Το μεγάλο ζήτημα των κρατικών εγγυήσεων αναδεικνύουν τόσο η έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας της Κομισιόν που πέρασε από έγκριση EWG την προηγούμενη εβδομάδα, όσο και η εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού που έχει κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
Συγκεκριμένα το ΥΠΟΙΚ σε ειδικό κεφάλαιο της εισηγητικής έκθεσης του νέου Προϋπολογισμού, κάνει λόγο για μια μεγάλη πληγή καταπτώσεων δανείων με κρατική εγγύηση. Αναφέρει ότι η χορήγηση εγγυήσεων από το Ελληνικό Δημόσιο αποτελεί εργαλείο στην άσκηση οικονομικής πολιτικής, το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, διευκολύνοντας την άντληση ρευστότητας.
Ωστόσο, "η εκτεταμένη χρήση αυτού του εργαλείου κατά τα παρελθόντα έτη, σε συνδυασμό με την κρίση της Ελληνικής οικονομίας οδήγησε σε σημαντική αύξηση των καταπτώσεων δανείων που είχαν δοθεί με κρατική εγγύηση, πρόβλημα που δεν αντιμετωπίστηκε από τις προηγούμενες κυβερνήσεις και έχει λάβει σημαντικές διαστάσεις".
Είναι ενδεικτικό ότι σήμερα εκκρεμούν όπως αναφέρει περισσότερα από 700 χιλιάδες αιτήματα καταπτώσεων δανείων με κρατική εγγύηση προς το Ελληνικό Δημόσιο από τις τράπεζες...
Επταετές πλάνο
Επιπλέον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ειδικό κεφάλαιο της έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας που αφορά στις κρατικές εγγυήσεις, αναφέρει ότι το ποσό των εγγυήσεων που έχουν εκπέσει σύμφωνα με στοιχεία Σεπτεμβρίου ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ και έχει αυξηθεί σε σχέση με την προηγούμενη αποτύπωση που έγινε τον Ιούνιο λόγω αύξησης των claims από τις τράπεζες. Σύμφωνα με την Επιτροπή η κυβέρνηση έχει καταρτίσει και καταθέσει στις Βρυξέλλες ένα επταετές σχέδιο αποπληρωμής.
Παράλληλα αναφέρεται η πιθανότητα σταδιακής αύξησης των ποσών που θα αποπληρωθούν, από 4,2 εκατ. ευρώ το 2020 σε 133 εκατ. ευρώ το 2026.
Τι αναφέρει το ΥΠΟΙΚ
Το ΥΠΟΙΚ στην εισηγητική έκθεση αναφέρει πως οι κρατικές εγγυήσεις παρέχονται πλέον με αυστηρότητα και φειδώ. Στο πλαίσιο αυτό το 2019 παρασχέθηκαν κρατικές εγγυήσεις:
· Για την αποκατάσταση ζημιών προερχόμενων από φυσικές καταστροφές ή άλλα έκτακτα γεγονότα.
· Στο πλαίσιο των διατάξεων του ν.3723/2008, που αφορούν την παροχή εγγυήσεων για τη ρευστότητα των τραπεζών.
· Σε ευρωπαϊκούς ή διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για δάνεια που χορηγούσε δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς, καθώς και σε πιστωτικά ιδρύματα,αποκλειστικά για επενδυτικούς και κοινωνικούς σκοπούς.
· Στην Τράπεζα της Ελλάδος προς εξασφάλιση των απαιτήσεων αυτής κατά πιστωτικών ιδρυμάτων στο πλαίσιο του Μηχανισμού Έκτακτης Ενίσχυσης σε Ρευστότητα (Emergency Liquidity Assistance - ELA).
Για το έτος 2019 τα στοιχεία των εγγυήσεων εκτιμάται ότι διαμορφώνονται ως εξής:
· Οι νέες εγγυήσεις ανέρχονται στο 0,22% του ΑΕΠ, έναντι 0,10% το 2018.
· Οι πληρωμές από καταπτώσεις εγγυήσεων διαμορφώνονται στο 0,01% του ΑΕΠ, έναντι 0,05% το 2018.
· Το ανεξόφλητο εγγυημένο υπόλοιπο δανείων με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου ανέρχεται στο 5,24% του ΑΕΠ, έναντι 5,59% το 2018.
