Τι σημαίνει για τις ΗΠΑ και τον κόσμο το «λουκέτο» στην αμερικανική κυβέρνηση

To «shut-down» της αμερικανικής κυβέρνησης, η μερική δηλαδή αναστολή της λειτουργίας ομοσπονδιακών υπηρεσιών που προκλήθηκε από την αδυναμία του Κογκρέσου να καταλήξει σε συμφωνία για τον προϋπολογισμό, αναμένεται να επηρεάσει πολλούς τομείς στην καθημερινότητα των Αμερικανών αλλά και όσων έχουν συναλλαγές με τις ΗΠΑ.





Τι ακριβώς είναι όμως το περιβόητο «λουκέτο», γιατί συνέβη και ποιοι επηρεάζονται περισσότερο από αυτό;

Γιατί συνέβη;
Το οικονομικό έτος στις ΗΠΑ έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου και τα μέλη του Κογκρέσου θα έπρεπε να έχουν συμφωνήσει μέχρι χθες τα μεσάνυχτα για τον προϋπολογισμό του οικονομικού έτους 2013-2014, κάτι που δεν συνέβη, μέχρι χθες τα μεσάνυχτα που έληγε η προθεσμία. Αυτό μεταφράζεται σε διακοπή χρηματοδότησης για υπηρεσίες που δεν κρίνονται θεμελιώδεις για την λειτουργία του κράτους.
Τι σημαίνει για τις ΗΠΑ και τον κόσμο το «λουκέτο» στην αμερικανική κυβέρνηση

Γιατί δεν υπήρξε συμφωνία;
Σύμφωνα με το Σύνταγμα των ΗΠΑ, ο πρόεδρος δεν μπορεί μονομερώς να νομοθετεί. Στην βουλή των αντιπροσώπων κυρίαρχες δυνάμεις είναι το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, το οποίο αντιτίθεται στην μεταρρύθμιση του τομέα της υγείας που προωθεί ο Ομπάμα, γνωστή και ως Obamacare.

Οι Ρεπουμπλικάνοι θέλησαν να χρησιμοποιήσουν τον προϋπολογισμό ως μέσο πίεσης για να προωθήσουν τις αλλαγές που εκείνοι επιθυμούσαν για το Obamacare. Η Γερουσία στην οποία κυρίαρχοι είναι οι Δημοκρατικοί, το κόμμα του Ομπάμα, προέβαλε αντίσταση. Έτσι οδηγηθήκαμε στο σημερινό αδιέξοδο.
Τι σημαίνει για τις ΗΠΑ και τον κόσμο το «λουκέτο» στην αμερικανική κυβέρνηση

Το λουκέτο σημαίνει ότι παραλύει η κυβέρνηση στο σύνολό της;
Όχι, δεν πρόκειται για το…όνειρο των αναρχικών, επισημαίνει με χιούμορ η Guardian. Απαραίτητες υπηρεσίες, όπως η κοινωνική ασφάλιση και ο στρατός, θα συνεχίσουν κανονικά και θα πληρώνονται βάσει κατεπείγοντος νόμου που υπέγραψε το βράδυ της Δευτέρας, ο Ομπάμα.

Ωστόσο εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι από υπαλλήλους του Πενταγώνου μέχρι τους εργάτες εθνικών πάρκων θα υποχρεωθούν να μπουν σε άδεια άνευ αποδοχών. Δεν αποκλείεται ακόμη και υπάλληλοι του Λευκού Οίκου, να αναγκαστούν να μείνουν σπίτια τους, σημειώνει το BBC.

