Ακόμη μία ευκαιρία για ιδιοκτήτες αυθαιρέτων

«Ανάσα» για χιλιάδες ιδιοκτήτες που επιθυμούν να υπαχθούν στον νέο νόμο περί τακτοποίησης αυθαιρέτων δίνει η έγκριση παράτασης ενός έτους της καταληκτικής ημερομηνίας υπαγωγής στον νόμο 4178/2013, με σχετική απόφαση που υπέγραψε ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς.




Στη νέα διάταξη, η οποία ορίζει πλέον την 8η Φεβρουαρίου 2016 ως καταληκτική προθεσμία υποβολής των δηλώσεων τακτοποίησης αυθαιρέτων, έχει στόχο να διευκολύνει τους πολίτες αλλά και τους μηχανικούς να ανταποκριθούν στις διατάξεις του νόμου, ενώ παράλληλα παρέχει επιπλέον παράταση δύο ετών (σε μηχανικούς και ιδιοκτήτες) για την υποβολή των σχεδίων που συνοδεύουν τη δήλωση αυθαιρέτου. Η συγκεκριμένη ρύθμιση αφορά όλες τις κατηγορίες αυθαιρέτων εκτός από τις μικρές αυθαιρεσίες που δεν αυξάνουν τον όγκο και την επιφάνεια του κτίσματος, καθώς γι' αυτές δεν υπάρχουν προθεσμίες.

Ήδη το τελευταίο διάστημα, μετά και τη διαρροή της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έκρινε συνταγματικό τον νόμο 4178, ο ρυθμός υποβολής των δηλώσεων αυξήθηκε κατά 50%, φθάνοντας στις 500 με 600 αιτήσεις ημερησίως. Έτσι, μέχρι στιγμής, συνολικά με τους δύο νόμους περί τακτοποίησης έχουν δηλωθεί 805.682 αυθαίρετα κτίσματα ή κτίσματα με αυθαιρεσία.

Μάλιστα, σε περισσότερες από 490.000 περιπτώσεις έχει καταβληθεί ήδη το παράβολο, ενώ 269.036 έχουν ολοκληρώσει την υπαγωγή. Από το ηλεκτρονικό σύστημα έχουν εκδοθεί 671.720 βεβαιώσεις για μεταβίβαση ακινήτων.

Συνολικά από τις δηλώσεις αυθαιρέτων προκύπτει πως το 75% αφορά σε κτίσματα με οικοδομική άδεια και το 25% σε παντελώς αυθαίρετα, χωρίς καμία άδεια. Ακόμη προκύπτει ότι το 70% των δηλώσεων αφορά ακίνητα σε εντός σχεδίου περιοχές και το 30% σε ακίνητα εκτός σχεδίου. Επίσης το 22% των δηλώσεων αφορά κύρια και μοναδική κατοικία, το 60% άλλη κατοικία (δευτερεύουσα, εξοχική κλπ) και το υπόλοιπο 18% επαγγελματικές χρήσεις.

Το μέσο πρόστιμο των νέων δηλώσεων ανέρχεται στο ποσό των 5.383 ευρώ ανά δήλωση, η μέση επιφάνεια κυρίων χώρων στα 75 τετραγωνικά και η μέση επιφάνεια βοηθητικών χώρων στα 31 τετραγωνικά. Συνολικά από τους νόμους περί αυθαιρέτων τα τελευταία 5 χρόνια έχουν ήδη εισπραχθεί άνω των 2,2 δις ευρώ και αναμένονται ακόμη άνω του 1 δις ευρώ από όσους έχουν ήδη υποβάλλει δήλωση.

Σύμφωνα με τον νόμο 4178/2013, η προθεσμία για την υποβολή δήλωσης έληγε στις 8 Φεβρουαρίου 2015, ενώ παλαιότερη υπουργική απόφαση όριζε επίσης πως τα σχέδια και τα έγγραφα που υποχρεωτικά υποβάλλονται για να ολοκληρωθεί η διαδικασία της «νομιμοποίησης» του αυθαιρέτου θα πρέπει να κατατεθούν εντός έξι μηνών από την υποβολή της δήλωσης τακτοποίησης. Πλέον, με την υπογραφή της υπουργικής απόφασης από τον Ν. Ταγαρά, δίδεται η δυνατότητα στον μηχανικό να ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών εντός δύο ετών από τη νέα καταληκτική ημερομηνία της τακτοποίησης, δηλαδή τον Φεβρουάριο του 2018.

Οι δόσεις...
Σε όλη την περίοδο της παράτασης ισχύει η δυνατότητα αποπληρωμής του προστίμου σε 60 μηνιαίες δόσεις, κάτι που ισχύει και σήμερα για όσους υποβάλλουν δήλωση τακτοποίησης, με δυνατότητα αποπληρωμής του προστίμου, είτε με εξαμηνιαίες, είτε με μηνιαίες δόσεις. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες αλλαγές, για δηλώσεις με πληρωμή παραβόλου που θα πραγματοποιηθεί έως και 5/2/2016 αναμένεται η παροχή των εξής τρόπων εξόφλησης του ενιαίου ειδικού προστίμου:

i) Εφάπαξ εξόφληση (έκπτωση 20%) με προθεσμία καταβολής έως και την 8/2/2016.

ii) Εξόφληση του 30% (έκπτωση 10%) με προθεσμία καταβολής έως και την 8/2/2016. Οι επόμενες προς εξόφληση δόσεις δύναται να είναι μηνιαίες ή τριμηνιαίες.

iii) 60 μηνιαίες δόσεις (ελάχιστο ποσό δόσης 50 ευρώ) με προθεσμία καταβολής των πρώτων 6 δόσεων έως και την 8/2/2016.

iv) 10 εξαμηνιαίες δόσεις (ελάχιστο ποσό δόσης 300 ευρώ) με προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης έως και την 8/2/2016.

