Τα πρωτοφανή προγράμματα QE και η τεράστια αύξηση του χρέους ξαναφέρνουν στο προσκήνιο τον κίνδυνο μιας απότομης πληθωριστικής στροφής. Ήδη το παγκόσμιο χρέος έχει ξεπεράσει το 332% του παγκόσμιου ΑΕΠ ήτοι τα 258 τρισ. δολ. Η συνθήκη της διπλής συνδυασμένης κρίσης covid 19 και ύφεσης, αμφισβητεί τις κλασσικές προβλέψεις.
Με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη να είναι μπροστά στην ανάγκη ενός νέου "πακέτου" παρέμβασης για την στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας, την απασχόληση να απειλείται με μόνιμη συρρίκνωση, η απειλή επανεμφάνισης ανεξέλεγκτων πληθωριστικών πιέσεων, αντιμετωπίζεται σαν το φάντασμα πίσω από την γωνία…
Στην 44η συνάντηση του Jackson Hole στις ΗΠΑ, που αυτή την φορά θα γίνει διαδικτυακά λόγω της πανδημίας το ενδεχόμενο μίας επανεμφάνισης ενός ανεξέλεγκτου κύματος πληθωρισμού, αποτελεί ένα από τα κεντρικά θέματα της ατζέντας στις ομιλίες των επικεφαλής των Κεντρικών Τραπεζών που θα μιλήσουν.
Ο λόγος είναι απλός, ένα κύμα πληθωριστικών πιέσεων υπό τις παρούσες συνθήκες θα ακύρωνε την αποτελεσματικότητα του μοναδικού "εργαλείου" οικονομικής παρέμβασης που έχει χρησιμοποιηθεί μέχρι στιγμής ήτοι την απ’ ευθείας χρηματοδότηση των δαπανών επιβίωσης σε συνθήκες μερικού ή ολικού lockdown λόγω της πανδημίας, με τα προγράμματα στήριξης που έμμεσα χρηματοδοτούνται από τα νομισματικά προγράμματα νομισματικής χαλάρωσης (τα περιβόητα QE).
Ήτοι με δημόσιο και ιδιωτικό χρέος το οποίο έχει ήδη ξεπεράσει κάθε προηγούμενο σε διεθνή κλίμακα υπερβαίνοντας τα 258 τρισ. δολ., χωρίς σε αυτά να συνυπολογίζονται οι μοχλεύσεις σε παράγωγα προϊόντα.
Στην ανησυχία για τον κίνδυνο πληθωριστικών πιέσεων συμβάλει αναπόφευκτα η σημαντική άνοδος του χρυσού που αφού ξεπέρασε για ένα διάστημα τα 2000 δολ/ουγγιά παραμένει πολύ κοντά σε αυτά τα επίπεδα τιμών, με τις προβλέψεις να κάνουν λόγο για τιμές στόχους σε διπλάσια επίπεδα…
Παρ’ όλα αυτά και παρά το γεγονός ότι ο παράγοντας της ανόδου της τιμής του χρυσού συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τις περιπέτειες στις συναλλαγματικές ισοτιμίες του δολαρίου, το γεγονός ότι ορισμένες μεγάλες κεντρικές τράπεζες, όπως της Κίνας, της Ρωσίας, αλλά και κάποιες ευρωπαϊκές, έχουν κινηθεί την τελευταία περίοδο στην κατεύθυνση της σταθερής αύξησης των αποθεμάτων τους σε χρυσό, έχει ενισχύσει τις σχετικές ανησυχίες.
Στην ανησυχία για την επιστροφή του φαντάσματος του πληθωρισμού έχει συμβάλει τελευταία μία παρέμβαση των στελεχών της Morgan Stanley, στην βάση της οποίας υπάρχει η εκτίμηση ότι ο κίνδυνος του πληθωρισμού είναι υπαρκτός.
Κατά την άποψή τους σύντομα θα κάνει την εμφάνισή του με τρομακτικές συνέπειες και με τις Κεντρικές Τράπεζες σε αδυναμία να χρησιμοποιήσουν τα κλασσικά αντιπληθωριστικά τους εργαλεία – όπως στις αρχές της δεκαετίας του 80’- ήτοι την αύξηση των επιτοκίων.
Υπό τις παρούσες συνθήκες και με την ύφεση να παραμένει ισχυρή παρά τα πακέτα παρέμβασης κυβερνήσεων και κεντρικών τραπεζών, θα ήταν αδύνατη μία αντιστροφή στην πολιτική των επιτοκίων καθώς θα οδηγούσε σε "έκρηξη" το ήδη υπάρχον χρέος τόσο στο κρατικό όσο και το ιδιωτικό, του οποίου η "εξυπηρέτηση" στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά πλέον στην αναχρηματοδότηση μέσω των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης των κεντρικών τραπεζών.
Σε κάθε περίπτωση οι τοποθετήσεις των κεντρικών τραπεζιτών στην συνάντηση του Jackson Hole αυτή την εβδομάδα, αναμένεται να φωτίσουν κάπως τα ερωτηματικά αυτά που παραμένουν αναπάντητα μέχρι στιγμής τουλάχιστον από τους επικεφαλής αναλυτές των Κεντρικών Τραπεζών.
