«Κάτω τα χέρια από το Πανεπιστήμιο. Βουλευτές, υπουργοί, συνδικαλιστές, σωματειακές παρατάξεις, ινστρούκτορες, κομματικοί εγκάθετοι δεν έχουν καμία σχέση να ανακατεύονται με τα πανεπιστημιακά ζητήματα», διαμηνύει, με τη συνέντευξή του στην «Η», ο πρύτανης του ΕΚΠΑ, Θεόδωρος Φορτσάκης.
Τις τελευταίες ημέρες βρίσκεστε στο επίκεντρο σφοδρής αντιπαράθεσης με αφορμή τα μέτρα φύλαξης που έχετε λάβει στο κεντρικό κτίριο του ΕΚΠΑ. Δικαιολογείτε τις αντιδράσεις;
Ο θόρυβος που έχει δημιουργηθεί είναι υπερβολικός και οφείλεται στην άκρατη πολιτικοποίηση των πανεπιστημιακών ζητημάτων.
Συνέντευξη - ποταμός Θ. Φορτσάκη: «Εξω από το πανεπιστήμιο βουλευτές, υπουργοί, συνδικαλιστές και ινστρούκτορες»
Εμείς ζητήσαμε να υπάρχει ένας έλεγχος των ατόμων που εισέρχονται στο κεντρικό κτίριο του πανεπιστημίου κι έγινε πανελλήνιο ζήτημα. Ξεσηκώθηκαν ακόμη και βουλευτές. Αυτά τα πράγματα είναι παράλογα και δείχνουν σε ποιο βαθμό έχει ξεπέσει η ελληνική πανεπιστημιακή ζωή σε χέρια ανθρώπων που δεν έχουν καμία σχέση με το πανεπιστήμιο.
Στο πανεπιστήμιο λειτουργούμε με κανόνες που έχει θεσπίσει η πολιτεία. Και οι κανόνες αυτοί προβλέπουν ότι τη βούληση του πανεπιστημίου την εκφράζουν οι πρυτανικές αρχές, η Σύγκλητος και τα άλλα συλλογικά όργανα. Βουλευτές, υπουργοί άσχετοι με τα θέματά μας, συνδικαλιστές, σωματειακές παρατάξεις, ινστρούκτορες και κομματικοί εγκάθετοι δεν έχουν καμία σχέση να ανακατεύονται.
Γι΄ αυτό λέμε: Κάτω τα χέρια από το πανεπιστήμιο. Αφήστε μας να κάνουμε τη δουλειά μας, σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους.
Ποιο είναι το συνολικό σχέδιό σας για τη φύλαξη του πανεπιστημίου;
Πρώτα απ΄ όλα θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το πανεπιστήμιο για να λειτουργήσει και να επιτελέσει τον ρόλο του ως δημόσιος χώρος θα πρέπει να προφυλαχθεί. Δεν μπορεί να μπαίνουν στο πανεπιστήμιο άσχετοι, διότι αυτό είναι η παραβίαση του ασύλου.
Το πανεπιστήμιο θα στηρίξει και πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες όταν αυτό είναι πρέπον, αλλά δεν είναι χώρος πολιτικός ή κοινωνικών αγώνων. Είναι χώρος έρευνας και διδασκαλίας.
Θέλουμε να σταματήσει η ασύδοτη είσοδος στο πανεπιστήμιο και, κυρίως, να απομακρύνουμε όσους τελούν παράνομες πράξεις το εσωτερικό του. Σε όλα αυτά θα πρέπει να βάλουμε μία τάξη. Έτσι, θα πολλαπλασιάσουμε τους φύλακες, ενώ θα βελτιώσουμε τις υποδομές με καλύτερο φωτισμό και καθάρισμα των χώρων. Θα φροντίσουμε να υπάρξει νυχτερινή φύλαξη, αλλά και να εξοπλιστούν τα κτίρια με συστήματα ασφαλείας: με συναγερμούς, με κλειδαριές στα γραφεία, με κάγκελα στα παράθυρα, όπου χρειάζεται. Πρέπει να κάνουμε στο πανεπιστήμιο ό, τι κάνουμε στο σπίτι μας για να το προφυλάξουμε. Μια πρώτη καταγραφή δείχνει ότι μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, οι ζημιές που σημειώθηκαν στο πανεπιστήμιο, σε κομπιούτερ ή γραφεία καθηγητών, για παράδειγμα, υπερβαίνουν τις 500.000 ευρώ.
