Όσοι ασφαλισμένοι συμπληρώνουν 40 χρόνια ασφάλισης, με αίτησή τους, μπορούν να καταβάλουν μειωμένη κατά 50% ασφαλιστική εισφορά, παραιτούμενοι από την προσαύξηση της σύνταξής τους ως προς τα επόμενα έτη ασφάλισης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 13 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016.
Όπως αναφέρεται σε εγκύκλιο του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), ημερομηνία έναρξης ισχύος της νέας διάταξης είναι η 1η Ιανουαρίου 2017. Στην παρούσα ρύθμιση μπορούν να υπαχθούν ασφαλισμένοι που εισφοροδοτούνται με τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 4387/2016, δηλαδή ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι υπαγόμενοι στην ασφάλιση των π. φορέων ΟΑΕΕ, ΤΑΝΤΠ, ΕΤΑΑ και ΕΤΑΠ-ΜΜΕ. Οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της νέας διάταξης.
Προϋποθέσεις υπαγωγής
Τα ανωτέρω πρόσωπα μπορούν να υπαχθούν στην παρούσα ρύθμιση, εφόσον πληρούν αθροιστικά τις πιο κάτω προϋποθέσεις:
- Έχουν συμπληρώσει 40 έτη στον κλάδο κύριας ασφάλισης σε έναν ή διαδοχικά σε περισσότερους του ενός φορείς.
- Έχουν εξοφλήσει τις ασφαλιστικές εισφορές του ανωτέρω χρονικού διαστήματος.
Χρόνοι ασφάλισης
Για τη συμπλήρωση των 40 ετών, συνυπολογίζονται οι πιο κάτω χρόνοι ασφάλισης:
- Χρόνος πραγματικής ασφάλισης. Ο χρόνος πραγματικής ασφάλισης, δηλαδή ο χρόνος ασφαλιστέας απασχόλησης ή ιδιότητας στον ΕΦΚΑ ή στους εντασσόμενους στον ΕΦΚΑ φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς, για τον οποίο έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές στον κλάδο κύριας ασφάλισης (σύνταξης). Δεν συνυπολογίζονται για τη συμπλήρωση των 40 ετών χρόνοι πραγματικής ασφάλισης που δεν λογίζονται ως συντάξιμοι (πχ λόγω υπαγωγής στις ρυθμίσεις του αρθρ. 8 παρ. 14 του ν. 2592/1999, όπως ισχύει).
- Χρόνος προαιρετικής ασφάλισης. Ο χρόνος προαιρετικής ασφάλισης, που έχει διανυθεί και έχουν καταβληθεί οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις των εντασσόμενων στον ΕΦΚΑ φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών, καθώς και επί ΕΦΚΑ, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 34 του ν. 4387/2016.
- Πλασματικοί χρόνοι ασφάλισης. Οι πλασματικοί χρόνοι του άρθρου 40 του ν. 2084/1992, της παρ. 18 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010, του άρθρου 6 παρ. 12 και του άρθρου 17 του ν. 3865/2010 και των άρθρων 39, 40 και 41 του ν. 3996/2011, που έχουν αναγνωριστεί και εξαγοραστεί, καθώς και χρόνοι που έχουν προσμετρηθεί από προϋπηρεσία ή άλλη αιτία στους εντασσόμενους στον ΕΦΚΑ φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς.
Στις περιπτώσεις που δεν έχει ολοκληρωθεί η εξαγορά τους, προσμετράται μόνο το τμήμα του χρόνου το οποίο έχει εξοφληθεί, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση της κοινοποιούμενης διάταξης. Δεν συνυπολογίζονται χρόνοι πλασματικοί που αναγνωρίζονται, χωρίς εξαγορά ( πχ χρόνος επιδότησης, λόγω ασθένειας, χρόνος επιδότησης, λόγω τακτικής ανεργίας, κ.ά.).
Διαδοχική ασφάλιση
Για τη συμπλήρωση των χρονικών προϋποθέσεων και την απόκτηση του δικαιώματος, δύναται να προσμετρηθούν χρόνοι που έχουν διανυθεί διαδοχικά (και όχι παράλληλα) σε περισσότερους του ενός φορέα, τομέα, κλάδο και λογαριασμό κύριας ασφάλισης.
Έναρξη δικαιώματος
Η έναρξη του δικαιώματος υπαγωγής στην παρούσα ρύθμιση αρχίζει από την πρώτη του επόμενου μήνα υποβολής σχετικής αίτησης.
Εισφορές
Για τον υπολογισμό των εισφορών, επισημαίνονται τα εξής:
- Η ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται κατά τα γνωστά και μειώνεται κατά 50% μόνο ο κλάδος σύνταξης.
Οι εισφορές του κλάδου υγειονομικής περίθαλψης, καθώς και οι συνεισπραττόμενες εισφορές, συνεχίζουν να καταβάλλονται εξ ολοκλήρου, εκτός αν συντρέχουν προϋποθέσεις εξαίρεσης.
