Plan B - Κλειστές τράπεζες και capital control

Τη λήψη μέτρων για τη διασφάλιση της ακεραιότητας της Ευρωζώνης προανήγγειλαν με ανακοίνωσή τους οι 18 υπουργοί της Ευρωζώνης μετά τη λήξη της άτυπης συνεδρίασής τους.



Ραγδαίες θα είναι από εδώ και στο εξής οι εξελίξεις για την ελληνική οικονομία καθώς οι εταίροι έχουν αποφασίσει να προχωρήσουν στη λήψη έκτακτων μέτρων προκειμένου να στηριχθεί το τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα και ταυτόχρονα να μην υπάρξει «μόλυνση» των υπολοίπων ευρωπαϊκών οικονομιών.

Πληροφορίες από τις Βρυξέλλες και από την Φραγκφούρτη, δηλαδή από την έδρα της ΕΚΤ η οποία ουσιαστικά κρατά στην οικονομία της χώρας στα χέρια της, κάνουν λόγο για αποφάσεις που έχουν ήδη ληφθεί και που θα ανακοινωθούν τις επόμενες ώρες, αναλόγως με τις εξελίξεις. Είναι το plan B που έχει συζητηθεί τις τελευταίες ημέρες και που κρέμμεται πάνω από την Ελλάδα σαν δαμόκλειος σπάθη.

Βεβαίως το σενάριο της επιβολής μέτρων μπορεί να παραμείνει... σενάριο αν υπάρξουν άλλες εξελίξεις στο μέρος των διαπραγματεύσεων.

Οι 18 Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών, χωρίς δηλαδή την παρουσία του Γιάνη Βαρουφάκη, φέρεται να αποφάσισαν:

1. Να απομονωθεί το ελληνικό τραπεζικό σύστημα από το ευρωπαϊκό σύστημα διατραπεζικών συναλλαγών που ονομάζεται TARGET. Το μέτρο αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν συναλλαγές από ένα πιστωτικό ίδρυμα σε ένα άλλο. Ουσιαστικά αποκλείονται Ελληνες και ξένοι με λογαριασμούς σε ελληνικές τράπεζες να κάνουν διατραπεζικές συναλλαγές, ουσιαστικά δεν μπορούν να γίνουν οιεσδήποτε οικονομικές διαδικασίες. Για παράδειγμα όλες οι συναλλαγές μέσω εταιρειών ή ακόμη και οι χρηματιστηριακές εκκαθαρίσεις. Το σενάριο λέει ότι το μέτρο αυτό μπορεί να κρατήσει μερικές ημερες, ίσως μία εβδομάδα και μετά να υπάρξει αποκατάσταση του συστήματος για να μπορούν να γίνουν οι πληρωμές.

2. Αποφασίζεται επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων, το λεγόμενο capital control κατά το οποίο θα πρέπει να υπάρχει ημερήσιο όριο συναλλαγών για όλους τους καταθέτες. Στο σενάριο αυτό πρέπει να προστεθεί και το κλείσιμο των τραπεζών για συγκεκριμένο χρονικο διάστημα. Κάποιοι το υπολογίζουν για Δευτέρα και Τρίτη ως αναγκαστική αργία και αν από την Τετάρτη δεν ηρεμήσει η κατάσταση τότε θα επιβληθεί ο περιορισμός κεφαλαίων. Το μέτρο αυτό σημαίνει ότι τα ΑΤΜ θα λειτουργούν με... κόφτη, δηλαδή το όριο δεν θα μπορούσε να είναι πάνω από 200 ή 300 ευρώημερησίως. Ομως, οι καταθέτες δεν θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στα ταμεία των τραπεζών.

3. Το τρίτο μέτρο αφορά το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και πώς θα μπορούσε να προστατευτεί. Η ΕΚΤ θα αυξήσει το όριο ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες για να μην υπάρξει πρόβλημα που θα δημιουργούσε συνθήκες χρεοκοπίας και χάους στη χώρα που θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλες χώρες.

4. Το τέταρτο μέτρο αφορά στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας προς την Ελλάδα προκειμένου να μη μείνει η Ελλάδα από είδη πρώτης ανάγκης και βασικά αγαθά.

Η ανακοίνωση των 18 υπουργών ουσιαστικά προανήγγειλε αυτά τα μέτρα τα οποία θα μπορούσαν να ενεργοποιηθούν τις επόμενες ώρες.

Ακολουθεί ολόκληρη η ανακοίνωση:

«Οι 18 υπουργοί των κρατών-μελών της Ευρωζώνης και οι Θεσμοί πραγματοποίησαν άτυπη συνάντηση για να συζητήσουν την επικείμενη λήξη του τρέχοντος χρηματοδοτικού διακανονισμού του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας με την Ελλάδα, μετά τη διακοπή των διαπραγματεύσεων με τις ελληνικές αρχές.

»Η ενίσχυση της ΟΝΕ έχει συμβάλει στο να βοηθήσει τη ζώνη του ευρώ να ξεπεράσει την κληρονομιά της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Έχουμε προχωρήσει σημαντικά όσον αφορά τη δημοσιονομική εξυγίανση, την εφαρμογή φιλόδοξων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, τη βελτίωση της δημοσιονομικής και οικονομικής διακυβέρνησης, την εμβάθυνση της χρηματοπιστωτικής ενοποίησης, ενώ καταφέραμε να έχουμε ένα αποτελεσματικό δίχτυ προστασίας. Είμαστε σε πολύ ισχυρότερη θέση απ’ ό,τι κατά τη διάρκεια της κρίσης.

»Τα κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ σκοπεύουν να κάνουν πλήρη χρήση όλων των διαθέσιμων μέσων για τη διατήρηση της ακεραιότητας και της σταθερότητας της Ευρωζώνης. Αυτό θα συμπληρώσει τις δράσεις στις οποίες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μπορεί να προχωρήσει, υπό καθεστώς πλήρους ανεξαρτησίας και σύμφωνα με το καταστατικό της. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας παραμένουν ισχυρά και απολαμβάνουν την πλήρη υποστήριξή μας, όπως πάντα.

»Δεσμευόμαστε να λάβουμε όλα τα αναγκαία μέτρα για την περαιτέρω ενίσχυση της ανθεκτικότητας των οικονομιών μας. Είμαστε έτοιμοι να λάβουμε αποφασιστικά μέτρα για την ενδυνάμωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.

»Τονίζουμε ότι η λήξη του οικονομικού διακανονισμού του ΕΤΧΣ με την Ελλάδα, χωρίς την προοπτική μιας συμφωνίας στη συνέχεια, θα απαιτήσει τη λήψη μέτρων από τις ελληνικές αρχές, με την τεχνική υποστήριξη των θεσμικών οργάνων, για τη διασφάλιση της σταθερότητας του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Η Ευρωομάδα θα παρακολουθεί πολύ στενά την οικονομική και χρηματοπιστωτική κατάσταση στην Ελλάδα και η Ευρωομάδα είναι έτοιμη να συνεδριάσει εκ νέου για να λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις, εφόσον χρειάζεται, προς το συμφέρον της Ελλάδα ως μέλους της ζώνης του ευρώ.

»Είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε και να υποστηρίξουμε την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό, όπως απαιτείται, μετά από τη λήξη του οικονομικού διακανονισμού με τον ΕΤΧΣ.

[Η δήλωση αυτή εγκρίθηκε από τους υπουργούς των κρατών μελών της ευρωζώνης, εκτός από την Ελλάδα]»