Ο αποπληθωρισμός συνεχίζεται, αλλά οι τιμές αγαθών ανεβαίνουν

Αποπληθωρισμό για πολλοστό μήνα καταγράφει η Ελληνική Στατιστική Αρχή αλλά και ανατιμήσεις έως και 14,8% σε βασικά καταναλωτικά αγαθά και υπηρεσίες.



Το παράδοξο αυτό γεγονός αποτυπώνεται στα στοιχεία για την εξέλιξη του δείκτη τιμών καταναλωτή κατά τον μήνα Ιανουάριο.

Έτσι, ναι μεν μειώθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα κατά 0,7%, αλλά την ίδια στιγμή τρόφιμα, εστίαση και αεροπορικές μεταφορές ακριβαίνουν.

Οι αυξήσεις τιμών μετρήθηκαν στις πατάτες (14,8%), στα αεροπορικά εισιτήρια (14,5%), το ελαιόλαδο (12,6%), τα αποξηραμένα φρούτα και τους ξηρούς καρπούς (8,8%), στον καφέ (8,5%), στην κατηγορία των λοιπών τροφίμων (7,7%), στα νοσοκομεία και τις κλινικές (6,3%), στις οδικές μεταφορές επιβατών (6,2%), στην κατηγορία «ζάχαρη - σοκολάτες - γλυκά - παγωτά» (5,9%), στα αβγά (3,9%), στα υαλικά, επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης (3,7%), στα ψάρια (3,6%), στο ψωμί και τα δημητριακά (2,9%), στα εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, καφενεία και κυλικεία (2,8%) και στο μοσχάρι (2,2%).

Τα είδη
Όπως προκύπτει από την απαρίθμηση των ειδών όπου καταγράφονται οι αυξήσεις τιμών τα περισσότερα από αυτά συνθέτουν το λεγόμενο «καλάθι της νοικοκυράς» με ανελαστικές δαπάνες και αναγκαίες για τη διαβίωση των οικογενειών. Οι πατάτες, το ελαιόλαδο, τα αβγά, το ψωμί, το μοσχάρι είναι ορισμένα από τα ενδεικτικά αγαθά.

Και μπορεί σε κάποια από τα αγαθά τα ποσοστά των αυξήσεων των τιμών να είναι χαμηλά, ωστόσο οι καταναλωτές -λόγω της παρατεταμένης ύφεσης, της δραματικής μείωσης των εισοδημάτων και της μεγάλης ανεργίας- δεν μπορούν οικονομικά να τις αντέξουν.

Οι ανατιμήσεις που κάνουν οι επιχειρήσεις αποδίδονται σε κάποια είδη και υπηρεσίες στην αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ, για την οποία απαιτείται ένας χρόνος, προκειμένου να μην αποτυπώνεται στα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ.

Ένας λόγος επίσης είναι η αύξηση του κόστους χρήματος, δηλαδή η αδυναμία πρόσβασης των επιχειρήσεων σε δανεισμό για την άντληση ρευστότητας. Το αποτέλεσμα είναι αυτή η δυσκολία να μετακυλίεται στις τιμές καταναλωτή. Οι ολιγοπωλιακές συνθήκες της αγοράς σε ορισμένους κλάδους σε συνδυασμό με την απουσία της εγχώριας παραγωγής προϊόντων και την εκβιομηχάνιση της χώρας είναι δύο βασικές αιτίες που προκαλούν τις αυξήσεις τιμών και ιδίως σε περιόδους οικονομικής ύφεσης. Η συχνή αύξηση των τιμών αποτυπώνεται επίσης και στην πορεία του δείκτη τιμών καταναλωτή. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πληθωρισμός συνέχισε μεν την αρνητική του τροχιά (-0,7%) τον Ιανουάριο σε σχέση με τον περσινό μήνα, όμως κατά την αντιπαραβολή του την περίοδο Ιανουαρίου 2015 -2014 η πτώση του ήταν μεγαλύτερη (-2,8%). Αυτό βέβαια, σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές, έχει να κάνει και με τη σταδιακή επανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν μπορούν ακόμη τα νοικοκυριά να το μετρήσουν στα εισοδήματά τους.

Στον αντίποδα, όμως, η ΕΛ.ΣΤΑΤ. κατέγραψε και μεγάλες μειώσεις τιμών όπως στο φυσικό αέριο (17,4%), το πετρέλαιο θέρμανσης (17,2%), στα νωπά λαχανικά (12,9%), τα ασφάλιστρα οχημάτων (10%), την ένδυση και υπόδηση (9,6%) λόγω εκπτώσεων κ.λπ.

Οι μειώσεις αυτές αποδίδονται σε ό,τι αφορά τα καύσιμα στην αντίστοιχη πορεία των διεθνών τιμών, στα ασφάλιστρα λόγω του έντονου ανταγωνισμού των εταιρειών και στα λαχανικά σε εποχικά αίτια.