Το «προνομιακό» από... ιδεολογική άποψη, τουλάχιστον πριν αναλάβει την εξουσία και υπογράψει το 3ο Μνημόνιο, πεδίο των εργασιακών σχέσεων ίσως εξελιχθεί σε... ναρκοπέδιο για την κυβέρνηση μετά το Ασφαλιστικό!
Τον κίνδυνο αυτό φοβούνται κορυφαία κυβερνητικά στελέχη όταν «ανοίξει» η διαπραγμάτευση με τους Θεσμούς για όσα δεν έχουν γίνει. Και, με βάση τη συμφωνία, πρέπει να γίνουν, περιλαμβανομένης της αναδιάρθρωσης των προνοιακών επιδομάτων για την εξοικονόμηση 0,5% του ΑΕΠ (900 εκατ. ευρώ) μέσα στο 2016.
Παρά τη συμφωνημένη, στο νέο Μνημόνιο, δέσμευση για «ευθυγράμμιση με τις βέλτιστες πρακτικές στην Ε.Ε. των πλαισίων για τις ομαδικές απολύσεις, τη συλλογική δράση και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις», η κυβέρνηση και η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης σκόπιμα απέφυγαν να ξεκινήσουν οποιαδήποτε σχετική προεργασία για το δύσκολο αυτό θέμα, αν και έγιναν κάποιες «αναγνωριστικές» συναντήσεις με στελέχη του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας και άλλους φορείς.
«Το Ασφαλιστικό ήταν η προτεραιότητα γιατί συνδέεται με την... αξιολόγηση», εξηγούν τα ίδια στελέχη υποστηρίζοντας, ωστόσο, ότι «έχει προετοιμαστεί η... άμυνα». Ο υπουργός Γ. Κατρούγκαλος «περνώντας» από τη Βουλή τον αναθεωρημένο ευρωπαϊκό κοινωνικό χάρτη, εξαίρεσε τα δικαιώματα του λοκ - άουτ (δικαίωμα απεργίας των εργοδοτών) και της μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία ενώ, σε συναντήσεις του με ομολόγους του, ζήτησε την υποστήριξή τους για την αποφυγή ακραίων αλλαγών που αναμένεται να ζητήσει το ΔΝΤ.
Ελλείψει «βέλτιστης ευρωπαϊκής πρακτικής» ο υπουργός έχει ζητήσει την εμπλοκή των ευρωπαϊκών οργάνων λέγοντας ότι η αλλαγή του πλαισίου των εργασιακών σχέσεων δεν είναι διμερές αλλά ευρωπαϊκό θέμα: «Αυτό που θα καθορίσουμε ως καλή πρακτική για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις στην Αθήνα, αύριο μπορεί να ισχύει στη Ρώμη, στη Μαδρίτη, στο Παρίσι», έχει δηλώσει χαρακτηριστικά...
Οι καθυστερήσεις
Το Μνημόνιο στη σελίδα 1026 προέβλεπε ότι «έως τον Οκτώβριο του 2015 θα ξεκινήσει διαδικασία διαβούλευσης με επικεφαλής ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων για την επανεξέταση του πλαισίου ρύθμισης της αγοράς εργασίας συμπεριλαμβανομένων των ομαδικών απολύσεων, της συλλογικής δράσης (απεργιακός νόμος) και των συλλογικών διαπραγματεύσεων, λαμβανομένων υπόψη των βέλτιστων πρακτικών σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο». Συμβολή στην όλη διαδικασία θα έχει το Διεθνές Γραφείο Εργασίας, ενώ «οι αλλαγές στις πολιτικές για την αγορά εργασίας δεν θα πρέπει να συνεπάγονται την επιστροφή σε... παλαιότερα πλαίσια ασύμβατα με τους στόχους της προώθησης μιας βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης».
Τα πέντε μέτρα
Με βάση το αρχικό χρονοδιάγραμμα του 3ου Μνημονίου, η κυβέρνηση έπρεπε να νομοθετήσει το νέο πλαίσιο για τα εργασιακά έως τον Μάρτιο του 2016. Πίστωση χρόνου είναι βέβαιο ότι θα δοθεί, αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο αν θα υπάρξει εξίσου... εύκολα και συμφωνία για τα μέτρα τα οποία θα πρέπει να ληφθούν. Στα μέτρα περιλαμβάνονται:
Ο τρόπος καθορισμού του κατώτατου μισθού. Ο νόμος που ισχύει σήμερα προβλέπει τη νομοθέτησή του, κάθε χρόνο, αντί του καθορισμού μέσω της διαπραγμάτευσης ΓΣΕΕ - εργοδοτικών οργανώσεων, ενώ παρελθόν αποτελεί η επαναφορά του στα επίπεδα που ήταν πριν από τα Μνημόνια.
Τα είδη των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων, η υποχρεωτικότητα ή μη της εφαρμογής για τα μη μέλη των οργανώσεων που τις υπογράφουν και το καθεστώς επίλυσης των διαφορών μέσω της διαιτησίας.
Η κατάργηση του διοικητικού «βέτο» στις ομαδικές απολύσεις και η αλλαγή των επιτρεπόμενων, ανά μήνα, ορίων των απολύσεων.
Η αλλαγή του απεργιακού νόμου (προϋποθέσεις για τη λήψη αποφάσεων, χρόνος προειδοποίησης)
Τα συνδικαλιστικά «προνόμια» (άδειες, προστασία από απολύσεις).