Τα μέτρα, που έχουν ληφθεί και τα βήματα, που θα γίνουν στο άμεσο μέλλον με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη μείωση της ανεργίας και την άμβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων περιγράφει το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων του υπουργείου Οικονομίας.
Οι πιο σημαντικές δράσεις, που βρίσκονται σε εξέλιξη είναι οι ακόλουθες:
α) Στις αρχές Απριλίου 2018 ενεργοποιήθηκε ο 2ος κύκλος των υποβολών των αιτήσεων υπαγωγής στα καθεστώτα του Ν.4399/2016, «Νέες Ανεξάρτητες ΜΜΕ» και «Ενισχύσεις Μηχανολογικού Εξοπλισμού», ενώ είναι σε εξέλιξη και ο 2ος κύκλος των υποβολών των αιτήσεων του καθεστώτος της «Γενικής Επιχειρηματικότητας», που λήγει στις 07 Μαΐου 2018.
β) Στις 16 Απριλίου 2018 ολοκληρώθηκε η διαβούλευση των δύο νέων Καθεστώτων του Ν.4399/2016 «Συνέργειες και Δικτυώσεις» και «Ενισχύσεις Καινοτομικού Χαρακτήρα για ΜΜΕ» και το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται η δημοσίευση των αντίστοιχων προκηρύξεων.
γ) Έχει ήδη ξεκινήσει το σχεδιασμό του Καθεστώτος «Ενδιάμεσοι Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί - Ταμεία Συμμετοχών», ενώ μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται η ολοκλήρωση και του καθεστώτος «Ολοκληρωμένα Χωρικά και Κλασικά Σχέδια».
δ) Σε ό,τι αφορά την ολοκλήρωση των παλιών επενδυτικών σχεδίων που είχαν υπαχθεί στους παλιούς Ν.3299/2004 και Ν.3908/2011, η Γενική Γραμματεία Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων έχει εντατικοποιήσει τις κληρώσεις κεντρικών οργάνων ελέγχων, με στόχο την άμεση διευθέτηση των ολοκληρώσεων και την εκταμίευση της αναλογούσας επιχορήγησης των παλιών επενδυτικών σχεδίων
Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος
Όπως επισημαίνεται στο Δελτίο, ο νέος Αναπτυξιακός Νομός ενσωματώνει μια σειρά από καινοτομίες με συγκεκριμένη αναπτυξιακή στόχευση, όπως:
α) Θέσπιση ανώτατου ορίου στο ύψος της ενίσχυσης που δύναται να λάβει κάθε υπαγόμενο επενδυτικό σχέδιο, προκειμένου να διευρυνθεί ο αριθμός των δικαιούχων.
β) Η κατά προτεραιότητα ενίσχυση της βιομηχανίας, ε/σ έντασης γνώσης, αυξανόμενης απασχόλησης και υψηλής προστιθέμενης αξίας.
γ) 'Εμφαση στην παροχή ενισχύσεων με φοροαπαλλαγές, για την ενίσχυση του αποτελέσματος και της απόδοσης της επένδυσης.
δ) Ενθάρρυνση της συνεργασίας και των συγχωνεύσεων των επιχειρήσεων
ε) Μείωση του ελάχιστου κόστους του ε/σ ώστε και πολύ μικρές επιχειρήσεις να μπορούν να ενταχθούν στον Νέο Αναπτυξιακό Νόμο.
στ) Η πρόσθετη ενίσχυση επενδύσεων σε λιγότερο ευνοημένες περιοχές
ζ) Απλοποίηση και ψηφιοποίηση των διαδικασιών αξιολόγησης και ελέγχου των ε/σ για μείωση της γραφειοκρατίας και τη διασφάλιση της διαφάνειας. Μετά από ανοικτή δημόσια διαδικασία, εκπαίδευση και εξετάσεις αυξήσαμε τον αριθμό των Ελεγκτών (ΕΜΠΕ) και των Αξιολογητών (ΕΜΠΑ) και κυρίως αυξήσαμε τις αμοιβές τους ΕΜΠΕ-ΕΜΠΑ.
