Μαραθώνιος... μετ' εμποδίων η επιστροφή στην ανάπτυξη

Το παιχνίδι θα κριθεί στον «παρονομαστή»... Με τη φράση αυτή ξένος αξιωματούχος εστιάζει την προσοχή του στον άγνωστο Χ, για την ελληνική οικονομία:



Τη δυναμική ανάκαμψης στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, ώστε να μην υπονομευθεί η επιχείρηση επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων σε μια περίοδο ευαίσθητων, πολιτικών και κοινωνικών ισορροπιών, που φέρει πια βαθιά σημάδια από την πολυετή ύφεση. Σειρά σημαντικών οικονομικών δεικτών μαρτυρούν πως η επιστροφή στην ανάπτυξη θα είναι ένα δύσκολο έργο.

Οι πιέσεις συνεχίζονται σε πολλά πεδία και θα πρέπει να συντρέξουν αρκετές προϋποθέσεις ώστε να καταστεί δυνατό να αλλάξει, άμεσα, πρόσημο στην οικονομία. Ιδίως με δεδομένα τα εξής: Την επιβολή νέων μέτρων λιτότητας, την υψηλή αβεβαιότητα για τις εξελίξεις εντός και εκτός Ελλάδας, τις περιορισμένες, πια, αντοχές επιχειρήσεων που έχουν επιβιώσει έως τώρα υπό δυσμενείς συνθήκες και την απουσία πειστικού αναπτυξιακού σχεδίου, με έμφαση στις επενδύσεις και τις εξαγωγές, το κύριο πεδίο που θα μπορούσε να υποστηρίξει την ανάπτυξη.

Τα στοιχεία, για την εξέλιξη του ΑΕΠ στο πρώτο τρίμηνο προκάλεσαν προβληματισμό. Χωρίς να είναι δραματικά, αποτυπώνουν πως η ύφεση είναι εδώ και για να δώσει τη θέση της σε μια ήπια ανάκαμψη θα πρέπει να καταβληθούν σοβαρές προσπάθειες. Δεν είναι τυχαία η σημαντική υποχώρηση 23,4% που καταγράφηκε στις εξαγωγές υπηρεσιών, η οποία συνέβαλε στη μείωση του ελληνικού ΑΕΠ κατά 1,4% σε ετήσια βάση, στο πρώτο τρίμηνο του έτους. Πτωτικά κινήθηκε και η κατανάλωση των νοικοκυριών, καθώς μέσα σε ένα χρόνο τα ελληνικά νοικοκυριά περιόρισαν τις καταναλωτικές τους δαπάνες κατά περίπου 400 εκατ. ευρώ.
Μαραθώνιος... μετ' εμποδίων η επιστροφή στην ανάπτυξη

Την ίδια ώρα, έντονος είναι ο προβληματισμός για την εξέλιξη του ΑΕΠ στο δεύτερο τρίμηνο που στιγματίστηκε από δύο βασικές εξελίξεις: Την αβεβαιότητα εν αναμονή της ολοκλήρωσης, μίας ακόμη πολύμηνης αξιολόγησης και τη σημαντική άνοδο στη διεθνή τιμή του πετρελαίου. Είναι ενδεικτικό ότι τους τελευταίους τέσσερις μήνες, η τιμή του Brent αυξήθηκε κατά 80% σε σχέση με το χαμηλό δεκαετίας που είχε διαμορφωθεί τον Ιανουάριο.

Οι πρώτες εκτιμήσεις της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για το ΑΕΠ αναθεωρήθηκαν επί τα χείρω. Η έκταση της ύφεσης αποδείχθηκε οριακά μεγαλύτερη, 1,4% σε ετήσια βάση και προκλήθηκε από την αισθητή πτώση των εξαγωγών κατά 11,7%, των επενδύσεων κατά 2,7% με τις επενδύσεις σε μεταφορικό και μηχανολογικό εξοπλισμό να μειώνονται κατά 5,2% και μείωση ιδιωτικής και δημόσιας κατανάλωσης κατά 1,3% και 1,5% αντιστοίχως.

Ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών για τη μεταποίηση (PMI) παρουσίασε μικρή επιδείνωση τον Μάιο και παρέμεινε κάτω από το όριο των 50 μονάδων (που στη συγκεκριμένη μέτρηση διαχωρίζει την ανάπτυξη από τη συρρίκνωση) για τέταρτο διαδοχικό μήνα.

Η υποχώρηση προήλθε κυρίως από τον περιορισμό των νέων παραγγελιών, τόσο από την εγχώρια όσο και από την εξωτερική αγορά, ενώ παρατηρήθηκε οριακή μείωση των θέσεων εργασίας.

Τον Μάρτιο του 2016 το λιανικό εμπόριο κινήθηκε πτωτικά για τρίτο διαδοχικό μήνα, αν και με αισθητά, επιβραδυνόμενο ρυθμό. Ο όγκος των πωλήσεων μειώθηκε σε όλες τις κατηγορίες καταστημάτων με εξαίρεση, τα πολυκαταστήματα, τα καταστήματα ένδυσης - υπόδησης και τα καταστήματα τροφίμων.

Ανησυχία επικρατεί και για την πορεία των εσόδων ειδικά στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Οι φόροι αυξάνονται, με τη φοροδοτική ικανότητα πολιτών και επιχειρήσεων να παρουσιάζει κόπωση και είναι βέβαιο πως η κατάσταση αυτή θα έχει επίπτωση και στην κατανάλωση.

Ο τζίρος στη βιομηχανία φέτος τον Φεβρουάριο ήταν μειωμένος κατά 15,1% σε ετήσια βάση. Ταυτόχρονα η βιομηχανική παραγωγή υποχώρησε τον Μάρτιο κατά 4% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, και υποχώρησε για δεύτερο διαδοχικό μήνα, μετά από τρεις μήνες διαδοχικής ανόδου. Παράλληλα ο δείκτης είχε καταγράψει αύξηση 5,4% σε ετήσια βάση τον Μάρτιο του 2015. Η υποχώρηση οφείλεται κυρίως στη μείωση της παραγωγής των ορυχείων και των λατομείων κατά 23,8% και της μεταποιητικής παραγωγής κατά 2,5%.

Σημαντικό παραμένει στη χώρα και το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας. Η έρευνα ανταγωνιστικότητας του IMD κατέγραψε πτώση 6 θέσεων για τη χώρα μας το 2016, με στοιχεία 2015, με την Ελλάδα να κατατάσσεται πια στην 56η θέση από τις 61 χώρες που αξιολογεί ο συγκεκριμένος οργανισμός.