ΓΡΙΦΟΣ ΟΙ ΔΗΜΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ Σπαζοκεφαλιά στα γκάλοπ η «απόκρυψη ψήφου»

Γρίφος δυσεπίλυτος είναι τα τελευταία 24ωρα για τους δημοσκόπους η ανίχνευση της στάσης και των προθέσεων είτε αυτών που ψήφισαν το κόμμα της Χρυσής Αυγής (Χ.Α.) είτε αυτών που επί μήνες δημοσκοπικά δεν έκρυβαν τις συμπάθειές τους.




Ναι μεν καταγράφεται -μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και τη σύλληψη ηγετικών στελεχών της- μια τάση πτώσης των ποσοστών της, ωστόσο ακριβής πρόβλεψη είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνει. Παράλληλα, τα ποιοτικά ευρήματα αποκαλύπτουν πολλά για τη συμπεριφορά των ψηφοφόρων, που μάλλον επιτείνει παρά απαντά σε κρίσιμα ερωτήματα.

Δύο είναι οι βασικές παράμετροι δυσκολίας για τη «σφυγμομέτρηση» των τάσεων που αφορούν στη Χ.Α. Η πρώτη έχει να κάνει με τη ρευστότητα του πολιτικού σκηνικού που γενικότερα δυσκολεύει τις προβλέψεις για όλο το πολιτικό φάσμα. Η δεύτερη έχει να κάνει με το αυξημένο ποσοστό κάθετων αρνήσεων πολιτών να μπουν στη διαδικασία ερωτοαπαντήσεων όταν καλούνται από τις εταιρείες μετρήσεων.
Σπαζοκεφαλιά στα γκάλοπ η «απόκρυψη ψήφου»

Η εκτίμηση γι' αυτό είναι πως η αύξηση των αρνήσεων οφείλεται σε σημαντικό βαθμό σε ερωτώμενους που εξέφρασαν στο παρελθόν στήριξη στην Ακροδεξιά, δεν θέλουν όμως -τουλάχιστον σε αυτήν τη φάση- να εκτεθούν έστω και σε επίπεδο δημοσκοπικών ερωτήσεων. Η τρίτη παράμετρος απεικονίζεται στις μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις που έγιναν τις τελευταίες δυο εβδομάδες: μπορεί τα ποσοστά της Χ.Α. να μειώνονται αλλά ταυτόχρονα καθηλωμένα παραμένουν τα ποσοστά όλων σχεδόν των κομμάτων.

Στην αναμονή...
Αντίθετα, η στήλη «δεν ξέρω/δεν απαντώ» ή «αδιευκρίνιστη ψήφος» μεγαλώνει αισθητά. «Αυτό σημαίνει», σημειώνει αναλυτής εταιρείας δημοσκοπήσεων, «πως ακόμα και αυτοί που αποδοκιμάζουν τις ακρότητες της Χ.Α., ιδιαίτερα μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, κάθονται στη γωνία και αναμένουν» (βλ. πίνακα).

Η απάντηση στο ερώτημα γιατί συμβαίνει αυτό και τελικά αν υπάρχει περιθώριο μετακινήσεων που θα αλλάξουν το πολιτικό σκηνικό, σχετίζεται με την ανίχνευση της σύνθεσης των συμπαθούντων της Χ.Α. Οι δημοσκόποι συμφωνούν πως πρόκειται για ένα ετερόκλητο μείγμα ψηφοφόρων: υπάρχει ένας σκληρός αλλά μικρός πυρήνας συνειδητών υποστηρικτών της Χ.Α.

Αρκετοί, που εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για τα οξύτατα προβλήματα των τελευταίων ετών, κυρίως σε ό,τι αφορά την οικονομική κρίση και τους μετανάστες. Μια τρίτη ευάριθμη ομάδα αποτελείται από αυτούς που παρασύρθηκαν από τη γενικότερη αντισυστημική ρητορική, με αιχμή το μνημόνιο-όχι όμως αποκλειστικά με αυτό. Μια άλλη ενδιαφέρουσα ποιοτική ματιά αφορά σε ένα βασικό διαχωρισμό αυτών που ψήφισαν ή δηλώνουν κοντά στη Χ.Α.

Σχετική έρευνα που έγινε αποκλειστικά με την ανάλυση των ερωτήσεων προς τους ψηφοφόρους αυτούς, έδειξε δυο βασικές τάσεις η πρώτη που έλκεται από τα εθνικολαϊκά κηρύγματα της Χ.Α. Και η άλλη στην οποία κυρίαρχο ρόλο έπαιξε ο αντιμνημονιακός λόγος. Είναι οι δύο τάσεις που τροφοδοτούσαν τις μετακινήσεις μεταξύ κομμάτων- τη ΝΔ με βάση το πρώτο ρεύμα και το ΣΥΡΙΖΑ με βάση το δεύτερο. Ωστόσο, οι μετατοπίσεις αυτές εμφανίζονται εξαιρετικά μειωμένες τα τελευταία 24ωρα.

Πώς εξηγείται αυτό; Για το μεν «εθνικολαϊκό ρεύμα», ανασταλτικός παράγοντας είναι το ότι με κύρια ευθύνη της ΝΔ εξαρθρώθηκε η ηγεσία της Χ.Α.. Για το «αντιμνημονιακό ρεύμα», ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει την αντίπερα όχθη ως στοιχείο αυτοπροσδιορισμού, οπότε ο αντιμνημονιακή ρητορική δεν αρκεί για μετατόπιση της λεγόμενης «αντισυστημικής ψήφου» είναι η εκτίμηση δημοσκόπου.

Ψυχολογικοί όροι
Η απόσταση που κρατεί η πλειοψηφία των ψηφοφόρων αλλά και συμπαθούντων της Χ.Α. προς τα λεγόμενα συστημικά κόμματα σχετίζεται και με ψυχολογικούς όρους, όπως σημειώνει άλλος αναλυτής εταιρείας δημοσκοπήσεων.

«Πολλοί από αυτούς έχουν νιώσει ήδη προδομένοι από το πολιτικό σύστημα. Είναι δύσκολο να συνειδητοποιήσουν ότι με την επιλογή τους προς τη Χ.Α. προδίδονται ακόμη μια φορά. Αυτό φαίνεται από το ότι στις απαντήσεις τους ορισμένοι ψάχνουν ακόμη και σήμερα να δικαιολογήσουν ακόμα και ακραίες επιλογές της Χ.Α.

Τέλος, μια σημαντική παράμετρος είναι πως για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών, το πολιτικό σύστημα δεν αρκεί να δίνει μάχες για την εξάρθρωση των νεοναζί.

Σχεδόν όλοι οι ερωτώμενοι βάζουν τον πήχυ ψηλά και απαιτούν λύσεις σε κρίσιμα οικονομικά ζητήματα όπως τη βαριά φορολογία, τις περικοπές, την ασφάλεια και βέβαια μια συνολική στάση αντιμετώπισης της βίας. Εκεί ακριβώς που τα «συστημικά κόμματα» έχουν να σκαρφαλώσουν έναν Γολγοθά...