Μπορεί η εκμίσθωση κατοικιών για χρήση κατοικίας να έχει απαλλαγεί εδώ και πάνω από δέκα χρόνια από το χαρτόσημο, ωστόσο, υπό προϋποθέσεις το χαρτόσημο επιβάλλεται και στην εκμετάλλευση κατοικιών. Πρόκειται για ένα παράθυρο επιβολής του χαρτοσήμου σε ακίνητα που εκμισθώνονται μέσω των ιντερνετικών πλατφορμών διαμοιρασμού τύπου AirBnB.
Ειδικότερα, με εγκύκλιο που εξέδωσε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ξεκαθαρίζεται πλήρως το καθεστώς επιβολής χαρτοσήμου στα ενοίκια από μισθώσεις τύπου AirBnB, Από την εγκύκλιο προκύπτουν τα εξής:
-στις περιπτώσεις που ένας ιδιοκτήτης εκμισθώνει κατοικία σε μη κυβερνητική οργάνωση η οποία διαθέτει την κατοικία για τη στέγαση προσφύγων, δεν επιβάλλεται χαρτόσημο. Η περίπτωση αυτή θεωρείται ότι αποτελεί ουσιαστικά εκμίσθωση κατοικίας, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι παρεμβάλλεται η μη κυβερνητική οργάνωση που εξυπηρετεί τον κοινοφελή σκοπό της διευκόλυνσης των προσφύγων για τη εξεύρεση στέγης
-στις περιπτώσεις που ένας ιδιοκτήτης εκμεταλλεύεται ο ίδιος την ακίνητη περιουσία του εκμισθώνοντας κατοικίες μέσω των διαδικτυακών πλατφορμών τύπου AirBnB τότε και πάλι δεν επιβάλλεται χαρτόσημο στα μισθώματα που εισπράττει
-στις περιπτώσεις που φορολογούμενος έχει την ιδιότητα του υπεκμισθωτή κατοικιών και τις εκμεταλλεύεται μέσω AirBnB τότε δεν χρεώνει ούτε εισπράττει χαρτόσημο από τους ενοίκους των κατοικιών αυτών
-στις περιπτώσεις που έχει την ιδιότητα του υπεκμισθωτή κατοικιών και τις εκμεταλλεύεται μέσω AirBnB, τότε στα μισθώματα που καταβάλλει στον ιδιοκτήτη ή επικαρπωτή των κατοικιών αυτών επιβάλλεται χαρτόσημο ύψους 3% επί του μισθώματος προσαυξημένου κατά 20% (συνολικά 3,6%). Το χαρτόσημο σε αυτήν την περίπτωση επιβάλλεται επειδή κατά την ερμηνεία των σχετικών με την φορολόγηση του εισοδήματος από ενοίκια διατάξεων η υπεκμίσθωση κατοικιών με σκοπό την εκμετάλλευσή τους θεωρείται ουσιαστικά επαγγελματική μίσθωση στην οποία επιβάλλεται χαρτόσημο. Για παράδειγμα, αν ένας ιδιώτης έχει αποκτήσει το δικαίωμα υπεκμίσθωσης τριών κατοικιών από τον ιδιοκτήτη τους και στον οποίο καταβάλλει συνολικό μηνιαίο μίσθωμα 1.000 ευρώ θα καταβάλλει στον ιδιοκτήτη συνολικό ποσό 1.036 ευρώ λόγω και της καταβολής χαρτοσήμου.
Το περιεχόμενο της σχετικής εγκυκλίου έχει ως εξής:
Ε 2016/2019
Θέμα: Διευκρινίσεις για τον υπολογισμό ή μη τελών χαρτοσήμου σε εισοδήματα από ορισμένες κατηγορίες μισθωμάτων.
1. Μίσθωση κατοικιών από Μ.Κ.Ο., στα πλαίσια του σκοπού τους, για τις ανάγκες στέγασης προσφύγων.
Με την ΠΟΛ.1008/2007 κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις της παρ. 4 του αρ. 3 του ν. 3522/2006 (ΦΕΚ Α 276/22.12.06) και δόθηκαν διευκρινίσεις αναφορικά με τη σταδιακή κατάργηση των τελών χαρτοσήμου επί των μισθωμάτων κατοικιών. Συμπληρωματικά και κατόπιν υποβολής γραπτών και προφορικών ερωτημάτων, διευκρινίζεται ότι εκμίσθωση κατοικίας θεωρείται και η μίσθωση κατοικιών σε μη-κυβερνητικές οργανώσεις, που λαμβάνουν έγκριση από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, προκειμένου να καλυφθούν στεγαστικές ανάγκες προσφύγων. Κατά συνέπεια οι μισθώσεις αυτές δεν έχουν χαρτόσημο.
2. Βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων μέσω πλατφόρμας, στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού.
Όπως έχει ήδη διευκρινισθεί με την ΠΟΛ.1187/2018, "Διαχειριστής Ακινήτου Βραχυχρόνιας Μίσθωσης" μπορεί να είναι το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κάθε είδους νομική οντότητα, που αναλαμβάνει εκτός των άλλων τη διαδικασία ανάρτησης ακινήτου στις ψηφιακές πλατφόρμες με σκοπό τη βραχυχρόνια μίσθωσή του. Ως "Διαχειριστής Ακινήτου Βραχυχρόνιας Μίσθωσης", δύναται να είναι είτε ο κύριος του "Ακινήτου" ή ο επικαρπωτής ή ο υπεκμισθωτής ή τρίτος.
Για τις ανάγκες της φορολογίας των τελών χαρτοσήμου, διακρίνονται οι παρακάτω περιπτώσεις:
ι) Μισθώματα που καταβάλλονται σε "Διαχειριστές Ακινήτων" λόγω διάθεσης αυτών σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης:
οι "Διαχειριστές Ακινήτων" όταν διαθέτουν ακίνητα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης στα πλαίσια της οικονομίας διαμοιρασμού, δεν επιβαρύνονται με τέλη χαρτοσήμου, καθώς εξ ορισμού οι μισθώσεις αυτές καλύπτουν βραχυχρόνιες στεγαστικές ανάγκες των αντισυμβαλλομένων. Κατά συνέπεια οι εν λόγω Διαχειριστές δεν έχουν υποχρέωση υπολογισμού και απόδοσης τελών χαρτοσήμου.
ιι) Μισθώματα που καταβάλλονται από "Διαχειριστές Ακινήτων" όταν τα πρόσωπα αυτά έχουν και την ιδιότητα υπεκμισθωτή του ακινήτου.
Όταν οι "Διαχειριστές Ακινήτων" μισθώνουν ακίνητα από τους ιδιοκτήτες τους προκειμένου να τα διαθέσουν σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης με την ιδιότητα του υπεκμισθωτή, η αρχική συμφωνία μίσθωσης που συνάπτεται με τον ιδιοκτήτη του ακινήτου υπάγεται σε τέλη χαρτοσήμου 3% (πλέον ΟΓΑ χαρτοσήμου 20%) σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 13 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου.
Ειδικότερα, με εγκύκλιο που εξέδωσε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ξεκαθαρίζεται πλήρως το καθεστώς επιβολής χαρτοσήμου στα ενοίκια από μισθώσεις τύπου AirBnB, Από την εγκύκλιο προκύπτουν τα εξής:
-στις περιπτώσεις που ένας ιδιοκτήτης εκμισθώνει κατοικία σε μη κυβερνητική οργάνωση η οποία διαθέτει την κατοικία για τη στέγαση προσφύγων, δεν επιβάλλεται χαρτόσημο. Η περίπτωση αυτή θεωρείται ότι αποτελεί ουσιαστικά εκμίσθωση κατοικίας, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι παρεμβάλλεται η μη κυβερνητική οργάνωση που εξυπηρετεί τον κοινοφελή σκοπό της διευκόλυνσης των προσφύγων για τη εξεύρεση στέγης
-στις περιπτώσεις που ένας ιδιοκτήτης εκμεταλλεύεται ο ίδιος την ακίνητη περιουσία του εκμισθώνοντας κατοικίες μέσω των διαδικτυακών πλατφορμών τύπου AirBnB τότε και πάλι δεν επιβάλλεται χαρτόσημο στα μισθώματα που εισπράττει
-στις περιπτώσεις που φορολογούμενος έχει την ιδιότητα του υπεκμισθωτή κατοικιών και τις εκμεταλλεύεται μέσω AirBnB τότε δεν χρεώνει ούτε εισπράττει χαρτόσημο από τους ενοίκους των κατοικιών αυτών
-στις περιπτώσεις που έχει την ιδιότητα του υπεκμισθωτή κατοικιών και τις εκμεταλλεύεται μέσω AirBnB, τότε στα μισθώματα που καταβάλλει στον ιδιοκτήτη ή επικαρπωτή των κατοικιών αυτών επιβάλλεται χαρτόσημο ύψους 3% επί του μισθώματος προσαυξημένου κατά 20% (συνολικά 3,6%). Το χαρτόσημο σε αυτήν την περίπτωση επιβάλλεται επειδή κατά την ερμηνεία των σχετικών με την φορολόγηση του εισοδήματος από ενοίκια διατάξεων η υπεκμίσθωση κατοικιών με σκοπό την εκμετάλλευσή τους θεωρείται ουσιαστικά επαγγελματική μίσθωση στην οποία επιβάλλεται χαρτόσημο. Για παράδειγμα, αν ένας ιδιώτης έχει αποκτήσει το δικαίωμα υπεκμίσθωσης τριών κατοικιών από τον ιδιοκτήτη τους και στον οποίο καταβάλλει συνολικό μηνιαίο μίσθωμα 1.000 ευρώ θα καταβάλλει στον ιδιοκτήτη συνολικό ποσό 1.036 ευρώ λόγω και της καταβολής χαρτοσήμου.
Το περιεχόμενο της σχετικής εγκυκλίου έχει ως εξής:
Ε 2016/2019
Θέμα: Διευκρινίσεις για τον υπολογισμό ή μη τελών χαρτοσήμου σε εισοδήματα από ορισμένες κατηγορίες μισθωμάτων.
1. Μίσθωση κατοικιών από Μ.Κ.Ο., στα πλαίσια του σκοπού τους, για τις ανάγκες στέγασης προσφύγων.
Με την ΠΟΛ.1008/2007 κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις της παρ. 4 του αρ. 3 του ν. 3522/2006 (ΦΕΚ Α 276/22.12.06) και δόθηκαν διευκρινίσεις αναφορικά με τη σταδιακή κατάργηση των τελών χαρτοσήμου επί των μισθωμάτων κατοικιών. Συμπληρωματικά και κατόπιν υποβολής γραπτών και προφορικών ερωτημάτων, διευκρινίζεται ότι εκμίσθωση κατοικίας θεωρείται και η μίσθωση κατοικιών σε μη-κυβερνητικές οργανώσεις, που λαμβάνουν έγκριση από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, προκειμένου να καλυφθούν στεγαστικές ανάγκες προσφύγων. Κατά συνέπεια οι μισθώσεις αυτές δεν έχουν χαρτόσημο.
2. Βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων μέσω πλατφόρμας, στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού.
Όπως έχει ήδη διευκρινισθεί με την ΠΟΛ.1187/2018, "Διαχειριστής Ακινήτου Βραχυχρόνιας Μίσθωσης" μπορεί να είναι το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κάθε είδους νομική οντότητα, που αναλαμβάνει εκτός των άλλων τη διαδικασία ανάρτησης ακινήτου στις ψηφιακές πλατφόρμες με σκοπό τη βραχυχρόνια μίσθωσή του. Ως "Διαχειριστής Ακινήτου Βραχυχρόνιας Μίσθωσης", δύναται να είναι είτε ο κύριος του "Ακινήτου" ή ο επικαρπωτής ή ο υπεκμισθωτής ή τρίτος.
Για τις ανάγκες της φορολογίας των τελών χαρτοσήμου, διακρίνονται οι παρακάτω περιπτώσεις:
ι) Μισθώματα που καταβάλλονται σε "Διαχειριστές Ακινήτων" λόγω διάθεσης αυτών σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης:
οι "Διαχειριστές Ακινήτων" όταν διαθέτουν ακίνητα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης στα πλαίσια της οικονομίας διαμοιρασμού, δεν επιβαρύνονται με τέλη χαρτοσήμου, καθώς εξ ορισμού οι μισθώσεις αυτές καλύπτουν βραχυχρόνιες στεγαστικές ανάγκες των αντισυμβαλλομένων. Κατά συνέπεια οι εν λόγω Διαχειριστές δεν έχουν υποχρέωση υπολογισμού και απόδοσης τελών χαρτοσήμου.
ιι) Μισθώματα που καταβάλλονται από "Διαχειριστές Ακινήτων" όταν τα πρόσωπα αυτά έχουν και την ιδιότητα υπεκμισθωτή του ακινήτου.
Όταν οι "Διαχειριστές Ακινήτων" μισθώνουν ακίνητα από τους ιδιοκτήτες τους προκειμένου να τα διαθέσουν σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης με την ιδιότητα του υπεκμισθωτή, η αρχική συμφωνία μίσθωσης που συνάπτεται με τον ιδιοκτήτη του ακινήτου υπάγεται σε τέλη χαρτοσήμου 3% (πλέον ΟΓΑ χαρτοσήμου 20%) σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 13 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου.
