Η Ελλάδα παρά την συνεχιζόμενη διαπραγμάτευση για το κλείσιμο της αξιολόγησης, τα μέτρα ελάφρυνσης χρέους και την προσμονή έλευσης ρευστότητας και επενδύσεων με στόχο την πολυπόθητη ανάπτυξη, βιώνει μια σταθερή, διαρκή και σιωπηλή υποβάθμιση σε όλα τα επίπεδα.
Η διαπίστωση της υποβάθμισης της χώρας μας σε καίριους τομείς, έχει ξεκινήσει εδώ και μια δεκαετία και όπως ήταν αναμενόμενο κορυφώθηκε στα χρόνια της κρίσης και επιδεινώθηκε σημαντικά τη διετία 2015-2016 με τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Το συμπέρασμα αυτό δεν προκύπτει υποκειμενικά απλά με μία παρατήρηση της καθημερινότητας, αλλά μέσα από έγκυρες διεθνείς εκθέσεις που περιλαμβάνουν αναλυτικές συγκρίσεις για παγκόσμιους δείκτες, για δείκτες της Ε.Ε. αλλά και αναλύσεις εντός του ΟΟΣΑ.
Για να γίνει κατανοητή η παραπάνω προσέγγιση, αναφέρουμε ενδεικτικά πέντε στρατηγικούς και κομβικούς τομείς της οικονομίας, που επηρεάζουν κάθε κοινωνία στον τρόπο που λειτουργεί, ως ακολούθως:
1 Συνολική ανταγωνιστικότητα: Σύμφωνα με την έκθεση Global Competitiveness Report για την περίοδο 2016-2017 η χώρα μας κατέχει την 86η θέση από τις 138 χώρες υποχωρώντας ακόμη περισσότερο στον σχετικό δείκτη παρά την σοβαρή δημοσιονομική προσαρμογή.
Μάλιστα πάνω από την Ελλάδα βρίσκονται χώρες όπως το Μαρόκο, η Γουατεμάλα, το Τατζικιστάν αλλά και η γειτονική Αλβανία.
Ο λόγος προφανώς αυτής της κατάστασης δεν είναι οι οριζόντιες περικοπές, αλλά η έλλειψη σοβαρών δομικών μεταρρυθμίσεων. Η συγκεκριμένη έκθεση που δείχνει την προοπτική της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης αναδεικνύει τους βασικούς τομείς που πάσχουν στην ελληνική οικονομία.
Οι τομείς αυτοί δεν είναι άλλοι από την ασυνέπεια των πολιτικών που εφαρμόζονται, την πολυνομία, τους υψηλούς φορολογικούς συντελεστές κυρίως των επιχειρήσεων, τη γραφειοκρατία, την επιχειρηματικότητα και την αδυναμία πρόσβασης σε χρηματοδοτικά εργαλεία.
2 Περιβάλλον και διαχείριση αποβλήτων: Η Ελλάδα λόγω μη εφαρμογής της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης περί αποβλήτων, είχε καταδικαστεί αρχικά το 2009, ενώ στη συνέχεια τέθηκε υπό επιτροπεία για την ενσωμάτωση των σχετικών οδηγιών μέχρι το 2013, που δεν έγινε πότε.
Η διαχείριση των στερεών αποβλήτων, η απομάκρυνση των επικίνδυνων αποβλήτων, καθώς και οι χώροι υγειονομικής ταφής με σύγχρονες προδιαγραφές, θα μπορούσαν να δώσουν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίες αλλά και να απορροφήσουν σχετικά κονδύλια από το ΕΣΠΑ, τα οποία λιμνάζουν λόγω της μη κινητοποίησης των κατάλληλων πόρων.
Μάλιστα η χώρα μας καλείται να καταβάλει πρόστιμο 10 εκατ. ευρώ αλλά και 30.000 ευρώ ανά ημέρα καθυστέρησης, για την μη εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας περί αποβλήτων, την στιγμή που η συγκεκριμένη εφαρμογή θα ισοδυναμούσε με ελληνικές αλλά και ξένες επενδύσεις που τόσο έχουμε ανάγκη.
