BREXIT, ΛΙΤΟΤΗΤΑ, ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΧΑΡΑΚΩΣΗ ΘΕΤΟΥΝ ΕΝ ΑΜΦΙΒΟΛΩ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Απειλεί την επιβίωση της Ευρώπης η αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε., μιας χώρας που δεν ανήκει ούτε στην Ευρωζώνη, ούτε στη Ζώνη Σένγκεν; Συνιστά θανάσιμη απειλή η υιοθέτηση απαιτήσεων για α λα καρτ συμμετοχή στην Ε.Ε. άλλων χωρών-μελών, όπως της Πολωνίας, της Ουγγαρίας και της Τσεχίας; ΄Η, μήπως, ο κίνδυνος προέρχεται από την αδυναμία προσαρμογής του Νότου, αδυναμία χρόνια, στους σκληρούς κανόνες Δημοσιονομικής Πειθαρχίας που ορίζει το Σύμφωνο Σταθερότητας;



2016 όπως 1991;
Η Ε.Ε. - Ευρωζώνη δεν είναι Ομοσπονδία, ούτε Διακρατική Συμμαχία, ούτε πιο συνεκτική Διακυβερνητική Συνεργασία: Είναι ένα υβρίδιο ανάμεσα σε αυτές τις τρεις εκδοχές, μια ιδιομορφία που εξ ορισμού δεν εμποδίζει τη σύγκριση των σημερινών τάσεων αποδόμησης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης με την κρίση και τη διάλυση δύο Ομοσπονδιών της ΕΣΣΔ και της Γιουγκοσλαβίας, συγκρίσεις που οδηγούν σε ανησυχητικά συμπεράσματα.
Ωρα μηδέν για την Ευρωπαϊκή Ενωση

Ρωσία εναντίον ΕΣΣΔ
Στην ΕΣΣΔ από το 1988 και μετά άρχισαν να καταγράφονται φυγόκεντρες τάσεις στις Βαλτικές Χώρες κατά κύριο λόγο και στον Καύκασο στη συνέχεια. Επρόκειτο για σοβαρότατες προκλήσεις που από μόνες τους δεν είχαν τη δυνατότητα να προκαλέσουν τη διάλυση του πολυεθνικού μορφώματος.

Η πορεία της ΕΣΣΔ προς τη διάλυση ήταν συνειδητή πολιτική επιλογή της Ομάδας Γέλτσιν, που κατέκτησε την προεδρία της Ρωσίας την άνοιξη του 1991 και ήθελε τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης, για να επιταχυνθεί πρώτον, η μετάβαση στην οικονομία της αγοράς, δεύτερον, να εκδιωχθεί ο Γκορμπατσόφ από το Κρεμλίνο και τρίτον, να συγκροτηθεί στη συνέχεια ένας σκληρός ομοσπονδιακός πυρήνας με τα τρία σλαβικά κράτη, τη Ρωσία, τη Λευκορωσία και την Ουκρανία, αλλά και με το Καζακστάν.
Ωρα μηδέν για την Ευρωπαϊκή Ενωση

Η επιβίωση μιας μεταρρυθμισμένης ΕΣΣΔ, για την οποία αγωνιζόταν ο Γκορμπατσόφ, ήταν θανάσιμη απειλή για την υλοποίηση του άγριου σεναρίου μετάβασης στην οικονομία της αγοράς που ήθελε η Ομάδα Γέλτσιν. Συμπέρασμα η ΕΣΣΔ δεν διαλύθηκε από εθνικιστικές-μειονοτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά από τον σκληρό της πυρήνα, τη Ρωσία.

Σερβία εναντίον Γιουγκοσλαβίας
Παρόμοιο σκηνικό σχεδόν την ίδια εποχή και στη μετα-τιτοϊκή Γιουγκοσλαβία: Εκεί ήταν γνωστή η επιθυμία της Σλοβενίας και της Κροατίας για μετατροπή της χώρας σε χαλαρή Συνομοσπονδία και η πίεση της ηγεσίας του Κοσσυφοπεδίου ώστε το καθεστώς Αυτόνομης Περιοχής της Σερβίας να αναβαθμισθεί σε ισότιμη Ομόσπονδη Δημοκρατία.

Οι απειλές αυτές από μόνες τους δεν ήταν ικανές να διαλύσουν τη χώρα. Η μοιραία πορεία προς την καταστροφή προέκυψε το 1987, όταν η κομματική ηγεσία της Ενωσης Γιουγκοσλάβων Κομμουνιστών της Σερβίας υπό τον Μιλόσεβιτς συμμάχησε με τους Σέρβους Εθνικιστές της Ακαδημίας Επιστημών της Σερβίας που μόλις είχαν εκδώσει το μανιφέστο «όπου Σέρβος και Σερβία».

