Ποια τεκμήρια αλλάζουν

Σκέψεις για παρεμβάσεις στα τεκμήρια διαβίωσης με στόχο να γίνουν περισσότερο δίκαια και αποτελεσματικά στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής κάνουν στο υπουργείο Οικονομικών.


Το επιτελείο του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών κου Τρύφωνα Αλεξιάδη έχει εντοπίσει χαρακτηριστικά των τεκμηρίων τα οποία θα μπορούσαν να μπουν στο "χειρουργείο" προκειμένου να αρθεί, εν μέρει και όσο αυτό είναι δυνατόν, η υπερβολική και άδικη φορολόγηση που αυτά προκαλούν.

Τα τεκμήρια επανήλθαν δριμύτερα στο φορολογικό σύστημα το 2010, δηλαδή την πρώτη χρονιά του μνημονίου ως το βασικό μέσο για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής στις τάξεις των ελευθέρων επαγγελματιών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η επιβολή των τεκμηρίων έφερε πρόσθετο χρήμα στα κρατικά ταμεία, ωστόσο δημιούργησε και πολλές στρεβλώσεις αφού ανάγκασε πολλούς φορολογούμενους που δεν έκρυβαν εισόδημα να πληρώσουν πρόσθετο φόρο μόνο και μόνο επειδή είχαν στην κατοχή τους ένα όχημα υψηλού κυβισμού ή μια κατοικία σε περιοχή με υψηλή τιμή ζώνης την οποία είχαν μάλιστα κληρονομήσει.

Πρόβλημα δημιούργησαν τα τσουχτερά τεκμήρια και σε ελεύθερους επαγγελματίες με πολύ χαμηλό πραγματικό εισόδημα ή σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις που λόγω της κρίσης εμφάνισαν ζημιές και αναγκάζονταν να βάλουν πολύ βαθιά το χέρι στην τσέπη για την πληρωμή φόρου εισοδήματος που υπολογίζεται με συντελεστή 26% από το πρώτο ευρώ επί τεκμαρτού εισοδήματος.

Παράδειγμα

Ένας έγγαμος ιδιοκτήτης μικρομεσαίας επιχείρησης εμφάνισε το 2014 ζημιές ύψους 3.000 ευρώ. Επειδή όμως έχει στην κατοχή του ένα ΙΧ 12 ετών και 2.000 κυβικών καθώς και μια ιδιόκτητη κατοικία επιφάνειας 100 τετραγωνικών σε περιοχή με τιμή ζώνης 1.600 ευρώ η εφορία του καταλόγισε τεκμαρτό εισόδημα 13.900. Για το συγκεκριμένο τεκμαρτό εισόδημα καλείται να πληρώσει φόρο εισοδήματος μαζί με την προκαταβολή και την εισφορά αλληλεγγύης συνολικού ύψους 5.740 ευρώ. Και αυτά για εισόδημα που δεν απέκτησε ποτέ.

Για να αντιμετωπιστούν προβλήματα όμως αυτό του παραδείγματος εξετάζονται μια σειρά από λύσεις, όπως:

- η μείωση του τεκμηρίου για τα ΙΧ μεσαίου και υψηλού κυβισμού ηλικίας πάνω από ένα συγκεκριμένο όριο. Σήμερα η έκπτωση από τα τεκμήρια αυτοκινήτου είναι 30% για τα ηλικίας άνω των 5 ετών και 50% για τα ηλικίας άνω των 10 ετών.

- η μείωση του τεκμηρίου για τις κατοικίες που βρίσκονται πάνω από ένα όριο τιμής ζώνης (π.χ. άνω των 1.500 ευρώ ανά τετραγωνικό)

- η επανεξέταση του ατομικού και οικογενειακού τεκμηρίου διαβίωσης που είναι σήμερα 3.000 ευρώ για τον άγαμο και 5.000 ευρώ για τον έγγαμο.

Οι αλλαγές στα τεκμήρια εξετάζεται να περιληφθούν στο φορολογικό νομοσχέδιο για την μεταρρύθμιση του κώδικα φορολογίας εισοδήματος που σχεδιάζεται να έρθει στη βουλή έως τον Νοέμβριο.