Άμεση και ουσιαστική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής

Με «άλλοθι» την αύξηση της συνολικής φορολογικής επιβάρυνσης τα τελευταία χρόνια αλλά κυρίως την πρόσφατη αύξηση του ΦΠΑ σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, τα φαινόμενα της φορολογικής παραβατικής συμπεριφοράς (φοροδιαφυγής) έχουν φουντώσει.



Ειδικά δε σε τουριστικούς προορισμούς η απόδειξη για αγαθά και υπηρεσίες είναι είδος υπό εξαφάνιση, εκτός αν αυτή προέρχεται από μαϊμού ταμειακές μηχανές.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε σε συνέντευξή του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Τρύφωνας Αλεξιάδης, από τους ελέγχους που διενήργησαν οι ελεγκτικές υπηρεσίες το προηγούμενο Σαββατοκύριακο σε 1.600 επιχειρήσεις διαπιστώθηκε παραβατική συμπεριφορά σε 368 ήτοι σε ποσοστό 23%, τονίζοντας ότι θα εντατικοποιηθούν οι φορολογικοί έλεγχοι. Ειδικά δε για τους επιτόπιους ελέγχους για τη διαπίστωση της εκπλήρωσης των φορολογικών υποχρεώσεων, η Γενική Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων κ. Αικατερίνη Σαββαΐδου έχει εκδώσει σχετική εγκύκλιο έχοντας ξεκινήσει την υλοποίηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου ελέγχου σε κλάδους ή επιχειρήσεις με υψηλή παραβατικότητα, έλεγχοι οι οποίοι έχουν στεφθεί με επιτυχία.

Η έκταση της φοροδιαφυγής στη χώρα μας δεν μπορεί να προσδιορισθεί απόλυτα, κατά συνέπεια τα όποια μεγέθη κατά καιρούς βλέπουν το φως της δημοσιότητας στηρίζονται σε εκτιμήσεις και μελέτες διεθνών επιστημονικών και μη οργανισμών και ανεξάρτητων ερευνητών. Ανεξάρτητα όμως από το ύψος αυτής, γενική είναι η διαπίστωση ότι το φαινόμενο αυτό είναι βραδυφλεγής βόμβα στα θεμέλια της οικονομίας, η έκρηξη της οποίας έχει τραγικές συνέπειες τις οποίες βιώνει το σύνολο των πολιτών.

Το πρόβλημα που υπάρχει εδώ και πάρα πολλά χρόνια, έχοντας κυρίαρχο και καθοριστικό ρόλο στο δημοσιονομικό εκτροχιασμό, πρέπει επιτέλους να λυθεί. Η ουσιαστική προσπάθεια αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής η οποία ξεκίνησε, πρέπει να συνεχισθεί με την ποιοτική και την ποσοτική ενίσχυση του φοροελεγκτικού μηχανισμού και την περεταίρω εντατικοποίηση των φορολογικών ελέγχων, κατά κύριο λόγο των προληπτικών. Πέραν όμως αυτού χρειάζεται να συνεχισθεί και να ολοκληρωθεί η προσπάθεια εκσυγχρονισμού και περεταίρω απλοποίησης του φορολογικού συστήματος, να σταματήσει το φαινόμενο των αυξήσεων στην έμμεση και άμεση φορολογία μόνο και μόνο για τη βραχυπρόθεσμη τόνωση των δημοσίων εσόδων, έτσι ώστε να πάψει να υφίσταται το «άλλοθι» των παραβατών της φορολογικής νομοθεσίας.

Η φοροδιαφυγή μπορεί να αντιμετωπισθεί με στοχευμένες δράσεις όπως και η σχεδίαση από την αρχή ενός αποτελεσματικού συστήματος φορολογικού ελέγχου. Ο έλεγχος, όπως το έχω τονίσει και σε προηγούμενα σχετικά άρθρα μου, μπορεί και πρέπει να γίνει ο κύριος παράγοντας δικαιοσύνης και διασφάλισης της συνοχής των κοινωνικών δυνάμεων. Ό,τι είχε γίνει στο παρελθόν, καλώς ή κακώς έγινε. Τώρα, το οικονομικό επιτελείο πρέπει να κοιτάξει μπροστά, να απαλλαγεί από το σύνδρομο της πρόσκαιρης τόνωσης των δημοσίων εσόδων και να μην προχωρήσει σε πρακτικές οι οποίες στο παρελθόν έχουν αποτύχει. Οποιοσδήποτε άλλος, εκτός του ελέγχου, τρόπος κλεισίματος εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων (περαιώσεις ανέλεγκτων χρήσεων ή επιστροφή χρημάτων από το εξωτερικό, συνήθως αδήλωτων, με χαμηλή φορολογική επιβάρυνση), ακυρώνει στην πράξη τη συνταγματική επιταγή για φορολογική δικαιοσύνη, δημιουργεί αρνητικό κλίμα στους συνεπείς φορολογούμενους και φυσικά δεν υπηρετεί την προσπάθεια για εμπέδωση φορολογικής συνείδησης.

Επειδή λοιπόν η δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος άρα η σταδιακή εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους απαιτούν τη λήψη ουσιαστικών μέτρων, απαιτείται η διεύρυνση της φορολογικής βάσης, όχι με άλλα βάρη στους συνεπείς αλλά μέσω της ουσιαστικής αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής.