ΑΡΘΡΟ Σχέδιο για την Ελλάδα κατέθεσε ο Ντομινίκ Στρος Καν

«Να μάθουμε από τα λάθη μας» είναι ο τίτλος που έδωσε σε άρθρο του ο πρώην επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Ντομινίκ Στρος-Καν συνιστώντας μια «ριζικά διαφορετική κατεύθυνση στις διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα». Το άρθρο δημοσιεύεται στα Γαλλικά και Αγγλικά.



Με την «δυσμενή τροπή που παίρνουν οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Ελλάδα και πιστωτές», λέει ο Στρος-Καν, «όπως και με την αναγγελία του δημοψηφίσματος, είναι αναγκαίο να υπενθυμίσουμε κάποιες αλήθειες ώστε να πάρουμε μια νέα κατεύθυνση».

Η κατεύθυνση που υποδεικνύει ο πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ, καθώς και οι συστάσεις που θεωρεί ότι θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμες για την Ελλάδα, για τους Ευρωπαίους ηγέτες αλλά και για την νυν διευθύντρια του ΔΝΤ, συνοψίζονται ως εξής:

Τι πρέπει να γίνει σήμερα

«Η Ελλάδα δεν θα πρέπει να δεχθεί καμία νέα χρηματοδότηση από την ΕΕ και από το ΔΝΤ αλλά να της δοθεί μια πολύ πλατιά επιμήκυνση της ωρίμανσης του χρέους παράλληλα με μια μεγάλη μείωση της ονομαστικής αξίας του χρέους της σε δημόσιους πιστωτές».

«Είναι ανεύθυνο από πολιτικής και οικονομικής απόψεως, το να προαπαιτείται επιμόνως μια δημοσιονομική προσαρμογή με δεδομένο το σημερινό οικονομικό περιβάλλον της χώρας. Είναι επίσης ανάρμοστο, το να δίνεται χρηματική βοήθεια (στην Ελλάδα) απλώς και μόνο για να αποπληρώνονται οι δημόσιοι πιστωτές» υπογραμμίζει ο ΝΣΚ.

Το Eurogroup δεσμεύθηκε το 2012 να πάρει τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. «Έφθασε η στιγμή για να τηρήσει την υπόσχεσή του. Το ίδιο πρέπει να κάνει και το ΔΝΤ, να εξασφαλίσει ότι όλες οι αποπληρωμές που προβλέπονται για τα δύο επόμενα έτη να αναβληθούν (για αργότερα) ή να χρηματοδοτηθούν από πηγές που παραμένουν διαθέσιμες στο πρόγραμμα. Δεν αγνοώ τις θεσμικές δυσκολίες που αυτές οι αποφάσεις συνεπάγονται, θα πρέπει να ξεπεραστούν» υπογράμμισε.

Αυτές οι κινήσεις θα ελευθερώσουν την Ελλάδα από όλες τις υποχρεώσεις προς τους δημόσιους πιστωτές για τα δύο επόμενα έτη. Η χώρα θα αντιμετωπίσει έντονη δημοσιονομική δυσχέρεια, διότι μη έχοντας τη δυνατότητα να δανειστεί στις αγορές, ούτε από την ΕΕ ούτε από το ΔΝΤ, θα υποχρεωθεί να εξισορροπήσει μόνη της τα δημοσιονομικά της. Για να τα καταφέρει, θα πρέπει οι Έλληνες να κάνουν, μόνοι τους, δύσκολες δημοσιονομικές επιλογές : Η κυβέρνηση να μαζεύει τους φόρους, να αγωνιστεί κατά της ολιγαρχίας, τα ιδιωτικά συμφέροντα και τη βαριά γραφειοκρατία του κρατικού μηχανισμού που υπονομεύει το δυναμικό της.

Εφόσον η Ελλάδα τα καταφέρει, θα μπορέσει, σύμφωνα πάντα με τον πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ, να επωφεληθεί για σταδιακή διαγραφή του χρέους της στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας PPTE (Pays pauvres très endettés, "φτωχές χώρες με μεγάλο χρέος") που ήδη εφαρμόζεται για πολλές αναπτυσσόμενες χώρες στο ΔΝΤ.

Μόνο περίπου δέκα δισεκ. ευρώ που είχε προβλεφθεί να διατεθούν για την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος θα χρειασθεί να αποπληρωθούν, ώστε να μπορεί η ΕΚΤ να συνεχίσει τον ELA και να σταθεροποιήσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα, τονίζει.

