Η πολιτική απόφαση που θα πρέπει να ληφθεί στο Eurogroup της 11ης Μαρτίου αναφορικά με το αν θα ενεργοποιηθούν (ή όχι) οι παρεμβάσεις στο χρέος οι οποίες συνδέονται με προαπαιτούμενα είναι περίπλοκη, εξηγούν διαπραγματευτικές πηγές. Και δεν έχει ακόμη διασφαλισθεί, παρά το ότι το επιθυμητό από όλες τις πλευρές είναι η "ομαλότητα" εν όψει και των εκλογών.
Η αυξημένη δυσκολία έγκειται στο γεγονός ότι πέρα από τις εκκρεμότητες στα 16 προαπαιτούμενα - που διαπίστωσαν οι θεσμοί στην Αθήνα κατά την πενταήμερη παρουσία τους και συνδέονται με το θέμα της ιδιωτικοποίησης της Εγνατίας οδού, της στελέχωσης της ΑΑΔΕ, της λειτουργίας των 120 τοπικών μονάδων υγείας κλπ – υπάρχουν και άλλα μέτωπα τα οποία προστίθεται στο "λογαριασμό".
Το φλέγον θέμα είναι οι Τράπεζες και ειδικά ο "διάδοχος" του Νόμου Κατσέλη. Υπάρχει και το "αγκάθι" του κατώτατου μισθού (σ.σ. οι κυβερνητικές ανακοινώσεις θα γίνουν την προσεχή εβδομάδα και ζητείται από τους θεσμούς σύνεση), ενώ υπάρχει και η παράλληλη έκθεση για τις μακροοικονομικές ανισορροπίες που γράφεται για πρώτη φορά για την Ελλάδα και η οποία θα δείχνει μία σειρά από δείκτες στο "κόκκινο".
Υπάρχουν όμως και οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, οι οποίες έχουν ενοχλήσει τους υπουργούς Οικονομικών και ειδικά το γερμανικό "άξονα". Κεντρικό ζήτημα είναι το θέμα της διατήρησης του μειωμένου ΦΠΑ στα λεγόμενα "προσφυγικά" νησιά.
Κανένα από τα παραπάνω ζητήματα από μόνο του δεν είναι ικανό να προκαλέσει δυσεπίλυτο πρόβλημα, εξηγούν πηγές των δανειστών.
Ωστόσο, όλα μαζί, συνιστούν πρόβλημα. Δυσκολεύουν την προσπάθεια της Κομισιόν να οδηγηθεί σε μία θετική έκθεση αξιολόγησης στις 27 Φεβρουαρίου.
Γι' αυτό και η "σύσταση", όπως φέρεται να μεταφέρθηκε την προηγούμενη εβδομάδα από τους θεσμούς στην Ελληνική Κυβέρνηση, είναι ότι "πρέπει να επιταχύνει". Έγινε σαφές ότι υπάρχει πολλή δουλειά που πρέπει ακόμα να γίνει.
Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν εξ αποστάσεως τις επόμενες μέρες με ανταλλαγή κειμένων, ειδικά για το Νόμο Κατσέλη και τον κατώτατο καθώς και για τα άλλα πεδία άμεσης προτεραιότητας. Το τυπικό "ορόσημο" για να φανεί η πρόοδος στα ανοιχτά μέτωπα λήγει στις 15 Φεβρουαρίου.
Μετά, θα υπάρξουν λίγες ημέρες για "ζυμώσεις", ούτως ώστε να υπάρξει συμβιβασμός στις διαφωνίες. Ακολούθως, αρχίζουν οι ανακοινώσεις.
Πρώτο αναμένεται το ΔΝΤ να εκδώσει δική του έκθεση, ενώ η Κομισιόν έχει προαναγγείλει για τις 27 Φεβρουαρίου ένα πακέτο ανακοινώσεων (τόσο της δεύτερης έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας όσο και των υπόλοιπων αναφορών που συνδέονται με την παράλληλη εποπτεία της χώρας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου).