Η πολιτική του 2020
Για το έτος 2020 η πολιτική εγγυήσεων εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να υπόκειται στο πλαίσιο κριτηρίων και στόχων της γενικότερης οικονομικής πολιτικής, αναφέρει το ΥΠΟΙΚ. Επιπρόσθετα, εγκρίθηκε στο πλαίσιο του "Ηρακλή" εγγυητικό σχήμα, σύμφωνα με το οποίο εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου καλύπτει ομολογίες υψηλής διαβάθμισης που προκύπτουν από τιτλοποιήσεις Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων. Οι εγγυήσεις αυτές θα συμπεριληφθούν στις εξαιρέσεις του ανώτατου ετήσιου ορίου στην παροχή κρατικών εγγυήσεων.
Παράλληλα, για την επιτάχυνση της επεξεργασίας και πληρωμής των αιτημάτων κατάπτωσης που υποβάλλουν τα πιστωτικά ιδρύματα (τα οποία αφορούν τη χορήγηση εγγυημένων δανείων σε φυσικά πρόσωπα και ιδιωτικές επιχειρήσεις), είναι σε εξέλιξη η εφαρμογή ενός σχεδίου δράσης για τη βελτίωση της διαχείρισης των κρατικών εγγυήσεων. Το εν λόγω σχέδιο προβλέπει τη χρήση ψηφιακών δυνατοτήτων, όπως την αυτοματοποίηση της βεβαίωσης οφειλών στις ΔΟΥ και της παρακολούθησης κάθε δανειολήπτη με τη χρήση διεπαφών ανάμεσα στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Δημοσιονομικής Πολιτικής και το Taxis, αλλά και τη λειτουργία του συστήματος "Ηλεκτρονικός Φάκελος Δανειολήπτη", για την ηλεκτρονική διαχείριση των εγγράφων που συνοδεύουν τα αιτήματα κατάπτωσης. Επίσης, θα ενισχυθεί το προσωπικό του ΓΛΚ που εξετάζει τα εκκρεμή αιτήματα καταπτώσεων και θα βελτιωθεί το διαχειριστικό και νομικό πλαίσιο σε συνεργασία με τα πιστωτικά ιδρύματα. Στόχος των εν λόγω δράσεων είναι να υποστηρίξουν ένα μεσοπρόθεσμο πλάνο αποπληρωμής των αιτημάτων καταπτώσεων των εγγυημένων από το Ελληνικό Δημόσιο δανείων.
Το ανεξόφλητο εγγυημένο υπόλοιπο φτάνει περίπου στα 10 δισ. ευρώ χωρίς τις εγγυήσεις που έχουν παρασχεθεί προς τα πιστωτικά ιδρύματα τόσο στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ρευστότητάς τους, όσο και στο πλαίσιο του Προγράμματος Ενίσχυσης της Επιχειρηματικότητας.
Για την ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών οι κρατικές εγγυήσεις που συνδέονται με το σχετικό πρόγραμμα ανήλθαν στις 30/09/2019 σε 350 εκατ. ευρώ, παραμένοντας αμετάβλητες σε σχέση με το έτος 2018, ενώ μέχρι τις 31/12/2019 το συγκεκριμένο ποσό θα μειωθεί στα 320 εκατ. ευρώ. Οι εν λόγω εγγυήσεις παρέχονται έναντι προμήθειας, η οποία αποτελεί έσοδο του Ελληνικού Δημοσίου. Συγκεκριμένα, από την 01/01/2019 μέχρι τις 30/09/2019 εισπράχθηκαν 1,96 εκατ. ευρώ, ενώ μέχρι τις 31/12/2019 αναμένεται να εισπραχθούν συνολικά 3,92 εκατ. ευρώ.
Επιπροσθέτως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) στο πλαίσιο προγραμμάτων ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας χορηγεί δάνεια στα τραπεζικά ιδρύματα με αποκλειστικό σκοπό τη χρηματοδότηση μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, για την εκτέλεση επενδυτικών έργων. Οι εγγυήσεις που έχουν παρασχεθεί προς την ΕΤΕπ για την κάλυψη των εν λόγω δανείων ανέρχονται σε 1,474 δισ. ευρώ, το ανεξόφλητο υπόλοιπο αυτών των δανείων είναι 1,282 δισ. ευρώ και έχει εισπραχθεί προμήθεια 10,30 εκατ. ευρώ μέχρι τις 30/09/2019.
