Δέκα εταιρείες σχεδιάζουν μεταφορά της έδρας τους στο εξωτερικό

Η αύξηση του φορολογικού συντελεστή στο 29%, οι αλλαγές στους επιμέρους συντελεστές ΦΠΑ και η καθολική προκαταβολή του φόρου σε περιβάλλον έντονης ύφεση είναι ο λόγος που θα ωθήσει περισσότερες εισηγμένες στο να αναζητήσουν αλλαγή έδρας μέχρι το τέλος του χρόνου. Η ελληνική επικράτεια μοιάζει με αδιέξοδο για παραγωγικούς ομίλους που θέλουν να αναπτυχθούν.




Εναλλακτικές προτάσεις για αλλαγή έδρας εάν επιδεινωθεί η κατάσταση στην Ελλάδα έχουν τουλάχιστον δέκα εισηγμένες εταιρείες, σύμφωνα με πληροφορίες. Περιμένουν απλώς να ανοίξουν οι τράπεζες, να ξεκαθαρίσει το οικονομικό και φορολογικό σκηνικό και μετά να αποφασίσουν εάν και εφόσον συμφέρει να προχωρήσουν στα αιτήματά τους προς την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και το Χρηματιστήριο.

Η ψήφιση της συμφωνίας με τους πιστωτές εκτιμάται ότι μπορεί να ευνοήσει την επιλογή αλλαγής έδρας και σταδιακά θα οδηγήσει σε βελτίωση του πιστωτικού προφίλ των εταιρειών.

Οι αποφάσεις έχουν ληφθεί από τα Δ.Σ. των εταιρειών από το τελευταίο τρίμηνο του 2014, όταν η κατάσταση στην ελληνική οικονομία έδειχνε σε μεγάλο βαθμό ότι θα οδηγηθούμε σε επιχειρηματικά αδιέξοδα, ενώ από τον Ιανουάριο του 2015, όταν και ξεκίνησε η διαπραγμάτευση με τους πιστωτές, οι εταιρείες είχαν προχωρήσει στην ιδέα αλλαγής έδρας.

Υψηλό κόστος χρηματοδότησης και μείωση εσόδων
Οι βασικοί λόγοι που πλέον εισηγμένες και μη εισηγμένες βρίσκονται με την «πλάτη στον τοίχο» είναι το γεγονός ότι η τραπεζική χρηματοδότηση έχει στερέψει, εκδόσεις εταιρικών ομολόγων σε καθεστώς πτώχευσης δεν ήταν δυνατόν να γίνουν και οι ξένοι πιστωτικοί όμιλοι ζητούσαν επιπλέον εγγυήσεις για χρηματοδοτήσεις ελληνικών επιχειρήσεων. Το μεσοσταθμικό επιτόκιο δανεισμού για τις μεγάλες ελληνικές εισηγμένες ξεπερνά το 9%, το οποίο εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί λόγω της ύφεσης.

Σε περιπτώσεις που συνηφθούν τέτοια δάνεια, σύμφωνα με τραπεζίτες, ζητούνται εγγυήσεις σε μετρητά, τουλάχιστον στο 30% επί της αξίας του δανείου. Περιπτώσεις όπως της Viohalco, της Coca-Cola AG, της S&B και άλλων εταιρειών, που άλλαξαν έδρα κατά την τελευταία διετία, εκμεταλλεύονται το γεγονός ότι μπορεί να χρηματοδοτηθούν με επιτόκια της τάξης του 3%-4% από Βέλγιο και Ελβετία, εκμεταλλευόμενες και τη βελτίωση του country risk. Στελέχη από την PWC και την Ernst & Young θεωρούν ότι η βελτίωση του πιστωτικού προφίλ των ελληνικών επιχειρήσεων μετά τη μείωση του country risk μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική αποκλιμάκωση των yields των εταιρικών ομολόγων.

Η εντεινόμενη ύφεση (υπολογίζεται πλέον στο -4% επί του ΑΕΠ) για το 2015 στην Ελλάδα δημιουργεί φόβους καθίζησης των εσόδων. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Grant Thorton, σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα οι προσδοκίες εσόδων για τους επόμενους 12 μήνες έχουν μειωθεί κατά 24% από το πρώτο τρίμηνο, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση το αντίστοιχο ποσοστό μειώθηκε μόνο κατά 6%. Η αντίληψη των επιχειρήσεων σχετικά με την έλλειψη χρηματοδότησης επιδεινώθηκε, με το 62% των ελληνικών επιχειρήσεων να προβληματίζεται έντονα κατά το β΄ τρίμηνο (44%).

