Τελικά είναι... άνθρακες ο "θησαυρός" των 650 εκατ. ευρώ. Τα λεφτά δεν... υπάρχουν, με την έννοια ότι δεν έχει προβλεφθεί το σχετικό δημοσιονομικό περιθώριο για το 2019 για τίποτε άλλο πέρα από τον αρχικό τους... προορισμό: για τα αναδρομικά σε καθηγητές και άλλες ομάδες/ειδικά μισθολόγια που μοιράστηκαν στην αρχή του χρόνου.
Ο λόγος για το ποσό που περίσσεψε από την εν λόγω κατανομή, προκαλώντας αρχικά τις ενστάσεις των θεσμών που ζήτησαν εγγράφως από την κυβέρνηση να μην το διαθέσει για παροχές και εν συνεχεία άνοιξε τις... "ορέξεις" για παροχές (με χαρακτηριστικό παράδειγμα την εξαγγελία Πετρόπουλου για έκτακτο δώρο Πάσχα που προκάλεσε την έντονη αντίδραση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου και άλλων στελεχών).
Το γιατί τα λεφτά δεν... υπάρχουν έχει γίνει σαφές εδώ και μήνες, από την εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού του 2019: πολύ απλά διότι πρόκειται για ένα ποσό που έχει εκ των προτέρων "εγγραφεί" δημοσιονομικά στο 2018, βαραίνει ήδη το τότε πρωτογενές πλεόνασμα και απλά ταμειακά διατέθηκε φέτος.
Με άλλα λόγια ταμειακά μόνο "βαρύνει" το 2019. Σε όρους πρωτογενών πλεονασμάτων όπως τα μετρούν οι δανειστές έχει υπολογισθεί στο 2018.
Κατά συνέπεια, αν το αδιάθετο ποσό των 650 εκατ. ευρώ οδεύσει σε άλλη χρήση τότε έχουμε ισόποση επιπλέον επιβάρυνση του προϋπολογισμού του 2019.
Η πολιτική απόφαση, το EDP και ο νέος Προϋπολογισμός
Βεβαίως, αν φανεί ότι τελικά οι επιδόσεις είναι πιο καλές από τις αναμενόμενες (κατά τις ανακοινώσεις της Eurostat της 23ης Απριλίου), ή αν η κυβέρνηση για πολιτικούς λόγους το θελήσει, μπορεί να προχωρήσει σε πρόσθετα μέτρα.
Άλλωστε τώρα γράφεται το νέο Μεσοπρόθεσμο 2020 – 2023 και θα αποτελέσει μέρος της 3ης αξιολόγησης που ξεκινά την Δευτέρα.
Η ιστορία και τα... αποσπάσματα
Το θέμα με τα 650 εκατ. ευρώ των "πιστώσεων προς κατανομή" όπως ονομάζεται ο εν λόγω κωδικός, τα οποία έχουν "περισσέψει" αναφέρεται στην ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ για τις δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2019. Εξηγεί το ΥΠΟΙΚ ότι είχε προβλεφθεί "πίστωση ύψους 982 εκατ. ευρώ προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα πληρωμής, κατά το έτος 2019, των εφάπαξ χρηματικών ποσών του νόμου 4575/2018 σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης των πληρωμών εντός του 2018. Επισημαίνεται ότι οι πληρωμές που υλοποιήθηκαν τελικά ήταν ύψους 324 εκατ. ευρώ".
Η πλήρης εικόνα όμως δίδεται πολύ πιο πριν, στην Εισηγητική του Νοεμβρίου του 2018. Εκεί γίνεται αναφορά συνολικά στις Πιστώσεις υπό κατανομή (για το 2019 φτάνουν στα 3 δισ. ευρώ περίπου, ποσό που είναι υψηλότερο από άλλες χρονιές). Σημειώνεται λοιπόν ότι "έχει προβλεφθεί πίστωση ύψους 982 εκατ. ευρώ για την περίπτωση κατά την οποία δεν ολοκληρωθούν εντός του 2018 οι διαδικασίες εξόφλησης των δικαιούχων των άρθρων 10 - 15 του ν. 4575/2018".
Αυτό που έχει σημασία είναι η επισήμανση ότι η εν λόγω πρόβλεψη "είναι δημοσιονομικά ουδέτερη κατά ESA, καθότι το σχετικό κόστος θα βαρύνει δημοσιονομικά το έτος 2018".
Τι είναι οι "πιστώσεις υπό κατανομή"
Όπως αναφέρεται στην εισηγητική, στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται κυρίως οι πιστώσεις του ΠΔΕ (με πρόβλεψη ύψους 6.750 εκατ. ευρώ πέραν των 3 δις ευρώ) και περίπου 3 δισ. ευρώ που περιλαμβάνουν: το τακτικό αποθεματικό (ύψους 1.000 εκατ. ευρώ), τις υπό κατανομή πιστώσεις για τους ΟΚΑ, για την ενίσχυση της ειδικής αγωγής, για την αντιμετώπιση της ροής προσφύγων και μεταναστών (επίσης εξαιρούνται από το κατά ενισχυμένη εποπτεία Πλεόνασμα) και το επίμαχο "μαξιλάρι" των 982 εκατ. ευρώ για την περίπτωση κατά την οποία δεν ολοκληρωνόταν εντός του 2018 (όπως και συνέβη) οι διαδικασίες εξόφλησης των αναδρομικών, δικαιούχων των άρθρων 10 - 15 του ν. 4575/2018 (στελέχη που εμπίπτουν σε ειδικά μισθολόγια καθώς και συνταξιούχοι των ίδιων κατηγοριών).
