Από τη μία πλευρά, υπάρχουν τεχνολογικοί κολοσσοί, όπως είναι η Apple, η Google, το Facebook και η Samsung, που κάνουν άνοιγμα στον χώρο των ηλεκτρονικών πληρωμών.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχει μία σειρά από μικρές, ευέλικτες και καινοτόμες νεοφυείς επιχειρήσεις (startups) σε ολόκληρο τον κόσμο που προσπαθούν να αποσπάσουν ένα κομμάτι της πίτας των ηλεκτρονικών πληρωμών, προσφέροντας στους καταναλωτές απλότητα και ευχρηστία. Και στη μέση βρίσκονται οι τράπεζες, ο μέχρι τώρα βασικός «παίκτης» στον χώρο των ηλεκτρονικών πληρωμών, οι οποίες καλούνται να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα που δημιουργούνται.
Οι εξελίξεις των τελευταίων 2-3 ετών έχουν αρχίσει να δημιουργούν ένα νέο τοπίο όσον αφορά στην παγκόσμια αγορά των ηλεκτρονικών πληρωμών, όπως σημείωναν οι συμμετέχοντες σε μία πρόσφατη διημερίδα που διοργάνωσε πρόσφατα η Visa Europe στη Βαρκελώνη με αντικείμενο τις μελλοντικές τάσεις που διαμορφώνονται στον χώρο των πληρωμών.
Τα smartphone «κλέβουν» από τις τράπεζες τις ηλεκτρονικές πληρωμές
Τα smartphones θεωρούνται βέβαιο ότι θα αρχίσουν να αποτελούν όλο και περισσότερο ένα από τα βασικά μέσα διεκπεραίωσης συναλλαγών. Όμως, το βασικό μήνυμα του φετινού Visa Futures δεν ήταν άλλο από το ότι το «κλειδί» της επιτυχίας είναι η εξαιρετική εμπειρία και η ευχρηστία μίας εφαρμογής ή μίας υπηρεσίας που σχετίζεται με τον χώρο των πληρωμών. Έναν τομέα που γνωρίζουν αρκετά καλά τόσο οι τεχνολογικοί κολοσσοί όσο και αρκετά startups, που μπορούν να κινηθούν πιο γρήγορα από τους υφιστάμενους χρηματοπιστωτικούς ομίλους.
Η Apple και οι άλλοι
Μεγάλα ονόματα από τον χώρο των ψηφιακών τεχνολογιών έχουν ανακοινώσει την είσοδό τους στον χώρο των πληρωμών: Apple Pay, Google Pay, Samsung Pay είναι υπηρεσίες που πήραν μεγάλη δημοσιότητα τους τελευταίους μήνες, όπως και η κίνηση του Facebook, που επιτρέπει στους χρήστες του Messenger να στέλνουν χρήματα ο ένας στον άλλον. Προς το παρόν, μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά σταδιακά οι υπηρεσίες θα επεκταθούν παγκοσμίως.
«Οι τεχνολογικοί κολοσσοί θέλουν να φάνε το γεύμα σας», ήταν μία από τις χαρακτηριστικές ατάκες στο συγκεκριμένο συνέδριο της Visa, για να ακολουθήσει η φράση «και τα startups θέλουν ότι περισσέψει».
Οι εξελίξεις αναμένεται να είναι ραγδαίες την επόμενη διετία, καθώς τα smartphones αλλά και συσκευές που ανήκουν στην κατηγορία των wearables, όπως, για παράδειγμα, τα smart watches, θα αρχίσουν να χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για πληρωμές, υποκαθιστώντας τις γνωστές πλαστικές κάρτες.
Startups
Την ίδια στιγμή, έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους καινοτόμες υπηρεσίες από startups που επιδιώκουν να απλοποιήσουν τη διαδικασία της ηλεκτρονικής συναλλαγής. Όπως είναι, για παράδειγμα, η Fastacash, που επιτρέπει τη μεταφορά χρημάτων αλλά και τις αγορές, χρησιμοποιώντας τα στοιχεία από τους λογαριασμούς κοινωνικής δικτύωσης των συναλλασσόμενων για να ολοκληρώσει με ασφάλεια τη συναλλαγή. Αλλά και η Sumup, που προσφέρει σε ελεύθερους επαγγελματίες τη δυνατότητα να αποκτήσουν εύκολα και γρήγορα μία φορητή συσκευή αποδοχής καρτών με δυνατότητα σύνδεσης σε smartphones (mPOS) και να κάνουν τις ρυθμίσεις σε ελάχιστο χρόνο προκειμένου να πραγματοποιούν συναλλαγές με ψηφιακό τρόπο.