Συγκεκριμένα το ΥΠΟΙΚ σε ειδικό κεφάλαιο της εισηγητικής έκθεσης του νέου Προϋπολογισμού, κάνει λόγο για μια μεγάλη πληγή καταπτώσεων δανείων με κρατική εγγύηση. Αναφέρει ότι η χορήγηση εγγυήσεων από το Ελληνικό Δημόσιο αποτελεί εργαλείο στην άσκηση οικονομικής πολιτικής, το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, διευκολύνοντας την άντληση ρευστότητας.
Ωστόσο, "η εκτεταμένη χρήση αυτού του εργαλείου κατά τα παρελθόντα έτη, σε συνδυασμό με την κρίση της Ελληνικής οικονομίας οδήγησε σε σημαντική αύξηση των καταπτώσεων δανείων που είχαν δοθεί με κρατική εγγύηση, πρόβλημα που δεν αντιμετωπίστηκε από τις προηγούμενες κυβερνήσεις και έχει λάβει σημαντικές διαστάσεις".
Είναι ενδεικτικό ότι σήμερα εκκρεμούν όπως αναφέρει περισσότερα από 700 χιλιάδες αιτήματα καταπτώσεων δανείων με κρατική εγγύηση προς το Ελληνικό Δημόσιο από τις τράπεζες...
Επταετές πλάνο
Επιπλέον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ειδικό κεφάλαιο της έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας που αφορά στις κρατικές εγγυήσεις, αναφέρει ότι το ποσό των εγγυήσεων που έχουν εκπέσει σύμφωνα με στοιχεία Σεπτεμβρίου ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ και έχει αυξηθεί σε σχέση με την προηγούμενη αποτύπωση που έγινε τον Ιούνιο λόγω αύξησης των claims από τις τράπεζες. Σύμφωνα με την Επιτροπή η κυβέρνηση έχει καταρτίσει και καταθέσει στις Βρυξέλλες ένα επταετές σχέδιο αποπληρωμής.
Παράλληλα αναφέρεται η πιθανότητα σταδιακής αύξησης των ποσών που θα αποπληρωθούν, από 4,2 εκατ. ευρώ το 2020 σε 133 εκατ. ευρώ το 2026.
Τι αναφέρει το ΥΠΟΙΚ
Το ΥΠΟΙΚ στην εισηγητική έκθεση αναφέρει πως οι κρατικές εγγυήσεις παρέχονται πλέον με αυστηρότητα και φειδώ. Στο πλαίσιο αυτό το 2019 παρασχέθηκαν κρατικές εγγυήσεις:
· Για την αποκατάσταση ζημιών προερχόμενων από φυσικές καταστροφές ή άλλα έκτακτα γεγονότα.
· Στο πλαίσιο των διατάξεων του ν.3723/2008, που αφορούν την παροχή εγγυήσεων για τη ρευστότητα των τραπεζών.
· Σε ευρωπαϊκούς ή διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για δάνεια που χορηγούσε δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς, καθώς και σε πιστωτικά ιδρύματα,αποκλειστικά για επενδυτικούς και κοινωνικούς σκοπούς.
· Στην Τράπεζα της Ελλάδος προς εξασφάλιση των απαιτήσεων αυτής κατά πιστωτικών ιδρυμάτων στο πλαίσιο του Μηχανισμού Έκτακτης Ενίσχυσης σε Ρευστότητα (Emergency Liquidity Assistance - ELA).
Για το έτος 2019 τα στοιχεία των εγγυήσεων εκτιμάται ότι διαμορφώνονται ως εξής:
· Οι νέες εγγυήσεις ανέρχονται στο 0,22% του ΑΕΠ, έναντι 0,10% το 2018.
· Οι πληρωμές από καταπτώσεις εγγυήσεων διαμορφώνονται στο 0,01% του ΑΕΠ, έναντι 0,05% το 2018.
· Το ανεξόφλητο εγγυημένο υπόλοιπο δανείων με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου ανέρχεται στο 5,24% του ΑΕΠ, έναντι 5,59% το 2018.