- Στις περιπτώσεις πολλαπλής άσκησης μη μισθωτής δραστηριότητας και μισθωτής απασχόλησης (άρθρο 36 του ν. 4387/2016), η μείωση εφαρμόζεται στην εισφορά κλάδου σύνταξης μη μισθωτού.
- Στις περιπτώσεις πολλαπλής άσκησης μη μισθωτών δραστηριοτήτων, η μείωση εφαρμόζεται στο σύνολο της εισφοράς κλάδου σύνταξης.
Η μείωση δεν εφαρμόζεται σε εισφορά που αφορά ασφαλιστέο αγροτικό εισόδημα το οποίο εισφοροδοτείται με τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν. 4387/2016.
- Η νέα διάταξη περί μείωσης εισφοράς κλάδου σύνταξης εφαρμόζεται σωρευτικά με τις διατάξεις του άρθρου 98 του ν. 4387/2016 (ΕΤΑΑ–ποσοστιαία μείωση με εισοδηματικά κριτήρια). Στις περιπτώσεις αυτές, η μείωση κατά 50% του κλάδου σύνταξης επέρχεται, μετά από την εφαρμογή του άρθρου 98 του ν. 4387/2016 στον υπολογισμό της μηνιαίας εισφοράς.
- Για χρόνο ασφάλισης του οποίου οι ασφαλιστικές εισφορές έχουν ρυθμιστεί και καταβάλλονται, μέσω δόσεων ρύθμισης, προσμετράται μόνο το τμήμα του χρόνου που έχει εξοφληθεί κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση της κοινοποιούμενης διάταξης.
Λήξη δικαιώματος
Λήξη του δικαιώματος επέρχεται με τη διακοπή ασφάλισης ή με υποβολή σχετικής αίτησης διακοπής του δικαιώματος από τον ασφαλισμένο. Το δικαίωμα λήγει στο τέλος του μήνα κατά τον οποίο επήλθε η διακοπή της ασφάλισης ή στο τέλος του μήνα που υποβλήθηκε σχετική αίτηση από τον ασφαλισμένο και μπορεί να ασκηθεί εκ νέου, χωρίς περιορισμό.
Διαδικασίες-Ενέργειες
- Η αίτηση υποβάλλεται στο περ/κό υποκατάστημα μη μισθωτού ΕΦΚΑ που υπάγεται ο ασφαλισμένος.
- Πραγματοποιείται ασφαλιστικός έλεγχος για τη συμπλήρωση των προαναφερόμενων προϋποθέσεων και εκδίδεται σχετική απόφαση.
- Οι εγκριθείσες αιτήσεις καταχωρούνται στη μηχανογραφική εφαρμογή "Ασφάλιση–Έσοδα" μη μισθωτών ΕΦΚΑ.
Όπως αναφέρεται σε εγκύκλιο του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), ημερομηνία έναρξης ισχύος της νέας διάταξης είναι η 1η Ιανουαρίου 2017. Στην παρούσα ρύθμιση μπορούν να υπαχθούν ασφαλισμένοι που εισφοροδοτούνται με τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 4387/2016, δηλαδή ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι υπαγόμενοι στην ασφάλιση των π. φορέων ΟΑΕΕ, ΤΑΝΤΠ, ΕΤΑΑ και ΕΤΑΠ-ΜΜΕ. Οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της νέας διάταξης.
Προϋποθέσεις υπαγωγής
Τα ανωτέρω πρόσωπα μπορούν να υπαχθούν στην παρούσα ρύθμιση, εφόσον πληρούν αθροιστικά τις πιο κάτω προϋποθέσεις:
- Έχουν συμπληρώσει 40 έτη στον κλάδο κύριας ασφάλισης σε έναν ή διαδοχικά σε περισσότερους του ενός φορείς.
- Έχουν εξοφλήσει τις ασφαλιστικές εισφορές του ανωτέρω χρονικού διαστήματος.
Χρόνοι ασφάλισης
Για τη συμπλήρωση των 40 ετών, συνυπολογίζονται οι πιο κάτω χρόνοι ασφάλισης:
- Χρόνος πραγματικής ασφάλισης. Ο χρόνος πραγματικής ασφάλισης, δηλαδή ο χρόνος ασφαλιστέας απασχόλησης ή ιδιότητας στον ΕΦΚΑ ή στους εντασσόμενους στον ΕΦΚΑ φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς, για τον οποίο έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές στον κλάδο κύριας ασφάλισης (σύνταξης). Δεν συνυπολογίζονται για τη συμπλήρωση των 40 ετών χρόνοι πραγματικής ασφάλισης που δεν λογίζονται ως συντάξιμοι (πχ λόγω υπαγωγής στις ρυθμίσεις του αρθρ. 8 παρ. 14 του ν. 2592/1999, όπως ισχύει).
- Χρόνος προαιρετικής ασφάλισης. Ο χρόνος προαιρετικής ασφάλισης, που έχει διανυθεί και έχουν καταβληθεί οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις των εντασσόμενων στον ΕΦΚΑ φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών, καθώς και επί ΕΦΚΑ, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 34 του ν. 4387/2016.
- Πλασματικοί χρόνοι ασφάλισης. Οι πλασματικοί χρόνοι του άρθρου 40 του ν. 2084/1992, της παρ. 18 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010, του άρθρου 6 παρ. 12 και του άρθρου 17 του ν. 3865/2010 και των άρθρων 39, 40 και 41 του ν. 3996/2011, που έχουν αναγνωριστεί και εξαγοραστεί, καθώς και χρόνοι που έχουν προσμετρηθεί από προϋπηρεσία ή άλλη αιτία στους εντασσόμενους στον ΕΦΚΑ φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς.
Στις περιπτώσεις που δεν έχει ολοκληρωθεί η εξαγορά τους, προσμετράται μόνο το τμήμα του χρόνου το οποίο έχει εξοφληθεί, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση της κοινοποιούμενης διάταξης. Δεν συνυπολογίζονται χρόνοι πλασματικοί που αναγνωρίζονται, χωρίς εξαγορά ( πχ χρόνος επιδότησης, λόγω ασθένειας, χρόνος επιδότησης, λόγω τακτικής ανεργίας, κ.ά.).
Διαδοχική ασφάλιση
Για τη συμπλήρωση των χρονικών προϋποθέσεων και την απόκτηση του δικαιώματος, δύναται να προσμετρηθούν χρόνοι που έχουν διανυθεί διαδοχικά (και όχι παράλληλα) σε περισσότερους του ενός φορέα, τομέα, κλάδο και λογαριασμό κύριας ασφάλισης.
Έναρξη δικαιώματος
Η έναρξη του δικαιώματος υπαγωγής στην παρούσα ρύθμιση αρχίζει από την πρώτη του επόμενου μήνα υποβολής σχετικής αίτησης.
Εισφορές
Για τον υπολογισμό των εισφορών, επισημαίνονται τα εξής:
- Η ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται κατά τα γνωστά και μειώνεται κατά 50% μόνο ο κλάδος σύνταξης.
Οι εισφορές του κλάδου υγειονομικής περίθαλψης, καθώς και οι συνεισπραττόμενες εισφορές, συνεχίζουν να καταβάλλονται εξ ολοκλήρου, εκτός αν συντρέχουν προϋποθέσεις εξαίρεσης.
- Στις περιπτώσεις πολλαπλής άσκησης μη μισθωτής δραστηριότητας και μισθωτής απασχόλησης (άρθρο 36 του ν. 4387/2016), η μείωση εφαρμόζεται στην εισφορά κλάδου σύνταξης μη μισθωτού.
- Στις περιπτώσεις πολλαπλής άσκησης μη μισθωτών δραστηριοτήτων, η μείωση εφαρμόζεται στο σύνολο της εισφοράς κλάδου σύνταξης.
Η μείωση δεν εφαρμόζεται σε εισφορά που αφορά ασφαλιστέο αγροτικό εισόδημα το οποίο εισφοροδοτείται με τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν. 4387/2016.
- Η νέα διάταξη περί μείωσης εισφοράς κλάδου σύνταξης εφαρμόζεται σωρευτικά με τις διατάξεις του άρθρου 98 του ν. 4387/2016 (ΕΤΑΑ–ποσοστιαία μείωση με εισοδηματικά κριτήρια). Στις περιπτώσεις αυτές, η μείωση κατά 50% του κλάδου σύνταξης επέρχεται, μετά από την εφαρμογή του άρθρου 98 του ν. 4387/2016 στον υπολογισμό της μηνιαίας εισφοράς.
- Για χρόνο ασφάλισης του οποίου οι ασφαλιστικές εισφορές έχουν ρυθμιστεί και καταβάλλονται, μέσω δόσεων ρύθμισης, προσμετράται μόνο το τμήμα του χρόνου που έχει εξοφληθεί κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση της κοινοποιούμενης διάταξης.
Λήξη δικαιώματος
Λήξη του δικαιώματος επέρχεται με τη διακοπή ασφάλισης ή με υποβολή σχετικής αίτησης διακοπής του δικαιώματος από τον ασφαλισμένο. Το δικαίωμα λήγει στο τέλος του μήνα κατά τον οποίο επήλθε η διακοπή της ασφάλισης ή στο τέλος του μήνα που υποβλήθηκε σχετική αίτηση από τον ασφαλισμένο και μπορεί να ασκηθεί εκ νέου, χωρίς περιορισμό.
Διαδικασίες-Ενέργειες
- Η αίτηση υποβάλλεται στο περ/κό υποκατάστημα μη μισθωτού ΕΦΚΑ που υπάγεται ο ασφαλισμένος.
- Πραγματοποιείται ασφαλιστικός έλεγχος για τη συμπλήρωση των προαναφερόμενων προϋποθέσεων και εκδίδεται σχετική απόφαση.
- Οι εγκριθείσες αιτήσεις καταχωρούνται στη μηχανογραφική εφαρμογή "Ασφάλιση–Έσοδα" μη μισθωτών ΕΦΚΑ.