Οταν ο κορμός, ο σκληρός πυρήνας της Γιουγκοσλαβίας, η Σερβία, έκρινε ως μη συμφέρουσα επιλογή τη διατήρηση της Ομοσπονδίας και επέλεξε τη Μεγάλη Σερβία άρχισε η πορεία προς την καταστροφή.

Γερμανία εναντίον Ευρωζώνης;
Οι καταστάσεις δεν είναι συγκρίσιμες, αλλά έχουν αναλογίες: Η Γερμανία έξι χρόνια μετά την έναρξη της κρίσης πιέζει για κανόνες λειτουργίας της Ευρωζώνης που ο Νότος δεν θέλει και δεν μπορεί να εφαρμόσει και πιέζεται να δεχθεί μια χαλάρωση, στη δυναμική της οποίας δεν εγγράφει τη διασφάλιση των ζωτικών της συμφερόντων.

Εύλογα τίθεται λοιπόν το ερώτημα, αν το πάγωμα κάθε σοβαρής συζήτησης για την ευρωπαϊκή εμβάθυνση έχει σχέση με τη δοκιμασία των γερμανικών εκλογών του Σεπτεμβρίου του 2017 ή είναι ένα σαφές μήνυμα του Βερολίνου προς τους δυστροπούντες νότιους εταίρους του που συνοψίζεται στο αγγλοσαξονικό «take it or leave it».

Στην ΕΣΣΔ του 1991 η Ομάδα Γέλτσιν ήθελε τη διάλυση της Ομοσπονδίας και επένδυε σε ένα σκληρό σλαβικό πυρήνα, ο οποίος δεν προέκυψε ποτέ με την Ουκρανία εστία πολεμικής σύγκρουσης.

Στο Βελιγράδι του 1991 ο Μιλόσεβιτς είχε ξεγράψει την Γιουγκοσλαβία και επένδυε στην Μεγάλη Σερβία στο πλαίσιο μιάς Μικρής Γιουγκοσλαβίας μαζί με το Μαυροβούνιο ένα ΄όνειρο που έσβησε με τις βόμβες του ΝΑΤΟ το 1995 και το 1999 με την Μικρή Σερβία να έχει επιστρέψει περίπου στα σύνορα που είχε προ του 1912...

Την Ε.Ε -Ευρωζώνη δεν την απειλούν ούτε η Βρετανία του Κάμερον, ούτε η Ουγγαρία του Ορμπαν ούτε ο απείθαρχος στη λιτότητα Νότος συν τη Γαλλία.

Ο μόνος που μπορεί να την απειλήσει είναι μια συνειδητή επιλογή αναδίπλωσης από τη Γερμανία στα χνάρια του Γέλτσιν και του Μιλόσεβιτς πριν από 25 χρόνια.

Πρωσία εναντίον Γερμανίας, ένα προηγούμενο
Η Επανάσταση του 1848 ξέσπασε στο σύνολο σχεδόν των γερμανόφωνων κρατών με αίτημα την Ενιαία Γερμανία και με κορύφωση την Επαναστατική Συνέλευση στη Φρανκφούρτη.

Οταν η συντηρητική Πρωσία που κυριαρχούσε στην Βόρεια και στην Ανατολική Γερμανία μετά την ήττα του Ναπολέοντα διαπίστωσε ότι η συγκρότηση Ενιαίας Γερμανίας δεν θα της διασφάλιζε τη δυνατότητα να επιβάλει μια ενοποίηση με τους όρους της, την βραχυκύκλωσε, περιθωριοποίησε την Αυστρία και μετά τον πόλεμο τον δύο χωρών το 1866 την απέκλεισε από την Γερμανική Ενοποίηση.

Η Ενιαία Γερμανία του 1871 ήταν ανολοκλήρωτη, καθώς έλειπαν οι γερμανικές επαρχίες της Αυστρίας, στην ουσία ήταν μια πρωσική Γερμανία, καθώς το Βερολίνο έβλεπε την ενοποίηση με όρους πλήρους κυριαρχίας του και όχι αμοιβαίας υπέρβασης της κυριαρχίας των συμμετεχόντων.

