ΟΛΠ Από την ακύρωση του διαγωνισμού... στους «πανηγυρισμούς» για το τίμημα

Εάν υπάρχει κάτι που να αποτυπώνει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο τη «μετάλλαξη» της κυβερνητικής πολιτικής από την στιγμή που συνειδητοποίησε τις δύσκολες αποφάσεις που απαιτεί η διακυβέρνηση μιας χώρας, σε αντίθεση η αποκρατικοποίηση του ΟΛΠ αποτελεί σίγουρα μια πολύ ενδεικτική περίπτωση.



Όχι πως δεν υπάρχουν άλλες, εξίσου χαρακτηριστικές περιπτώσεις κυβερνητικών υποσχέσεων που «έμειναν στα χαρτιά», όπως για παράδειγμα οι πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας ή η 13η σύνταξη. Όπως επίσης δεν είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του τόπου που ματαιώνονται μετεκλογικά οι προσδοκίες του εκλογικού σώματος. Δεν έχουν περάσει άλλωστε πολλά χρόνια από το «λεφτά υπάρχουν».

Ωστόσο, η στροφή 180 μοιρών του ΣΥΡΙΖΑ και των στελεχών του, από τους «πύρινους λόγους» κατά του «ξεπουλήματος» της δημόσιας περιουσίας στα έδρανα της αντιπολίτευσης, μέχρι τους «πανηγυρισμούς» για το τίμημα είναι εντυπωσιακή. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Από την ακύρωση του διαγωνισμού... στους «πανηγυρισμούς» για το τίμημα

Όλα ξεκίνησαν ένα χρόνο πριν από τέλη Ιανουαρίου του 2015, λίγες μόλις ημέρες μετά τις εθνικές εκλογές που έφεραν στην εξουσία τον ΣΥΡΙΖΑ, οι υπουργοί Οικονομικών και Ναυτιλίας, Γ. Σταθάκης και Θ. Δρίτσας φρόντισαν κατά την τελετή παράδοσης παραλαβής του υπουργείου Ναυτιλίας να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα για τις προθέσεις της κυβέρνησης αναφορικά με την πώληση του ΟΛΠ, διαχωρίζοντας πλήρως τη θέση τους με ό,τι συνέβαινε στο πρόσφατο παρελθόν.

Μάλιστα, ο Θ. Δρίτσας διαμήνυε ότι η νέα κυβέρνηση έρχεται να δικαιώσει την άποψη της πλειονότητας των πολιτών ότι ο ΟΛΠ και ο ΟΛΘ πρέπει να διατηρήσουν τον δημόσιο χαρακτήρα τους, προαναγγέλλοντας τον τερματισμό του διαγωνισμού πώλησης που ήταν σε εξέλιξη από το ΤΑΙΠΕΔ. Άλλωστε, δεν είχε περάσει μεγάλο διάστημα από το τότε που διαδήλωνε χέρι-χέρι με τους συνδικαλιστές κατά της ιδιωτικοποίησης του μεγαλύτερου λιμανιού της χώρας και υπόσχονταν τη ματαίωση του διαγωνισμού στους εργαζομένους και στους φορείς του Πειραιά.
Από την ακύρωση του διαγωνισμού... στους «πανηγυρισμούς» για το τίμημα

Την «αλλαγή πλεύσης» κατέστησε σαφή και στον Κινέζο πρέσβη στην Αθήνα, ο οποίος έσπευσε να συναντήσει τον υπουργό, θορυβημένος από τις δηλώσεις που έκανε όχι μόνο για την πώληση του ΟΛΠ αλλά και την αναφορά του περί επανεξέτασης της σύμβασης ανάμεσα στο ελληνικό δημόσιο και τη ΣΕΠ, θυγατρική εταιρεία της Cosco που διαχειρίζεται τους προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ στο λιμάνι του Πειραιά. Η ενόχληση του Πεκίνου από το ενδεχόμενο να θιγούν τα κινεζικά συμφέροντα κορυφώθηκε με την τηλεφωνική παρέμβαση του Κινέζου πρωθυπουργού Λι Κεκιάνγκ προς τον Αλέξη Τσίπρα.

Η λίστα Βαρουφάκη και το ταξίδι Δραγασάκη στην Κίνα
Όλα αυτά μέχρι τον Μάρτιο. Η επιθετική ρητορική υποχώρησε και οι υψηλοί τόνοι έδωσαν τη θέση τους σε μια πιο «ήπια προσέγγιση» στο ζήτημα των αποκρατικοποιήσεων. Τι μεσολάβησε; Η συμφωνία της κυβέρνησης με τους Θεσμούς στο κρίσιμο Eurogroup στα μέσα Μαρτίου, όπου ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκης δεσμεύτηκε να στείλει στις Βρυξέλλες λίστα με μεταρρυθμίσεις στην οποία συμπεριελήφθη η πώληση του ΟΛΠ, προκειμένου οι Ευρωπαίοι να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν την ελληνική οικονομία.

Η πλήρης αναδίπλωση «επισημοποιήθηκε» κατά την επίσκεψη του αντιπροέδρου της κυβέρνησης στην Κίνα στα τέλη Μαρτίου, όπου τονίστηκε στους Κινέζους πως η διαγωνιστική διαδικασία για την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ θα ολοκληρωθεί και μάλιστα μέσα στις επόμενες εβδομάδες.

