«Βέλτιστες» πρακτικές για ποιους;

Πολλή συζήτηση γίνεται την τελευταία περίοδο για τα εργασιακά και ουσιαστικά για την παραπέρα ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων.



Είναι από τα αγαπημένα θέματα των εκπροσώπων των δανειστών και ιδιαίτερα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Εάν οι εταίροι μας είχαν αναλώσει τόσο χρόνο για άλλα πολύ πιο σημαντικά θέματα, όπως η φοροδιαφυγή, η εισφοροδιαφυγή, η ανεργία που παραμένει σκαρφαλωμένη στο 25%, ο περιορισμός στην κίνηση κεφαλαίων που έχει στεγνώσει την αγορά κ.λπ., θα ήταν πολύ πιο χρήσιμο.

Σε μια πλήρως απορυθμισμένη αγορά εργασίας, όχι μόνο λόγω των νομοθετικών παρεμβάσεων, αλλά, κυρίως λόγω των συνθηκών που έχουν δημιουργηθεί στην οικονομία, αναρωτιέται κανείς τι άλλο μπορεί να χρειαστεί για να ενισχυθεί το επιχειρηματικό ενδιαφέρον των όποιων επενδυτών.

Όταν μεγάλος αριθμός εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, πάνω από 500.000, δεν πληρώνεται τα δεδουλευμένα του, όταν οι απολύσεις γίνονται σύμφωνα με τις ορέξεις των εργοδοτών, όταν οι απεργίες αποφασίζονται με το σταγονόμετρο, τι ακριβώς ψάχνουμε παραπέρα;

Τις «βέλτιστες» πρακτικές λέει, που εφαρμόζονται στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου σε μερικές από αυτές οι απολύσεις είναι εντελώς ελεύθερες. Πράγματι υπάρχουν χώρες που οι επιχειρήσεις έχουν αυτή τη δυνατότητα.

Το ερώτημα είναι γιατί από τα όσα συμβαίνουν σε άλλες χώρες πρέπει να επιλέγουμε τα χειρότερα.
Γιατί θα πρέπει για παράδειγμα από το καθεστώς που έχει η Δανία ή η Σουηδία να επιλέξουμε μόνο την ευελιξία και όχι και την ασφάλεια που παρέχει το κράτος στον πολίτη του;

Γιατί στις συγκεκριμένες χώρες και σε πολλές άλλες τουλάχιστον στον ευρωπαϊκό χώρο, κανένας πολίτης ή απολυόμενος εργαζόμενος δεν μένει χωρίς εισόδημα, χωρίς περίθαλψη, χωρίς μέριμνα για επανένταξη στην αγορά εργασίας.

Να εφαρμόσουμε λοιπόν τις «βέλτιστες» πρακτικές όπως ισχύουν και εφαρμόζονται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Όχι όμως αποσπασματικά και επιλεκτικά με ό,τι δημιουργεί νέα προβλήματα χωρίς να λύνει τίποτα.
Είναι προφανές ότι δεν έχουμε, τουλάχιστον στην παρούσα φάση, τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουμε ένα ολοκληρωμένο κράτος πρόνοιας. Δεν έχουμε τη δυνατότητα να εξασφαλίσουμε ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για όλους τους πολίτες της χώρας.

Γιατί, όμως σε αυτή τη χώρα που ο απολυόμενος θα πάρει 360 ευρώ επίδομα ανεργίας και μόνο για ένα χρόνο, θα πρέπει να συζητάμε και μάλιστα κατ’ απόλυτη προτεραιότητα την παραπέρα διευκόλυνση των ήδη ανεξέλεγκτων απολύσεων;

Και γιατί δεν συζητάμε έστω για το πώς θα επανενταχθεί στην εργασία ένας άνεργος, όταν μπορεί να είναι και 50 ή 55 ετών;

Μπορεί από την άλλη πλευρά να υπάρχει ευρωπαϊκή χώρα χωρίς, επί της ουσίας, συλλογικές διαπραγματεύσεις και συλλογικές συμβάσεις εργασίας;

Όχι βέβαια με τις υπερβολές και τις αγκυλώσεις του παρελθόντος όπως τις είχαμε εφαρμόσει στη χώρα μας, που καθιστούσαν τις συλλογικές συμβάσεις ισόβιες. Όχι με τις πρακτικές που υπέγραφε σύμβαση μια μειοψηφία για να δεσμεύσει το σύνολο ενός κλάδου.

Όταν όμως συμφωνεί η πλειοψηφία σε έναν επαγγελματικό κλάδο και υπογράφει σύμβαση διά των εκπροσώπων του, είναι δυνατόν να μην υπάρχει επεκτασιμότητα της σύμβασης και των όρων της στο σύνολο των επιχειρήσεων του συγκεκριμένου κλάδου;

Είναι δυνατόν μια επιχείρηση να μην ακολουθεί τους κανόνες και πώς μπορούν να υπάρξουν κανόνες υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων, όταν δεν εφαρμόζονται ενιαίοι κανόνες;

Ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων στη διαμόρφωση των όρων εργασίας είναι σημαντικός σε κάθε χώρα που θέλει ανάπτυξη με δίκαιη αναδιανομή και δυναμική προοπτική. Ακόμη και σε δύσκολες περιόδους, όπως αυτές που βιώνει η χώρα μας, η διαβούλευση μεταξύ εργαζόμενων και εργοδοτών και η συλλογική συμφωνία, αποτελεί στοιχείο ιδιαίτερα θετικό για την εργασιακή ειρήνη και τον σχεδιασμό σε κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα.

Επομένως, δεν αρκεί η αναζήτηση των «βέλτιστων» πρακτικών, όταν μάλιστα αυτές έχουν ως στόχο την περαιτέρω απορύθμιση της αγοράς εργασίας.

Επιβάλλεται πλέον να δούμε όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη συνολικά, όπου προωθούνται αντίστοιχες αλλαγές, πιο θα είναι το εργασιακό περιβάλλον τα επόμενα χρόνια.

Για ορισμένους η ελεύθερη οικονομία ταυτίζεται με την οικονομία που λειτουργεί χωρίς κανόνες. Όλοι αυτοί δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι ένας βασικός λόγος για τον οποίο αναπτύχθηκε η Ευρώπη, περισσότερο από κάθε άλλη περιοχή του πλανήτη, είναι η ασφάλεια των πολιτών της μέσα από δημιουργία ενός κοινωνικού κεκτημένου.

Το «ξήλωμα» αυτού του κεκτημένου δεν θα φέρει ανάπτυξη, όπως πιστεύουν ακραιφνείς νεοφιλελεύθεροι, αλλά ανακύκλωση της ύφεσης και διεύρυνση της φτώχειας.

Εξάλλου αυτά είναι τα αποτελέσματα εκεί όπου εφαρμόστηκε και εφαρμόζεται η συγκεκριμένη πολιτική.