Τι γίνεται τώρα;
Οι πολιτικοί των ΗΠΑ θα συναντηθούν ξανά στην Ουάσινγκτον την Τρίτη. Χθες, πριν την λήξη της κρίσιμης συνεδρίας, το Κονγκρέσο πρότεινε μια διμερή επιτροπή για να εξετάσει τον τρόπο άρσης του αδιεξόδου. Η Γερουσία αναμένεται να απορρίψει αυτή την πρόταση, εμμένοντας στην θέση ότι η μεταρρύθμιση Obamacare δεν μπορεί να «ξηλωθεί». Οι ομοσπονδιακοί υπάλληλοι θα παραμείνουν στην θέση τους, μέχρι να υπάρξει συμφωνία στον προϋπολογισμό. Ειδικό χρηματοδοτικό πλάνο για να αποφευχθεί αυτό το «κενό» είναι μια επιλογή, η οποία ωστόσο δεν φαίνεται να ικανοποιεί τον Ομπάμα, αφού φαίνεται να θεωρεί ότι κάτι τέτοιο απλώς θα εγγυηθεί μια ακόμη διαμάχη, εντός των επομένων εβδομάδων.

Πόσο μεγάλη είναι η ζημιά που θα προκληθεί;
Θα επηρεαστεί η αγοραστική δύναμη των πολιτών και η δυνατότητα εκπλήρωσης των υποχρεώσεών τους (π.χ. δάνεια, πιστωτικές κάρτες).

Το CNN αναφέρει ότι 800.000 ομοσπονδιακοί υπάλληλοι (από σύνολο περίπου 2,1 εκατ) δεν θα πληρώνονται, ενώ 1 δισ. δολάρια θα είναι το εβδομαδιαίο κόστος για την αμερικανική οικονομία.

Αναλυτές της IHS Global Insight υπολογίζουν ότι το μερικό λουκέτο θα αφαιρεί 300 εκατομμύρια δολάρια από το σύνολο της οικονομίας στις ΗΠΑ.

Το βασικό ζητούμενο είναι πόσο θα διαρκέσει η παρούσα φάση. Ο οίκος αξιολόγησης Moody's υποστηρίζει ότι αν τα ρολά παραμείνουν κατεβασμένα για 2 εβδομάδες, το αμερικανικό ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 0,3%, ενώ αν η περίοδος παραταθεί για έναν ολόκληρο μήνα, τότε 1,4% «θα αφαιρεθεί» από την ανάπτυξη.

Πότε συνέβη αυτό για τελευταία φορά;
Είναι η πρώτη φορά που κατεβαίνουν ρολά, από τα μέσα Δεκεμβρίου του 1995, όταν ο τότε Πρόεδρος, Μπιλ Κλίντον και το Κονγκρέσο δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία για την χρηματοδότηση των ομοσπονδιακών υπηρεσιών. Τότε το λουκέτο διήρκεσε 28 ημέρες 9σε δυο στάδια).

Την δεκαετία του 1980, το να κατεβάζει ρολά η κυβέρνηση ήταν κάτι που συνέβαινε πιο συχνά, με διάρκεια λίγων ημερών. Συνολικά η αμερικανική κυβέρνηση, έχει βάλει μερικό λουκέτο 17 φορές.

Το όριο δανεισμού
Στις ΗΠΑ, αντίθετα με άλλες ανεπτυγμένες χώρες, είναι το νομοθετικό σώμα και όχι το εκτελεστικό (δηλαδή ο Πρόεδρος) εκείνο που ορίζει τι ποσό μπορεί να δανειστεί η κυβέρνηση.

Στο παρελθόν το όριο δανεισμού έχει αυξηθεί χωρίς δραματικές συγκρούσεις. Από το 1960 έχει αυξηθεί 78 φορές.

Ωστόσο, την τελευταία τριετία, έχει χρησιμοποιηθεί ως διαπραγματευτικό χαρτί για τους Ρεπουμπλικάνους της Βουλής των Αντιπροσώπων που θέλουν να εξασφαλίσουν παραχωρήσεις στον προϋπολογισμό από τον Ομπάμα.

Η μεγαλύτερη σύγκρουση επήλθε τον Αύγουστο του 2011. Τότε, μετά την παρατεταμένη σκληρή διένεξη στο Κογκρέσο που επικεντρώθηκε στην περιστολή των δαπανών και στην αύξηση των φόρων για να μειωθεί το χρέος και να αυξηθεί το όριο του ομοσπονδιακού δανεισμού, ο οίκος Standard & Poor's υποβάθμισε για πρώτη φορά στην ιστορία, το αξιόχρεο των ΗΠΑ.