Ενώ λίγες ημέρες απομένουν για την
έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών στις 29 Νοεμβρίου, ξεκίνησαν
πιλοτικά και αναμένεται να γενικευθούν στο προσεχές μέλλον από όλες τις
τράπεζες, οι συναινετικές λύσεις μεταξύ τραπεζών – δανειοληπτών για
περιπτώσεις δανείων που βρίσκονται ένα βήμα πριν από τον πλειστηριασμό.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η
Eurobank ξεκίνησε πιλοτική συνεργασία με την ισπανική HipoGes
προκειμένου να προωθήσει συναινετικές λύσεις οριστικής διευθέτησης
οφειλών σε περιπτώσεις δανείων που έχουν καταγγελθεί, έχει εκδοθεί
διαταγή πληρωμής και το επόμενο βήμα είναι να βγουν σε πλειστηριασμό.
Στο πλαίσιο αυτό, έχουν ήδη ξεκινήσει οι
πρώτες ανταλλαγές ακινήτων έναντι δανείων, οι οποίες είναι αμοιβαία
επωφελείς για τράπεζα και δανειολήπτη, με την πλευρά του δεύτερου να
διασφαλίζει "κούρεμα" της οφειλής, κάτι που δεν θα εξασφάλιζε στην
περίπτωση πλειστηριασμού.
Οι επιλογές που προσφέρονται μέσω
συναινετικών λύσεων δίνουν στον οφειλέτη τη δυνατότητα είτε να πουλήσει
το ακίνητο και με το τίμημα να αποπληρώσει το δάνειο (και να απομείνει
ως οφειλή τυχόν διαφορά) είτε να παραδώσει το ακίνητό του σε συμφωνημένη
τιμή στην τράπεζα και να του γίνει αντίστοιχη μείωση της οφειλής. Η
δεύτερη επιλογή είναι και αυτή που θα εφαρμοστεί κυρίως και λειτουργεί
ως εξής:
Έστω ότι ο δανειολήπτης χρωστάει δάνειο
150.000 ευρώ και το ακίνητό του αξίζει 100.000 ευρώ. Αντί η τράπεζα να
το βγάλει σε πλειστηριασμό όπου μπορεί να "πιάσει" 80.000 ή 90.000 ευρώ,
συμφωνεί με τον οφειλέτη να το αγοράσει η ίδια, μεταφέροντάς το στα
βιβλία της και μειώνοντας αντίστοιχα την οφειλή του πελάτη. Το χρέος των
50.000 ευρώ που απομένει στο παράδειγμα, μπορεί ή να ξαναρυθμιστεί,
ενδεχομένως με κάποιο άλλο ακίνητο ή να διαγραφεί.
Η εκ νέου ρύθμιση, δηλαδή στην πράξη η
απαίτηση του υπολοίπου της οφειλής (εν προκειμένω 50.000 ευρώ) από την
τράπεζα, θα γίνει στην περίπτωση που ο οφειλέτης έχει π.χ. ετήσιο
εισόδημα που υπερκαλύπτει σημαντικά την οφειλή (π.χ. 100.000 ευρώ). Το
συνηθέστερο, όμως, θα είναι η διαγραφή του υπολοίπου της οφειλής (στο
παράδειγμα, τα 50.000 ευρώ), πράγμα που δεν θα μπορούσε να επιτύχει ο
οφειλέτης στην περίπτωση πλειστηριασμού.
Σημειώνεται ότι οι καταγγελμένες
απαιτήσεις στο σύνολο του τραπεζικού συστήματος, στο τέλος του 2016,
ανέρχονταν σε 48 δισ. ευρώ, αποτελώντας το 45% του συνόλου των μη
εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των τραπεζών.
Συνεπώς, η σημασία τους είναι καθοριστική στην προσπάθεια συνολικής διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.
Ο δείκτης συνολικής κάλυψης των
καταγγελμένων ανοιγμάτων των τραπεζών είναι υψηλότερος έναντι των άλλων
κατηγοριών και ανέρχεται στο 104,7%. Ειδικότερα, οι τράπεζες έχουν
διενεργήσει προβλέψεις ύψους 29 δισ. ευρώ (που αντιστοιχεί στο 60,7% του
δείκτη) για τις καταγγελμένες απαιτήσεις, ενώ υφίστανται και
εξασφαλίσεις συνολικού ύψους 21 δισ. ευρώ (που αντιστοιχεί στο 40% του
δείκτη).
Σημειώνεται ότι η πρακτική της
εθελοντικής παράδοσης ακινήτων από τους οφειλέτες καταγράφεται και στις
αναφορές που έχουν υποβάλει οι τράπεζες στον SSM σχετικά με τη νέα
στρατηγική που θα ακολουθήσουν για την ταχύτερη επίτευξη των
επιχειρησιακών στόχων μείωσης των "κόκκινων" δανείων.