«Πράσινο φως» ΕΚΤ για οριστικό άνοιγμα των τραπεζών

Οριστικά ανοίγουν οι τράπεζες τη Δευτέρα, μετά από τηλεδιάσκεψη που είχαν εκπρόσωποι της ΕΚΤ και της Τράπεζας της Ελλάδος.




Ωστόσο, δεν έχει διευκρινιστεί πλήρως το νέο περιβάλλον μέσα στο οποίο θα λειτουργήσουν τα τραπεζικά καταστήματα. Σήμερα ή αύριο αναμένεται να εκδοθεί η υπουργική απόφαση που θα δίνει απάντηση σε μία σειρά ζητημάτων που έχουν ανακύψει. Η μερική επαναλειτουργία των τραπεζών πραγματοποιείται μετά από τρεις εβδομάδες τραπεζικής αργίας.

Αρχικά η κυβέρνηση έσπευσε να προαναγγείλει την επαναλειτουργία των τραπεζών τη Δευτέρα, μόλις η ΕΚΤ αύξησε τη ρευστότητα του συστήματος κατά 900 εκατ, το βράδυ της Πέμπτης. Οι διοικήσεις των συστημικών τραπεζών, πάντως, εξέφρασαν σοβαρές επιφυλάξεις και αντιπρότειναν κάτι τέτοιο να συμβεί λίγο αργότερα μέσα στην εβδομάδα, έτσι ώστε αφενός να δοθεί ο χρόνος της κατάλληλης προετοιμασίας και αφετέρου να μπορέσει η ΕΚΤ να αυξήσει περισσότερο τη χρηματοδότηση. Εκτιμούσαν, μάλιστα, ότι το επιθυμητό επίπεδο αύξησης θα ήταν τα 2 δισ. τουλάχιστον. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον η ΕΚΤ πείστηκε από την ΤτΕ να ανάψει το «πράσινο φως» έτσι ώστε να ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση επιστροφής στην κανονικότητα.

Κάτι τέτοιο βέβαια θα καθυστερήσει σημαντικά, αλλά σημασία έχει που έγινε το πρώτο βήμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μ. Ντράγκι είχε δηλώσει ότι «η απόφαση για το άνοιγμα των τραπεζών ανήκει στην ελληνική κυβέρνηση». Αυτό σημαίνει ότι πολύ δύσκολα θα έλεγε όχι αν υπήρχαν οι δεσμεύσεις ότι το σύστημα μπορεί να λειτουργήσει σε ένα μίνιμουμ αποδεκτό επίπεδο.
«Πράσινο φως» ΕΚΤ για οριστικό άνοιγμα των τραπεζών τη Δευτέρα

Ο Μ. Ντράγκι επισημαίνει επίσης ότι «η απόφαση πρέπει να στηρίζεται στην ανάγκη μείωσης οποιουδήποτε ρίσκου για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα». Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΕΚΤ έχει βρεθεί το τελευταίο διάστημα στο στόχαστρο των υπουργών της κυβέρνησης που τον κατηγορούσαν ότι αυτός έκλεισε τις τράπεζες.

Τα ζητούμενα
Σε εκείνο, πάντως, που συμφωνούν κυβέρνηση και τραπεζίτες είναι ότι το όριο των 60 ευρώ για την ημερήσια ανάληψη θα παραμείνει αμετάβλητο. Το μόνο που συζητείται επί του παρόντος είναι να αυξηθεί σωρευτικά το όριο. Δηλαδή αν κάποιος δεν πάει την μία ημέρα, να μπορεί να πάει την επόμενη ή την μεθεπόμενη και να πάρει 120 ή 180 ευρώ. Δεν έχει πάντως διευκρινιστεί εάν το μέτρο αυτό, εφόσον ισχύει, να παρατείνεται και για διάρκεια εβδομάδος, δηλαδή να μπορεί κάποιος να πάρει άπαξ 300 ευρώ.

