Το μεγάλο «ξεκαθάρισμα» στον επιχειρηματικό χάρτη

Σε απόγνωση βρίσκεται ο επιχειρηματικός κόσμος της χώρας, ο οποίος παρακολουθεί με αμηχανία αλλά και αδυναμία να αντιδράσει την πλήρη κατάρρευση της αγοράς.




Η πολιτική αβεβαιότητα σε συνδυασμό με τα capital controls ήρθε να επιδεινώσει την ήδη βεβαρημένη κατάσταση πολλών επιχειρήσεων, οι οποίες δίνουν μάχη σε καθημερινή βάση για να κρατηθούν όρθιες και να ξεπεράσουν τα τεράστια εμπόδια που υπάρχουν. Πολλοί επαγγελματίες εκφράζουν φόβους για τα όρια των αντοχών τους, και τονίζουν πως με την πίστωση να δίδεται με το σταγονόμετρο και την κατανάλωση να δέχεται περαιτέρω πιέσεις η βιωσιμότητά των εταιρειών τους κρέμεται από μια «λεπτή κλωστή». Τη δεινή θέση στην οποία έχουν περιέλθει χιλιάδες επιχειρήσεις αποτύπωσε η τελευταία έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ, σύμφωνα με την οποία το δεύτερο εξάμηνο του έτους περίπου 63.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις κινδυνεύουν να «κατεβάσουν ρολά», αφήνοντας στον δρόμο σχεδόν 140.000 χιλιάδες εργαζομένους!

Το πρώτο κύμα «λουκέτων» πάντως είναι γεγονός, και ξεκίνησε πριν καν αρχίσουν οι δύσκολοι μήνες του φθινοπώρου. Πρόσφατα, το «Μιχαλοπούλειον» στον Πειραιά, ένα από τα πλέον ιστορικά ιδιωτικά σχολεία τερμάτισε τις εργασίες του μετά από 83 χρόνια λειτουργίας. Ο λόγος, όπως εξήγησε ο Ευάγγελος Πλαφουτζής, ιδιοκτήτης του εκπαιδευτηρίου είναι η οικονομική κρίση αλλά και τα σχέδια για επιβολή υψηλού ΦΠΑ. Το εκπαιδευτήριο πάντως είχε δεχθεί πολύ μεγάλη πίεση από τους περιορισμούς στις κινήσεις κεφαλαίων και το κλείσιμο των τραπεζών, ενώ η διαρροή των μαθητών είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα. «Πριν από τέσσερα χρόνια είχαμε 600 μαθητές. Η περυσινή χρονιά έκλεισε με 200», ανέφερε χαρακτηριστικά ο ιδιοκτήτης του σχολείου, ενώ λουκέτο, μετά από 40 χρόνια λειτουργίας έβαλαν και τα ιστορικά βιβλιοπωλεία «Φλωράς», η τρίτη μεγαλύτερη αλυσίδα βιβλιοπωλείων στην Ελλάδα.
Το μεγάλο «ξεκαθάρισμα» στον επιχειρηματικό χάρτη

Δραστικές λύσεις με στόχο την επιβίωση
Την ίδια ώρα, χιλιάδες επιχειρήσεις σε μια προσπάθεια να περισώσουν ό,τι μπορούν εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο να προχωρήσουν σε δραστικά μέτρα περικοπών. Σύμφωνα με την ΓΣΕΒΕΕ, μία στις τέσσερις επιχειρήσεις έχουν μειώσει ήδη τις αποδοχές των υπαλλήλων, ενώ τέσσερις στις δέκα δηλώνει ότι είναι πολύ πιθανό να μειώσει μισθούς ή ώρες εργασίας στο επόμενο εξάμηνο. Δραστικά μέτρα επιστρατεύουν και οι βιομηχανίες, οι οποίες πέρα από τις τεράστιες δυσκολίες στην εισαγωγή των πρώτων υλών, έχουν να αντιμετωπίσουν και την έλλειψη ζήτησης για νέες παραγγελίες.
Το μεγάλο «ξεκαθάρισμα» στον επιχειρηματικό χάρτη

Ανάμεσα σε αυτές, ο όμιλος Βιοχάλκο, ο οποίος μέσα σε διάστημα λίγων εβδομάδων μετά τη μονάδα επεξεργασίας χάλυβα της Sovel στον Βόλο αποφάσισε να θέσει σε διαθεσιμότητα και το εργοστάσιο της Σιδενόρ στη Θεσσαλονίκη και να διακόψει για 15 ημέρες την παραγωγή του. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται κατά κύριο λόγο στη δραματική κάμψη της ζήτησης για προϊόντα χάλυβα στο εσωτερικό λόγω της αναστολής των μεγάλων οδικών έργων. Σημαντικό πάντως ρόλο φαίνεται πως έπαιξαν τα capital controls αλλά και το υψηλό ενεργειακό κόστος. Στη περίπτωση της Sovel, όπου 350 εργαζόμενοι τέθηκαν σε διαθεσιμότητα, οι τραπεζικοί περιορισμοί λειτούργησαν καταλυτικά, καθώς καθυστέρησαν την εισαγωγή scrap από τις ΗΠΑ, με συνέπεια να μην έχουν οι εργαζόμενοι πρώτη ύλη για να δουλέψουν στην εργοστασιακή μονάδα στον Αλμυρό Μαγνησίας.