Ο κ. Γ. Δραγασάκης μάλιστα, απέδωσε την καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του διαγωνισμού στις αλλαγές που έγιναν στο ΤΑΙΠΕΔ, στο πλαίσιο της ανάληψης των καθηκόντων της νέας κυβέρνησης και πρόσθεσε με tweet του ότι «οι πολιτικές προτεραιότητές μας επικεντρώνονται στο πώς θα παράγουμε χρήματα, πώς θα αναπτύξουμε την οικονομία και πώς θα έχουμε λιγότερη ανεργία».

Τις δηλώσεις του Γ. Δραγασάκη ακολούθησε δημοσίευμα του Dow Jones Newswires, το οποίο σημείωνε ότι η ελληνική πλευρά έχει θέσει ως στόχο έσοδα της τάξης πέραν των 500 εκατ. ευρώ από την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ.

Την ίδια περίοδο, άρχισε και ο Θ. Δρίτσας να χαμηλώνει τους τόνους και να συμβιβάζεται με την ιδέα της πώλησης, με αποκορύφωμα την αναφορά του στον Μαρξ κατά την πρώτη ενημερωτική συνάντηση με τους ναυτιλιακούς συντάκτες. «Η ζωή, η εξέλιξη και η πραγματικότητα σού επιβάλλονται. Όπως είπε και ο Μαρξ, οι άνθρωποι παλεύουν να αλλάξουν τον κόσμο, σε συνθήκες που δεν διάλεξαν εκείνοι», είχε χαρακτηριστικά πει τότε.

Σε αναζήτηση νέας «φόρμουλας»
Μετά από αυτό, και ενόσω η διαπραγμάτευση με τους Θεσμούς συνεχιζόταν, η κυβέρνηση άρχισε να επεξεργάζεται τη «φόρμουλα» με την οποία θα προχωρούσε η πώληση. Κυβερνητικές πηγές διέρρεαν χαρακτηριστικά: «Ναι μεν θα προχωρήσει κανονικά, όμως ορισμένα πράγματα θα γίνουν με την οπτική της νέας κυβέρνησης».

Τελικά, το Μέγαρο Μαξίμου κατέληξε στην απόφαση να αλλάξει τους όρους πώλησης του Οργανισμού και αντί για απευθείας μεταβίβαση του 67,7% του μετοχικού κεφαλαίου επέλεξε να την σπάσει σε δυο κομμάτια: αρχικά να διατεθεί το 51% και το υπόλοιποι 16% σε βάθος πενταετίας, υπό την προϋπόθεση ότι ο υποψήφιος επενδυτής θα προχωρούσε σε επενδύσεις ύψους άνω των 300 εκατ. ευρώ για την αναβάθμιση του λιμανιού, οι οποίες έτσι και αλλιώς προϋπήρχαν στους όρους του διαγωνισμού.

Προκειμένου να μετριασθούν οι αντιδράσεις, το ΤΑΙΠΕΔ κατάφερε να αποδοθεί στους δήμους της περιοχής η έκταση στη Δραπετσώνα και ταυτόχρονα να ανεβάσει το ετήσιο αντάλλαγμα που δίδεται από τον τζίρο του ΟΛΠ από 2% σε 3,5%. Ο δρόμος για την παραχώρηση σε ιδιώτες επενδυτές είχε πλέον ανοίξει..., ενώ και η επικοινωνιακή διαχείριση του ζητήματος ήταν ευκολότερη. Βέβαια, δεν αποφεύχθηκαν οι έντονες αντιδράσεις των συνδικαλιστών του χώρου που απέσυραν την υποστήριξή τους στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Το τηλεφώνημα του Κινέζου πρωθυπουργού στον Αλέξη Τσίπρα

Τελικά, ο ΟΛΠ με απόφαση του ΤΑΙΠΕΔ «πέρασε» την περασμένη εβδομάδα στον έλεγχο της Cosco, η οποία ήταν ο μοναδικής επενδυτής που είχε απομείνει στην τελική φάση μετά την αποχώρηση της APM Terminals και της ICTS από τις Φιλιππίνες. Είχε προηγηθεί έντονο παρασκήνιο, -με αποκορύφωμα το νέο τηλεφώνημα του Κινέζου πρωθυπουργού στον Αλέξη Τσίπρα μια μέρα πριν από την αποσφράγιση της βελτιωμένης προσφοράς της Cosco υπό τους φόβους για ακύρωση του διαγωνισμού.

Για την ιστορία, η νέα προσφορά ανήλθε στα 368,5 εκατ. ευρώ έναντι 293 εκατ. ευρώ που ήταν αρχικά. Παρότι επίσημη ανακοίνωση από το Μαξίμου δεν υπήρξε, η αγωνία να εμφανισθεί η συμφωνία με τους Κινέζους ως τεράστια επιτυχία φάνηκε κυρίως από τις διάφορες «διαρροές» για τα οφέλη που προκύπτουν για το λιμάνι και την ελληνική οικονομία, αλλά και πόσο καλύτερη είναι η νέα κατάσταση σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν...