιστερή.
* Τα πλοκάμια και τις βεντούζες: Πρέπει να αντέχουν στο ελαφρύ τράβηγμα και να μην αποσπώνται εύκολα.
* Τη σάρκα: Πρέπει να είναι συμπαγής, ελαστική και γυαλιστερή.
* Τα μάτια: Πρέπει να είναι γυαλιστερά, «ζωηρά», χωρίς κηλίδες.
Για τα κατεψυγμένα (συσκευασμένα ή χύμα) πρέπει να γνωρίζετε:
* Δεν πρέπει να πωλούνται με αλλοιώσεις της χροιάς τους
* Συνήθως φέρουν ένα στρώμα πάγου (επίπαγος).
* Μετά την απόψυξη, το περιεχόμενο πρέπει να φέρει το χρώμα και την οσμή του νωπού προϊόντος.
* Στη συσκευασία πρέπει να υπάρχει το σήμα αναγνώρισης της εγκατάστασης.
Για τα αποψυγμένα αλιεύματα πρέπει να γνωρίζετε ότι παράγονται μόνο εντός εγκεκριμένων εγκαταστάσεων, διότι απαγορεύεται η απόψυξη των κατεψυγμένων στο λιανεμπόριο.
Κατά την πώλησή τους πρέπει επίσης υποχρεωτικά να φέρουν εμφανή την ένδειξη της αποψυγμένης κατάστασής τους. Η ένδειξη αυτή πρέπει να υπάρχει τόσο στην ενδεικτική πινακίδα πώλησης, όσο και στις ενδείξεις πάνω στην συσκευασία τους.
Οστρακοειδή (μύδια, κυδώνια, γυαλιστερές, στρείδια, αχιβάδες, χτένια κ.λπ.)
Εφ’ όσον πωλούνται με κέλυφος θα πρέπει να είναι ζωντανά και αυτό φαίνεται από:
* Το κέλυφος: Πρέπει να είναι κλειστό και να ανοίγει πολύ δύσκολα. Ή, αν είναι μερικώς ανοιχτό, πρέπει να κλείνει ερμητικά με την άσκηση της παραμικρής πίεσης πάνω του.
* Το περιεχόμενο: Πρέπει να είναι υγρό, καθαρό και άοσμο.
* Τη σάρκα: Πρέπει να είναι υγρή και γερά προσκολλημένη στο κέλυφος. Θα το καταλάβετε με το τσίμπημα καρφίτσας ή με λίγες σταγόνες λεμονιού, που θα προκαλούν συστολή του σώματος.
Όσον αφορά τα αποφλοιωμένα μύδια που πωλούνται πάνω σε πάγο, πρέπει η σάρκα τους να είναι γυαλιστερή, συνεκτική και να έχει μυρωδιά θάλασσας.
Τα μύδια πωλούνται επίσης και κατεψυγμένα με κέλυφος ή χωρίς κελύφη. Επάνω στη συσκευασία πρέπει να υπάρχει το σήμα αναγνώρισης της εγκατάστασης.
Μαλακόστρακα (π.χ. γαρίδες, καραβίδες, αστακοί, καβούρια)
Τα θαλασσινά αυτά διατίθενται νωπά, κατεψυγμένα ή ως αποψυγμένα. Για τα νωπά πρέπει :
* Η οσμή να είναι ευχάριστη (σαν την οσμή της θάλασσας).
* Τα πόδια τους να είναι σκληρά και στερεά κολλημένα στο σώμα.
* Η μεμβράνη του θώρακα να είναι τεντωμένη, ανθεκτική και διαφανής.
* Το κεφάλι και ο θώρακας να είναι ανοιχτόχρωμα (όχι μελανού χρώματος, ούτε με μαύρες κηλίδες).
* Να έχουν αντανακλαστικές κινήσεις στα μάτια, στις κεραίες και στα πόδια όταν είναι ζωντανά.
Επιπλέον, να ξέρετε ότι οι φρέσκες γαρίδες γλιστρούν εύκολα από το χέρι και δεν παρουσιάζουν δυσάρεστη οσμή.
Αχινοί
Οι αχινοί πρέπει κατά την αγορά τους να είναι ζωντανοί (θα κουνιούνται τα αγκάθια τους). Σε περίπτωση που προμηθευτείτε αποκελυφωμένους αχινούς, θα πρέπει να πωλούνται σε ψυγεία.
Κονσέρβες ιχθυηρών
Όταν επιλέγετε κονσέρβες ιχθυηρών που διατηρούνται στο ψυγείο ή εκτός ψυγείου, πρέπει να προσέχετε:
* Να μην είναι διογκωμένες,
* Να μην παρουσιάζουν εξωτερική σκουριά,
* Να μην υπάρχει διαρροή του υγρού περιεχομένου.
Επίσης, είναι προς όφελός σας να διαβάζουν προσεκτικά τις ενδείξεις στη συσκευασία.
Άλλα σαρακοστιανά εδέσματα
* Ο ταραμάς πρέπει να έχει χρώμα ομοιόμορφο, σύσταση μαλακή και όχι πικρή ή όξινη γεύση. Πιθανή αλλοίωση στον ταραμά διαπιστώνεται από την εμφάνιση μούχλας, την ξηρότητα ή την τάγγιση.
* Το τουρσί θα πρέπει να καταναλώνεται με φειδώ από άτομα με ευαισθησία στο στομάχι.
* Ο χαλβάς χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή εάν πάσχετε από αλλεργία. Να διαβάζετε προσεκτικά την συσκευασία του, για να μην καταναλώσετε χαλβά που περιέχει αλλεργιογόνα συστατικά.
Να προσέξετε επίσης το αλάτι, το οποίο συχνά περιέχεται στα τρόφιμα που καταναλώνονται την περίοδο της Σαρακοστής. Ειδικά αν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση, καλό είναι να το αντικαθιστάτε με μυρωδικά και μπαχαρικά.