Νομοσχέδιο-σκούπα για νέους φόρους και αδήλωτα εισοδήματα

Με ένα νομοσχέδιο «σκούπα» που θα έρθει στη Βουλή μέχρι το τέλος του μήνα το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να ξεκαθαρίσει το φορολογικό τοπίο για το «χτίσιμο» του αφορολόγητου ορίου με τη χρήση πλαστικού χρήματος, την οικειοθελή αποκάλυψη και φορολόγηση των αδήλωτων εισοδημάτων αλλά και το νέο Περιουσιολόγιο.



Στο νομοσχέδιο θα περιληφθούν και διατάξεις που θα προβλέπουν τη φοροαπαλλαγή για τις γονικές παροχές χρηματικών ποσών έως 5.000 ευρώ που έγιναν από την έναρξη των capital controls έως το τέλος του 2015, την παράταση της απόσυρσης, τη δημιουργία ενός ακατάσχετου λογαριασμού για τις πωλήσεις των επιχειρήσεων, μέσω των συσκευών χρέωσης καρτών POS, την ανάκτηση πινακίδων κυκλοφορίας οχημάτων ανά τρίμηνο.

Εν τω μεταξύ, θέμα χρόνου φαίνεται να είναι και η έκδοση της απόφασης για την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε όλη τη χώρα. Οι νέες τιμές θα ισχύσουν αναδρομικά από τις 21 Μαΐου 2015 όπως ορίζει το Συμβούλιο της Επικρατείας αλλά θα είναι προσωρινές, καθώς θα εφαρμοστούν μέχρι και το τέλος του 2016. Από το 2017 το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των ακινήτων θα αντικατασταθεί από ένα νέο που θα ακολουθεί την πορεία των εμπορικών τιμών και θα επιτρέπει την αυτόματη αναπροσαρμογή των τιμών με βάση τις οποίες θα φορολογούνται τα ακίνητα. Μετά την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών θα πρέπει να διαμορφώσει το νέο φόρο ακινήτων του 2016, ο οποίος θα αντικαταστήσει τον ΕΝΦΙΑ και θα πρέπει να αποφέρει έσοδα ύψους 2,65 δισ. ευρώ.

Μέχρι να έρθουν οι φορολογικές ανατροπές στα εισοδήματα και τα ακίνητα που προετοιμάζει για φέτος το υπουργείο Οικονομικών, θα κατατεθούν στη Βουλή οι πρώτες φορο-ρυθμίσεις που είναι στα «σκαριά» και προβλέπουν μεταξύ άλλων:

1 Σύνδεση αφορολόγητου ορίου με πλαστικό χρήμα: Το αφορολόγητο όριο εισοδήματος, όπως έχει προαναγγείλει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρ. Αλεξιάδης θα «χτίζεται» με τις συναλλαγές που πραγματοποιούν οι φορολογούμενοι μέσω χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών ή μέσω τραπεζικών λογαριασμών. Για τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται με «πλαστικό χρήμα» οι φορολογούμενοι δεν χρειάζεται να διακρατούν τις αποδείξεις στο σπίτι τους. Οι τράπεζες θα αποστέλλουν στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων το σύνολο των δαπανών που πραγματοποιούν οι φορολογούμενοι μέσω χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών που είναι στο όνομά τους. Με τη διάταξη θα καθορίζονται:

• Το ποσοστό του ετήσιου εισοδήματος που θα πρέπει να καλύπτεται με δαπάνες που γίνονται με πλαστικό χρήμα για να κατοχυρωθεί το αφορολόγητο όριο εισοδήματος. Εξετάζεται η θέσπιση κλίμακας με διαφορετικά ποσοστά δαπανών ανά εισοδηματική κατηγορία, που θα πρέπει να γίνονται με πλαστικό χρήμα.

• Οι δαπάνες που θα «μετρούν» για το αφορολόγητο όριο. Όπως έχει δηλώσει ο κ. Αλεξιάδης στις δαπάνες αυτές θα περιλαμβάνονται οι αγορές στα σούπερ μάρκετ και οι λογαριασμοί των ΔΕΚΟ.

• Οι κατηγορίες των φορολογούμενων που θα εξαιρεθούν από το νέο σύστημα. Εξετάζεται από την «υποχρέωση» χρήσης των καρτών να εξαιρεθούν οι φορολογούμενοι άνω των 75 ετών, καθώς και οι κάτοικοι των ακριτικών περιοχών που δεν διαθέτουν ούτε ΑΤΜ΄s.

Επίσης το υπουργείο Οικονομικών προσανατολίζεται να δώσει περισσότερα κίνητρα στους φορολογούμενους για να χρησιμοποιούν στις καθημερινές συναλλαγές του το «πλαστικό χρήμα». Έτσι εξετάζεται όσοι ξεπεράσουν τον απαιτούμενο αριθμό αποδείξεων να κερδίζουν διάφορα δώρα όπως αυτοκίνητα, ταξίδια, ή ακίνητα. Για παράδειγμα κάποιος φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα 25.000 ευρώ θα χρειάζεται αποδείξεις με πλαστικό χρήμα ύψους 9.500 ευρώ (δηλαδή το 38% του εισοδήματός του). Στην περίπτωση που έχει δαπάνες 12.000 ευρώ θα εντάσσεται στις κληρώσεις του υπουργείου Οικονομικών.