Σκοπεύετε να εφαρμόσετε έλεγχο εισόδου και σε άλλους χώρους εκτός από το κεντρικό κτίριο του ΕΚΠΑ;
Όχι. Η δομή του πανεπιστημίου δεν είναι ώριμη να υποδεχθεί ένα τέτοιο σύστημα. Θέλω να διευκρινίσω ότι μόνο στο κεντρικό κτίριο υπάρχει έλεγχος εισόδου. Παντού αλλού η είσοδος είναι ελεύθερη.
Θα εφαρμόσουμε τη φύλαξη με τρόπο που δεν θα προσβάλουμε καμία ελευθερία ούτε των φοιτητών, ούτε των καθηγητών, ούτε των διοικητικών υπαλλήλων. Άλλωστε, για το θέμα αυτό η πρυτανική αρχή δεν κινείται μόνη της. Έχουμε αυστηρή εντολή από τους συναδέλφους μας οι οποίοι μας ψήφισαν και κυρίως από την πλειονότητα των φοιτητών μας. Αυτοί που διαφωνούν είναι μειοψηφία. Την Πέμπτη, για παράδειγμα, 50 άτομα εμπόδισαν τη Νομική Σχολή να λειτουργήσει και άλλοι 50 απέκλεισαν την είσοδο της Φιλοσοφικής. Αυτά τα πράγματα είναι παραλογισμοί. Δεν είναι δυνατόν να τα ανεχτούμε.
Για να μπορέσετε, πάντως, να θέσετε σε εφαρμογή τα σχέδιά σας χρειάζονται χρήματα. Η κρατική χρηματοδότηση των ΑΕΙ όμως συνεχώς μειώνεται. Με ποιους τρόπους θα προσελκύσετε πόρους;
Η θέση μας είναι καθαρή και αναμφισβήτητη: Αν το κράτος θέλει να έχει πανεπιστήμια πρέπει και να τα πληρώνει. Δεν είναι δυνατόν το ΕΚΠΑ να λειτουργήσει με 10,5 εκατ. ευρώ, όταν αυτά δεν μπορούν να καλύψουν το ρεύμα, τη θέρμανση και τις απόλυτα βασικές του ανάγκες.
Βεβαίως, τα πανεπιστήμια θα πρέπει να περιστείλουν τις δαπάνες τους. Δεν σας κρύβω ότι κάναμε πολλές σπατάλες στο παρελθόν. Για παράδειγμα, νοικιάζαμε πολλά κτίρια όταν τα δικά μας ήταν άδεια. Τώρα, κάνουμε ειδικές συμφωνίες για το ηλεκτρικό και το νερό. Παράλληλα, θα προσπαθήσουμε να αξιοποιήσουμε την περιουσία μας. Έχουμε πολλά ακίνητα τα οποία δεν μπορούμε να εκμεταλλευτούμε διότι το καθένα είναι δεσμευμένο για ειδικό σκοπό. Είναι, λοιπόν, ανάγκη το θεσμικό πλαίσιο να εκσυγχρονιστεί και για τον λόγο αυτό θα κάνουμε συγκεκριμένες προτάσεις στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση.
Επίσης, κάνουμε προσπάθεια να αυξήσουμε τη συμμετοχή μας στα ερευνητικά προγράμματα του ΕΣΠΑ, τα οποία αφήνουν κι ένα κέρδος για το πανεπιστήμιο. Οι ερευνητές μας, όμως θα πρέπει να έχουν καλύτερη γραφειοκρατική αντιμετώπιση και να τους δοθούν κίνητρα ώστε να παραμείνουν στη χώρα.