3 Τουριστικά έσοδα: Η Ελλάδα πάρα την αύξηση των αφίξεων τόσο των αεροπορικών όσο και των συνολικών, σε συγκριτική μελέτη για την τουριστική ανάπτυξη των χωρών της Μεσογείου, έρχεται στις τελευταίες θέσεις καθώς παρουσίασε μείωση τόσο των εσόδων όσο και της μέσης καταναλωτικής δαπάνης πάνω από 4% τόσο στο επτάμηνο όσο και στο οκτάμηνο του 2016 σε σχέση με την περίοδο του 2015.
Αντιθέτως, χώρες όπως η Ιταλία που έχει επίσης προσφυγικό πρόβλημα, έχει αύξηση τόσο αφίξεων όσο και εσόδων, ενώ η Ισπανία, η Κροατία και η Κύπρος, παρουσιάζουν διψήφιους αριθμούς αύξησης αφίξεων με σημαντική θετική μεταβολή στα έσοδα.
Η έλλειψη σοβαρών τουριστικών υποδομών, η μη απορρόφηση κονδυλίων για ανακαινίσεις, η καθυστέρηση αδειοδοτήσεων για μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες αλλά και η έλλειψη τουριστικών πακέτων στην αγορά του last minute δημιουργούν έλλειμμα στο τουριστικό ισοζύγιο εισπράξεων και πληρωμών.
4 Καινοτομία: Σε αυτό τον τομέα η χώρα μας βρίσκεται σε ακόμη χειρότερη θέση, καθώς σύμφωνα με το πόρισμα της Επιτροπής για το 2016 το λεγόμενο Innobarometer, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 22η θέση από τις 28 σε θέματα καινοτομίας, με άμεσο αρνητικό αποτέλεσμα στην παραγωγικότητα και το επιχειρείν. Όπως παρατηρεί η μελέτη, η χώρα μας δεν έχει το κατάλληλο μείγμα δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων ώστε να προωθήσει την καινοτομία. Η ακαδημαϊκή κοινότητα δεν δημιουργεί συνέργειες με τον ιδιωτικό τομέα, αλλά και μεταξύ τους οι εταιρείες δεν συνεργάζονται στην παραγωγή συγκεκριμένων εξαγωγικών προϊόντων.
Επίσης η έρευνα έχει πενιχρά αποτελέσματα στην εφαρμογή τελικών προϊόντων στην Ελλάδα, γεγονός που μεταφράζεται σε πρόσθετη απώλεια θέσεων εργασίας.
5 Διαφθορά: Παρά τα αλλεπάλληλα μέτρα και ελέγχους που έχουν ψηφιστεί στη Βουλή στα πλαίσια του Μνημονίου, η διαφθορά συνεχίζει να μαστίζει τη χώρα μας, όντας η 4η πιο διεφθαρμένη στη συνολική κατάταξη του Business Insider.
Χειρότερη επίδοση έχει το Μεξικό και η Τουρκία από τις χώρες του ΟΟΣΑ, ενώ καλύτερη επίδοση εμφανίζουν χώρες όπως η Πολωνία, η Σλοβενία και η Τσεχία. Η εκτεταμένη γραφειοκρατία, η έλλειψη μηχανοργάνωσης βασικών δημοσίων υπηρεσιών καθώς και η μείωση των διαθέσιμων εισοδημάτων, συντελούν στη συνέχιση αυτού του θλιβερού φαινομένου που δημιουργεί οικονομικό τέλμα. Με βάση όλες τις παραπάνω κατηγορίες, είναι προφανές, ότι η χώρα απαιτεί ριζικές και δομικές αλλαγές πέρα από την εφαρμογή του Μνημονίου για να πετύχει. Όσο δεν πράττουν οι κυβερνώντες τα αυτονόητα, η χώρα θα παραμένει απαθής παρατηρητής και ουραγός των εξελίξεων.