ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Βιώσιμη λύση μόνο με «κούρεμα» του χρέους

Αποτελεί ψευδαίσθηση να περιμένει κανείς πως η Ελλάδα, μετά το 2014 θα επιστρέψει στις αγορές για να αναχρηματοδοτήσει, με λογικούς όρους, το χρέος της και τυχόν έκτακτες ανάγκες εκτιμά το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής προκρίνοντας ως βιώσιμη λύση το «κούρεμα» στο χρέος που κατέχει η Ευρωπαϊκή Ενωση.






Αναγνωρίζοντας πάντως την «πολιτική ευαισθησία» μιας τέτοιας λύσης για την Ε.Ε. καθώς και τους «ηθικούς κινδύνους» που αυτή ενέχει, σημειώνει πως εάν τελικά προχωρήσει πρέπει να συνοδευθεί με «δικλίδες ασφαλείας», ενώ συστήνει στην κυβέρνηση να μην κινηθεί επιθετικά με ένα τέτοιο αίτημα, καθώς θα μπορούσε να αναζωπυρωθεί η συζήτηση εξόδου της χώρας από το ευρώ.

Σε έκθεση με τίτλο «Το δημόσιο χρέος μετά το τέλος του Μνημονίου» το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, επιχειρεί να απαντήσει στο κρίσιμο ερώτημα του χρέους, θέμα υπογραμμίζει πως αναγκαστικά θα απασχολήσει τη Βουλή. Θεωρώντας πως είναι αδύνατη η παραγωγή επαρκών πρωτογενών πλεονασμάτων και ανάπτυξης για μια βιώσιμη αποκλιμάκωση του χρέους καθώς και ότι άλλες ήπιες διευκολύνσεις από τους εταίρους δεν θα είναι αρκετές, προκρίνουν τη λύση του «κουρέματος» κάνοντας ειδική αναφορά σε δύο οδούς.

Κοινή εγγύηση
Την ανάληψη του κόστους ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών από τον ESM που θα μπορούσε να ελαφρύνει το χρέος τουλάχιστον κατά 30 δισ. και την αμοιβαιοποίηση του χρέους. Δηλαδή να παρασχεθεί μια κοινή εγγύηση για το μέρος του χρέους που υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ, με αυστηρούς όρους όπως η υποχρέωση απόσβεσης των νέων ομολόγων σε 25 χρόνια, ο προσδιορισμός φόρων που θα αποπληρώνουν αποκλειστικά τόκους και χρεολύσια και πιστή τήρηση του Συμφώνου Σταθερότητας. Σύμφωνα με την έκθεση:

1. Χρεολύσια 70,5 δισ.: Μόνο για τα χρεολύσια οι απαιτήσεις 2014 - 2020 ανέρχονται σε 70,5 δισ. ευρώ και το χρέος δεν πρόκειται να τεθεί σε τροχιά μείωσης και να γίνει βιώσιμο έως το 2020 ή το 2022 αποκλειστικά με εθνικές προσπάθειες αποταμίευσης (πρωτογενή πλεονάσματα, ιδιωτικοποιήσεις) χωρίς νέο «κούρεμα» ή/και αναδιάταξη του. Η εξυπηρέτηση του χρέους μόνο με τις δικές μας δυνάμεις προϋποθέτει συνδυασμό ανάπτυξης και πρωτογενών πλεονασμάτων για πολλά χρόνια, «που δεν είναι ρεαλιστικό να υποθέσουμε ότι θα επιτευχθούν», ενώ δεν μπορούμε να περιμένουμε πολλά από τις ιδιωτικοποιήσεις. Προϋποθέτει επίσης δυνατότητα αναχρηματοδότησης από τις αγορές με ανεκτούς όρους. «Είναι ψευδαίσθηση να αναμένουμε ότι η χώρα θα επιστρέψει στις αγορές μετά το 2014 για να καλύψει με λογικούς όρους τις ανάγκες αναχρηματοδότησης του χρέους, συν τυχόν έκτακτες ανάγκες».

2. Η προοπτική διευκολύνσεων στην εξυπηρέτηση του χρέους, όπως μείωση των επιτοκίων, μετάθεση πληρωμής και κεφαλαιοποίηση των τόκων για τα δάνεια του EFSF και επιμήκυνση των περιόδων αποπληρωμής, δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Όμως δεν αρκεί για μια οριστική λύση.

«Το χρέος θα παραμείνει ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από την οικονομία» εκτιμούν και θεωρούν πως ακόμη και εάν το χρέος μειωθεί στο 124% του ΑΕΠ το 2020 η κατάσταση δεν θα είναι διατηρήσιμη και η αριθμητική του χρέους είναι εναντίον της.

3. Η δεύτερη δυνατότητα είναι νέα δραστική, οργανωμένη, περικοπή χρέους (μείωση του αποθέματος), που θα διευκόλυνε το φιλόδοξο στόχο για μείωση χρέους στο 110% του ΑΕΠ και θα δημιουργούσε νέα θετικά δεδομένα για όλους.

4. Ωστόσο, το θέμα είναι ευαίσθητο για την Ε.Ε., ενέχει ηθικούς κινδύνους, όπως η χαλάρωση της προσαρμογής, ενώ ένα επιθετικά προβαλλόμενο ελληνικό αίτημα θα μπορούσε να τροφοδοτήσει συζήτηση Grexit. Έτσι, σημειώνουν, ο κ. Στουρνάρας κρατά χαμηλά τους τόνους στο ζήτημα αυτό μολονότι φαίνεται να αναμένει κινήσεις για περικοπή και ελάφρυνση χρέους.

5. Παρά τις πολιτικές αντιδράσεις η διαγραφή θα συζητηθεί και υπάρχουν δυνατότητες να μειωθεί το απόθεμα χρέους, χωρίς να εμφανιστεί ως νέο «κούρεμα», με ανάληψη του κόστους ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών από τον ESM και αμοιβαιοποίηση μέρους χρέους.