Oι κεντρικοί τραπεζίτες αποφάσισαν να παγώσουν τον ELA στα σημερινά επίπεδα και να παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις. Υπονοούν δε ότι οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες τις επόμενες ημέρες και το τραπεζικό σύστημα με την ελληνική οικονομία να συνεχίσει θα βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση: «Το Διοικητικό Συμβούλιο παρακολουθεί στενά την κατάσταση στις χρηματοπιστωτικές αγορές και τις πιθανές επιπτώσεις στην κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής και την ισορροπία των κινδύνων για τη σταθερότητα των τιμών στη ζώνη του ευρώ. Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αποφασισμένο να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα στο πλαίσιο της εντολής του.
Μετά την απόφαση των ελληνικών αρχών για τη διενέργεια δημοψηφίσματος και την μη παράταση του προγράμματος προσαρμογής, το Διοικητικό Συμβούλιο δηλώνει ότι θα συνεργαστεί στενά με την Τράπεζα της Ελλάδας για τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Τέλος τα λεφτά του ELA για τις ελληνικές τράπεζες - Τι μήνυμα στέλνει ο Ντράγκι
Λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες συνθήκες, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να διατηρήσει το ανώτατο όριο για την παροχή έκτακτης ρευστότητας (ELA) στις ελληνικές τράπεζες στο επίπεδο που αποφασίστηκε την Παρασκευή (26 Ιουνίου, 2015).
Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να επανεξετάσει την απόφασή του.
Ο Μάριο Ντράγκι δήλωσε: «Συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε στενά με την Τράπεζα της Ελλάδας και υποστηρίζουμε σθεναρά τη δέσμευση των κρατών μελών στην υπόσχεση να αναλάβουν δράση για την αντιμετώπιση των αδυναμιών των οικονομιών της ευρωζώνης».
Ο Γιάννης Στουρνάρας δήλωσε: «Η Τράπεζα της Ελλάδας, ως μέλος του Ευρωσυστήματος, θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας για τους Έλληνες πολίτες σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες».
To μήνυμα
Το παρασκήνιο της συνεδρίασης της ΕΚΤ είναι δραματικό. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ζητήθηκε capital control από την Ελλάδα, κάτι που στην παρούσα φάση απέρριψε η κυβέρνηση τουλάχιστον ως προς το να καταθέσει επίσημη εντολή. Εριξε έτσι το «μπαλάκι» στις τράπεζες να αποφασίσουν αυτές τι θα κάνουν. Αν δηλαδή θα υπάρξει «λουκέτο» τη Δευτέρα ή και άλλες ημέρες.
Η ανακοίνωση της ΕΚΤ υπονοεί ξεκάθαρα ότι είναι έτοιμη να ζητήσει περιορισμό στην κίνηση κεφαλαίων.
Η διατήρηση της ρευστότητας στα ίδια επίπεδα με αυτά της Παρασκευής είναι ένα αρνητικό μήνυμα ως προς το ότι έχουν φύγει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ τις τελευταίες ώρες και είναι άγνωστο αν μπορούν οι τράπεζες να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις για απόσυρση κεφαλαίων. Γι' αυτό και δεν αποκλείεται το κλείσιμο των τραπεζών προκειμένου να αντέξουν στις υψηλές πιέσεις, εφόσον οι τραπεζίτες κρίνουν ότι δεν μπορούν να περιορίσουν τον πανικό που έχει ήδη δημιουργηθεί.
Από την άλλη, το γεγονός ότι διατηρείται ο ELA μέχρι τη λήξη του προγράμματος την Τρίτη, ίσως είναι ένα μήνυμα ότι υπάρχουν περιθώρια για να βρεθεί λύση και να μην υπάρξει διακοπή της ρευστότητας από την Τετάρτη το πρωί.
Πρόκειται για μια μεσοβέζικη λύση από την ΕΚΤ η οποία ούτε τραβάει την πρίζα μέχρι νεωτέρας αλλά ούτε και ενισχύει τις τράπεζες για να καλύψουν τη μεγάλη φυγή καταθέσεων. Αν μάλιστα επιβεβαιώνονται πληροφορίες ότι οι τράπεζες έχουν μόλις 1 δισ. «μαξιλάρι» τότε είναι σίγουρο ότι θα υπάρξει πρόβλημα και σύντομα.
Σύσκεψη
Σύσκεψη πραγματοποιήθηκε το μεσημέρι στο Μέγαρο Μαξίμου υπό τον πρωθυπουργό Α.Τσίπρα με τη συμμετοχή του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη και του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη.
Μετά τις 3 το μεσημέρι αποχώρησε από το Μέγαρο Μαξίμου ο κ.Δραγασάκης ενώ οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στις ραγδαίες εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα και την οικονομία.
Το πρακτορείο Reuters νωρίτερα μετέδιδε ότι οι τραπεζίτες της ΕΚΤ θα διατηρήσουν μεν ανοικτό τον μηχανισμό έκτακτης χρηματοδότησης, κλείνοντας ωστόσο ακόμη περισσότερο την κάνουλα.
«Υπάρχει πιθανότητα μιας επέκτασης», δήλωσε το άτομο που έχει απευθείας γνώση της εν εξελίξει συνεδρίασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, προσθέτοντας πως ένα μεγαλύτερο «κούρεμα» βρίσκεται υπό συζήτηση.
Σύμφωνα με πηγές του πρακτορείου, αυτή τη στιγμή το όριο στη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών είναι περίπου 89 δισεκ. ευρώ.
Περιορισμοί και τραπεζική αργία;
Το ερώτημα που τίθεται είναι αν θα μπορούν οι ελληνικές τράπεζες να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες αιτήσεις των καταθετών για απόσυρση χρημάτων. Αλλά με δεδομένο ότι τις επόμενες ώρες μετά το δημοψήφισμα έφυγαν από τα γκισέ πάνω από 1 δις ευρώ, είναι δεδομένο ότι η απόφαση Ντράγκι μπορεί να καθορίσει τις εξελίξεις για το αν θα κλείσουν οι τράπεζες ακόμη και από τη Δευτέρα.
Ο Μ. Ντράγκι και οι τραπεζίτες κινήθηκαν «θεσμικά» και δεν τράβηκαν την πρίζα πριν λήξει το πρόγραμμα, δηλαδή την Τρίτη, ωστόσο έστειλαν ένα πολύ σκληρό μήνυμα στην Ελλάδα και είναι άγνωστο τι θα γίνει όταν τελειώσει το πρόγραμμα.
Οι πληροφορίες που έρχονταν από το πρωί, και με δεδομένο ότι οι «18» υπουργοί Οικονομικών συζήτησαν χθες τα έκτακτα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για να μην καταρρεύσει το τραπεζικό σύστημα και να μην «μολυνθεί» και η Ευρώπη από την ελληνική κρίση, δεν αποκλείεται οι αποφάσεις της ΕΚΤ να είναι «σοκαριστικές». Δηλαδή να διατηρηθεί μεν ο ELA μέχρι και την Τρίτη με μεγαλύτερο κούρεμα στα ενέχυρα αλλά να αιτηθεί ο Μ. Ντράγκι τη λήψη έκτακτων μέτρων, ήτοι capital control. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να μπουν περιορισμοί στο όριο αναλήψεων από ΑΤΜ και γκισέ. Με δεδομένο ότι θα παρέχεται ρευστότητα μέσω του ELA θα μπορούσαν να παραμείνουν ανοικτές οι τράπεζες τις επόμενες δύο ημέρες, αν κι αυτό θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις των τραπεζιτών οι οποίοι θέλουν να ηρεμήσει η κατάσταση και φοβούνται νέο πανικό, αυτή τη φορά μέσα στα υποκαταστήματα.
Υπάρχει και το ενδεχόμενο της τραπεζικής αργίας, γνωστής και ως Bank holiday, για αύριο ή και όσο διάστημα χρειάζεται, όμως, τότε οι επιπτώσεις θα είναι αλυσιδωτές. Με άδεια ταμεία, με τον κόσμο σε αναβρασμό, με το Χρηματιστήριο κλειστό και με τις συναλλαγές να είναι αδύνατες εκφράζονται φόβοι για πολύ απρόβλεπτες καταστάσεις. Υπάρχει βεβαίως και το κακό σενάριο του «κουρέματος» στις καταθέσεις προκειμένου να ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες, το μοντέλο Κύπρου που είναι πλέον γνωστό σε όλους.
Για το Χρηματιστήριο δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις σχετικά με το τι θα πράξει, ωστόσο, το γεγονός ότι όλες οι εκκαθαρρίσεις γίνονται μέσω τραπεζών, καθιστά αδύνατο το άνοιγμά του.
Οπως αναφέρουν οι FT «μια τραπεζική αργία θα ήταν ο καλύτερος τρόπος να σωθούν οι τράπεζες από κατάρρευση κατά την διάρκεια μιας περιόδου έντονης πίεσης. Το ερώτημα είναι: τι πρέπει να γίνει για να ξανανοίξουν».
Σε κάθε περίπτωση η εισήγηση για capital control θα πρέπει να αποφασιστεί από την ελληνική κυβέρνηση η οποία δεν φαίνεται διατεθειμένη να το ζητήσει αυτό, ακόμη κι αν υπάρξει σχετικό αίτημα από την ΕΚΤ προς την ΤτΕ, κάτι που βεβαίως θα φέρει πιο κοντά το capital control. Γνώστες της κατάστασης λένε ότι η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να ανοίξει μία τράπεζα, και συγκεκριμένα την Εθνική σε περίπτωση αρνητικών εξελίξεων.
Η χώρα μπαίνει σε αχαρτογράφητα νερά και πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι αυτή η εβδομάδα, κι όχι η επόμενη μετά το δημοψήφισμα, θα είναι η καθοριστική για το αν θα καταρρεύσει το τραπεζικό σύστημα και η οικονομία.