«Τορπίλη» Σόιμπλε: Μπλοκάρει την πανευρωπαϊκή ομπρέλα προστασίας των καταθέσεων

Η Γερμανία είναι αποφασισμένη να σταματήσει τα σχέδια που οδηγούν την ευρωζώνη στο να αναλαμβάνει μεγαλύτερα χρηματοοικονομικά ρίσκα, σε μια κόντρα με τις Βρυξέλλες που σχεδιάζουν βαρύτερη νομισματική ολοκλήρωση μετά την ελληνική κρίση.



Παρά τις εκκλήσεις από τη Γαλλία, την Κομισιόν και την ΕΚΤ για ένα κοινό σύστημα που θα προστατεύει τους καταθέτες, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε θα πει στους Ευρωπαίους συναδέλφους του ότι θα είναι λάθος ακόμα και να συζητήσουν τέτοια μέτρα, πριν υπάρξει περισσότερη πειθαρχία στις αγορές χρέους.

Σύμφωνα με έγγραφο που κυκλοφόρησε στους υπουργούς Οικονομικών και είδαν οι Financial Times, πρακτικά το Βερολίνο επιμένει στη μείωση των δικαιωμάτων των επενδυτών στις τράπεζες και στα κρατικά ομόλογα, έτσι ώστε αυτοί -και όχι οι φορολογούμενοι- να σηκώσουν τον λογαριασμό για διασώσεις.

Οι πικρές διαπραγματεύσεις για το πρόσφατο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας, ένα πακέτο 86 δισ. ευρώ που ολοκληρώθηκε υπό πίεση τον Αύγουστο, έχει ανοίξει έναν ευρύτερο διάλογο μεταξύ των κρατών-μελών της ευρωζώνης για το πώς θα μεταρρυθμίσουν την ευρωζώνη ώστε να την κάνουν περισσότερο ανθεκτική.

Για να ενισχύσουν την τραπεζική ενοποίηση της ευρωζώνης και να μειώσουν τα ρίσκα ενός bank run ανάλογο με αυτό που είδαμε στην Ελλάδα, Βρυξέλλες και κεντρικοί τραπεζίτες στη Φρανκφούρτη πιέζουν σκληρά για περισσότερη οικονομική ενοποίηση.

Μία από τις μεγαλύτερες ευχές τους είναι ένα ενιαίο σύστημα για την προστασία των καταθέσεων που θα ενισχύσει τα εθνικά συστήματα. Η ιδέα όμως αποδείχτηκε αμφιλεγόμενη στη Γερμανία, όπου οι πολίτες φοβούνται ότι θα καταλήξουν να πληρώσουν για καταρρεύσεις τραπεζών αλλού.

Το γερμανικό έγγραφο ξεκαθαρίζει ότι προτεραιότητα του Βερολίνου είναι να δημιουργηθεί ένα καθεστώς που θα περιορίζει τα δικαιώματα των επενδυτών σε κρατικά ομόλογα, ώστε να σηκώσουν το βάρος αναδιάρθρωσης χρέους υπερχρεωμένων κρατών, αντί για τους φορολογούμενους. Θέλει επίσης να κάνει ευκολότερο στις αρχές να επιβάλλουν ζημίες στους πιστωτές τραπεζών που καταρρέουν.

«Το να ξεκινήσουμε τώρα συζήτηση για περισσότερη αμοιβαιοποίηση των τραπεζικών ρίσκων, μέσω κοινής ασφάλισης καταθέσεων ή ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού εξασφάλισης, είναι απαράδεκτο», αναφέρεται στο έγγραφο.

Βήματα που εξασφαλίζουν ότι οι τράπεζες έχουν αρκετά μεγάλα μαξιλάρια κεφαλαίων και τίτλων για να απορροφήσουν οικονομικά σοκ και οι αρχές να μπορούν να επιβάλλουν ζημίες σε πιστωτές χωρίς να αντιμετωπίζουν νομικά προβλήματα πρέπει «να έχουν προτεραιότητα», σημειώνει.

Η στάση είναι ευθεία απάντηση στον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, που αυτή την εβδομάδα επανέλαβε την αποφασιστικότητά του να προχωρήσει γρήγορα σε ένα κοινό σύστημα ασφάλισης καταθέσεων.

«Χρειάζεται επειγόντως ένα περισσότερο κοινό σύστημα εγγύησης καταθέσεων και η Κομισιόν θα παρουσιάσει μια νομοθετική πρόταση για τα πρώτα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση πριν το τέλος του χρόνου», είπε ο Γιούνκερ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις αρχές της εβδομάδας.

Το Παρίσι στηρίζει επίσης αυτό το σχέδιο, το οποίο βλέπει ως μια μορφή ευρωπαϊκής αλληλεγγύης που εξισορροπεί τα σκληρά μέτρα λιτότητας που το Βερολίνο και άλλα «γεράκια» απαίτησαν από τις χώρες που έλαβαν διάσωση.

Το γερμανικό έγγραφο είναι πιθανό να τραβήξει την ιδιαίτερη προσοχή των hedge funds και άλλων ιδιωτών επενδυτών, αναφορικά με την έκκληση που κάνει για μια «διαδικασία αναδιάρθρωσης κρατικού χρέους» η οποία το Βερολίνο εισηγείται ότι μπορεί να χρειαστεί για «την ολοκλήρωση της οικονομικής αρχιτεκτονικής του ευρώ».

Θα αναγκάζει τους κατόχους κρατικού χρέους να αποδέχονται μια αυτόματη επέκταση των λήξεων, όταν ένα πιεσμένο οικονομικά κράτος-μέλος ζητήσει βοήθεια από τον ESM. Υποδεικνύει επίσης περισσότερο εξορθολογισμό της Ρήτρας Συλλογικής Ευθύνης (collective action clause), που τώρα περιλαμβάνεται στις εκδόσεις χρέους των κρατών της ευρωζώνης, ώστε να γίνει ευκολότερη η επιβολή αναδιάρθρωσης σε hedge funds και άλλους ιδιώτες πιστωτές.

Ενας ακόμα τομέας που οι Γερμανοί θέλουν η ΕΕ να δράσει γρήγορα είναι να αναγκάσει τις τράπεζες να διακρατούν περισσότερα κεφάλαια, ώστε να αντιμετωπίσουν πιθανές ζημίες από τις τοποθετήσεις τους σε κρατικά ομόλογα. Σύμφωνα με το έγγραφο, η ΕΕ πρέπει να εγκαταλείψει την πολιτική αναμονής διεθνούς συμφωνίας για το θέμα και να προχωρήσει μόνη. Βήματα πρέπει να γίνουν επίσης για την εφαρμογή αυστηρότερων κεφαλαιακών κανόνων, αναφέρει, κυρίως περιορίζοντας το πώς οι τράπεζες χρησιμοποιούν τις λεγόμενες αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις.