Μέτρα για την «άρρωστη» Υγεία

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για τη νέα ηγεσία του υπουργείου Υγείας, η οποία θα πρέπει άμεσα να εφαρμόσει τα μέτρα της «εργαλειοθήκης» του ΟΟΣΑ που εκκρεμούν από το 2014 και προβλέπονται στο νέο μνημόνιο.




Ψηλά στην ατζέντα βρίσκεται το «άνοιγμα» του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των φαρμακείων, η απελευθέρωση της διάθεσης των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων (ΜΗΣΥΦΑ) και η πώλησή τους ακόμη από καταστήματα, όπως σούπερ μάρκετ κ.ά.

Συγκεκριμένα, για την απελευθέρωση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος το νέο μνημόνιο προβλέπει ότι με κοινή απόφαση των υπουργών Υγείας και Οικονομίας θα καθορισθούν η διαδικασία και οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση άδειας ιδρύσεως φαρμακείου.

Σύμφωνα όμως με δηλώσεις του υπουργού Οικονομίας Γ. Σταθάκη, η απόφαση αυτή πρέπει να εκδοθεί τον Οκτώβριο. Παράλληλα, μέχρι τον Δεκέμβριο, η κυβέρνηση θα πρέπει να νομοθετήσει την απελευθέρωση της πώλησης των ΜΗΣΥΦΑ, έτσι ώστε αυτή να τεθεί σε ισχύ έως τον Ιούνιο του 2016.

Τιμολόγηση φαρμάκων
Από τα προαπαιτούμενα του μνημονίου είναι και η τιμολόγηση των φαρμάκων, με μειώσεις των τιμών των οff patent φαρμάκων (εκείνων που έχουν χάσει την πατέντα προστασίας τους) στο 50%, αλλά και όλων των γενόσημων στο 32,5% της τιμής που είχαν πριν χάσουν την πατέντα τους. Ήδη, έχει δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως υπουργική απόφαση (φέρει την υπογραφή του υπηρεσιακού υπουργού Υγείας κ. Θάνου Δημόπουλου) που προβλέπει αυτές τις μειώσεις.

Μάλιστα, οι μειώσεις αφορούν το σύνολο των σκευασμάτων και όχι μόνο όσα κυκλοφόρησαν ή έχασαν την πατέντα μετά το 2012, όπως ίσχυε με προγενέστερες αποφάσεις. Στην υπουργική απόφαση, ωστόσο, περιλαμβάνεται διευκρίνιση πως οι μειώσεις στις τιμές των off patent αφορούν φάρμακα «με λιανική τιμή άνω των 12 ευρώ» και αντίστοιχα στα γενόσημα «με λιανική τιμή άνω των 7,8 ευρώ».

Όπως εξηγείται, αυτό γίνεται «για λόγους προαγωγής της χρήσης των οικονομικότερων θεραπειών και προάσπισης της Δημόσιας Υγείας και προκειμένου να μην διακυβευτεί η επάρκεια των εν λόγω προϊόντων για τις ανάγκες των ασθενών». Το αποτέλεσμα όμως για τους Έλληνες είναι να συνεχίσουν να πληρώνουν ακριβότερα σε σχέση με τους άλλους Ευρωπαίους τα φάρμακα εκτός πατέντας και τα γενόσημα.

Δύσκολη προοιωνίζεται η κατάσταση και για το ΕΣΥ καθώς οι δημόσιες δαπάνες για την Υγεία το 2015 υπολογίζεται να κλείσουν στο 4% του ΑΕΠ, έναντι 6,9% του ΑΕΠ που είναι ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ήδη τα δημόσια νοσοκομεία λειτουργούν στα όριά τους, συσσωρεύοντας χρέη και μετρώντας μόνο συνταξιοδοτήσεις ή αποχωρήσεις εργαζομένων.

Ενδεικτικό είναι ότι εδώ και πέντε χρόνια δεν γίνονται προσλήψεις, ενώ έχουν αποχωρήσει περίπου 17.000 εργαζόμενοι και λήγει στο τέλος του έτους η θητεία της πλειονότητας των επικουρικών γιατρών. Σύμφωνα μάλιστα με την Ένωση Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας Πειραιά, απαιτούνται προσλήψεις τουλάχιστον 15.000 νοσηλευτών και 6.000 γιατρών, προκειμένου να στηριχθεί το ΕΣΥ.

Την ίδια στιγμή, τα νοσοκομεία λειτουργούν με ελάχιστες προμήθειες, άδεια ταμεία και χρέη προς τους προμηθευτές που ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ, ενώ έχουν λάβει μόλις 500 εκατ. ευρώ από το 1,3 δισ. ευρώ κρατικής επιχορήγησης για το 2015.