Υψηλό το κόστος αλλαγής έδρας στη Δ. Ευρώπη
Το κόστος μετεγκατάστασης των επιχειρήσεων στη Δυτική Ευρώπη (χώρες Ευρωζώνης) ανέρχεται σε περίπου 10% επί του συνολικού ετήσιου τζίρου μίας εισηγμένης επιχείρησης, ενώ στην Κεντρική Ευρώπη (Τσεχία, Σλοβακία) μειώνεται σημαντικά. Αντίθετα πιο φθηνές και με παροχή σημαντικών εξυπηρετήσεων θεωρούνται κράτη της Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Κύπρος, η Βουλγαρία, τα Σκόπια, η Αλβανία, η Σερβία, η Ρουμανία και το Μαυροβούνιο. Επίσης, κράτη της Κεντρικής Ευρώπης θεωρούνται ως διαμετακομιστικοί κόμβοι είτε προς τη Βόρεια Ευρώπη είτε προς τη Ρωσία.

Εταιρείες που εμφανίζονται να συζητούν αλλαγή έδρας
Από τις εισηγμένες υψηλής κεφαλαιοποίησης, το ενδεχόμενο αλλαγής έδρας (με πιθανή μεταφορά στο Λονδίνο) έχει εξετάσει ο όμιλος Μυτιληναίος.

Ωστόσο, οι βασικοί μέτοχοι θέλουν να εξαντλήσουν τα περιθώρια διατήρησης της έδρας στην Ελλάδα, γι' αυτό και δεν έχουν εκδηλώσει επίσημα κάποια πρόταση. Ενδεχόμενο μετακίνησης της έδρας του στο εξωτερικό είχε εξετάσει και ο όμιλος «Τιτάν», αλλά οι δύο ισχυρές οικογένειες του ομίλου (Κανελλόπουλοι και Παπαλεξόπουλοι) «επιμένουν ελληνικά», αφού θεωρούν ότι μπορούν να προασπιστούν μία ιστορία 113 ετών παρουσίας και προσφοράς στην ελληνική οικονομία. Πιθανή θεωρείται η αλλαγή έδρας της Frigoglass, η οποία ενδέχεται να ακολουθήσει την Coca-Cola AG, ενώ φήμες φέρνουν κοντά σε αλλαγή έδρας την Jumbo και τη Folli Follie, οι οποίες όμως διαψεύδουν προς το παρόν τέτοιες προθέσεις.

Στη μεσαία κεφαλαιοποίηση υπάρχουν πολύ περισσότερες εταιρείες που ενδιαφέρονται για μεταφορά έδρας στο εξωτερικό προκειμένου να προστατευθούν από τις «μυλόπετρες της χαμηλής ανάπτυξης και της φορολογίας».

Πάνω από το 45% η συνολική φορολογική επιβάρυνση των επιχειρήσεων στην Ελλάδα

Η Ελλάδα είχε αρκετά υψηλό εταιρικό φορολογικό συντελεστή (44,6%) πριν από τις τελευταίες αλλαγές. Μετά την αύξηση των συντελεστών, η φορολογική επιβάρυνση αυξάνεται γεωμετρικά αντιστρόφως ανάλογα με τη ρευστότητα των επιχειρήσεων και παράλληλα με το κόστος χρηματοδότησής τους.

Για παράδειγμα, χώρες όπως η Ιταλία μπορεί να έχει συνολική φορολογική επιβάρυνση 68,3%, όμως έχει μεγαλύτερη και ευκολότερη πρόσβαση στις αγορές, ενώ το μέσο κόστος δανεισμού των ιταλικών επιχειρήσεων είναι στο 3,5%-4% όταν στην Ελλάδα ξεπερνά το 10% με τις υπάρχουσες συνθήκες.

Όπως γίνεται αντιληπτό, όσο αυξάνεται η συνολική φορολογική επιβάρυνση και ταυτόχρονα αυξάνεται το κόστος κεφαλαίου, η αγορά «στραγγαλίζεται». Οι αναλυτές χρησιμοποιούν και έναν υποδείκτη για να μετρήσουν τον Συνολικό Φορολογικό Συντελεστή (Total Tax Rate) των επιχειρήσεων. Εκφράζεται ως ποσοστό επί των συνολικών κερδών των επιχειρήσεων. Ο συγκεκριμένος δείκτης μετρά πέντε διαφορετικούς φόρους και υποχρεωτικές εισφορές -φόρος επί των κερδών, εργατικές και εργοδοτικές εισφορές, κοινωνικές εισφορές, φόρος ιδιοκτησίας, φόρος επί του τζίρου κ.λπ.- εκ μέρους των επιχειρήσεων.