Δραματικές οι επιπτώσεις των capital controls στην ελληνική οικονομία

«Οι πρώτες ενδείξεις συνηγορούν στην εκτίμηση ότι οι επιπτώσεις των μέτρων που ψηφίσθηκαν τον Ιούλιο και των κεφαλαιακών ελέγχων είναι σημαντικές.




Η αποκατάσταση του κλίματος αβεβαιότητας που επέρχεται σταδιακά, μετά την επίτευξη της συμφωνίας με τους εταίρους μας και η εμπέδωση του κλίματος σταθερότητας, μετά την εκλογική αναμέτρηση του Σεπτεμβρίου, θα δώσουν τη δυνατότητα στην νέα ελληνική κυβέρνηση να προετοιμασθεί κατάλληλα για την καθοριστικής σημασίας πρώτη αξιολόγηση, αφού θα τονώσει σημαντικά τις συνθήκες ρευστότητας και θα διευκολύνει τη μείωση των συσσωρευμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, που αυξήθηκαν σημαντικά κατά το πρώτο επτάμηνο του 2015», αναφέρουν οι οικονομικοί αναλυτές της Alpha Bank, στο εβδομαδιαίο δελτίο της τράπεζας.

«Οι πρόσφατες ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ διαμορφώνουν σταδιακά την εικόνα των άμεσων επιπτώσεων στην ελληνική οικονομία από την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων και την υιοθέτηση των νέων φορολογικών μέτρων. Οι κύριες συνέπειες αφορούν στην πορεία των εμπορευματικών συναλλαγών της χώρας, την απασχόληση, το επίπεδο τιμών ορισμένων κατηγοριών προϊόντων και τη βιομηχανική παραγωγή», αναφέρεται στην ανάλυση.

Συγκεκριμένα, πρώτον, η συνολική αξία των εισαγωγών υποχώρησε κατά 32% τον Ιούλιο του 2015. Εξαιρώντας τα καύσιμα, που επηρεάζονται από την πτωτική πορεία της τιμής του πετρελαίου, οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 22,6% έναντι ανόδου κατά 10,6% τον Ιούλιο του 2014. Οι δυσχέρειες στη μεταφορά εμβασμάτων που προέκυψαν, εξαιτίας των κεφαλαιακών ελέγχων για αγορά πρώτων υλών και ενδιαμέσων αγαθών, επηρέασαν αρνητικά τη βιομηχανική παραγωγή και ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την εξαγωγική δραστηριότητα κατά τους επόμενους μήνες, πέραν του Ιουλίου 2015, όταν οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 8% σε ετήσια βάση.

Δεύτερον, η μεταποιητική παραγωγή μειώθηκε σημαντικά ήδη από τον περασμένο Ιούλιο κατά 5,7%, σε ετήσια βάση έναντι αυξήσεως κατά 5,5% τον αντίστοιχο μήνα του 2014, αντιστρέφοντας έτσι την ανοδική πορεία των πρώτων μηνών του έτους. Η επιδείνωση της προοπτικής της βιομηχανίας αντικατοπτρίζεται στην κατακόρυφη πτώση του Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών (ΙΟΒΕ) στις 67,4 μονάδες τον Αύγουστο 2015, όπως και στη διαμόρφωση του Δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών στις 39,1 μονάδες τον Αύγουστο 2015, κατά πολύ κάτω του ορίου των 50 μονάδων.

Σε επίπεδο επταμήνου 2015, πάντως, η μεταποιητική παραγωγή αυξήθηκε οριακά κατά 0,7%, σε ετήσια βάση, έναντι μικρής αύξησης κατά 0,9% που σημειώθηκε στο αντίστοιχο επτάμηνο του 2014. Η μείωση της παραγωγής της μεταποιητικής βιομηχανίας τον Ιούλιο 2015 (σε 12μηνη βάση) οφείλεται στην πτώση των περισσότερων κλάδων (19 από τους 24) της ελληνικής μεταποιητικής παραγωγής.

Τρίτον, το ισοζύγιο των ροών απασχολήσεως στον ιδιωτικό τομέα (στοιχεία πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ) εμφανίστηκε και πάλι αρνητικό τον Αύγουστο, όπως και τον Ιούλιο. Συγκεκριμένα, τον Ιούλιο, οι καθαρές προσλήψεις μισθωτών υπολείπονταν των αποχωρήσεων κατά 16,7 χιλ. άτομα (έναντι θετικού ισοζυγίου 13,3 χιλ. που είχε καταγραφεί πέρυσι), ενώ τον Αύγουστο 2015 το ισοζύγιο ήταν ελλειμματικό στα 441 άτομα (+1.311 τον Αύγουστο 2014). Οι καταγγελίες συμβάσεων αορίστου χρόνου και οι λήξεις συμβάσεων ορισμένου χρόνου τον Ιούλιο και τον Αύγουστο παρουσίασαν αύξηση, σε ετήσια βάση, κατά 10% και 14%, αντίστοιχα, αφού επηρεάσθηκαν σημαντικά από το κλίμα αβεβαιότητας που επικράτησε με την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων.

Τέταρτον, επιβραδύνθηκε σημαντικά η αποπληθωριστική διαδικασία τον Αύγουστο του 2015, ως αποτέλεσμα της αναδιατάξεως των συντελεστών του φόρου προστιθεμένης αξίας σε ένα σχετικά ευρύ φάσμα αγαθών και υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο -1,5%, έναντι -2,2% τον Ιούλιο 2015 και -2,2% του μέσου πληθωρισμού του οκταμήνου Ιανουαρίου-Αυγούστου 2015. Αντίστοιχα, επιβραδύνθηκε ο ρυθμός μείωσης του δομικού πληθωρισμού (χωρίς κηπευτικά και καύσιμα) στο -0,3% τον Αύγουστο 2015 από -0,9% τον Ιούλιο 2015.

Παρά την αύξηση των τιμών που αναμένονται, εξαιτίας της αυξήσεως του ΦΠΑ, η διατήρηση των τιμών του πετρελαίου σε χαμηλό επίπεδο και το 2015, σε συνδυασμό με την υποτονική εγχώρια ζήτηση που εκτιμάται ότι θα σχηματισθεί στο δεύτερο εξάμηνο 2015, είναι οι βασικοί παράγοντες για τους οποίους ο πληθωρισμός θα διατηρηθεί κάτω του μηδενός το 2015.