Επίσης, όλη η διαδικασία υποβολής επενδυτικού σχεδίου για αξιολόγηση και κάθε αίτημα για έλεγχο και ολοκλήρωση γίνονται ηλεκτρονικά, ενώ τηρείται αυστηρά η σειρά προτεραιότητας. Ως εκ τούτου, ο επιδιωκόμενος μετασχηματισμός στο αναπτυξιακό υπόδειγμα της χώρας έχει αρχίσει να αποτυπώνεται στο επίπεδο του Νέου Αναπτυξιακού νόμου, ήδη από τον πρώτο χρόνο ισχύος του, καθώς η πλειοψηφία των υποβληθέντων ε/σ (άνω του 50% των αιτήσεων) εστιάζεται στους κλάδους της βιομηχανίας, το 58% αυτών έχουν αιτηθεί φοροαπαλλαγών, ενώ υπάρχουν και ε/σ από μικρές επιχειρήσεις (24% των ε/σ και 2,8% του προϋπολογισμού που είναι ε/σ μικρότερες των 500.000).
Στο Δελτίο επιχειρείται παράλληλα μία αποτίμηση των προηγούμενων αναπτυξιακών νόμων από το 1998 έως το 2014. Από αυτούς προκύπτουν, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομίας, τα ακόλουθα:
α) Το 95% των επενδυτικών σχεδίων ήταν χαμηλής και σχετικά χαμηλής τεχνολογίας
β) Το 46,5% των ε/σ, και το 72,2% του συνολικού προϋπολογισμού αφορούσε ΑΠΕ (ιδίως Φ/Β) και τουρισμό και ένα άλλο σημαντικό ποσοστό αποθήκες επιχειρήσεων οι οποίες «καταχρηστικά» ονομάστηκαν "logistics".
γ) Το 95% ε/σ έλαβαν την ενίσχυση με μορφή επιχορήγησης.
δ) Ένας ελάχιστος αριθμός επιχειρήσεων πήρε το μεγαλύτερο % των ενισχύσεων: 4,2% ε/σ πήρε το 43,6% των συνολικών επιχορηγήσεων, ενώ 6 επιχειρηματικοί όμιλοι (σε σύνολο 14.500 ε/σ) πήραν 8,1% συνολικών ενισχύσεων.
ε) Δόθηκαν παραπάνω από 600 εκ. ως προκαταβολές που σε ορισμένες περιπτώσεις έφτασαν και στο 100%. Έτσι, κάποιοι λίγοι «μεγάλοι επενδυτές» χρηματοδοτήθηκαν με δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, τα οποία χρησιμοποίησαν ανατοκιζόμενα ως κεφαλαιουχικές εγγυήσεις και σε άλλες επιχειρηματικές τους δραστηριότητες, χωρίς μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις, να πραγματοποιήσουν τις επενδύσεις.
Οι πιο σημαντικές δράσεις, που βρίσκονται σε εξέλιξη είναι οι ακόλουθες:
α) Στις αρχές Απριλίου 2018 ενεργοποιήθηκε ο 2ος κύκλος των υποβολών των αιτήσεων υπαγωγής στα καθεστώτα του Ν.4399/2016, «Νέες Ανεξάρτητες ΜΜΕ» και «Ενισχύσεις Μηχανολογικού Εξοπλισμού», ενώ είναι σε εξέλιξη και ο 2ος κύκλος των υποβολών των αιτήσεων του καθεστώτος της «Γενικής Επιχειρηματικότητας», που λήγει στις 07 Μαΐου 2018.
β) Στις 16 Απριλίου 2018 ολοκληρώθηκε η διαβούλευση των δύο νέων Καθεστώτων του Ν.4399/2016 «Συνέργειες και Δικτυώσεις» και «Ενισχύσεις Καινοτομικού Χαρακτήρα για ΜΜΕ» και το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται η δημοσίευση των αντίστοιχων προκηρύξεων.
γ) Έχει ήδη ξεκινήσει το σχεδιασμό του Καθεστώτος «Ενδιάμεσοι Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί - Ταμεία Συμμετοχών», ενώ μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται η ολοκλήρωση και του καθεστώτος «Ολοκληρωμένα Χωρικά και Κλασικά Σχέδια».
δ) Σε ό,τι αφορά την ολοκλήρωση των παλιών επενδυτικών σχεδίων που είχαν υπαχθεί στους παλιούς Ν.3299/2004 και Ν.3908/2011, η Γενική Γραμματεία Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων έχει εντατικοποιήσει τις κληρώσεις κεντρικών οργάνων ελέγχων, με στόχο την άμεση διευθέτηση των ολοκληρώσεων και την εκταμίευση της αναλογούσας επιχορήγησης των παλιών επενδυτικών σχεδίων
Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος
Όπως επισημαίνεται στο Δελτίο, ο νέος Αναπτυξιακός Νομός ενσωματώνει μια σειρά από καινοτομίες με συγκεκριμένη αναπτυξιακή στόχευση, όπως:
α) Θέσπιση ανώτατου ορίου στο ύψος της ενίσχυσης που δύναται να λάβει κάθε υπαγόμενο επενδυτικό σχέδιο, προκειμένου να διευρυνθεί ο αριθμός των δικαιούχων.
