Φορολογικές ανατροπές με κατάργηση των χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ, αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης, αλλά και μείωση της φορολογίας μεταβιβάσεων ακινήτων με μεταφορά του φορολογικού βάρους στην κατοχή και χρήση των ακινήτων συστήνει στην Ελλάδα η Κομισιόν με έκθεσή της για τις φορολογικές μεταρρυθμίσεις στα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
Εντυπωσιακά όμως είναι τα στοιχεία που αποτυπώνονται στην ίδια έκθεση για το μέγεθος της παραοικονομίας και το εύρος της ανασφάλιστης εργασίας στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία το 46,7% των εργαζομένων στη χώρα μας είναι ανασφάλιστοι ενώ η παραοικονομία φθάνει στο 23,6% του ΑΕΠ, δηλαδή στα 43,2 δισ. ευρώ.
Στην έκθεση γίνεται αναφορά στις αλλαγές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στα φορολογικά συστήματα των χωρών-μελών της Ε.Ε., ενώ εντοπίζονται και οι αδυναμίες που οδηγούν σε χαμηλή απόδοση φόρων και υψηλή φοροδιαφυγή. Για τις αλλαγές στο φορολογικό σύστημα η Κομισιόν συστήνει στην Ελλάδα:
1. Κατάργηση όλων των εξαιρέσεων από την επιβολή του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ. Όπως επισημαίνεται στην έκθεση, η ευρεία χρήση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ δημιουργεί ένα μεγάλο κενό στις εισπράξεις του φόρου. Η Ελλάδα μαζί με άλλες πέντε χώρες (Ισπανία, Ιταλία, Λετονία, Πορτογαλία και Ηνωμένο Βασίλειο) εμφανίζονται να έχουν ένα ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο εσόδων από ΦΠΑ. Ουσιαστικά η Ε.Ε. συστήνει στη χώρα μας να «απλοποιήσει» τη νομοθεσία για τον ΦΠΑ καταργώντας όλες τις ρυθμίσεις που προβλέπουν μειωμένους συντελεστές. Στο στόχαστρο της Κομισιόν μπαίνουν:
Οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ για τα νησιά του Αιγαίου.
Ο συντελεστής ΦΠΑ 6,5% για τον τουρισμό, τα φάρμακα, τις εκδόσεις περιοδικών, βιβλίων και εφημερίδων και τα εισιτήρια του θεάτρου.
Ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 13% για τα τρόφιμα, τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, τα εισιτήρια των μέσων μαζικής μεταφοράς, τα κόμιστρα των ταξί, τις υπηρεσίες επισκευής παλαιών κατοικιών, τα εισιτήρια θεαμάτων (πλην θεάτρου), τις πωλήσεις ανθέων, προϊόντων από λάστιχο κ.λπ.
Με την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών θα προκύψει:
Αύξηση του ΦΠΑ στα προϊόντα και τις υπηρεσίες για τα νησιά του Αιγαίου. Οι συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου θα αυξηθούν από τα επίπεδα του 4,5%, του 9% και του 16% στο επίπεδο του κανονικού συντελεστή 23%. Το αποτέλεσμα θα είναι να σημειωθούν απότομες αυξήσεις κατά 6% έως και 18% στις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών στα νησιά του Αιγαίου.
Αύξηση του ΦΠΑ από το 6,5% στο 23% για τις υπηρεσίες τουρισμού, τα φάρμακα, τις εκδόσεις περιοδικών, βιβλίων και εφημερίδων και τα εισιτήρια του θεάτρου, που θα έχει ως συνέπεια να σημειωθούν ανατιμήσεις 15,5% στις υπηρεσίες και τα προϊόντα αυτής της κατηγορίας.
Αύξηση του ΦΠΑ από το 13% στο 23% για τα τρόφιμα, τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, τα εισιτήρια των μέσων μαζικής μεταφοράς, τα κόμιστρα των ταξί κ.λπ. με αποτέλεσμα να σημειωθούν ανατιμήσεις της τάξεως του 9% σε όλα τα παραπάνω προϊόντα και υπηρεσίες.
2. Αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο ντίζελ κίνησης. Η σύσταση αυτή βασίζεται σε περιβαλλοντικούς όρους, ενώ σημειώνεται ότι θα βοηθήσει και στην αύξηση των εσόδων. Για την περίπτωση της Ελλάδος επισημαίνεται ότι το πετρέλαιο έχει ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση από τη βενζίνη και ότι η χώρα μας θα μπορούσε να εξετάσει εάν είναι δυνατό να μειωθεί η προνομιακή φορολογική αντιμετώπιση του πετρελαίου.
3. Μείωση της φορολογίας μεταβιβάσεων ακινήτων. Μεταφορά του φορολογικού βάρους στην κατοχή και χρήση των ακινήτων. Οι συντάκτες της έκθεσης καλούν ουσιαστικά την κυβέρνηση να προχωρήσει στη μείωση του φόρου μεταβίβασης ο οποίος σήμερα ανέρχεται σε 8% - 10% και στην εξεύρεση των εσόδων που θα χαθούν από φόρους κατοχής ακινήτων.
Στο 46,7% η «μαύρη εργασία
Εντυπωσιακά είναι και τα στοιχεία που δείχνουν το μέγεθος της παραοικονομίας στην Ευρώπη και στην Ελλάδα και το εύρος της ανασφάλιστης εργασίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία το 46,7% του εργατικού δυναμικού στην Ελλάδα απασχολείται χωρίς ασφάλιση. Το ποσοστό αυτό τοποθετεί την Ελλάδα στη δεύτερη θέση της Ευρώπης καθώς υπολείπεται μόνο της Κύπρου. Όσον αφορά την παραοικονομία, στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι το 2013 φθάνει στο 23,6% του ΑΕΠ παρουσιάζοντας μικρή μείωση σε σχέση με το 2010 που ήταν 25,4%. Με αυτή την επίδοση η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της Ευρώπης καθώς υπολείπεται μόνο της Βουλγαρίας, της Λιθουανίας και της Ρουμανίας.