Η πολιτική του 2020
Για το έτος 2020 η πολιτική εγγυήσεων εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να υπόκειται στο πλαίσιο κριτηρίων και στόχων της γενικότερης οικονομικής πολιτικής, αναφέρει το ΥΠΟΙΚ. Επιπρόσθετα, εγκρίθηκε στο πλαίσιο του "Ηρακλή" εγγυητικό σχήμα, σύμφωνα με το οποίο εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου καλύπτει ομολογίες υψηλής διαβάθμισης που προκύπτουν από τιτλοποιήσεις Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων. Οι εγγυήσεις αυτές θα συμπεριληφθούν στις εξαιρέσεις του ανώτατου ετήσιου ορίου στην παροχή κρατικών εγγυήσεων.
Παράλληλα, για την επιτάχυνση της επεξεργασίας και πληρωμής των αιτημάτων κατάπτωσης που υποβάλλουν τα πιστωτικά ιδρύματα (τα οποία αφορούν τη χορήγηση εγγυημένων δανείων σε φυσικά πρόσωπα και ιδιωτικές επιχειρήσεις), είναι σε εξέλιξη η εφαρμογή ενός σχεδίου δράσης για τη βελτίωση της διαχείρισης των κρατικών εγγυήσεων. Το εν λόγω σχέδιο προβλέπει τη χρήση ψηφιακών δυνατοτήτων, όπως την αυτοματοποίηση της βεβαίωσης οφειλών στις ΔΟΥ και της παρακολούθησης κάθε δανειολήπτη με τη χρήση διεπαφών ανάμεσα στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Δημοσιονομικής Πολιτικής και το Taxis, αλλά και τη λειτουργία του συστήματος "Ηλεκτρονικός Φάκελος Δανειολήπτη", για την ηλεκτρονική διαχείριση των εγγράφων που συνοδεύουν τα αιτήματα κατάπτωσης. Επίσης, θα ενισχυθεί το προσωπικό του ΓΛΚ που εξετάζει τα εκκρεμή αιτήματα καταπτώσεων και θα βελτιωθεί το διαχειριστικό και νομικό πλαίσιο σε συνεργασία με τα πιστωτικά ιδρύματα. Στόχος των εν λόγω δράσεων είναι να υποστηρίξουν ένα μεσοπρόθεσμο πλάνο αποπληρωμής των αιτημάτων καταπτώσεων των εγγυημένων από το Ελληνικό Δημόσιο δανείων.
Το ανεξόφλητο εγγυημένο υπόλοιπο φτάνει περίπου στα 10 δισ. ευρώ χωρίς τις εγγυήσεις που έχουν παρασχεθεί προς τα πιστωτικά ιδρύματα τόσο στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ρευστότητάς τους, όσο και στο πλαίσιο του Προγράμματος Ενίσχυσης της Επιχειρηματικότητας.
Για την ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών οι κρατικές εγγυήσεις που συνδέονται με το σχετικό πρόγραμμα ανήλθαν στις 30/09/2019 σε 350 εκατ. ευρώ, παραμένοντας αμετάβλητες σε σχέση με το έτος 2018, ενώ μέχρι τις 31/12/2019 το συγκεκριμένο ποσό θα μειωθεί στα 320 εκατ. ευρώ. Οι εν λόγω εγγυήσεις παρέχονται έναντι προμήθειας, η οποία αποτελεί έσοδο του Ελληνικού Δημοσίου. Συγκεκριμένα, από την 01/01/2019 μέχρι τις 30/09/2019 εισπράχθηκαν 1,96 εκατ. ευρώ, ενώ μέχρι τις 31/12/2019 αναμένεται να εισπραχθούν συνολικά 3,92 εκατ. ευρώ.
Επιπροσθέτως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) στο πλαίσιο προγραμμάτων ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας χορηγεί δάνεια στα τραπεζικά ιδρύματα με αποκλειστικό σκοπό τη χρηματοδότηση μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, για την εκτέλεση επενδυτικών έργων. Οι εγγυήσεις που έχουν παρασχεθεί προς την ΕΤΕπ για την κάλυψη των εν λόγω δανείων ανέρχονται σε 1,474 δισ. ευρώ, το ανεξόφλητο υπόλοιπο αυτών των δανείων είναι 1,282 δισ. ευρώ και έχει εισπραχθεί προμήθεια 10,30 εκατ. ευρώ μέχρι τις 30/09/2019.