Τι πληρώνετε
Όπως προβλέπει ο νόμος, στη ρύθμιση εντάσσονται όσες αυθαιρεσίες έχουν υλοποιηθεί έως τις 28 Ιουλίου 2011 (οπότε είχε κατατεθεί στη Βουλή ο ν.4014/11) και συγκεκριμένα:

1. Αυθαίρετες κατασκευές σε κτίρια με αποκλειστική χρήση κατοικία, που υφίστανται πριν από το 1975. Για τη νομιμοποίησή τους, οι ιδιοκτήτες καταβάλλουν παράβολο ύψους 500 ευρώ. Δεν πληρώνουν δηλαδή ενιαίο ειδικό πρόστιμο.

2. Αυθαίρετες κατασκευές που υφίστανται πριν από την 01/01/1983. Εξαιρούνται οριστικά από την κατεδάφιση με την καταβολή του παραβόλου και του 15% του ενιαίου ειδικού προστίμου.

3. Αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγή χρήσης που πραγματοποιήθηκε από 01/01/1983 έως 31/12/2003 και για τις οποίες καταβάλλεται το 80% του ενιαίου ειδικού προστίμου.

4. Αυθαιρεσίες που πραγματοποιήθηκαν μετά τις 31/12/2003 και πριν από τις 28 Ιουλίου 2011 για τις οποίες καταβάλλεται πρόστιμο και παράβολο.

5. Αυθαίρετες μικρές παραβάσεις, όπως π.χ. τοποθέτηση φούρνων, διακοσμητικών κρουνών σε ακάλυπτο χώρο, πέργκολες κτλ. Εξαιρούνται οριστικά της κατεδάφισης, με την καταβολή παραβόλου 500 ευρώ. Χωρίς δηλαδή την καταβολή ειδικού προστίμου.

6. Αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης με παραβίαση μέχρι 40% κάλυψης και δόμησης και μέχρι 20% ύψους (σε σύγκριση με την οικοδομική άδεια) (Στα ποσοστά συνυπολογίζονται τα δηλωμένα αυθαίρετα και από παλαιότερες νομοθετικές ρυθμίσεις). Εξαιρούνται της κατεδάφισης για 30 χρόνια με την καταβολή παραβόλου και του ειδικού προστίμου και οριστικά μετά την συμπλήρωση της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτηρίου.

Σημειώνεται ότι με την καταβολή, μόνον παραβόλου ύψους 500 ευρώ νομιμοποιούνται όλες οι αυθαιρεσίες σε κατοικίες που υπήρχαν πριν από το 1975, όπως και όλες οι μικρού μεγέθους παραβάσεις.

Ποια αυθαίρετα εντάσσονται στη ρύθμιση

Στη ρύθμιση εντάσσονται όσες αυθαιρεσίες έχουν υλοποιηθεί έως τις 28 Ιουλίου 2011 και αφορούν:

1. Αυθαίρετες κατασκευές σε κτίρια με αποκλειστική χρήση κατοικία, που υφίστανται πριν από το 1975. Για τη νομιμοποίησή τους, οι ιδιοκτήτες καταβάλλουν παράβολο ύψους 500 ευρώ.

2. Αυθαίρετες κατασκευές που υφίστανται πριν από την 01/01/1983. Εξαιρούνται οριστικά από την κατεδάφιση με την καταβολή του παραβόλου και του 15% του ενιαίου ειδικού προστίμου.

3. Αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγή χρήσης που πραγματοποιήθηκε από 01/01/1983 έως 31/12/2003 και για τις οποίες καταβάλλεται το 80% του ενιαίου ειδικού προστίμου.

4. Αυθαιρεσίες που πραγματοποιήθηκαν μετά τις 31/12/2003 και πριν από τις 28 Ιουλίου 2011 για τις οποίες καταβάλλεται πρόστιμο και παράβολο.

5. Αυθαίρετες μικρές παραβάσεις, όπως π.χ. τοποθέτηση φούρνων, διακοσμητικών κρουνών σε ακάλυπτο χώρο, πέργκολες κτλ. Εξαιρούνται οριστικά της κατεδάφισης, με την καταβολή παραβόλου 500 ευρώ.

6. Αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης με παραβίαση μέχρι 40% κάλυψης και δόμησης και μέχρι 20% ύψους (σε σύγκριση με την οικοδ. άδεια) (Στα ποσοστά συνυπολογίζονται τα δηλωμένα αυθαίρετα και από παλαιότερες νομοθετικές ρυθμίσεις).

Τι προβλέπεται για την αποπληρωμή των προστίμων

i) Εφάπαξ εξόφληση (έκπτωση 20%) με προθεσμία καταβολής έως και την 8/2/2016.

ii) Εξόφληση του 30% (έκπτωση 10%) με προθεσμία καταβολής έως και την 8/2/2016.

iii) 60 μηνιαίες δόσεις (ελάχιστο ποσό δόσης 50 ευρώ) με προθεσμία καταβολής των πρώτων 6 δόσεων έως και την 8/2/2016.

iv) 10 εξαμηνιαίες δόσεις (ελάχιστο ποσό δόσης 300 ευρώ) με προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης έως και την 8η/2/2016.

Το 70% των δηλώσεων αφορά ακίνητα σε εντός σχεδίου περιοχές και το 30% σε ακίνητα εκτός σχεδίου.
Το μέσο πρόστιμο των νέων δηλώσεων ανέρχεται στο ποσό των 5.383 ευρώ, ενώ από το ηλεκτρονικό σύστημα έχουν εκδοθεί 671.720 βεβαιώσεις για μεταβίβαση ακινήτων.