"Πρέπει τώρα η κυβέρνηση να επιταχύνει. Διότι αυτήν τη φορά υπάρχει χρήμα στην άκρη και επίσης κρίνεται η αξιοπιστία της χώρας έναντι των αγορών", αναφέρουν διαπραγματευτικές πηγές.
Ειδικά για τον ΦΠΑ στα νησιά, εξηγούν ότι η κυβέρνηση πρέπει να "περάσει" πολιτικά την απόφασή της στο Eurogroup (σ.σ εκκρεμεί ακόμη η έγκριση από την γερμανική Βουλή που συνδέεται με βάση την απόφαση του προηγούμενου καλοκαιριού με τις παρεμβάσεις στο χρέος). Το προσφυγικό ζήτημα αποτελεί μία "αιτιολογία", αλλά για να "περάσει" το θέμα "ομαλά" στο Eurogroup του Μαρτίου – εξηγούν οι ίδιες πηγές - πρέπει η Ελλάδα να παρουσιάσει "διαπιστευτήρια". Δηλαδή, "αν σέρνονται και άλλα θέματα, τότε θα υπάρχει πρόβλημα", αναφέρουν.
Χθες, για την πορεία των διαβουλεύσεων, σύμφωνα με πληροφορίες, ενημέρωσε και τους πρέσβεις της Ε.Ε. ο επικεφαλής της αποστολής εκ μέρους της Κομισιόν, Ντέκλαν Κοστέλο. Παρουσίασε 4 κατηγοριών ζητήματα που τέθηκαν στην Αθήνα:
- Τις τράπεζες, που θεωρείται και το πιο μεγάλο ζήτημα, με αιχμή τον διάδοχο του Ν. Κατσέλη. Οι "θεσμοί" έφυγαν χωρίς πρόταση από την Αθήνα. Με δεσμεύσεις ότι θα κατατεθεί έως τις 15/2. Ανάλογη πρόταση δεσμεύθηκε ο ΥΠΟΙΚ, Ευκλείδης Τσακαλώτος, ότι θα στείλει τις επόμενες εβδομάδες για τα "κόκκινα" δάνεια (πρόταση ΤΧΣ)
- Στα δημοσιονομικά δεν εκτιμάται ότι υπάρχει άμεσο ζήτημα. Ο Προϋπολογισμός του 2018 δείχνει υπεραπόδοση, ενώ ομαλή είναι η πορεία και το 2019. Ωστόσο, προκαλεί ανησυχίες το θέμα των αναδρομικών που διεκδικούνται μέσα από δικαστικές αποφάσεις. Για το ζήτημα, άλλωστε, μίλησε εκτενώς και πηγή του ΥΠΟΙΚ χθες. Ανέφερε ότι το θέμα συζητήθηκε και εξετάστηκαν διάφορα σενάρια, τα οποία έχουν σχέση με το αν το όποιο δημοσιονομικό κόστος θα είναι μόνιμο ή εφάπαξ, με το αν θα είναι μικρό ή μεγάλο. Ωστόσο, εκτίμησε ότι δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος.
- Τις 16 δεσμεύσεις του 2018. Προχωρούν με αργό ρυθμό, ήταν η διαπίστωση των "θεσμών". Όπως ειπώθηκε, υπάρχει πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει. Κρίνεται, πάντως, ότι είναι εφικτό να ολοκληρωθούν εγκαίρως.
- Τον κατώτατο μισθό. Η Επιτροπή ναι μεν δεν συναποφασίζει για το ύψος της αύξησης, αλλά συστήνει λελογισμένες κινήσεις για να μη χαθεί το πλεονέκτημα στην ανταγωνιστικότητα.
Σημειώνεται ότι ο επόμενος πολιτικός σταθμός θα είναι το EWG της προσεχούς Πέμπτης, στο οποίο θα δοθεί "ραπόρτο" στους εκπροσώπους των ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης. Η πολιτική απόφαση θα ληφθεί στο Eurogroup της 11ης Μαρτίου και το διακύβευμα δεν είναι μόνο οικονομικό (οι παρεμβάσεις στο χρέος που συνδέονται με τα προαπαιτούμενα). Συνδέεται με την "εικόνα" στις αγορές και στους επενδυτές, η οποία επηρεάζεται από τις εν λόγω εκθέσεις.
Χθες οι "θεσμοί" της Ε.Ε. στην ανακοίνωσή τους ανέφεραν ότι "ο στενός διάλογος για τις προκλήσεις και τις προτεραιότητες της οικονομικής πολιτικής θα συνεχιστεί". Πρόσθεσαν πως η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας θα "αντικατοπτρίζει τα λεπτομερή πορίσματα και τις συστάσεις της παρούσας αποστολής" και "θα χρησιμεύσει ως βάση για να συμφωνήσει το Eurogroup σχετικά με τη μεταφορά των ποσών ισοδύναμου εισοδήματος SMP-ANFA και την ακύρωση του περιθωρίου κέρδους σε ορισμένα δάνεια του EFSF".
Αλλά και το ΔΝΤ στην ανακοίνωσή του κατέγραψε μια σειρά από κινδύνους, οι οποίοι έχουν γίνει πιο έντονοι τους τελευταίους μήνες. Ζήτησε από την κυβέρνηση να θέσει ως προτεραιότητα τη μείωση των συντελεστών φορολογίας σε μισθούς και κέρδη με χρήματα που θα βρει από τη μείωση του αφορολόγητου. Συστήνει, επίσης, την προετοιμασία προληπτικών σχεδίων για την αντιμετώπιση δημοσιονομικών κινδύνων (και από τις δικαστικές υποθέσεις σε εξέλιξη σχετικά με βασικές συνταξιοδοτικές και μισθολογικές μεταρρυθμίσεις). Καταγράφει τους δημοσιονομικούς κινδύνους που προκύπτουν από δικαστικές υποθέσεις σε εξέλιξη και ζητά μέτρα αύξησης της παραγωγικότητας με δομικές μεταρρυθμίσεις για να αντισταθμισθεί η κατάργηση του υποκατώτατου μισθού και η αύξηση του κατώτατου.
Η αυξημένη δυσκολία έγκειται στο γεγονός ότι πέρα από τις εκκρεμότητες στα 16 προαπαιτούμενα - που διαπίστωσαν οι θεσμοί στην Αθήνα κατά την πενταήμερη παρουσία τους και συνδέονται με το θέμα της ιδιωτικοποίησης της Εγνατίας οδού, της στελέχωσης της ΑΑΔΕ, της λειτουργίας των 120 τοπικών μονάδων υγείας κλπ – υπάρχουν και άλλα μέτωπα τα οποία προστίθεται στο "λογαριασμό".
Το φλέγον θέμα είναι οι Τράπεζες και ειδικά ο "διάδοχος" του Νόμου Κατσέλη. Υπάρχει και το "αγκάθι" του κατώτατου μισθού (σ.σ. οι κυβερνητικές ανακοινώσεις θα γίνουν την προσεχή εβδομάδα και ζητείται από τους θεσμούς σύνεση), ενώ υπάρχει και η παράλληλη έκθεση για τις μακροοικονομικές ανισορροπίες που γράφεται για πρώτη φορά για την Ελλάδα και η οποία θα δείχνει μία σειρά από δείκτες στο "κόκκινο".
Υπάρχουν όμως και οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, οι οποίες έχουν ενοχλήσει τους υπουργούς Οικονομικών και ειδικά το γερμανικό "άξονα". Κεντρικό ζήτημα είναι το θέμα της διατήρησης του μειωμένου ΦΠΑ στα λεγόμενα "προσφυγικά" νησιά.
Κανένα από τα παραπάνω ζητήματα από μόνο του δεν είναι ικανό να προκαλέσει δυσεπίλυτο πρόβλημα, εξηγούν πηγές των δανειστών.