Τις επόμενες ημέρες του υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να δοθούν διευκρινίσεις για το θέμα των αποδείξεων του 2015, οι οποίες τελικά δεν θα ληφθούν υπόψη για να έχουν μισθωτοί και συνταξιούχοι την έκπτωση φόρου των 2.100 ευρώ.

2 Δωρεές χρηματικών ποσών: Δωρεές χρηματικών ποσών έως 5.000 ευρώ που πραγματοποιήθηκαν από την έναρξη των capital controls (29 Ιουνίου 2015) έως το τέλος Δεκεμβρίου 2015 απαλλάσσονται από τον φόρο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι χρηματικές δωρεές να έχουν γίνει από γονείς σε τέκνα ή από παππούδες/γιαγιάδες σε εγγόνια. Ουσιαστικά με το μέτρο αυτό οι φορολογούμενοι θα έχουν όφελος έως 500 ευρώ αφού ο φόρος στις χρηματικές δωρεές είναι 10% και επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ. Η διάταξη θα προβλέπει ότι στις περιπτώσεις που έχει επιβληθεί φόρος 10% για χρηματικές δωρεές έως 5.000 ευρώ, τα καταβληθέντα ποσά θα επιστραφούν στους δικαιούχους.

3 «Κρυφά» εισοδήματα - Περιουσιολόγιο: Όσοι αποκαλύψουν στις ελληνικές φορολογικές αρχές τα αδήλωτα εισοδήματα που έχουν στην Ελλάδα και το εξωτερικό θα μπορούν να κερδίσουν έκπτωση από το φόρο που θα τους επιβληθεί έως και 70%. Το ποσοστό της έκπτωσης επί του φόρου θα συνδέεται με την επένδυση των κεφαλαίων που θα νομιμοποιηθούν. Σύμφωνα με πληροφορίες, το μεγαλύτερο ποσοστό έκπτωσης 70% θα έχουν όσοι τοποθετήσουν τα εισοδήματά τους σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου ή έντοκα γραμμάτια. Αντίθετα, εάν τα χρήματα διατηρηθούν σε απλό καταθετικό λογαριασμό εγχώριας τράπεζας το ποσοστό της έκπτωσης θα είναι μόλις 20% επί του φόρου που προκύπτει.

Δυνατότητα χρήσης των ευνοϊκών όρων της ρύθμισης θα έχουν οι φορολογούμενοι που έχουν αδήλωτα εισοδήματα, τα οποία είναι τοποθετημένα σε τραπεζικούς λογαριασμούς της Ελλάδας ή αλλοδαπούς, σε αμοιβαία κεφάλαια, σε ομόλογα και γενικότερα τίτλους του εξωτερικού, καθώς και στο χρηματιστήριο. Από τη νομιμοποίηση θα εξαιρεθούν τα κεφάλαια τα οποία δεν έχουν «περάσει» από το τραπεζικό σύστημα. Δηλαδή εισοδήματα τα οποία θα εμφανισθούν από φορολογούμενους χωρίς παραστατικά δεν θα μπορούν να ενταχθούν στην ευνοϊκή αυτή ρύθμιση. Αντίθετα, χρηματικά ποσά που δεν είχαν δηλωθεί τα οποία βρίσκονταν το προηγούμενο διάστημα σε ελληνικές τράπεζες και τώρα είναι «κρυμμένα» σε... στρώματα, σεντούκια κ.λπ. μπορούν να νομιμοποιηθούν. Ο φόρος για τη νομιμοποίηση των κεφαλαίων θα υπολογίζεται με βάση τη φορολογική κλίμακα των φυσικών προσώπων του έτους κατά το οποίο αποκτήθηκαν τα κεφάλαια. Η επιλογή του έτους θα είναι δικαίωμα του φορολογούμενου. Όσοι νομιμοποιήσουν τα εισοδήματα θα γλιτώσουν από πρόστιμα, προσαυξήσεις και ποινικές διώξεις.

Η ρύθμιση οικειοθελούς συμμόρφωσης αποτελεί το «σκαλοπάτι» για το Περιουσιολόγιο, στο οποίο το Σεπτέμβριο του 2016 οι φορολογούμενοι θα κληθούν να δηλώσουν το σύνολο της κινητής και ακίνητης περιουσίας τους σε Ελλάδα και εξωτερικό. Περιουσιακά στοιχεία που θα εντοπιστούν από τις φορολογικές αρχές να μην έχουν δηλωθεί στο Περιουσιολόγιο θα κατάσχονται και θα επιβάλλεται πρόστιμο ισόποσο της αξίας τους.