Επανεξετάζονται deals και παγώνουν επενδύσεις
Φόβοι εκφράζονται και για τις επιπτώσεις που θα συνεχίσει να έχει η παρατεταμένη αβεβαιότητα στον νευραλγικό τομέα των επενδύσεων και της ανάπτυξης. Η πλειονότητα των επιχειρήσεων προχωρεί σε επανεξέταση όλων των στόχων και των προτεραιοτήτων που έχουν τεθεί όχι μόνο για το υπόλοιπο του έτους αλλά και για τα επόμενα τρία χρόνια, όσο δηλαδή θα διαρκέσει το νέο Μνημόνιο.
Το μεγάλο «ξεκαθάρισμα» στον επιχειρηματικό χάρτη

«Εάν δεν σταθεροποιηθεί η κατάσταση και δεν μπει τέλος στην ανασφάλεια που υπάρχει σήμερα, είναι πολύ δύσκολο να ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις που θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό το μέλλον των εταιρειών. Κανείς δεν είναι διατεθειμένος να αναλάβει ένα τέτοιο ρίσκο, σε μια εποχή που τα πάντα είναι ρευστά», σημειώνει χαρακτηριστικά άνθρωπος της αγοράς.

Ο «ιός» της αβεβαιότητας έχει πλήξει και υπογεγραμμένες συμφωνίες που πλέον βρίσκονται στο «αέρα». Πληροφορίες της αγοράς αναφέρουν ότι ανάμεσα σε αυτά είναι ένα από τα μεγαλύτερα deals των τελευταίων δεκαετιών στον χώρο του λιανεμπορίου τροφίμων που υπογράφτηκε πρόσφατα ανάμεσα σε δύο ελληνικές αλυσίδες, το οποίο κινδυνεύει να ναυαγήσει.
Το μεγάλο «ξεκαθάρισμα» στον επιχειρηματικό χάρτη

Στα χέρια λίγων και ισχυρών
Από την άλλη πλευρά, από την αναταραχή και την αναδιάταξη δυνάμεων επωφελούνται οι ξένες πολυεθνικές και οι ισχυροί ελληνικοί όμιλοι, οι οποίοι διαθέτουν τους αναγκαίους πόρους για να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξή τους και παράλληλα για να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στον κλάδο τους.

Αναλυτές εκτιμούν ότι η συγκέντρωση δυνάμεων θα πάρει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις τους επόμενους μήνες, καθώς οι αδύναμοι κρίκοι θα αναζητήσουν συμμαχίες με πιο εύρωστα σχήματα. «Ό,τι δεν έγινε στα πέντε χρόνια κρίσης, θα γίνει μέσα σε διάστημα λίγων μηνών», σημειώνουν χαρακτηριστικά. Ήδη, στο εμπόριο όπως φαίνεται και από τους ισολογισμούς τα μεγάλα εμπορικά κέντρα και οι μεγάλες αλυσίδες (από σούπερ μάρκετ μέχρι εταιρείες ένδυσης και υπόδησης) ενισχύουν τα μερίδια και τις πωλήσεις, σε βάρος των μικρότερων και μεμονωμένων παικτών, οι οποίοι χάνουν διαρκώς έδαφος.
Το μεγάλο «ξεκαθάρισμα» στον επιχειρηματικό χάρτη

Ξεπέρασαν τα 5 δισ. ευρώ
Βραδυφλεγής «βόμβα» τα χρέη προς ιδιώτες

Έντονη ανησυχία υπάρχει για τη νέα καθυστέρηση στην εξόφληση των χρεών του Δημόσιου προς τους ιδιώτες, τα οποία πλέον υπερβαίνουν τα 5 δισ. ευρώ. Μετά την εκταμίευση της πρώτης δόσης, η προσφυγή στις κάλπες φαίνεται να μεταθέτει για αργότερα, ίσως τον Νοέμβριο μπορεί και τον Δεκέμβριο, την επόμενη δόση των 2 δισ. ευρώ που ήταν προγραμματισμένο να λάβει εντός του Σεπτεμβρίου η χώρα μας με βάση το νέο Μνημόνιο για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους. Το πρόβλημα είναι εκρηκτικό, καθώς πολλές επιχειρήσεις περιμένουν ως «μάννα εξ ουρανού» τα χρήματα αυτά για να καλύψουν τις «μαύρες τρύπες» που έχουν δημιουργηθεί στα οικονομικά τους, προτού αυτές επεκταθούν και θέσουν σε κίνδυνο την ίδια τη βιωσιμότητά τους. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα τα ποσά ανέρχονται σε εκατομμύρια ευρώ, καθιστώντας επιτακτική την άμεση καταβολή τους. Ενδεικτικά στις ιχθυοκαλλιέργειες, υπολογίζεται πως το Δημόσιο χρωστά κατά μέσο όρο από 2 εκατ. ευρώ έως 5 εκατ. ευρώ σε κάθε μεγάλη εταιρεία του κλάδου από επιστροφές ΦΠΑ, δυσχεραίνοντας την ανάκαμψή τους.