Ωστόσο, όλα μαζί, συνιστούν πρόβλημα. Δυσκολεύουν την προσπάθεια της Κομισιόν να οδηγηθεί σε μία θετική έκθεση αξιολόγησης στις 27 Φεβρουαρίου.
Γι' αυτό και η "σύσταση", όπως φέρεται να μεταφέρθηκε την προηγούμενη εβδομάδα από τους θεσμούς στην Ελληνική Κυβέρνηση, είναι ότι "πρέπει να επιταχύνει". Έγινε σαφές ότι υπάρχει πολλή δουλειά που πρέπει ακόμα να γίνει.
Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν εξ αποστάσεως τις επόμενες μέρες με ανταλλαγή κειμένων, ειδικά για το Νόμο Κατσέλη και τον κατώτατο καθώς και για τα άλλα πεδία άμεσης προτεραιότητας. Το τυπικό "ορόσημο" για να φανεί η πρόοδος στα ανοιχτά μέτωπα λήγει στις 15 Φεβρουαρίου.
Μετά, θα υπάρξουν λίγες ημέρες για "ζυμώσεις", ούτως ώστε να υπάρξει συμβιβασμός στις διαφωνίες. Ακολούθως, αρχίζουν οι ανακοινώσεις.
Πρώτο αναμένεται το ΔΝΤ να εκδώσει δική του έκθεση, ενώ η Κομισιόν έχει προαναγγείλει για τις 27 Φεβρουαρίου ένα πακέτο ανακοινώσεων (τόσο της δεύτερης έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας όσο και των υπόλοιπων αναφορών που συνδέονται με την παράλληλη εποπτεία της χώρας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου).
"Πρέπει τώρα η κυβέρνηση να επιταχύνει. Διότι αυτήν τη φορά υπάρχει χρήμα στην άκρη και επίσης κρίνεται η αξιοπιστία της χώρας έναντι των αγορών", αναφέρουν διαπραγματευτικές πηγές.
Ειδικά για τον ΦΠΑ στα νησιά, εξηγούν ότι η κυβέρνηση πρέπει να "περάσει" πολιτικά την απόφασή της στο Eurogroup (σ.σ εκκρεμεί ακόμη η έγκριση από την γερμανική Βουλή που συνδέεται με βάση την απόφαση του προηγούμενου καλοκαιριού με τις παρεμβάσεις στο χρέος). Το προσφυγικό ζήτημα αποτελεί μία "αιτιολογία", αλλά για να "περάσει" το θέμα "ομαλά" στο Eurogroup του Μαρτίου – εξηγούν οι ίδιες πηγές - πρέπει η Ελλάδα να παρουσιάσει "διαπιστευτήρια". Δηλαδή, "αν σέρνονται και άλλα θέματα, τότε θα υπάρχει πρόβλημα", αναφέρουν.
Χθες, για την πορεία των διαβουλεύσεων, σύμφωνα με πληροφορίες, ενημέρωσε και τους πρέσβεις της Ε.Ε. ο επικεφαλής της αποστολής εκ μέρους της Κομισιόν, Ντέκλαν Κοστέλο. Παρουσίασε 4 κατηγοριών ζητήματα που τέθηκαν στην Αθήνα:
- Τις τράπεζες, που θεωρείται και το πιο μεγάλο ζήτημα, με αιχμή τον διάδοχο του Ν. Κατσέλη. Οι "θεσμοί" έφυγαν χωρίς πρόταση από την Αθήνα. Με δεσμεύσεις ότι θα κατατεθεί έως τις 15/2. Ανάλογη πρόταση δεσμεύθηκε ο ΥΠΟΙΚ, Ευκλείδης Τσακαλώτος, ότι θα στείλει τις επόμενες εβδομάδες για τα "κόκκινα" δάνεια (πρόταση ΤΧΣ)
- Στα δημοσιονομικά δεν εκτιμάται ότι υπάρχει άμεσο ζήτημα. Ο Προϋπολογισμός του 2018 δείχνει υπεραπόδοση, ενώ ομαλή είναι η πορεία και το 2019. Ωστόσο, προκαλεί ανησυχίες το θέμα των αναδρομικών που διεκδικούνται μέσα από δικαστικές αποφάσεις. Για το ζήτημα, άλλωστε, μίλησε εκτενώς και πηγή του ΥΠΟΙΚ χθες. Ανέφερε ότι το θέμα συζητήθηκε και εξετάστηκαν διάφορα σενάρια, τα οποία έχουν σχέση με το αν το όποιο δημοσιονομικό κόστος θα είναι μόνιμο ή εφάπαξ, με το αν θα είναι μικρό ή μεγάλο. Ωστόσο, εκτίμησε ότι δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος.
- Τις 16 δεσμεύσεις του 2018. Προχωρούν με αργό ρυθμό, ήταν η διαπίστωση των "θεσμών". Όπως ειπώθηκε, υπάρχει πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει. Κρίνεται, πάντως, ότι είναι εφικτό να ολοκληρωθούν εγκαίρως.
- Τον κατώτατο μισθό. Η Επιτροπή ναι μεν δεν συναποφασίζει για το ύψος της αύξησης, αλλά συστήνει λελογισμένες κινήσεις για να μη χαθεί το πλεονέκτημα στην ανταγωνιστικότητα.
Σημειώνεται ότι ο επόμενος πολιτικός σταθμός θα είναι το EWG της προσεχούς Πέμπτης, στο οποίο θα δοθεί "ραπόρτο" στους εκπροσώπους των ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης. Η πολιτική απόφαση θα ληφθεί στο Eurogroup της 11ης Μαρτίου και το διακύβευμα δεν είναι μόνο οικονομικό (οι παρεμβάσεις στο χρέος που συνδέονται με τα προαπαιτούμενα). Συνδέεται με την "εικόνα" στις αγορές και στους επενδυτές, η οποία επηρεάζεται από τις εν λόγω εκθέσεις.
Χθες οι "θεσμοί" της Ε.Ε. στην ανακοίνωσή τους ανέφεραν ότι "ο στενός διάλογος για τις προκλήσεις και τις προτεραιότητες της οικονομικής πολιτικής θα συνεχιστεί". Πρόσθεσαν πως η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας θα "αντικατοπτρίζει τα λεπτομερή πορίσματα και τις συστάσεις της παρούσας αποστολής" και "θα χρησιμεύσει ως βάση για να συμφωνήσει το Eurogroup σχετικά με τη μεταφορά των ποσών ισοδύναμου εισοδήματος SMP-ANFA και την ακύρωση του περιθωρίου κέρδους σε ορισμένα δάνεια του EFSF".
Αλλά και το ΔΝΤ στην ανακοίνωσή του κατέγραψε μια σειρά από κινδύνους, οι οποίοι έχουν γίνει πιο έντονοι τους τελευταίους μήνες. Ζήτησε από την κυβέρνηση να θέσει ως προτεραιότητα τη μείωση των συντελεστών φορολογίας σε μισθούς και κέρδη με χρήματα που θα βρει από τη μείωση του αφορολόγητου. Συστήνει, επίσης, την προετοιμασία προληπτικών σχεδίων για την αντιμετώπιση δημοσιονομικών κινδύνων (και από τις δικαστικές υποθέσεις σε εξέλιξη σχετικά με βασικές συνταξιοδοτικές και μισθολογικές μεταρρυθμίσεις). Καταγράφει τους δημοσιονομικούς κινδύνους που προκύπτουν από δικαστικές υποθέσεις σε εξέλιξη και ζητά μέτρα αύξησης της παραγωγικότητας με δομικές μεταρρυθμίσεις για να αντισταθμισθεί η κατάργηση του υποκατώτατου μισθού και η αύξηση του κατώτατου.