Ισχυρή φοροκαταιγίδα αναμένεται να πλήξει τα ελληνικά νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις, τους αγρότες και τους κλάδους τους τουρισμού και της εστίασης, εφόσον υλοποιηθούν τα μέτρα που έχει καταθέσει η ελληνική κυβέρνηση
Ο «λογαριασμός» που θα κληθούν να πληρώσουν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις μαζί με την διατήρηση του ΕΝΦΙΑ και το 2016 υπερβαίνει τα 8 δισ. ευρώ για τη διετία 2015-2016.
Οι νέες ρυθμίσεις από τη στιγμή που περάσουν από τη Βουλή θα ενεργοποιηθούν άμεσα. Το πρώτο μέτρο που θα έρθει και θα προκαλέσει «τσουνάμι» ανατιμήσεων στην αγορά και θα επιβαρύνει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς είναι το νέο καθεστώς ΦΠΑ καθώς οι θεσμοί θέλουν να τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιουλίου.
Αυτή είναι η φορο-καταιγίδα 8 δισ. που έχει προτείνει η κυβέρνηση
Στο «μέτωπο» του ΦΠΑ η διαφορά στον εισπρακτικό στόχο ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και τους δανειστές είναι οριακή, μόλις 100 εκατ. ευρώ, μετά τη νέα κίνηση της Αθήνας, η οποία πρότεινε στους θεσμούς τα πρόσθετα έσοδα από τον ΦΠΑ να ανέλθουν στο 0,93% από 0,74% του ΑΕΠ.
Το μέγεθος αυτό αντιστοιχεί σε ετήσιες εισπράξεις 1,7 δισ. ευρώ έναντι 1,8 δισ. ευρώ που ζητούν οι δανειστές και θα προέλθουν από τις σαρωτικές μετατάξεις προϊόντων σε υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ που θα αυξήσει τις λιανικές τιμές πώλησης και συνάμα τα έσοδα του κράτους.
Στη νέα της πρόταση η κυβέρνηση ξεκαθαρίζει πως τρόφιμα, ενέργεια, νερό και ξενοδοχεία θα μείνουν στο μεσαίο συντελεστή ΦΠΑ 13%, ενώ στον υπερμειωμένο του 6% θα υπάγονται φαρμακευτικά προϊόντα, βιβλία και τα θέατρα.
Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι στο τελευταίο σχέδιο η ελληνική πλευρά διατηρεί την έκπτωση του 30% του ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου πλην της Κρήτης, υπαναχωρώντας από την αρχική της θέση. Χθες υπήρξε υπαναχώρηση από την πλευρά των θεσμών για το ΦΠΑ στα ξενοδοχεία, καθώς πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν επιμένουν πλέον για μετάταξη του κλάδου στο 23% από το 6,5% που είναι σήμερα η επιβάρυνση από τον φόρο και δέχονται την ελληνική πρόταση για ΦΠΑ 13%.
ΦΠΑ
Οι αλλαγές στους συντελεστές ΦΠΑ για μεγάλο αριθμό προϊόντων και υπηρεσιών θα φέρουν τα «πάνω - κάτω» στην αγορά. Προτείνεται η καθιέρωση τριών συντελεστών ΦΠΑ:
6% (αντί 6,5%) για τα φαρμακευτικά είδη, τις εκδόσεις βιβλίων και τα εισιτήρια των θεάτρων.
13% για βασικά είδη διατροφής και φρέσκα τρόφιμα - όπως φρούτα, λαχανικά, γάλα, κρέας, ψάρια, ψωμί νωπό - λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου και νερού, διαμονή σε ξενοδοχεία.
23% για όλα τα υπόλοιπα αγαθά και υπηρεσίες και τον κλάδο της εστίασης. Η ελληνική πλευρά «έδωσε» την εστίαση για να διατηρήσει τους μειωμένους κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου.
Το προτεινόμενο αυτό σύστημα συντελεστών θα έχει ως συνέπεια να αυξηθεί από το 13% στο 23% ο συντελεστής ΦΠΑ για:
όλα τα μεταποιημένα, συσκευασμένα και κονσερβοποιημένα τρόφιμα (μακαρόνια, ρύζι και όσπρια πωλούμενα σε συσκευασίες, μπισκότα, σοκολάτες, πατατάκια, τσιπς, κονσέρβες, αναψυκτικά, συσκευασμένοι χυμοί, κατεψυγμένα τρόφιμα, γλυκά, παγωτά, μαρμελάδες, επεξεργασμένο και συσκευασμένο ψωμί, σάντουιτς, προμαγειρεμένο φαγητό, έτοιμο φαγητό σε συσκευασίες, τοματοπολτοί, σάλτσες σε κονσέρβες κ.λπ.).
τις υπηρεσίες μεταφορών (εισιτήρια λεωφορείων, τρένων, αεροπλάνων, πλοίων, κόμιστρα ταξί),
σερβιριζόμενα είδη σε καταστήματα μαζικής εστίασης
τις υπηρεσίες επισκευής παλαιών κατοικιών,
τις δευτεροβάθμιες υπηρεσίες υγείας που παρέχονται από ιδιωτικά θεραπευτήρια,
τα εισιτήρια θεαμάτων (κινηματογράφων κ.λπ., πλην θεάτρων),
τις υπηρεσίες που παρέχονται από συγγραφείς, καλλιτέχνες, συνθέτες
τις πωλήσεις ανθέων και φυτών
Οι τιμές όλων των παραπάνω ειδών και υπηρεσιών θα αυξηθούν άμεσα κατά 8,85%, καθώς θα είναι αδύνατο για τις επιχειρήσεις λιανικής πώλησης και παροχής υπηρεσιών να «απορροφήσουν» την αύξηση του ΦΠΑ κρατώντας αμετάβλητες τις τιμές τους.
Επιπλέον, ο συντελεστής ΦΠΑ για τις υπηρεσίες διαμονής στα ξενοδοχεία θα αυξηθεί από το 6,5% στο 13%, με συνέπεια οι τιμές των υπηρεσιών και των προϊόντων αυτών να αυξηθούν κατά 6,1%.
Από την άλλη πλευρά ο ΦΠΑ για τα βασικά και φρέσκα είδη διατροφής, το ηλεκτρικό ρεύμα, το νερό, το φυσικό αέριο και την εστίαση θα παραμείνει στο 13%. Επίσης ο ΦΠΑ για τα φάρμακα, τις εκδόσεις βιβλίων και τα εισιτήρια θεάτρου θα μειωθεί ελάχιστα από το 6,5% στο 6%, εξέλιξη που δεν αναμένεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο ύψος των τιμών των συγκεκριμένων προϊόντων.
Επιβαρύνσεις στο «καλάθι της νοικοκυράς»
Από τις ανατιμήσεις των μεταποιημένων, συσκευασμένων και κονσερβοποιημένων τροφίμων οι ετήσιες επιβαρύνσεις υπολογίζεται ότι θα κυμανθούν από 345 έως 460 ευρώ περίπου.
Συγκεκριμένα, αν ληφθεί υπόψη ότι η μέση εβδομαδιαία δαπάνη κάθε μέσου νοικοκυριού για αγορές μεταποιημένων, συσκευασμένων και κονσερβοποιημένων τροφίμων κυμαίνεται σήμερα από 75 έως και 100 ευρώ, η ανατίμηση των προϊόντων αυτών κατά 8,85% λόγω της αύξησης του ΦΠΑ θα έχει ως συνέπεια η δαπάνη αυτή να κυμαίνεται πλέον από 81,63 έως και 108,85 ευρώ και τα αντίστοιχα ετήσια έξοδα να αυξηθούν από 3.900 ? 5.200 σε 4.245 ? 5.660 ευρώ.
Επιχειρήσεις
Μέτρα - φωτιά, συνολικού ύψους άνω των 1,6 δισ. ευρώ για τις επιχειρήσεις περιλαμβάνει η ελληνική πρόταση που παρουσιάστηκε στους δανειστές. Το φορτίο που καλούνται να σηκώσουν οι επιχειρήσεις αποδεικνύεται εξαιρετικά βαρύ, καθώς την ώρα που το ελληνικό επιχειρείν χρειάζεται ανάσα ανάπτυξης για να συμβάλει στην τόνωση της οικονομίας, αυτό φαίνεται πως βρίσκεται έκθετο στη δίνη μιας νέας φοροκαταιγίδας.
Τα μέτρα που έχει προτείνει η ελληνική κυβέρνηση και θα επιφέρουν νέο πλήγμα στις επιχειρήσεις προβλέπουν:
Επιβολή έκτακτης εισφοράς 12% στις επιχειρήσεις που εμφάνισαν κέρδη άνω των 500.000 ευρώ το 2014. Στόχος του εν λόγω μέτρου είναι η είσπραξη εσόδων της τάξης των 1,35 δισ. ευρώ σε δυο δόσεις. Το μέτρο αυτό απορρίπτουν οι θεσμοί, αλλά η κυβέρνηση επιμένει στην επιβολή του για να αντλήσει πρόσθετα έσοδα.
Αύξηση του συντελεστή φόρου εισοδήματος από το 26% στο 28% για τα κέρδη άνω των 100.000 ευρώ που αποκτούν οι ανώνυμες εταιρείες, οι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, οι ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες και τα λοιπά νομικά πρόσωπα που τηρούν διπλογραφικά βιβλία. Το μέτρο προτείνεται να εφαρμοστεί το 2016. Θα προκαλέσει πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις σε περίπου 15.000 εταιρείες και λοιπά νομικά πρόσωπα με ετήσια καθαρά κέρδη άνω των 100.000 ευρώ. Το συνολικό ποσό που εκτιμάται ότι μπορεί να εισπραχθεί από την εφαρμογή του μέτρου αυτού φθάνει τα 410 εκατ. ευρώ.