Ο λόγος για το ποσό που περίσσεψε από την εν λόγω κατανομή, προκαλώντας αρχικά τις ενστάσεις των θεσμών που ζήτησαν εγγράφως από την κυβέρνηση να μην το διαθέσει για παροχές και εν συνεχεία άνοιξε τις... "ορέξεις" για παροχές (με χαρακτηριστικό παράδειγμα την εξαγγελία Πετρόπουλου για έκτακτο δώρο Πάσχα που προκάλεσε την έντονη αντίδραση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου και άλλων στελεχών).
Το γιατί τα λεφτά δεν... υπάρχουν έχει γίνει σαφές εδώ και μήνες, από την εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού του 2019: πολύ απλά διότι πρόκειται για ένα ποσό που έχει εκ των προτέρων "εγγραφεί" δημοσιονομικά στο 2018, βαραίνει ήδη το τότε πρωτογενές πλεόνασμα και απλά ταμειακά διατέθηκε φέτος.
Με άλλα λόγια ταμειακά μόνο "βαρύνει" το 2019. Σε όρους πρωτογενών πλεονασμάτων όπως τα μετρούν οι δανειστές έχει υπολογισθεί στο 2018.
Κατά συνέπεια, αν το αδιάθετο ποσό των 650 εκατ. ευρώ οδεύσει σε άλλη χρήση τότε έχουμε ισόποση επιπλέον επιβάρυνση του προϋπολογισμού του 2019.
Η πολιτική απόφαση, το EDP και ο νέος Προϋπολογισμός
Βεβαίως, αν φανεί ότι τελικά οι επιδόσεις είναι πιο καλές από τις αναμενόμενες (κατά τις ανακοινώσεις της Eurostat της 23ης Απριλίου), ή αν η κυβέρνηση για πολιτικούς λόγους το θελήσει, μπορεί να προχωρήσει σε πρόσθετα μέτρα.
Άλλωστε τώρα γράφεται το νέο Μεσοπρόθεσμο 2020 – 2023 και θα αποτελέσει μέρος της 3ης αξιολόγησης που ξεκινά την Δευτέρα.
Η ιστορία και τα... αποσπάσματα
Το θέμα με τα 650 εκατ. ευρώ των "πιστώσεων προς κατανομή" όπως ονομάζεται ο εν λόγω κωδικός, τα οποία έχουν "περισσέψει" αναφέρεται στην ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ για τις δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2019. Εξηγεί το ΥΠΟΙΚ ότι είχε προβλεφθεί "πίστωση ύψους 982 εκατ. ευρώ προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα πληρωμής, κατά το έτος 2019, των εφάπαξ χρηματικών ποσών του νόμου 4575/2018 σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης των πληρωμών εντός του 2018. Επισημαίνεται ότι οι πληρωμές που υλοποιήθηκαν τελικά ήταν ύψους 324 εκατ. ευρώ".
Η πλήρης εικόνα όμως δίδεται πολύ πιο πριν, στην Εισηγητική του Νοεμβρίου του 2018. Εκεί γίνεται αναφορά συνολικά στις Πιστώσεις υπό κατανομή (για το 2019 φτάνουν στα 3 δισ. ευρώ περίπου, ποσό που είναι υψηλότερο από άλλες χρονιές). Σημειώνεται λοιπόν ότι "έχει προβλεφθεί πίστωση ύψους 982 εκατ. ευρώ για την περίπτωση κατά την οποία δεν ολοκληρωθούν εντός του 2018 οι διαδικασίες εξόφλησης των δικαιούχων των άρθρων 10 - 15 του ν. 4575/2018".
Αυτό που έχει σημασία είναι η επισήμανση ότι η εν λόγω πρόβλεψη "είναι δημοσιονομικά ουδέτερη κατά ESA, καθότι το σχετικό κόστος θα βαρύνει δημοσιονομικά το έτος 2018".
Τι είναι οι "πιστώσεις υπό κατανομή"
Όπως αναφέρεται στην εισηγητική, στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται κυρίως οι πιστώσεις του ΠΔΕ (με πρόβλεψη ύψους 6.750 εκατ. ευρώ πέραν των 3 δις ευρώ) και περίπου 3 δισ. ευρώ που περιλαμβάνουν: το τακτικό αποθεματικό (ύψους 1.000 εκατ. ευρώ), τις υπό κατανομή πιστώσεις για τους ΟΚΑ, για την ενίσχυση της ειδικής αγωγής, για την αντιμετώπιση της ροής προσφύγων και μεταναστών (επίσης εξαιρούνται από το κατά ενισχυμένη εποπτεία Πλεόνασμα) και το επίμαχο "μαξιλάρι" των 982 εκατ. ευρώ για την περίπτωση κατά την οποία δεν ολοκληρωνόταν εντός του 2018 (όπως και συνέβη) οι διαδικασίες εξόφλησης των αναδρομικών, δικαιούχων των άρθρων 10 - 15 του ν. 4575/2018 (στελέχη που εμπίπτουν σε ειδικά μισθολόγια καθώς και συνταξιούχοι των ίδιων κατηγοριών).
