Οι στρεβλώσεις της πόλωσης

Το να επισημάνει κανείς πως η χώρα έχει πολύ μεγάλες προκλήσεις είναι το απολύτως αυτονόητο.



Θεωρητικά όλοι το αναγνωρίζουν. Όμως, επί της ουσίας το πολιτικό προσωπικό είναι εγκλωβισμένο στον κομματικό μικρόκοσμό του και τους τέσσερις τοίχους του. Αυτόν αντικρίζει. Αυτόν αναπαράγει. Αυτόν τον μικρόκοσμο ανέδειξε στην πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή. Από εκεί ξεπήδησε η ακραία πόλωση. Μια πόλωση απολύτως αναντίστοιχη με τις προκλήσεις της χώρας.

Κάθε ακραία πόλωση αποτελεί στρέβλωση του πολιτικού συστήματος. Είναι σύμπτωμα της επικίνδυνης παθογένειάς του. Όπως έγραφα την περασμένη εβδομάδα, η πόλωση υπήρξε διαχρονικό υποπροϊόν της κουλτούρας της μεταπολίτευσης, ειδικά από τη δεκαετία του 1980 και μετά. Με διακυμάνσεις έντασης. Σημείωνα επίσης πως η ουσία είναι ότι όλα τα κόμματα, στη φάση αυτή, γίνονται συγκρουσιακά από αδυναμία. Νιώθουν ευάλωτα. Η κυβέρνηση φθείρεται. Η ΝΔ στερείται δυναμικής. Τα μικρά κόμματα της Κεντροαριστεράς αντιδρούν υστερικά, διότι ο Τσίπρας έχει αλώσει τον χώρο τους. Ποιος μονομάχος κέρδισε τις τελευταίες εντυπώσεις στη Βουλή; Ουδείς. Η πλειοψηφία της κοινής γνώμης αδιαφορεί για τα ρητορικά πυροτεχνήματα.

Πάμε όμως στην ουσία των πραγμάτων. Η πόλωση σε μια χώρα που παλεύει μια κρίση υπονομεύει σοβαρά τις προσπάθειές της. Αυτό το γνώριζαν εξ αρχής οι εταίροι μας. Και ανησυχούσαν. Άρχισαν να μιλούν για ένα άρρωστο κομματικό σύστημα. Φυσικά είχαν δίκιο. Αυτό δεν ευθυνόταν μόνο για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό. Αλλά και για την απουσία συναίνεσης μπροστά στη θύελλα. Συναίνεση υπήρχε στην Πορτογαλία, στην Ιρλανδία, στην Ισπανία και στην Κύπρο. Η χώρα που διέθετε το πιο σαθρό οικονομικό μοντέλο (η Ελλάδα) και είχε περισσότερο ανάγκη τη συναίνεση, προτιμούσε τον βαθύτατο εσωτερικό διχασμό! Ο διχασμός αυτός διαπερνούσε τις ιδεολογίες. Η διάκριση μνημονιακών - αντιμνημονιακών έσπαγε το φράγμα Δεξιάς - Αριστεράς!

Διχασμένες πολιτικές ελίτ οδηγούν σε διχασμένες κοινωνίες. Στην περίπτωση αυτή, ελίτ και κοινωνία δεν αθροίζουν δυνάμεις απέναντι στην κρίση. Πολλαπλασιάζουν αδυναμίες. Αποτέλεσμα: Έτσι χάνεται η μάχη με την κρίση. Στην Κύπρο, οι πολίτες (δικαίως) νιώθουν περήφανοι που βοήθησαν με την υπευθυνότητά τους να ξεπεραστεί η κρίση. Η στάση των πολιτών και της πλειοψηφίας των πολιτικών οδήγησε σε συνθέσεις. Δεν δαιμονοποιήθηκαν οι δανειστές. Αναγνωρίστηκε πως οι αλλαγές όφειλαν να είχαν πραγματοποιηθεί πριν από χρόνια αυτοβούλως. Η κυπριακή επωδός ξεκινούσε «αντίθετα απ’ ό,τι συνέβη στην Ελλάδα?».

Ταυτόχρονα, όπου κυριαρχεί η ακραία πόλωση, εκκολάπτεται ο λαϊκισμός. Διότι ο λαϊκισμός από τη φύση του είναι διχαστικός. Αναζητεί εχθρούς. Δαιμονοποιεί. Από τον δεξιό Σαμαρά έως τον Αριστερό Τσίπρα ενθαρρύνθηκε η πόλωση και ο λαϊκισμός. Κυριαρχούσε η «εθνο-πατριωτική» ρητορική. Από τη μία ήταν οι «υπερήφανοι» και από την άλλη οι «υποταγμένοι». Όλα αυτά οδήγησαν τη χώρα μας στη γωνία και στη μοναξιά του κατάμαυρου προβάτου στην Ευρωζώνη. Βαθαίνοντας την κρίση.

Η συναίνεση που εμφανίστηκε, όταν το Grexit ήταν προ των πυλών, αποδείχθηκε στιγμιαίο σκίρτημα. Όπως ήρθε, έφυγε. Η πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή επανέφερε τις γνώριμες και μάλιστα χειρότερες διαχρονικές πρακτικές του αδιόρθωτου πολιτικού προσωπικού. Ο Τσίπρας επέλεξε ένα πεδίο συζήτησης για να προκαλέσει σύγκρουση και να συσπειρώσει τμήμα της φθοράς του. Ο Μητσοτάκης για τη ΝΔ προφανώς αποτελεί πρόοδο έναντι του υπερδεξιού και ακραία πολωτικού Σαμαρά. Όμως φοβάται το κόμμα του και αρχίζει πλέον να απορροφάται από αυτό κανακεύοντας τα τοξικά ένστικτά του. Ξεχνά πως η διεκδίκηση της ηγετικότητάς του περνά μέσα από τη συθέμελη αλλαγή της ΝΔ. Όχι μέσα από ανεύθυνα πυροτεχνήματα περί πρόωρων εκλογών.

Και η χώρα; Μπαίνει σε επικίνδυνες ατραπούς. Τόση πόλωση και μένος από όλους αποτελεί μόνιμη πηγή πολιτικής αστάθειας. Η ειρωνεία είναι πως η πόλωση απλώς ικανοποιεί στενούς κομματικούς μικρόκοσμους. Όχι την ευρεία μάζα των πολιτών που αποστρέφεται τους πολιτικούς και τις παρατάξεις τους και τελικά είναι αυτοί που θα κρίνουν τις επόμενες εκλογές. Τι απομένει από όλα αυτά λοιπόν πρακτικά; Οι σοβαρές στρεβλώσεις της πόλωσης. Στην πλάτη του τόπου και των πολιτών.