β) Η κατά προτεραιότητα ενίσχυση της βιομηχανίας, ε/σ έντασης γνώσης, αυξανόμενης απασχόλησης και υψηλής προστιθέμενης αξίας.
γ) 'Εμφαση στην παροχή ενισχύσεων με φοροαπαλλαγές, για την ενίσχυση του αποτελέσματος και της απόδοσης της επένδυσης.
δ) Ενθάρρυνση της συνεργασίας και των συγχωνεύσεων των επιχειρήσεων
ε) Μείωση του ελάχιστου κόστους του ε/σ ώστε και πολύ μικρές επιχειρήσεις να μπορούν να ενταχθούν στον Νέο Αναπτυξιακό Νόμο.
στ) Η πρόσθετη ενίσχυση επενδύσεων σε λιγότερο ευνοημένες περιοχές
ζ) Απλοποίηση και ψηφιοποίηση των διαδικασιών αξιολόγησης και ελέγχου των ε/σ για μείωση της γραφειοκρατίας και τη διασφάλιση της διαφάνειας. Μετά από ανοικτή δημόσια διαδικασία, εκπαίδευση και εξετάσεις αυξήσαμε τον αριθμό των Ελεγκτών (ΕΜΠΕ) και των Αξιολογητών (ΕΜΠΑ) και κυρίως αυξήσαμε τις αμοιβές τους ΕΜΠΕ-ΕΜΠΑ.
Επίσης, όλη η διαδικασία υποβολής επενδυτικού σχεδίου για αξιολόγηση και κάθε αίτημα για έλεγχο και ολοκλήρωση γίνονται ηλεκτρονικά, ενώ τηρείται αυστηρά η σειρά προτεραιότητας. Ως εκ τούτου, ο επιδιωκόμενος μετασχηματισμός στο αναπτυξιακό υπόδειγμα της χώρας έχει αρχίσει να αποτυπώνεται στο επίπεδο του Νέου Αναπτυξιακού νόμου, ήδη από τον πρώτο χρόνο ισχύος του, καθώς η πλειοψηφία των υποβληθέντων ε/σ (άνω του 50% των αιτήσεων) εστιάζεται στους κλάδους της βιομηχανίας, το 58% αυτών έχουν αιτηθεί φοροαπαλλαγών, ενώ υπάρχουν και ε/σ από μικρές επιχειρήσεις (24% των ε/σ και 2,8% του προϋπολογισμού που είναι ε/σ μικρότερες των 500.000).
Στο Δελτίο επιχειρείται παράλληλα μία αποτίμηση των προηγούμενων αναπτυξιακών νόμων από το 1998 έως το 2014. Από αυτούς προκύπτουν, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομίας, τα ακόλουθα:
α) Το 95% των επενδυτικών σχεδίων ήταν χαμηλής και σχετικά χαμηλής τεχνολογίας
β) Το 46,5% των ε/σ, και το 72,2% του συνολικού προϋπολογισμού αφορούσε ΑΠΕ (ιδίως Φ/Β) και τουρισμό και ένα άλλο σημαντικό ποσοστό αποθήκες επιχειρήσεων οι οποίες «καταχρηστικά» ονομάστηκαν "logistics".
γ) Το 95% ε/σ έλαβαν την ενίσχυση με μορφή επιχορήγησης.
δ) Ένας ελάχιστος αριθμός επιχειρήσεων πήρε το μεγαλύτερο % των ενισχύσεων: 4,2% ε/σ πήρε το 43,6% των συνολικών επιχορηγήσεων, ενώ 6 επιχειρηματικοί όμιλοι (σε σύνολο 14.500 ε/σ) πήραν 8,1% συνολικών ενισχύσεων.
ε) Δόθηκαν παραπάνω από 600 εκ. ως προκαταβολές που σε ορισμένες περιπτώσεις έφτασαν και στο 100%. Έτσι, κάποιοι λίγοι «μεγάλοι επενδυτές» χρηματοδοτήθηκαν με δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, τα οποία χρησιμοποίησαν ανατοκιζόμενα ως κεφαλαιουχικές εγγυήσεις και σε άλλες επιχειρηματικές τους δραστηριότητες, χωρίς μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις, να πραγματοποιήσουν τις επενδύσεις.