Επίσης, στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που θα ανοίγει τις τράπεζες θα οριστικοποιηθούν μία σειρά βασικά θέματα, όπως το τουριστικό συνάλλαγμα, που σήμερα είναι 10.000 ευρώ ανά άτομο. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι μάλλον θα περιορισθεί στα 1.000 ευρώ, αν και ο Δ. Μάρδας είπε ότι θα ισχύσει ότι προβλέπεται και στο Κοινοτικό Δίκαιο. Επίσης, αναμένεται να υπάρξει μία σειρά από παρεμβάσεις για να ρυθμιστούν φλέγοντα ζητήματα, όπως το φοιτητικό συνάλλαγμα, οι πληρωμές στο εξωτερικό για θέματα υγείας και βέβαια ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις επιχειρήσεις (εισαγωγές - εξαγωγές, μισθοδοσία κ.ά.).

Παράλληλα, μία σκέψη που υπάρχει τις τελευταίες ώρες είναι να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία στο σύστημα για «φρέσκο» χρήμα, δηλαδή καταθέσεις που θα μπουν στο σύστημα μετά το άνοιγμα των τραπεζών. Η κίνηση αυτή εκτιμάται ότι μπορεί να λειτουργήσει ως κίνητρο να φέρουν πίσω χρήματα όσοι τα έχουν στα «σεντούκια», ή ακόμη και στο εξωτερικό. Εφόσον η πρόταση αυτή περάσει, τότε οι νέες καταθέσεις θα τοποθετούνται σε νέους λογαριασμούς και δεν υπόκεινται σε περιορισμούς capital control.

Το ίδιο θα ισχύει και για όποιον εισπράξει χρήματα από μία πώληση κάποιου περιουσιακού στοιχείου και τα πάει στην τράπεζα όπου θα ανοίξει νέο λογαριασμό, καθώς και για επιχειρηματίες που θα φέρουν εντός του τραπεζικού συστήματος νέα ρευστότητα.

Την ίδια αντιμετώπιση θα έχουν και τα χρήματα που βρίσκονται σε θυρίδες (από Δευτέρα θα λειτουργούν όπως και πριν από το κλείσιμο των τραπεζών). Εφόσον ο κάτοχός τους τα βγάλει από τη θυρίδα και τα βάλει σε νέο λογαριασμό, τότε και αυτά δεν θα υπόκεινται στους ελέγχους.

Πρόβλεψη στην ΠΝΠ
Ελεγχοι για «μαύρο χρήμα»

Η ενδεχόμενη ρύθμιση για το «νέο χρήμα» θέτει ζήτημα, μήπως η ρύθμιση αυτή λειτουργήσει ως «παράθυρο» για να μπει στο σύστημα και ως εκ τούτου να νομιμοποιηθεί «μαύρο χρήμα». Για τον σκοπό αυτό υπάρχουν διάφορες σκέψεις και αναμένεται να δούμε ποια θα είναι η πρόβλεψη στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου. Τα σχέδια της κυβέρνησης επιβεβαίωσε ο ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών. Όπως τόνισε, από τη Δευτέρα οι τράπεζες θα είναι ανοικτές και οι πολίτες θα μπορούν να κάνουν ένα σύνολο συναλλαγών (να καταθέσουν μετρητά, να μεταφέρουν από λογαριασμό χρήματα, να πληρώσουν λογαριασμούς) αλλά όχι να πάρουν μετρητά πάνω από τα 60 ευρώ. Για τις επιταγές σημείωσε ότι θα επιτρέπεται να κατατεθούν. Για όσες έχουν λήξει στο μεσοδιάστημα αποφασίστηκε η Δευτέρα να είναι η πρώτη μέρα λήξης, ώστε να υπάρχει ένα οκταήμερο για την τακτοποίηση. Για τις επιχειρήσεις ο Δ. Μάρδας είπε ότι δίνεται μεγάλη προτεραιότητα για εισαγωγές πρώτων υλών και παράλληλα όλες οι εξωστρεφείς εταιρείες ακολουθούν το εξής πρόγραμμα: ό,τι συνάλλαγμα εισάγουν μπορούν να το τραβήξουν κατά 80% και να το κάνουν ό,τι θέλουν, χωρίς δηλαδή διαδικασίες για εισαγωγές, για μισθοδοσία.