Θα έχει διασύνδεση το πανεπιστήμιο με την αγορά εργασίας;
Δεν δέχομαι ότι το πανεπιστήμιο πρέπει να ταυτίζεται με την αγορά. Δεν είμαστε παραγωγικές επαγγελματικές σχολές.
Όμως, από την άλλη πλευρά, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι οι απόφοιτοί μας πρέπει να αποκτήσουν εφόδια για να επιζήσουν στην αγορά εργασίας. Γι΄ αυτό τον σκοπό δημιουργούμε επαφές με φορείς, από τον ΣΕΒ, τους εμπόρους, μέχρι τις τράπεζες και τους μεγάλους κερδοσκοπικούς οργανισμούς. Αυτό θα μας βοηθήσει να προσαρμόσουμε αναλόγως στα προγράμματα σπουδών και να δώσουμε μεγαλύτερη βάση σ΄ αυτά τα οποία ζητάει η αγορά. Το ιδεοληπτικό ταμπού που απαγορεύει τη διασύνδεση των πανεπιστημίων με τις επιχειρήσεις θα πρέπει να καταρριφθεί.
Τα παιδιά μας έρχονται με «αποξηραμένο» εγκέφαλο
Πώς θα μπορούσε το ΕΚΠΑ να ενισχύσει την κοινωνική προσφορά του;
Θέλουμε το πανεπιστήμιο να θέσει περισσότερο τις δυνάμεις του στην υπηρεσία της κοινωνίας. Σας δίνω δύο παραδείγματα.
Πρώτον: Εχουμε μία από τις καλύτερες Ιατρικές Σχολές της Ευρώπης. Τώρα εκπονούμε σχέδιο ώστε να δημιουργήσουμε ένα μεγάλο χώρο πανεπιστημιακών νοσοκομείων, πολεοδομικά ενοποιημένο, και να εκσυγχρονίσουμε τα πανεπιστημιακά μας νοσοκομεία, το Αρεταίειο, το Αιγινήτειο, το Αττικό, το Λαϊκό, το Ευγενίδειο. Θέλουμε αυτό να το κάνουμε για να εξυπηρετήσουμε και τη δημόσια υγεία και να αναδείξουμε τα πανεπιστημιακά νοσοκομεία στη θέση που τους αξίζει.
Δεύτερον: Προωθούμε στον χώρο της εκπαίδευσης ένα πρόγραμμα που ονομάζεται «μαθαίνω να διαβάζω». Τα παιδιά μας έρχονται στα πανεπιστήμια με τον εγκέφαλό τους «αποξηραμένο» από την παπαγαλία στη μέση εκπαίδευση. Θέλουμε να εφαρμόσουμε σε ορισμένα σχολεία πιλοτικό πρόγραμμα ώστε τα παιδιά να μη μαθαίνουν από ένα βιβλίο, αλλά να μπορούν να διδάσκονται από πολλές πηγές ώστε να είναι σε θέση να λειτουργήσουν ως φοιτητές με κριτικό πνεύμα.
Ασχετοι...
Στο πανεπιστήμιο λειτουργούμε με κανόνες που έχει θεσπίσει η πολιτεία. Και οι κανόνες αυτοί προβλέπουν ότι τη βούληση του πανεπιστημίου την εκφράζουν οι πρυτανικές αρχές, η Σύγκλητος και τα άλλα συλλογικά όργανα. Βουλευτές, υπουργοί άσχετοι με τα θέματά μας, συνδικαλιστές, σωματειακές παρατάξεις, ινστρούκτορες και κομματικοί εγκάθετοι δεν έχουν καμία σχέση να ανακατεύονται.
Ζημιές
Πρέπει να κάνουμε στο πανεπιστήμιο ό, τι κάνουμε στο σπίτι μας για να το προφυλάξουμε. Μια πρώτη καταγραφή δείχνει ότι μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, οι ζημιές που σημειώθηκαν στο πανεπιστήμιο, σε κομπιούτερ ή γραφεία καθηγητών, για παράδειγμα, υπερβαίνουν τις 500.000 ευρώ.