Αύξηση προκαταβολής
Την ίδια ώρα οι δανειστές επιμένουν και στην αύξηση της προκαταβολής του φόρου εισοδήματος από το 55% στο 100% για όλες τις ατομικές επιχειρήσεις, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις προσωπικές εταιρείες, καθώς και στην αύξηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος από το 80% στο 100% για τις ανώνυμες εταιρείες και ΕΠΕ.
Αγρότες
Μεγαλύτερα φορολογικά βάρη θα κληθούν να σηκώσουν και οι αγρότες. Η ελληνική πρόταση προβλέπει επαναφορά του φόρου 13% στο σύνολο των αγροτικών αποζημιώσεων, επιδοτήσεων και ενισχύσεων.
Συγκεκριμένα, η ελληνική πλευρά αποδέχθηκε την πρόταση των δανειστών να καταργηθούν οι πρόσφατα ψηφισθείσες νομοθετικές ρυθμίσεις για την πλήρη απαλλαγή των αγροτικών αποζημιώσεων από τη φορολογία εισοδήματος και την απαλλαγή των αγροτικών επιδοτήσεων και ενισχύσεων από τη φορολογία εισοδήματος μέχρι το ποσό των 12.000 ευρώ. Επίσης δεν αποκλείεται να αυξηθεί και η προκαταβολή φόρου η οποία μειώθηκε πρόσφατα στο 27,5% από 55%.
Η πρόταση των δανειστών είναι ακόμη πιο σκληρή, καθώς θέλουν να καταργηθεί η ειδική φορολογική μεταχείριση των αγροτών. Σήμερα τα καθαρά κέρδη των αγροτών φορολογούνται με συντελεστή 13% από το πρώτο ευρώ. Αν περάσει η πρόταση των δανειστών τότε οι αγρότες θα φορολογηθούν όπως οι υπόλοιποι επιτηδευματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες δηλαδή με συντελεστή 26% από το πρώτο ευρώ του καθαρού εισοδήματος τους, με αποτέλεσμα να εκτιναχθεί στα ύψη η φορολογική τους επιβάρυνση.
Εισφορά αλληλεγγύης - φόρος πολυτελούς διαβίωσης
Το σχέδιο προβλέπει την αύξηση της έκτακτης εισφοράς φυσικών προσώπων η οποία θα ενσωματωθεί στη φορολογική κλίμακα καθώς και την αύξηση του φόρου πολυτελούς διαβίωσης κατά 30%, από το 10% στο 13% του αντίστοιχου τεκμηρίου διαβίωσης για τα ΙΧ άνω των 2.500 κυβικών εκατοστών και παλαιότητας μέχρι 10 ετών, τις πισίνες, τα αεροσκάφη και τα ελικόπτερα. Επιπλέον, ο φόρος αυτός επεκτείνεται και στα σκάφη αναψυχής άνω των 10 μέτρων.
Το συγκεκριμένο μέτρο θα εφαρμοστεί αναδρομικά για το έτος 2014. Δηλαδή ο αυξημένος φόρος πολυτελούς διαβίωσης θα υπολογιστεί στα εκκαθαριστικά των φετινών φορολογικών δηλώσεων. Στις περιπτώσεις φορολογουμένων στους οποίους ο φόρος αυτός έχει ήδη επιβληθεί με το εκκαθαριστικό της φορολογικής δήλωσης του 2015 θα εκδοθεί νέο διορθωτικό εκκαθαριστικό με τον επιπλέον φόρο.
Από τις αυξήσεις στους φόρους πολυτελούς διαβίωσης για τα ΙΧ αυτοκίνητα άνω των 2.500 κυβικών και μέχρι 4.500 κ.εκ. θα προκύψουν από φέτος επιβαρύνσεις από 279 έως και 1.074 ευρώ.
Ρύθμιση 100 δόσεων
Τελευταία ευκαιρία
Μια τελευταία ευκαιρία στους οφειλέτες του Δημοσίου να ρυθμίσουν τα ληξιπρόθεσμα χρέη τους σε έως 100 μηνιαίες δόσεις δίνει το υπουργείο Οικονομικών προχωρώντας σε παράταση μέχρι τις 15 Ιουλίου της προθεσμίας για την υπαγωγή στη ρύθμιση που κανονικά έληξε χθες.
Στην ανακοίνωση του υπουργείου επισημαίνεται ότι η ημερομηνία αυτή αποτελεί την τελική καταληκτική ημερομηνία της ρύθμισης προειδοποιώντας εμμέσως πλην σαφώς τους φορολογούμενους ότι μετά την εκπνοή της θα ενεργοποιηθούν τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης (κατασχέσεις αποδοχών, καταθέσεων, ακινήτων και άλλων περιουσιακών στοιχείων) για όσους δεν ρυθμίσουν τις φορολογικές οφειλές τους.