Αδιέξοδο
Σοβαρά οικονομικά πλήγματα επιφέρει το μνημόνιο μέσω της αύξησης του ΦΠΑ στα νοσήλια από το 13% στο 23% και στον ιδιωτικό τομέα της υγείας, από τον οποίο δεν θα γλιτώσουν ούτε οι ηλικιωμένοι, ούτε οι ασθενείς με άνοια και νόσο Αλτσχάιμερ. Με ανακοίνωσή της η Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών επισημαίνει πως η αύξηση του ΦΠΑ είναι καταστροφική για τις οικογένειες των ασθενών με άνοια που διαβιούν στα νομίμως λειτουργούντα γηροκομεία της χώρας και τις οδηγεί σε οικονομικό αδιέξοδο.

Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι των ιδιωτικών κλινικών έχουν ζητήσει από τα αρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Υγείας να επανεξεταστεί η μετάβαση σε υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ των ιδιωτικών κλινικών, όπως έγινε στην ιδιωτική εκπαίδευση. Σημειώνεται ότι η αύξηση του ΦΠΑ αφορά αποκλειστικά την ιδιωτική περίθαλψη και νοσηλεία καθώς έχουν εξαιρεθεί τα φάρμακα (επιβαρύνονται με 6%), οι διαγνωστικές εξετάσεις (με 0%) και οι νέες μονάδες ημερήσιας νοσηλείας (με 0%).

Το μνημόνιο επεκτείνεται και στον κλάδο των γιατρών με τη διατήρηση για ακόμη τρία χρόνια του clawback (επιστροφή ποσού σε περίπτωση υπέρβασης του κλειστού προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ). «Η δε φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών με 29% από το πρώτο ευρώ, με προκαταβολή φόρου (75% το 2015 και 100% το 2016) επιπλέον του φόρου επιτηδεύματος των 600 ευρώ, θα οδηγήσει στην καταστροφή γιατρούς και άλλους επαγγελματίες υγείας και στην αύξηση της μετανάστευσης», υποστηρίζει ο Ιατρικός Σύλλογος.

Προπαιτούμενα
Στα προαπαιτούμενα της συμφωνίας περιλαμβάνεται και η επανεξέταση από την ελληνική κυβέρνηση της νομοθεσίας -με εξαίρεση το νομοσχέδιο για την ανθρωπιστική κρίση- «που εισήχθη σε αντίθεση με τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, υπαναχωρώντας σε δεσμεύσεις προηγούμενων προγραμμάτων, ή θα προσδιορίσει σαφή ισοδύναμα αντισταθμιστικά μέτρα για τα κεκτημένα δικαιώματα που δημιουργήθηκαν στο μεσοδιάστημα».

Αυτό σημαίνει επαναφορά του εισιτηρίου των 5 ευρώ στα νοσοκομεία, από το οποίο το υπουργείο Υγείας «έχασε» έσοδα περί των 20 εκατ. ευρώ, ενώ για την συνταγογράφηση αποκλειστικά με τη δραστική ουσία και όχι την εμπορική ονομασία, έχει ήδη υπογραφεί η σχετική απόφαση από τον υπηρεσιακό υπουργό Υγείας.

Τέλος, η συμφωνία περιλαμβάνει και τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής διοίκησης με την εφαρμογή προγράμματος υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «για την ενίσχυση των ικανοτήτων και την αποπολιτικοποίηση της ελληνικής διοίκησης. Μια πρώτη πρόταση θα πρέπει να παρασχεθεί μέχρι την 20ή Ιουλίου έπειτα από συζητήσεις με τους Θεσμούς». Για τον χώρο της Υγείας αυτό σημαίνει ότι ανοίγει και πάλι ο τρόπος αξιολόγησης και επιλογής των επικεφαλής των δημόσιων νοσοκομείων.

Ελλείψεις προμηθειών και γιατρών

Τα νοσοκομεία λειτουργούν με ελάχιστες προμήθειες, άδεια ταμεία και χρέη προς τους προμηθευτές που ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ, ενώ έχουν λάβει μόλις 500 εκατ. ευρώ από το 1,3 δισ. ευρώ κρατικής επιχορήγησης για το 2015.
Με ανακοίνωσή της η Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών επισημαίνει πως η αύξηση του ΦΠΑ είναι καταστροφική για τις οικογένειες των ασθενών με άνοια που διαβιούν στα νομίμως λειτουργούντα γηροκομεία της χώρας και τις οδηγεί σε οικονομικό αδιέξοδο.
Το μνημόνιο επεκτείνεται και στον κλάδο των γιατρών με τη διατήρηση για ακόμη τρία χρόνια του clawback (επιστροφή ποσού σε περίπτωση υπέρβασης του κλειστού προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ). «Η δε φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών με 29% από το πρώτο ευρώ, με προκαταβολή φόρου (75% το 2015 και 100% το 2016) επιπλέον του φόρου επιτηδεύματος των 600 ευρώ, θα οδηγήσει στην καταστροφή γιατρούς και άλλους επαγγελματίες υγείας και στην αύξηση της μετανάστευσης», υποστηρίζει ο Ιατρικός Σύλλογος.
Εδώ και πέντε χρόνια δεν γίνονται προσλήψεις, ενώ έχουν αποχωρήσει περίπου 17.000 εργαζόμενοι και λήγει στο τέλος του έτους η θητεία της πλειονότητας των επικουρικών γιατρών.