Ενα φυλλομέτρημα στα βιβλία της γερμανικής ιστορίας είναι χρήσιμο και διδακτικό των υπεραπλουστεύσεων της πολιτικής ορθότητας. Ο Μπίσμαρκ στα μέσα του 19ου αιώνα έκανε ό,τι έκαναν ενάμιση αιώνα μετά ο Γέλτσιν και ο Μιλόσεβιτς.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ
Ιταλική «βόμβα» στα σαθρά θεμέλια της Ευρώπης

Σήμερα το σημείο αναφοράς των προβληματισμών του Βερολίνου για το άμεσο μέλλον δεν είναι ούτε το Brexit, ούτε η επιβολή κυρώσεων στην Ισπανία-Πορτογαλία για παράβαση του Συμφώνου Σταθερότητας, αλλά η πρόκληση της ανακεφαλαίωσης των ιταλικών τραπεζών που θέτει στους Μέρκελ-Σόιμπλε ένα σκληρό δίλημμα:

Να υποχωρήσουν και να επιτρέψουν στον Ρέντζι μια ανακεφαλαίωση με δημόσιο χρήμα, που λόγω της θέσης της Ιταλίας ως τρίτης οικονομίας της Ευρωζώνης θα δημιουργήσει προηγούμενο de facto παγώματος των σχετικών προσφάτων υιοθετηθέντων ευρωπαϊκών κανόνων και πλαισίου bail in.
Να κρατήσουν αδιάλλακτη στάση και να προκαλέσουν ένα πολλαπλό ταυτόχρονο μέτωπο αποσταθεροποίησης.
Να προκαλέσουν ντόμινο πιέσεων στο τραπεζικό σύστημα της Ε.Ε. ?Ευρωζώνης, με την Deutsche Bank να είναι ήδη στο στόχαστρο και να προκαλέσουν αιφνίδιο πολιτικό θάνατο του Ματέο Ρέντζι.

Το εύρος και το βάθος των κυρώσεων που θα επιβληθεί στην απείθαρχη Ιβηρική -με τη χαλαρότητα να οφείλεται σε προεκλογικές επιλογές των Ραχόι και Κοέλιο- είναι προφανώς σε σχέση συγκοινωνούντων δοχείων με το μέτωπο της ανακεφαλαίωσης των τραπεζών στην Ιταλία.

Με την Deutsche Bank να ζητά ευρωπαϊκή βοήθεια 150 δισ. για τη στήριξη του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος, το Βερολίνο εκ των πραγμάτων θα αναζητήσει έναν συμβιβασμό με τον Ρέντζι.

Τον ρεαλισμό απέναντι στη Ρώμη το Βερολίνο θα προσπαθήσει να εξισορροπήσει με επίδειξη ισχύος στις δύο χώρες της Ιβηρικής, καθώς όλοι γνωρίζουν ότι το μήνυμα θα πρέπει να γίνει κατανοητό από τις επίσης παραβάτριες του Συμφώνου Σταθερότητας, Γαλλία και Ιταλία. Η Ιταλία ήταν πάντοτε ο αποφασιστικός παράγων διαμόρφωσης των ισορροπιών στην Ε.Ε. - Ευρωζώνη.

Στη διαμόρφωση της φόρμουλας διάσωσης του τραπεζικού συστήματός της θα διακρίνουμε τι από τη μεριά του Βερολίνου αποτελεί διαπραγματευτική ρητορική χωρίς αντίκρισμα και τι αποτελεί πραγματική κόκκινη γραμμή.

Ασφυκτική πίεση
Την άνοιξη του 1998 μετά από ασφυκτική πίεση της Γαλλίας των Σιράκ- Ζοσπέν, η Γερμανία του Κολ δέχθηκε τη συμμετοχή της Ιταλίας στην πρώτη Ομάδα Χωρών της Ευρωζώνης, απόφαση που συμπαρέσυρε αμέσως την Ιβηρική και μετά από δύο χρόνια την Ελλάδα.

Τότε το σχετικό ρεπορτάζ μιλούσε για εκβιασμό της Γαλλίας που είχε απειλήσει με Βέτο στην πλήρη ένταξη των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρωπης, που ήταν στρατηγική προτεραιότητα του Βερολίνου. Στην πραγματικότητα, το «κλειδί» ήταν ότι στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή η Γερμανία δεν πληρούσε τα κριτήρια σύγκλισης του Μάαστριχτ και έτσι δεν μπορούσε να απαιτεί την πλήρη εφαρμογή τους από τη Ρώμη!

Με άλλα λόγια, η κατάσταση της Deutsche Bank είναι η καλύτερη εγγύηση ότι οι πελάτες των ιταλικών τραπεζών μάλλον θα αποφύγουν το «κούρεμα» καταθέσεων.