Αγορά σε αποσύνθεση είναι πλέον η Θεσσαλονίκη, όπου βρίσκονται σε «ελεύθερη πτώση» πολλές τοπικές λιανεμπορικές αλυσίδες, όταν μέχρι πριν 4-5 χρόνια η πόλη αποτελούσε πιλοτικό σημείο ανάπτυξης και πύλη εισόδου για δίκτυα καταστημάτων, που επένδυαν στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια.
«Όποιος πετύχει στη Θεσσαλονίκη, πετυχαίνει παντού στην Ελλάδα», σημείωναν χαρακτηριστικά στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας εκπρόσωποι λιανεμπορικών αλυσίδων. Πολλές ξένες αλυσίδες έθεσαν αρχικά τις βάσεις τους στη Θεσσαλονίκη, κάποιες εκ των οποίων βρίσκονται ακόμη στην ελληνική αγορά, ενώ άλλες, όπως τα ξένα δίκτυα hard-discount Plus και Aldi, αποχώρησαν από τη χώρα μας.
Παράλληλα και πολλά τοπικά δίκτυα σε αρκετούς κλάδους, όπως η ένδυση, τα παιχνίδια, η εστίαση κ.ά., επέλεγαν, αφού εδραίωναν τη θέση τους στη συμπρωτεύουσα, να αναπτυχθούν και νοτιότερα φθάνοντας πολλά απ' αυτά και στην Αττική.
Σήμερα πλέον πολλές τοπικές λιανεμπορικές αλυσίδες έχουν καταρρεύσει, ολόκληροι δρόμοι του ιστορικού κέντρου της πόλης εμφανίζουν εικόνα «ερημοποίησης» και κάποιες πολυεθνικές επιχειρήσεις κυριαρχούν δημιουργώντας νέα σημεία πώλησης σε προνομιακά ξενοίκιαστα καταστήματα.
Σε πλεονεκτική θέση εμφανίζονται κάποια λιανεμπορικά δίκτυα, ορμώμενα εξ Αθηνών, καθώς φαίνεται ότι έχουν καλύτερη πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό και αντλούν πρωταρχικά τη δύναμή τους από τη μεγαλύτερη αγορά της χώρας, αυτή της Αττικής.
Εκτός από τον όμιλο Φωκάς, ο οποίος αγωνίζεται για να κρατηθεί όρθιος, τα τελευταία τρία χρόνια πολλά επώνυμα καταστήματα στην πόλη έκλεισαν, όπως αρκετά από τα σήματα, που είχε αναπτύξει στην ελληνική αγορά ο όμιλος της Sato, σημεία πώλησης της Multirama, το δίκτυο της αλυσίδας Metropolis, ενώ το Planet Home του ομίλου Γιαννούλα στη Θεσσαλονίκη, που αποτέλεσε επένδυση 7,9 εκατ. ευρώ, δεν μπόρεσε να ορθοποδήσει σχεδόν ποτέ.
Άλλα δίκτυα, όπως αυτό της αλυσίδας ηλεκτρικών-ηλεκτρονικών ειδών Saturn περιόρισαν την παρουσία τους, σχεδόν όλες οι αλυσίδες, ελληνικές και ξένες, αναδιάρθρωσαν τα δίκτυά τους, ενώ και πάλι εν μέσω κρίσης, ορισμένες πρωτοβουλίες, όπως το Mega Bazaar της Lidl (αποκλειστικά με μη τρόφιμα), δοκιμάστηκαν για πρώτη φορά στην πόλη.
«Συντριβή» για τις τοπικές αλυσίδες
Ένα από τα πρώτα λιανεμπορικά δίκτυα της Θεσσαλονίκης, που δεν άντεξε το βάρος της κρίσης και την υπέρμετρη πτώση της καταναλωτικής ζήτησης ήταν η Fena (Φάννυ ΑΕ), που προσέφυγε στο άρθρο 99. Σήμερα, η άλλοτε κραταιά αλυσίδα ένδυσης έχει κλείσει τα περισσότερα καταστήματά της, ενώ καταβάλλονται προσπάθειες να αξιοποιηθεί η ακίνητη περιουσία της.
Στο άρθρο 99 και μάλιστα από τις πρώτες πανελλαδικά μπήκε και η βορειοελλαδική αλυσίδα παιχνιδιών Κου-Κου, η οποία όμως δεν κατάφερε στην πορεία να κερδίσει ξανά την εμπιστοσύνη τραπεζών και προμηθευτών. Έτσι, το 99 αποδείχθηκε για την Κου-Κου ένα «πουκάμισο αδειανό» και η αλυσίδα συρρικνώθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό και σχεδόν εξαφανίστηκε από την αγορά.
«Μαχαίρι» μπήκε και στο δίκτυο της αλυσίδας πώλησης ηλεκτρικών συσκευών Expert Hellas, καθώς από 43 σημεία πώλησης το 2010, έπεσε στα 33 το 2011 και στο τέλος του 2012 ήταν μόλις 14. Στη Θεσσαλονίκη πωλήθηκε και ένα εμπορικό κέντρο, το City Gate, το οποίο επίσης αντιμετώπισε μεγάλα προβλήματα λειτουργίας με πολλά καταστήματα του κλειστά. Το καλοκαίρι ο αυστραλιανών συμφερόντων επενδυτικός όμιλος της APN πώλησε σε Έλληνα μη εισηγμένο θεσμικό επενδυτή το City Gate, που βρίσκεται στη δυτική Θεσσαλονίκη, με συνολική επιφάνεια 86.278 τ.μ..
To λιανεμπόριο στη Θεσσαλονίκη
Δίκτυα λιανικής που έκλεισαν
ALDI (hard discount Γερμανία)
PLUS όμιλος Tengelmann (hard discount, Γερμανία)
PLANET HOME (έπιπλα & είδη οικιακής χρήσης, Ελλάδα)
ΚΟΥ-ΚΟΥ (παιχνίδια, Ελλάδα)
Αλυσίδες που περιόρισαν την παρουσία τους
Όμιλος Φωκά (πολυκαταστήματα ειδών ένδυσης, υπόδησης κ.ά.)
FENA (δίκτυο καταστημάτων ένδυσης)
EXPERT (καταστήματα ηλεκτρικών-ηλεκτρονικών συσκευών)
SATURN (υπερκαταστήματα ηλεκτρικών-ηλεκτρονικών συσκευών)