Η μεγάλη υποχώρηση του τζίρου την περίοδο των χειμερινών εκπτώσεων, η πτώση στις λιανικές πωλήσεις, αλλά και η νέα φυγή καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες, ηχούν δυνατά στην ελληνική οικονομία.
Πρόκειται για τρεις διαφορετικές ειδήσεις με κοινή συνισταμένη: Οτι οι αντοχές των νοικοκυριών έχουν εξαντληθεί, αλλά και ότι η παρατεταμένη αβεβαιότητα στη χώρα είναι ο χειρότερος σύμμαχος στην προσπάθεια εξόδου από την κρίση.
Οι πολίτες, αφενός αγοράζουν πλέον τα βασικά και δεν ξοδεύουν για άλλα καταναλωτικά είδη και αφετέρου αποταμιεύουν στο σπίτι τους όσα χρήματα έχουν ή τα «σηκώνουν» από τις τράπεζες για να πληρώσουν φόρους και λοιπές επιβαρύνσεις.
Η οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν διπλό κίνδυνο: Αφενός να υπάρξει εκ νέου πρόβλημα με την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών και αφετέρου να ενισχυθεί το κύμα «δεν έχω, δεν πληρώνω» από τις επιχειρήσεις που βλέπουν τους τζίρους τους να πέφτουν συνεχώς.
Αλλωστε, η μεγάλη παράταση που δόθηκε για τις πληρωμές των εισφορών του ΕΦΚΑ οφείλεται κατά κύριο λόγο στα μηνύματα που έφτασαν στο υπουργείο Εργασίας ότι η «μαύρη τρύπα» θα είναι πολύ μεγάλη από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.
Η κατάσταση, λοιπόν, έχει φτάσει στο απροχώρητο. Κι αν δεν υπάρξει μια μεγάλη αλλαγή το επόμενο διάστημα, είναι σίγουρο ότι η κοινωνία δεν θα αντέξει. Αν δεν αλλάξει το μείγμα πολιτικής που απαιτούν οι δανειστές, τότε η κρίση θα γίνει χειρότερη. Μόνο με ένα νέο αναπτυξιακό πλάνο, επενδύσεις σε όλους τους τομείς, επανεκκίνηση του ιδιωτικού τομέα, συνεργασίες με ξένους «παίκτες» και αύξηση των θέσεων εργασίας θα «γυρίσει ο τροχός».
Σε κάθε άλλη περίπτωση είναι πολύ δύσκολο να μπορέσει η ελληνική κοινωνία να αντεπεξέλθει από την πολυετή μέγγενη και να σταθεί όρθια. Και τότε θα έρθουν πολύ χειρότερα από τις καταστάσεις που σήμερα ζούμε όλοι.