Ο Ντομινίκ Στρος Καν δεν αποκλείει την περίπτωση μη επιτυχίας της πρότασής του. Θα αποτύχει» εξηγεί, « εάν οι ελληνικές αρχές δεν έχουν αρκετό θάρρος και την ανεξαρτησία που χρειάζεται για να κάνουν τις απαραίτητες επιλογές. Αξίζει όμως τον κόπο να το επιχειρήσουν, γιατί οι εναλλακτικές λύσεις είναι ακόμα χειρότερες».

Σύμφωνα με τον πρώην γενικό διευθυντή του ΔΝΤ, «το να εξαναγκασθεί η Ελληνική κυβέρνηση να υποχωρήσει, θα δημιουργούσε ένα τραγικό προηγούμενο για την ευρωπαϊκή δημοκρατία και θα μπορούσε να προκαλέσει μια ανεξέλεγκτη αλυσιδωτή αντίδραση. Από την άλλη πλευρά το να συνεχισθεί το τωρινό πρόγραμμα που έχει αποτύχει, το να επεκταθεί η οικονομική σκληρότητα πέραν κάθε λογικής και το να παραταθεί η αγωνία και οι εντάσεις ανάμεσα σε πιστωτές και δανειζόμενους θα είναι καταστροφικό» υπογραμμίζει.

Προσθέτει, ότι η Ευρώπη έχει κάνει πολλές φορές λάθη στην ιστορία της και δεν χρειάζεται να τα επαναλάβει ακόμα μια φορά.

« Εξορκίζω τους φίλους μου, τους πρώην συναδέλφους μου να μην επιμείνουν σ' έναν δρόμο που θεωρώ αδιέξοδο» υπογραμμίζει ο Ντομινίκ Στρος-Καν.



Τα πρώτα λάθη για το ελληνικό χρέος

Σχετικά με την πρώτη αναδιάρθρωση του ελληνικού κρατικού χρέους, ο Ντομινίκ Στρος-Καν υποστηρίζει :

«Από τη στιγμή που αποφασίσθηκε η αναδιάρθρωση του χρέους θα έπρεπε σίγουρα να ήταν βαθύτερη, δεν θα μπορούσε όμως να είναι πιο γρήγορη. Αυτή η καθυστέρηση επέτρεψε σίγουρα σε ορισμένες τράπεζες και στους πιστωτές να την γλιτώσουν φθηνά, αυτή ήταν μια παράπλευρη απώλεια, επέτρεψε όμως στην Ευρώπη να εφαρμόσει τα προγράμματα σε Ιρλανδία και Πορτογαλία και να μειώσει με αυτόν τον τρόπο τους κινδύνους μετάδοσης που θα μπορούσε να προκληθεί από μια πιο εσπευσμένη αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους».

«Συνέπεια όλων αυτών είναι η τεράστια προσπάθεια που ζητήθηκε από τον ελληνικό λαό, η οποία όμως δεν πήγε χαμένη αφού έφερε σαν αποτέλεσμα έναν προϋπολογισμό πολύ κοντά σε πρωτογενή ισοσκελισμό.

Τα λάθη του ΔΝΤ που ο ίδιος ο Στρος Καν αναγνωρίζει είναι :

Η διάγνωση ότι επρόκειτο για μια κλασική περίπτωση δημοσιονομικής κρίσης και ισοζυγίου πληρωμών, η οποία δεν ήταν σωστή και αυτό γιατί αγνοήθηκε το γεγονός ότι τα βασικό αίτιο του προβλήματος ήταν ο ημιτελής χαρακτήρας της ευρωπαϊκής νομισματικής ένωσης και επ' αυτού θα έπρεπε να είχαν επικεντρωθεί οι προσπάθειες για να δοθεί λύση.

Το άλλο λάθος ήταν ότι το ΔΝΤ υποτίμησε το βάθος των θεσμικών αδυναμιών της Ελλάδας που απαιτούσαν μεγαλύτερη υποστήριξη της Παγκόσμιας Τράπεζας παράλληλα με μεγαλύτερη τεχνική υποστήριξη και δάνεια με ευνοϊκότερους όρους. Επίσης το ΔΝΤ έπρεπε να είναι λιγότερο απαιτητικό ως προς τα αποτελέσματα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, με δεδομένο ότι οι δημόσιοι οργανισμοί ήταν ευρέως ελλειμματικοί.

Το ΔΝΤ θα έπρεπε να ήταν πιο πιεστικό στις συστάσεις του προς την ευρωζώνη ώστε να οδηγηθεί σε μια πιο συμμετρική προσαρμογή, ζητώντας δηλαδή προσπάθειες όχι μόνο από τους Έλληνες αλλά και από τις άλλες χώρες (...) πράγμα που θα είχε αποτρέψει τη νέα βουτιά το 2011 και βοηθήσει περισσότερο τις χώρες του Νότου.