Το ενδιαφέρον για τα startups είναι τέτοιο που η Visa Europe προχώρησε πρόσφατα στη δημιουργία του Visa colab στο Τελ Αβίβ, με στόχο να βοηθήσει νεοφυείς επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον χώρο των συναλλαγών. Αντίστοιχο κέντρο πρόκειται να ξεκινήσει τη λειτουργία του τον επόμενο μήνα στο Βερολίνο.
Mobile payments
ΠΡΩΤΟΠΟΡΕΙ Η ΕΥΡΩΠΗ
Σύμφωνα με τα στελέχη της Visa Europe, το smartphone θα αρχίσει σταδιακά τα επόμενα χρόνια να εξελίσσεται στο βασικό μέσο για τη διεκπεραίωση των συναλλαγών μας και απ' ότι φαίνεται η Ευρώπη θα είναι η περιοχή εκείνη του πλανήτη που θα υιοθετήσει πιο γρήγορα τη συγκεκριμένη τάση.
Το μοντέλο που κυρίως θα ακολουθηθεί είναι αυτό όπου η διασφάλιση της ασφάλειας θα γίνεται μέσω του cloud, το αποκαλούμενο και HCE (host cloud emulation), όπου δεν απαιτείται η ύπαρξη ειδικής κάρτας SIM στη συσκευή. Σύμφωνα με τη Visa Europe, υπάρχουν ήδη περισσότερα από τριάντα προγράμματα από ισάριθμες τράπεζες στην Ευρώπη για υλοποιήσεις HCE. Υπάρχουν, βέβαια, και ορισμένα ανοικτά ζητήματα. Το πρώτο είναι η διεύρυνση του οικοσυστήματος, ώστε να μπορούν οι έμποροι να έχουν εύκολη πρόσβαση σε τερματικά (POS) ή ειδικές συσκευές που θα συνδέονται σε smartphones και θα μπορούν να λειτουργήσουν ως τερματικά αποδοχής συναλλαγών. Το δεύτερο είναι η προστασία των προσωπικών δεδομένων. Η βελτίωση της ευχρηστίας πολλές φορές έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται το επίπεδο προστασίας των δεδομένων. Και γι' αυτό απαιτείται να υπάρξει μία ισορροπία μεταξύ της ευχρηστίας και της προστασίας των προσωπικών δεδομένων.
Κινήσεις για συνεργασία
Η «απάντηση» των τραπεζών
Σε αυτό το νέο τοπίο που αρχίζει να διαμορφώνεται στον χώρο των ηλεκτρονικών πληρωμών οι τράπεζες είναι ανταγωνιστές, αλλά και...,συνεργάτες. Όπως αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια του Visa Futures, ένα βασικό ατού των τραπεζών είναι ότι οι καταναλωτές τις εμπιστεύονται περισσότερο σε σχέση με τις εταιρείες τεχνολογίας ή τα startups. Από την άλλη πλευρά, δεν είναι τόσο ευέλικτες όσον αφορά την υλοποίηση καινοτόμων διαδικασιών και υπηρεσιών που είναι και το ζητούμενο αυτή την περίοδο.
Γι' αυτό τον λόγο και κρίνεται κάτι παραπάνω από απαραίτητο να αρχίσουν να συνεργάζονται με startups προκειμένου να μπορέσουν να επιταχύνουν τον χρόνο υλοποίησης των αλλαγών που απαιτούνται στις δομές τους και στον τρόπο προώθησης των σχετικών προϊόντων και υπηρεσιών τους.
Επίσης, ένα σημείο που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής και που τονίστηκε αρκετές φορές είναι πως η καινοτομία δεν έχει σχέση με τα χρήματα που δαπανά ένας οργανισμός για έρευνα, αλλά με τους ανθρώπους και το έργο που παράγουν. Θα πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι υπάρχουν τράπεζες που έχουν αρχίσει να κινούνται με αρκετά γρήγορους ρυθμούς, αλλάζοντας τα μοντέλα τους. Για παράδειγμα, η ισπανική BBVA έχει υλοποιήσει μία λύση για mobile payments, η οποία είναι εξαιρετικά πρακτική και εύχρηστη και γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο σημειώνει επιτυχία στην αγορά της Ισπανίας.
Η επίσης ισπανική La Caixa λάνσαρε ένα ψηφιακό «βραχιόλι» που «φορτώνεται» με χρήματα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί, για παράδειγμα, για αγορές εντός ενός ξενοδοχείου. Τέλος, υπάρχει και η περίπτωση της Leumi Bank στο Ισραήλ, όπου το smartphone και οι ψηφιακές τεχνολογίες αποτελούν προτεραιότητα και έχει δημιουργήσει μία εφαρμογή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μία σειρά συναλλαγών, όπως είναι η εύρεση ταξί ή για να κλείσεις θέση πάρκινγκ.